Από την ελληνική αρχαιότητα στο Βυζάντιο. Κυριότερα ιστορικά γεγονότα

Εποχή του χαλκού στην Ελλάδα. Κυκλαδικός πολιτισμός

3000 BCE

Ένας από τους παλαιότερους πολιτισμούς της Ευρώπης αναπτύχθηκε στις Κυκλάδες.Σε όλα σχεδόν τα νησιά των Κυκλάδων η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως οικισμούς, όχι εκτεταμένους, της 3ης χιλιετίας π.Χ.

Εποχή του χαλκού. Κρήτη. Μινωικός πολιτισμός

3000 BCE

Η Κρήτη κατοικήθηκε για πρώτη φορά τη Νεολιθική εποχή. Ο σημαντικότερος οικισμός φαίνεται να ήταν η Κνωσός, όπως ακριβώς και στην Εποχή του Χαλκού. Στην 3η και 2η χιλιετία π.Χ. ο πολιτισμός στην Κρήτη έφτασε σε υψηλό επίπεδο κοινωνικής και οικονομικής οργάνωσης και καλλιτεχνικής παραγωγής. Είναι γνωστός με το όνομα «μινωικός πολιτισμός» από το μυθικό βασιλιά της Κνωσού Μίνωα και ήρθε στο φως στις αρχές του 20ού αιώνα με τις ανασκαφές του Βρετανού αρχαιολόγου Άρθουρ Έβανς στην Κνωσό.

Εποχή του χαλκού. Μυκηναϊκός κόσμος

1600 BCE

Ο πολιτισμός που αναπτύχθηκε στην ηπειρωτική Ελλάδα κατά την ύστερη Εποχή του Χαλκού (1600-1100 π.Χ.) ήταν ο πρώτος μεγάλος ελληνικός πολιτισμός. Την ονομασία του επινόησαν οι αρχαιολόγοι από το σημαντικότερο κέντρο της εποχής, τις Μυκήνες.Το 1952 οι Βρετανοί Μάικλ Βέντρις και Τζον Τσάντγουικ αποκρυπτογράφησαν τη γραφή των πινακίδων, τη Γραμμική Β. Τότε διαπιστώθηκε ότι η γλώσσα των πινακίδων ήταν ελληνική.

Οι μεταβατικοί χρόνοι. Η Ελλάδα σε κρίση.Κινήσεις ελληνικών φύλων.

1100 BCE

Από το 1100 π.Χ. μέχρι περίπου το 950 π.Χ. η Ελλάδα βρίσκεται σε κρίση. Ο πληθυσμός μειώνεται δραστικά. Η οικονομία επανέρχεται σε πρωτογενή σχήματα, περιορίζεται στη γεωργία και την κτηνοτροφία και αποκτά μια καθαρά οικιακή μορφή. Η κεντρική εξουσία εξασθενεί, σχεδόν εξαφανίζεται. Τα ελληνικά φύλα, Δωριείς, Θεσσαλοί, Βοιωτοί, Αιολείς , Ιώνων, μετακινούνται τον 12ο αιώνα π.Χ. εγκαθίστανται μόνιμα σε νέες περιοχές.

Ο πρώτος ελληνικός αποικισμός.

1000 BCE

Η ανώμαλη κατάσταση που επικράτησε στην Ελλάδα μετά τις μετακινήσεις των ελληνικών φύλων κατά τον 12ο αιώνα π.Χ., η γενική στενότητα του χώρου και ο οικονομικός μαρασμός και η ανασφάλεια υποχρέωσαν συμπαγείς ομάδες Ελλήνων να μεταναστεύσουν προς τα νησιά του Αιγαίου και τα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας. Η μετακίνηση πραγματοποιήθηκε κατά φυλετικές ομάδες και τον 10ο αιώνα η μετανάστευση αυτή έλαβε τη μορφή ενός ευρύτατου αποικισμού. Ήταν ο πρώτος ελληνικός αποικισμός.

