-
100
Lehenbiziko lekukotasuna
Euskararen historia
Julio Cesar erromatar konkistatzailea ospetzuak aipatu zuen lehen aldiz: akitanian izan zen lehen lekukotasuna. -
Dec 13, 1100
Gonzalo de Berceo
Euskararen historia
Zenbait hitz aurkitzen ditugu bere testuetan, testu hauetan euskararen garrantzia eta zabalera ikusi daiteke.
Adibidez zatico hitza agertzen da bere testuetan. -
Dec 12, 1300
Hiztegi txikiak
Euskararen historia
Santiagoko bidean jende ilustratuak bitxikeriak eta gertakizunak jaso, eta askotan tokiko hizkuntzen datuak jaso. -
Dec 13, 1300
Testu gehiago agertzen dira
Euskararen historia
Gonzalo de Berceoren bi mende ostean testu gehiago agertzen dira -
Dec 13, 1500
Berpizkunde garaia
Bizimodu berri bat, bizitza ulertzeko modu berri bat, zabaldu zen.
Erdi arotik ---> errenaziomentura
Jainkoa munduaren zentroa ---> gizakia munduaren zentroa
Inprentaren sorrera
Martin Luterok elizaren erreforma bultzatu, Idatziak latinetik beste hizkuntza batzuetara pasatu.
Trentoko kontzilioa -
Dec 16, 1506
Joannes Leizarraga
1506 jaio Beskoitzen.
1601 hil Bastidan.
Apaiz katolikoa izan zen, baina Joana II. Albretekoa erregina protestantea bihurtzean, berarekin eraman zituen hainbat eta hainbat kristau, eta Leizarraga higanot bihurtu zen (1559. urtean). Pabeko kontzilioan erreginak Itun Berriaren itzulpena egitea eskatu zion Leizarragari, dotria zabaldu ahal izateko (1564.urtean).
Hiru lan itzulitu:
-Jesus Christ Gure Jaunaren Testamentu Berria.
-Kalendrera.
-ABC edo Christinoen Instructionea.
1571urtean argitaratar -
Dec 9, 1545
Euskeraren lehenbiziko idatziak
Euskararen historia
Euskal literaturaren egiazko hastapena.Bernat Etxaparek Lingue Vasconum Etxaparek argitaratu zuen. -
Dec 16, 1548
Joan perez de Lazarraga
1548 Larrean jaio.
1604 hil.
Lana: Dianea eta Koplak, artzain lan bat da, 1567 idatzi zuen, 102 orrialde ditu eta 45 koplek osatzen dute lan hau. -
Errefrau bildumak
-Refranes y sentencias
1596 urtean argitaratutako liburu bat da, Pedro Porralis Amberesekoaren inprentan,
Autore ezezaguna du
64 orrialde ditu eta 539 errefrau.
Ezagutzen den ale bakarra Van Eys-ek aurkitu zuen 1894 -
Nafarroako foruak
Euskararen historia
Foruaren hizkuntza nafar-erromanikoa zen. Gizarteko talde jasoek, latina uztean, zeregin berrietako erromanikoa hobetsi zuten Nafarroan; baina, arauak gizarte euskaldu bati eman behar zizkioten -
Emilianor Glosak
Euskararen historia
X. mendearen ostean Donemiliagoko kukulako (Errioxa) monasterian eskarazko esaldiak agertu -
