-
1200
Capitalismo
Sistema económico baseado en medios de produción de propiedade privada e no mercado libre. O prezo establécese en función da oferta e da demanda, sen a intervención do goberno. Implica tamén a liberdade de empresa, segundo a cal cadaquén é libre de comezar ou rematar un plan de empresa. A ampla variedade que hai no mercado xera, por tanto, moitas alternativas entre as que escoller, fomentando unha competencia por parte das empresas para mellorar a calidade e o prezo dos seus servizos. -
George Washington
Foi o primeiro presidente dos Estados Unidos entre 1789 e 1797, e comandante xefe do Exército Continental revolucionario na guerra da Independencia dos Estados Unidos. Considérase o pai da Patria. É un dos pais fundadores, e tratou de crear unha nación capaz de soster a paz cos seus países veciños. -
Socialismo
Doutrina política e económica onde o estado controla a economía e é o responsable de reducir a desigualdade social mediante programas, para obter a igualdade política, social e económica de todas as persoas. Baséase na propiedade colectiva dos medios de produción e distribución, buscando o ben social e repartindo a riqueza de xeito igualitario. Diferénciase do capitalismo en que existe unha maior centralización, reducindo a capacidade de decisión do mercado.
Vídeo: https://youtu.be/hm-gRuBPu64 -
Maximilien Roberspierre
Avogado, escritor, orador e político francés alcumado “o Incorruptible”. Foi un dos máis prominentes líderes da Revolución Fancesa, diputado, presidente da Convención Nacional en dúas ocasións e xefe dos xacobinos.
Vídeo: https://youtu.be/d8Nx0cOvXTs -
Revolución industrial
Período histórico de transformacións económicas e sociais, entre 1760 e 1840, que desencadeou cambios para as sociedades de todo o mundo. Estivo caracterizada polo uso de novas tecnoloxías aplicadas a produción en masa, os avances no transporte, a mellora da produtividade e o aumento da renta per cápita, o que supuxo unha ruptura coas estruturas socioeconómicas que había ata o momento.
Vídeo: https://youtu.be/3LQAnFEADl4 -
Sector téxtil, da siderurgia, da máquina de vapor e do ferrocarril como motores da Revolución Industrial
O crecemento demográfico promoveu o emprego de maquinarias no sector téxtil, que aumentou a súa produción e satisfixo a demanda que existía na época. A siderurxia proporcionaba ferro, pero grazas ás melloras, a produción incrementouse fortemente. O ferrocarril permitiu conectar lugares moi distantes e crear relacións económicas. A máquina de vapor foi a base de todo o anterior, e permitiu modernizar todas as industrias grazas a novas maquinarias.
Vídeo: https://youtu.be/koi1IjGnyyI -
Napoleón Bonaparte
Militar e estadista francés, xeneral republicano durante a Revolución Francesa e o Directorio e artífice do golpe de Estado que o converteu no primeiro cónsul da república, sendo coroado tamén como rei de Italia. Durante máis dunha década tivo o control de case toda Europa Occidental e Central grazas a conquistas e alianzas. Máis tarde veuse obrigado a abdicar, e despois foi desterrado á illa de Santa Elena, onde morreu.
Vídeo: https://youtu.be/QPnwSnNMZMY -
Klemens von Matternich
Político, estadista e diplomático austríaco que foi durante vinte e sete anos o ministro de Asuntos Exteriores do Imperio austríaco, exercendo á súa vez como canciller desde 1821 ata a chegada das Revolucións. Era o inimigo de Napoleón. Era conservador oposto aos liberais e revolucionarios, que defendía as monarquías europeas mediante o Congreso de Viena, tratando de restaurar o Antigo Réxime. -
Industrialización
Fenómeno de carácter económico baseado na produción de bens a gran escala ou de xeito intensivo empregando máquinas accionadas por novas fontes de enerxía. Supuxo un impulso económico e social para sectores e países que a puxeron en práctica. Coñécese como o proceso polo cal o Estado pasa dunha economía agraria a outra industrial, que ofrece traballo á maioría da poboación. -
Guerra de Independencia
Conflicto bélico que enfrontou as 13 colonias americanas orixinais con Gran Bretaña. Rematou co Tratado de París en 1783.
Unha vez obtida a independencia, creouse un gobierno federal con dúas cámaras lexislativas. A súa constitución inspirábase nos principios de igualdade e liberdade defendidos polos ilustrados franceses. Estaba baseada no liberalismo político, establecendo un réxime republicano democrático onde non había un sistema estamental. Causou un impacto na opinión e política europeas. -
Liberalismo
Filosofía política, moral e económica que defende a liberdade individual, a limitación do Estado e a igualdade ante a lei. Tamén podemos entender por liberalismo unha doutrina política, económica e social con orixe a finais do século XVII, que defende a liberdade do individuo e a intervención mínima do estado na vida social e económica.
Vídeo: https://youtu.be/RWhmY5yGiMY -
Revolución Francesa
Conflito social e político con distintos períodos de violencia, que convulsionou Francia e outras nacións europeas, que enfrontaban a partidarios e opositores do Antigo Réxime. Iniciouse coa autoproclamación do Terceiro Estado como Asamblea Nacional en 1789, e rematou co golpe de Estado de Napoleón Bonaparte en 1799. Estivo impulsada polo fracaso do Antigo Réxime e para responder á crecente desigualdade social e económica, ao desemprego e aos altos prezos.
Vídeo: https://youtu.be/ttdq818TGD0 -
Adam Smith
Economista e filosófo escocés, considerado un dos maiores exponentes da economía clásica e de a filosofía da económica. Foi o precursor do liberalismo económico, que avogaba pola liberdade económica na que non existise o control estatal e que estivera rexida pola lei da oferta e da demanda.