Γεωμετρική εποχή.Το ελληνικό αλφάβητο. Ο κόσμος του Ομήρου.

750 BCE

Το δεύτερο μισό του 8ου αιώνα π.Χ. μία νέα γραφή εμφανίζεται στον ελληνικό κόσμο. Είναι ένα αλφάβητο που προέρχεται από το φοινικικό, αλλά με πολλές προσαρμογές και παραλλαγές, κυρίως με την προσθήκη φωνηέντων.

Η πόλη - κράτος. Το πολίτευμα (αριστοκρατικό, ολιγαρχικό)

700 BCE

Το παλιό φυλετικό κράτος διασπάστηκε και τη θέση του πήρε η πόλη-κράτος. Με την πόλη συνδέεται και το πολίτευμα, δηλαδή το σύστημα διακυβέρνησης. Όταν συγκροτήθηκε η πόλη, η βασιλεία είχε παρακμάσει. Την εξουσία κατέλαβαν οι ευγενείς και έτσι το πολίτευμα έγινε αριστοκρατικό. Αργότερα έγινε ολιγαρχικό.

Αρχαϊκή εποχή. Β΄αποικισμός

700 BCE

Ο 8ος αιώνας π.Χ. υπήρξε αφετηρία μιας πρωτοφανούς εξόδου των Ελλήνων προς τις ακτές της Μεσογείου και του Εύξεινου πόντου. Οι λόγοι που ώθησαν τους Έλληνες στη μετανάστευση ήταν κυρίως οικονομικοί, όπως η επιθυμία απόκτησης καλλιεργήσιμης γης, και η ανάγκη προμήθειας σιδηρομεταλλεύματος. Παράλληλα και λόγοι πολιτικοί, όπως η επικράτηση πολιτικών αντιπάλων, ανάγκασαν πολλούς να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους και να αναζητήσουν νέους χώρους εγκατάστασης.

Σπάρτη

650 BCE

Οι Δωριείς που κατευθύνθηκαν προς τα νότια της Πελοποννήσου κατέλαβαν τη Λακωνική και ίδρυσαν ένα ισχυρό κράτος με κέντρο τη Σπάρτη. Στην εσωτερική ζωή του κράτους πλήρη δικαιώματα είχαν οι Σπαρτιάτες, στους οποίους είχε μοιραστεί η γη. Κύριες απασχολήσεις τους ήταν τα πολιτικά πράγματα και η πολεμική τέχνη.Οι Σπαρτιάτες, ανδρείοι και υπερήφανοι, άφησαν ένα υπόδειγμα γενναιότητας, μοναδικό στον κόσμο.

Αθήνα

594 BCE

Οι Αθηναίοι ήταν Ίωνες, περήφανοι γι’ αυτή την καταγωγή τους και δεμένοι με τον τόπο τους˙ αγωνίστηκαν και δημιούργησαν ένα μεγάλο κράτος, του οποίου η δύναμη και η αίγλη έμειναν απαράμιλλες στους αιώνες.Πρώτο πολίτευμα της Αθήνας ήταν η βασιλεία.Στη συνέχεια αριστοκρατία.Ακολούθως ο Σόλωνας θέσπισε την κατάργηση των χρεών.Μετά την τυραννίδα (Πεισίστρατος) θεσπίζεται το πολίτευμα της Δημοκρατίας (Κλεισθένης).

Πανελλήνιοι δεσμοί. Ολυμπιακοί αγώνες. Μαντεία. Αμφικτυονίες

500 BCE

Οι Ολυμπιακοί αγώνες ήταν η πιο μεγάλη συνάντηση των Ελλήνων. Στους αγώνες αυτούς, που γίνονταν κάθε τέσσερα χρόνια, έπαιρναν μέρος μόνο Έλληνες. Επίσημα άρχισαν να τελούνται το 776 π.Χ., έτος το οποίο αργότερα αποτέλεσε τη βάση για τη χρονολόγηση των γεγονότων.

Περσικά. 490-479 π.Χ.

