Geschiedenis tijdlijn alle stof examen vwo 2016

  • Period: 5000 BCE to 3000 BCE

    prehistorie

    levenswijze van jagers-verzamelaars
    het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
    het onstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
  • Period: 3000 BCE to 500

    oudheid

    ontwikkeling wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de griekse stadstaat
    de klassieke vormentaal van de grieks-romeinse cultuur
    groei van het romeinse imperium waardoor de grieks-romeinse cultuur zich in europa verspreidde
    confrontatie van de germaanse cultuur en de grieks-romeinse cultuur
    ontwikkeling van het jodendom en christendom als de eerste monotheistische godsdiensten
  • 400

    volksverhuizingen

  • Period: 500 to Dec 31, 1000

    vroege middeleeuwen

    verspreiding van het christendom in geheel europa
    het ontstaan en de verspreiding van de islam
    de vrijwel volledige vervaging van de agrarischurbane cultuur door een zelfvoorzienende agragrische cultuur georganiseert door hofstelsel en horigheid
    het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur
  • Period: Dec 25, 800 to Jan 28, 814

    Karel de grote keizer van het westen

  • Period: Dec 24, 1000 to Dec 25, 1500

    late middeleeuwen

    opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor de herleving van een agrariscurbane samenleving
    de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van de steden
    het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke of de geestelijke macht het primaat zou moeten hebben
    de christelijke expansie naar buiten toe, onder andere in de vorm van kruistochten
    HET BEGIN VAN STAATSVORMING EN CENTRALISATIE
  • Oct 12, 1492

    Ontdekking amerika door columbus

  • Period: Dec 24, 1500 to

    vroeg-moderne tijd (hervorming)

    het begin van de overzeese expansie
    het veranderende mens en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
    de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
    DE PROTESTANTSE REFORMATIE DIE EEN SPLITSING IN DE CHRISTELIJKE KERK VEROORZAAKTE
    HET CONFLICT IN DE NEDERLANDEN DAT LEIDDE TOT DE STICHTING VAN DE NEDERLANDSE STAAT
  • Period: Jan 24, 1506 to Dec 25, 1556

    Keizer Karel V

  • Dec 24, 1521

    Luther voor rijksdag te worms*

  • Oct 1, 1531

    instelling drie collaterale raden*

    -raad van state
    -geheime raad
    -raad van financiën
  • Dec 24, 1550

    instelling bloedplakkaten*

    Ook wel de bloedraad
  • Period: Dec 24, 1568 to

    80-jarige oorlog

  • Dec 24, 1574

    ontzet van leiden*

  • Dec 24, 1578

    alteratie van amsterdam*

  • Dec 24, 1581

    plakkaat van verlatinge*

  • spaanse armada wordt verslagen*

  • Period: to

    vroeg-moderne tijd (gouden eeuw)

    HET STREVEN VAN VORSTEN NAAR ABSOLUTE MACHT
    DE BIJZONDERE PLAATS IN STAATKUNDIG OPZICHT EN DE BLOEI IN ECONOMISCH EN CULTUREEL OPZICHT VAN DE NEDERLANDSE REPUBLIEK
    WERELDWIJDE HANDELSCONTACTEN HANDELSKAPITALISME EN HET BEGIN VAN EEN WERELDECONOMIE
    DE WETENSCHAPPELIJKE REVOLUTIE
  • johan van oldebarnevelt onthoofd*

  • coen verplaatst bestuurscentrum VOC naar batavia*

  • bouw van portugees joodse synagoge in amsterdam*

  • Period: to

    vroeg-moderne tijd (revoluties)

    RATIONEEL OPTIMISME EN VERLICHT DENKEN DAT WERD TOEGEPAST OP ALLE DELEN VAN DE SAMENLEVING
    VOORTBESTAAN VAN HET ANCIENREGIME MET POGINGEN OM HET VORSTELIJK BESTUUR OP EIGENTIJDSE VERLICHTE WIJZE VORM TE GEVEN (VERLICHT ABSOLUTISME)
    uitbouw van de Europese overheersing met name in de vorm van plantage koloniën en de daarmee verbonden slavenhandel en opkomst abolitionisme
    DE DEMOCRATISCHE REVOLUTIES IN WESTERSE LANDEN MET ALS GEVOLG DISCUSSIES OVER GRONDWETTEN, GRONDRECHTEN EN STAATSBURGERSCHAP
  • Franse refolutie