Vídeo: https://youtu.be/F7QfSQveAr8 -
Anarquismo
Sistema filosófico e teoría política que corresponde á ausencia do goberno.
Propúxoo William Godwin, que afirmaba que a sociedade podía vivir sen leis e restricións dun goberno, logrando o seu equilibrio a través da liberdade dos individuos. Propón principios baseados no fin da propiedade privada e a división de clases sociais, o que supón a ausencia de autoritarismo, opresión e dominación. Apoia a creación de institucións por libre acordo e a educación para desenvolver as capacidades do home. -
Constitución do Ano VIII
A Constitución do Ano VIII, redactada por Pierre Daunou, estableceu un réxime autoritario que concentraba o poder en mans de Napoleón Bonaparte, para salvar a república dunha posible restauración monárquica. Esta, a diferencia das anteriores, non incluía unha declaración sobre os dereitos fundamentais dos cidadáns. O poder executivo recaía no primeiro cónsul: Napoleón Bonaparte, e os outros dous, que tiñan un poder consultivo. -
Imperio napoleónico como difusor continental dos principios revolucionarios
Ao conquistar numerosos territorios en Europa, Napoleón difundiu por gran parte do continente algunhas ideas da Revolución, en particular as de liberdade e igualdade ante a lei. Ademais, concentrou todo o poder nel mesmo, como Xefe de Estado e Xefe de Goberno, rodeouse de Estados satélites, cuxo goberno foi entregado a parentes seus: Holanda, España, Westfalia, Nápoles e Italia, e estableceu o bloqueo continental, que impedía aos habitantes do Imperio comprar produtos creados por Gran Bretaña. -
Nacionalismo
Ideoloxía que resalta e impulsa a idea que que a nación é o concepto máis importante na constitución dun Estado. Naceu para que cada nación puidera constituirse como Estado dentro dunhas fronteiras en confrontación aos antigos imperios e ás invasións napoleónicas do século XIX. Porén, no século XX, o nacionalismo convértese nun escudo que xustifica o racismo e a xenofobia, así como a conquista doutros países e a superioridade racial. -
Congreso de Viena
Congreso de Viena: encontro internacional convocado na capital de Austria para establecer as fronteiras de Europa logo da derrota de Napoleón Bonaparte e reorganizar as ideoloxías políticas do Antigo Réxime. Pretendía devolver Europa á situación anterior á Revolución Francesa, restablecer as fronteiras nacionais e asegurar un equilibrio do poder que evitase conflitos armados a gran escala. -
Otto von Bismark
Estadista e político alemán, que logrou a unificación alemán e un dos protagonistas das relacións internacionais durante a segunda metade do século XIX. Foi apodado o "Canciller de Ferro", debido á determinación coa que perseguía os obxectivos políticos. -
Sistema de Restauración
Caracterizouse por unha estabilidade institucional e a construción dun modelo liberal de Estado xurdido a raíz da revolución industrial, que pretendía volver ao modelo de goberno do Antigo Réxime, así como as fronteiras existentes durante este período de tempo.
Vídeo: https://youtu.be/eJc2-gA5jDw -
Revoltas de 1820
Baseadas no liberalismo e nacionalismo, sacudiu con máis forza aos países europeos do sur, especialmente a España. Xurdiron como reacción á Restauración logo da caída do Imperio Napoleónico. -
Víctor Manuel II
Último rei do reino de Sardeña e o primeiro rei de Italia. Foi o primoxénito de Carlos Alberto I e de María Teresa de Austria. Tamén foi duque de Saboya, príncipe de Piamonte e duque de Xénova. Levou a cabo a Unificación italiana.
Vídeo: https://youtu.be/ao6aBfkIjDA -
Revoltas de 1830
Orixinouse en París, para despois desenvolverse en Francia e estenderse ata Bélxica. Foi unha revolta das clases medias e populares contra o rei e o seu goberno autocrático. -
As bases da nova sociedade de clases
Logo da industrialización, a sociedade divídese segundo o mérito e o seu capital, polo que a burguesía gaña importancia e convértese nun grupo social moi estendido que acumulaba o poder e as propiedades, aínda así, había dous tipos: a alta burguesía e a baixa burguesía, mentres que o proletariado tamén é indispensable para traballar nas novas industrias que aparecen e máis tarde loitar e reivindicar os seus dereitos laborais e sociais. -
Revoltas de 1848
Oleada revolucionaria que acabou coa Europa da Restauración (o predominio do absolutismo no continente europeo desde o Congreso de Viena). -
Sindicalismo
Movemento que permite a representación dos obreiros mediante o sindicato: unha organización que reúne aos traballadores para a defensa dos seus intereses. Pretende optimizar a situación dos traballadores no mercado laboral desenvolcendo negociacións coas autoridades laborais do goberno e coas empresas para obter melloras (aumento de salarios, redución de horarios, maior protección social, etc.)A súa labor vincúlase á política, pero a esencia está na defensa dos intereses de clase dos obreiros. -
Unificación de Italia
Italia inicia a súa unificación desde o reino de Piamonte, que quita o control dos reinos do norte a Austria. Garibaldi conquista os Estados do sur, e únense ambas, proclamándose o reino de Italia en 1861. -
Unificación de Alemania
Alemaña inicia unha guerra contra Austria e unifica os estados alemáns do norte en 1866, e en 1870 os Estados do sur incorpóranse. En 1871 proclámase o II Reich (Imperio) Alemán.