Arkadi cretan flag.svg

ΚΡΗΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ (1821-1905)

  • 1821 και επανάσταση στην Κρήτη.

    1821 και επανάσταση στην Κρήτη.
    Η επανάσταση του 1821 στην Κρήτη τελειώνει με την εισβολή των αιγυπτιακών δυνάμεων του Μοχάμετ Άλι, ο οποίος θα κρατήσει το νησί υπό τον έλεγχό του έως το 1840. Από το 1840 έως το 1913 το νησί θα βρίσκεται υπό την οθωμανική κυριαρχία.
  • 1866-1869: Η Μεγάλη Κρητική Επανάσταση.

    1866-1869: Η Μεγάλη Κρητική Επανάσταση.
    Η επανάσταση αυτή απέτυχε παρά τις αρχικές επιτυχίες των Κρητικών. Κορυφαία στιγμή υπήρξε το ολοκαύτωμα της μονής Αρκαδίου (Νοέμβριος 1866) που προκάλεσε συγκίνηση σε Ελλάδα και Ευρώπη. Στην εικόνα ο πίνακας του Γκατέρι, Ιταλού ζωγράφου, αποδεικνύει το έντονο φιλελληνικό ρεύμα στην Ιταλία που εκφράστηκε με τη συμμετοχή Ιταλών εθελοντών την περίοδο της κρητικής επανάστασης.
  • Οργανικός νόμος

    Ο σουλτάνος παραχώρησε στους Κρητικούς ένα είδος τοπικού Συντάγματος, τον Οργανικό Νόμο, υπό τον όρο να σταματήσουν την επανάσταση και να παραιτηθούν από το αίτημα της ένωσής με την Ελλάδα. Παρά τις αντιρρήσεις των Κρητικών προχώρησε το σχέδιό του:έδωσε δυνατότητα διορισμού χριστιανών υπαλλήλων, χριστιανοί αντιπρόσωποι θα συμμετείχαν στα συμβούλια της Γενικής Διοίκησης, χριστιανοί και μουσουλμάνοι θα αποτελούσαν τη σύνθεση των δικαστηρίων, τουρκική και ελληνική γλώσσα θα ήταν ισότιμες.
  • Η σύμβαση της Χαλέπας

    Η σύμβαση της Χαλέπας
    Μετά από νέα επανάσταση ο σουλτάνος παραχωρεί ημιαυτονομία στο νησί με την υπογραφή της σύμβασης της Χαλέπας. Έτσι, ο Γενικός Διοικητής θα μπορεί να είναι χριστιανός με πενταετή θητεία, αναγνωρίζεται η ελληνική ως επίσημη γλώσσα των δικαστηρίων και της Γενικής Συνέλευσης, χορηγείται γενική αμνηστία, προβλέπεται προσωρινή απαλλαγή από ορισμένους φόρους, ιδρύονται φιλολογικοί σύλλογοι και εκδίδονται εφημερίδες.
  • Κρητική Πολιτεία

    Κρητική Πολιτεία
    Μετά από νέα επανάσταση και με παρέμβαση των δυνάμεων, ο Σουλτάνος παραχωρεί αυτονομία την οποία αναγκάζονται να αποδεχτούν οι Κρητικοί. Ο τουρκικός στρατός αποχωρεί από το νησί και τον Δεκέμβριο του 1898 αποβιβάζεται στο λιμάνι της Σούδας ο πρίγκιπας Γεώργιος ως Ύπατος Αρμοστής.
  • Επανάσταση Θερίσου

    Επανάσταση Θερίσου
    Με επικεφαλής τους Ελευθέριο Βενιζέλο, Κωνσταντίνο Φούμη και Κωνσταντίνο Μάνο ξεσπά νέα επανάσταση στο Θέρισο των Χανίων. Οι επαναστάτες εκδηλώνουν την δυσαρέσκιά τους στο πρόσωπο του πρίγκιπα Γεώργιο λόγω της αυταρχικής του διακυβέρνησης αλλά και της καθυστέρησης στο ζήτημα της ένωσης του νησιού με την Ελλάδα. Ο Γεώργιος υπέβαλε την παραίτησή του και αντικαταστάθηκε από τον Αλ. Ζαίμη.