490 BCE

Η Ιωνική επανάσταση υπήρξε η αφορμή μιας σειράς ελληνοπερσικών συγκρούσεων που ακολούθησαν.Το 490 π.Χ. ισχυρές περσικές δυνάμεις κατευθύνθηκαν στον Μαραθώνα. Δέκα χιλιάδες Αθηναίοι και χίλιοι Πλαταιείς τους νίκησαν. Στα στενά των Θερμοπυλών, το 480 π.Χ., επέλεξαν οι Έλληνες να αντιμετωπίσουν τους Πέρσες. Ο Λεωνίδας με 300 Σπαρτιάτες και 700 Θεσπιείς τους αντιμετώπισε παρά την προδοσία. Το 479 π.Χ. στις Πλαταιές οι Έλληνες με τον Σπαρτιάτη Παυσανία πέτυχαν ολοκληρωτική νίκη.

Ηγεμονία της Αθήνας. Περικλής. Δημοκρατία (479-431 π.Χ.)

479 BCE

Οι πόλεις του Αρχιπελάγους και των ιωνικών παραλίων συνάπτουν με την Αθήνα μία Συμμαχία με έδρα το νησί της Δήλου (478 π.Χ., Συμμαχία της Δήλου ) για να αποτραπεί νέα περσική επίθεση. Σύντομα η αυτονομία των πόλεων καταργήθηκε και η Συμμαχία της Δήλου μεταβλήθηκε σε όργανο επιβολής της πανελλήνιας αθηναϊκής ηγεμονίας.Ο Περικλής, αρχηγός του δημοκρατικού κόμματος, εφαρμόζει πρόγραμμα ισότητας όλων των πολιτών απέναντι στο νόμο αλλά και για δυνατότητα για όλους για μια άνετη ζωή.

Πελοποννησιακός πόλεμος (431-421 π.χ.)

431 BCE

Οι Σπαρτιάτες κήρυξαν τον πόλεμο εναντίον της Αθήνας με το σύνθημα της απελευθέρωσης των ελληνικών πόλεων από τον αθηναϊκό ζυγό.
Φάσεις του πολέμου
Ο Αρχιδάμειος πόλεμος (431-421 π.Χ.)
Η Εκστρατεία στη Σικελία (415-413 π.Χ.) -
Ο Δεκελεικός πόλεμος (413-404 π.Χ.).
Ο πόλεμος λήγει με ήττα των Αθηναίων. Στην Αθήνα εγκαθιστούν ένα σκληρότατο ολιγαρχικό καθεστώς.

Ανάπτυξη της Μακεδονίας. Το κράτος του Μ. Αλεξάνδρου.

334 BCE

Στα 336 π.Χ., μετά τη δολοφονία του Φιλίππου Β΄, ο πρωτότοκος γιος του Αλέξανδρος γίνεται βασιλιάς της Μακεδονίας σε ηλικία είκοσι ετών.Εκστρατεύει στην Ανατολή (334-323π.Χ.) και δημιουργεί ένα εκτεταμένο κράτος από την Αδριατική έως τον Ινδό ποταμό και από την Κασπία έως την Αίγυπτο. Διαδίδει τον ελληνικό τρόπο ζωής στην Αίγυπτο και την Ασία, εγκαινιάζει μια αντιρατσιστική πολιτική, αναγνωρίζοντας την ισότητα όλων των λαών.

Τα ελληνιστικά βασίλεια. Ελληνιστική περίοδος

323 BCE

Είναι τα βασίλεια των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου στο αχανές κράτος που κληροδότησε. Τα κράτη που προέκυψαν ήταν: της Μακεδονίας, της Θράκης, της Συρίας και της Αιγύπτου.Τα ελληνιστικά βασίλεια δέχθηκαν ένα μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα από την Ελλάδα και απέβησαν για πολλά χρόνια κυψέλες του ελληνικού πολιτισμού. Βαθμιαία παρήκμασαν και υπέκυψαν στη Ρώμη, τη νέα δύναμη που πρόβαλε στη Δύση.