  • Amerikaanse refolutie

  • kant over de definitie van de verlichting en de gevaren van het rationalisme*

    locke en rousseau over het sociaal contract
    spinoza over de invloed van god op het dagelijks leven
    voltaire over de vrijheid van denken en de rol van de staat
  • cahiers des doléances*

  • wet le chapelier*

  • proces van burger capet*

  • Period: to

    moderne tijd (burgers en stoommachines)

    INDUSTRIËLE REVOLUTIE DIE IN DE WESTERSE WERELD DE BASIS LEGDE VOOR EEN INDUSTRIËLE SAMENLEVING
    discussies over de sociale kwestie
    DE MODERNE VORM VAN IMPERIALISME DIE VERBAND HIELD MET DE INDUSTRIALISATIE
    opkomst van emancipatiebewegingen
    voortschrijdende democratisering met deelname van steeds meer mannen en vrouwen in het politiek proces
    OPKOMST VAN POLITIEK MAATSCHAPPELIJKE STROMINGEN: LIBERALISME, NATIONALISME, SOCIALISME, CONFESSIONALISME EN FEMINISME
  • code napoleon*

  • Period: to

    Napoleon

  • verdrag van verona*

  • belgische opstand*

  • eerste grondwet

  • frankfurter parlement*

  • Period: to

    conferentie van berlijn*

  • vlootwet*

  • Period: to

    moderne tijd (wereldoorlogen)

    ROL VAN MODERNE PROPAGANDA EN COMMUNICATIEMIDDELEN EN VORMEN VAN MASSAORGANISATIE
    HET IN PRAKTIJK BRENGEN VAN TOTALITÄRE IDEOLOGIEËN
    DE CRISIS VAN HET WERELDKAPITALISME
    HET VOEREN VAN TWEE WERELDOORLOGEN
    RACISME EN DISCRIMINATIE DIE LEIDEN TOT GENOCIDE
    DE DUITSE BEZETTING VAN NEDERLAND
    VERWOESTINGEN OP NIET EERDER VERTOONDE SCHAAL DOOR MASSAVERNIETIGINGSWAPENS EN DE BETROKKENHEID VAN BURGERBEVOLKING BIJ OORLOGSVOERING
    vormen van verzet tegen het west-Europese imperialisme
  • Period: to

    eerste wereldoorlog

  • slag bij marne*

  • algemeen kiesrecht

  • spartakus-opstand*

  • dawesplan*

  • wereldcrisis

  • rijksdagbrand*

  • instelling rijkscultuurkamer*

  • ingebruikname concentratiekamp Dachau*

  • Period: to

    Hitler aan de macht

    jaren kloppen data niet
  • neurenberger wetten*

  • kristalnacht

  • conferentie van Munchen*

  • Period: to

    tweede wereldoorlog

  • Wansee conferentie*

  • atoombom op hiroshima*

  • marshallplan*

  • redevoering McCarthy over communisten in de vs*

  • Period: to

    moderne tijd (heden)

    DE VERDELING VAN DE WERELD IN TWEE IDEOLOGISCHE BLOKKEN IN DE GREEP VAN EEN WAPENWEDLOOP EN DE DAARUIT VOORTVLOEIENDE DREIGING VAN EEN KERNOORLOG
    DE DEKOLONISATIE DIE EEN EIND MAAKTE AAN DE WESTERSE HEGEMONIE IN DE WERELD
    DE EENWORDING VAN EUROPA
    DE TOENEMENDE WESTERSE WELVAART DIE VANAF DE JAREN 1960 AANLEIDING GAF TOT INGRIJPENDE SOCIAAL-CULTURELE VERANDERINGSPROCESSEN
    ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen
  • akkoorden van Genève gesloten na de slag van Dien Bien Phu*

  • bestorming Felix Meritis in Amsterdam*

  • ich bin ein berliner toespraak van Kennedy*

  • praagse lente*

  • bezoek Nixon aan china*

  • Salt I ondertekend*

  • burgeroorlog in angola tussen MPLA en FNLA*

  • Demonstratie tegen kernwapens in Amsterdam*