-
militair verbond van opstandige gewesten en steden tegen de spanjaarden, in de gewesten kwam gewetensvrijheid
-
staten generaal van noordelijke nederlanden zetten Filips II af als landheer
-
nieuwe landheer was onvindbaar, dus de gewesten gaan zelfstandig verder
-
Locke, Montesquieu, Rousseau
-
no taxation without representation.
patriotten worden geïnspireerd -
patriotten VS orangisten.
pruisen helpt orangisten en patriotten vluchten naar Frankrijk -
-
eenheidsstaat
algemeen mannenkiesrecht -
patriotten komen terug met frans leger
-
-algemeen mannenkiesrecht afgeschaft
-beperking nationale vergadering -
republiek wordt weer koninkrijk
-
-
na 1815 is Napoleon definitief verslagen. Willem I wordt koning van Koninkrijk der Nederlanden.
wordt een constitutionele monarchie -
groeiende economie door IR: België verdient veel geld wn wil onafhankelijk zijn
-
er begint kritiek te komn op Willem I en II, vooral door liberalen
-
koning bang voor opstanden in Nederland, laat liberaal Thorbecke de grondwet wijzigen.
-
karl marx schrijft boek over socialisme/marxisme.
doel is gelijkheid en gelijkwaardigheid voor de arbeidersklasse -
geen subsidie voor bijzondere scholen, protestanten en katholieken werken samen om toch geld te krijgen voor bijzondere scholen
-
gevolg: sociale kwestie,
slechte werk/leefomstandigheden van de arbeidersklasse, waren ze niet blij mee -
opgericht door Domela Nieuwenhuis, tegen de 5 k's
1) kapitalisme
2) kazerne (leger)
3) koning
4) kerk
5) kroeg -
weinig succes dus van sociaaldemocratisch wordt hij radicaal (anarchisch).
-
troelstra wás lid van SDB, maar was tegen anarchie.
richtte zijn eigen, SOCIAALDEMOCRATISCHE bond op.
hij had succes want vanaf 1900 was er steeds meer sociale wetgeving -
grondwetswijziging.
1) kiesrecht kwestie -> algemeen mannen & passief vrouwenkiesrecht
2) schoolstrijd -> openbare en bijzondere scholen gelijkgesteld
3) sociale kwestie -> vanaf +- 1900 toenemende sociale wetgeving -