Ρωμαϊκοί χρόνοι

202 BCE

Με κέντρο τη Ρώμη ο ιταλικός κόσμος ενοποιείται. Η Ρώμη γίνεται σύντομα κοσμοκράτειρα, ενώ ο ελληνικός κόσμος σπαράσσεται από έριδες και συγκρούσεις.Μετά τη νίκη επί των Καρχηδονίων (202 π.Χ.) οι Ρωμαίοι έστρεψαν τα βλέμματά τους προς τον ελληνικό κόσμο.

Από τη Ρώμη στο Βυζάντιο. Η Ρωμαϊκή Ειρήνη.

30 BCE

Μετά το 30 π.Χ. ο Οκταβιανός, μόνος κυρίαρχος στην πολιτική σκηνή της Ρώμης, θεμελιώνει έναν νέο τρόπο διακυβέρνησης, την Αυτοκρατορία. Η αυτοκρατορία εκτείνεται γύρω από τη Μεσόγειο και από την Αγγλία προς βορρά μέχρι την Άνω Αίγυπτο προς Νότο.Στον 2ο αιώνα μ.Χ. οι κατακτημένες περιοχές ζουν ειρηνικά. Οι επαρχίες ευημερούν.Η Ρώμη αφήνει στις πόλεις της Αυτοκρατορίας μια σχετική αυτονομία. Οι άνθρωποι κινούνται ελεύθερα, μαζί και οι ιδέες, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις, οι τρόποι

Από τη Ρώμη στο Βυζάντιο.Ο ΧΡIΣΤΟΣ ΚΑI Η ΔIΔΑΣΚΑΛIΑ ΤΟY. Η ΠΡΩΤΗ ΕΚΚΛΗΣIΑ

4 BCE

Η Γέννηση του Χριστού στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας κατά τα χρόνια της βασιλείας του Αυγούστου (5/4 π.Χ.) θέτει τις βάσεις για μια νέα θρησκεία. Το κήρυγμα της νέας θρησκείας είναι επανάσταση για τις συνθήκες που επικρατούσαν στον τότε γνωστό κόσμο. Ο Χριστιανισμός διακηρύσσει την ισότητα μεταξύ κυρίων και δούλων, ανδρών και γυναικών, Ελλήνων και «βαρβάρων» ενώπιον του Θεού. Γι’ αυτό η νέα θρησκεία αποκτά σύντομα πολλούς πιστούς, καθώς προσφέρει ελπίδα και για κοινωνική ελευθερία.

Από τη Ρώμη στο Βυζάντιο.3ος αιώνας μ.Χ. Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία σε κρίση. Τετραρχία

293

Το ρωμαϊκό κράτος, μετά τον θάνατο του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρήλιου εισέρχεται σε περίοδο μεγάλης κρίσης. Η κατάρρευση της οικονομίας παραλύει τους κρατικούς μηχανισμούς.Το 293 ο Διοκλητιανός κάνει ένα βήμα προς τον καταμερισμό της εξουσίας.η αυτοκρατορία θα διοικείται από 2 αυγούστους και δύο καίσαρες.

Από τη Ρώμη στο Βυζάντιο. Κωνσταντίνος. Η μεγάλη στροφή. Το διάταγμα των Μεδιολάνων.

312

Για την εξουσία και τον τίτλο του αυγούστου στη Δύση συγκρούονται ο Κωνσταντίνος και ο Μαξέντιος. Ο Κωνσταντίνος στρέφεται προς τους Χριστιανούς. Μετά τη νίκη του στη Μουλβία γέφυρα και τον θάνατο του Μαξέντιου 312 μ.Χ., ο Κωνσταντίνος, αύγουστος στη Δύση, εκδίδει, τον Φεβρουάριο του 313 το Διάταγμα των Μεδιολάνων, που κηρύσσει την απόλυτη ελευθερία της κάθε θρησκευτικής λατρείας χωρίς να κάνει καμία διάκριση ανάμεσα σε Χριστιανούς σε οπαδούς άλλων θρησκειών.