EUSKERA IDATZIAREN LEHENENGO LEKUKOTASUNAK

By Irune Altube
  • 100

    Akitaniako lehenbiziko lekukotasunak

    • Lehen euskal hitzen lekukotasunak, Akitanian aurkitu.
    • Galia hiru herritan banatzen zen.
    • Akitaniarrek eta euskaldunek herri bera osatu, hizkuntza bera hitzegin, euskara.
    • Ilobi harrietan idatzitako hainbat inskripziotan, hainbat euskarazko hitz azaltzen ziren.
  • 100

    Akitaniako lehenbiziko lekukotasunak

    • Ilurberrixo/ Anderexo
    • Astoilun/ NO. DEO/ C. FABIVS/ NIS. F EL/ V.S.L.M
    • Sembeten/ Bihoscin/ NIS. F EL/ V.S.L.M
    • Baeserte/ Deo/ Harbelex/ Harsi. F/ V.S.L.M
    • Leheren/ Briaxe/ Ilunnosi/ Filia -Euskal hitzak latinez deklinatuta daude eta giza zein Jainkoen izenak dira.-txo eta -ko euskal atzizkien aztarnak ere ageri dira inskripzio horietan.
  • Period: 100 to

    Euskara idatziaren

  • Sep 6, 1200

    Gonzalo de Berceo

    • Gonzalo de Berceoren testuetan euskara azaldu.
    • Hemendik aurrera gero eta testu gehiago agertu.
    • Gonzalo de Berceoren lanetan agertzeak, euskararen garrantziaren adibide. -zatico hitza agertu zen
  • Nov 20, 1201

    NAFARROAKO FORUA

    Arauak gizarte euskaldun bati eman behar zizikiotenez, ageri dira euskal hitzak.
  • Oct 5, 1415

    Gorteko gutunak

    • Erret gortean, euskarak bere lekua.
    • Funtzionarioen arteko testu bat agertu euskaraz.
  • Oct 5, 1415

    Gorteko gutunak

    • Martin San Martin-ekoan Matxin Zalba-koari idatzia: " Et jaunatiçula abarion ez naiz bildur ezten alla"
  • Nov 7, 1450

    Hiztegi txikiak

    Arnold Von Harff erromes alemanak Donejakuera bidean ikasitako hitzekiin hiztegi bat idatzi zuen.
  • Nov 7, 1450

    Hiztegi txikiak adibideak

    Item ogea, oluwa, huetza, morda, aragi
  • Oct 17, 1537

    JOAN ZUMARRAGAKO

    Mexicotik Durangora idatzitako gutuna, gutunaren esaldia: Obatuco ta ondraduko dogu munçarasco eseori eskutitza idatzi zuen Zumarragak eta hemen Tabirako Muntxaraz dorrea gogoratzen du.

  • Hiztegi txikiak

    Aimery Picaud, erromes frantzesak, Frantziatik Santiagora egindako bidaiari buruz gida bat eta horretaz gaiz hiztegitxo bat idatzi zuen, hau ezagutzen dugun euskarazko hiztegirik zaharrena da.

  • Hiztegi txikiko adibideak

    "Urcia", "Andra Maria", "ogui" "ardum", "aragui"

  • ERRIOXAKO EMILIANOAR GLOSAK

    -Euskaraz idatzitako lehen esaldiak
    NON?: Donemiliako Kukulako monastegian (Errioxa). Latinezko testuaren ertzetan topatu ziren, testu hau itzultzen. Glosa honetan ere gaztelerazko lehenengo esaldiak agertu ziren.

  • ERRIOXAKO GLOSEN ADIBIDEAK

    jzioqui dugu, guec ajutuezdugu

  • NAFARROAKO MONASTEGIAK

    Erdi Aroko euskararen oihartzunak
    -NON?: Nafarroako monastegietan (Irantzu,Leire...). Agiritegi hauek ditugu, esaterako, garaiko izen euskaldunak ezagutzeko. Hala ere, hizkuntza ofiziala latinazen, ez euskera.

  • NAFARROAKO MONASTEGIEN ADIBIDEAK

    Eneco Arçaia, Miguel Arguina