-
Alfonso XIII.a
Espainian krisi politiko bat sortu zen.
Liskar oso bortitzak egon ziren burgesia eta langileen artean.
Toki batzuetan, bereziki Kataluinian eta Euskadin, autonomia eskatzeko mugimenduak egon ziren.
XIX. mendean lortutako Marokoko lurretan etengabeko gerra bat zegoen eta milaka soldadu hil ziren.
Hau dela eta, 1923an, PRIMO DE RIVERA jeneralak boterea lortu zuen eta diktadura ezarri zen. Alfonso XIII.a Espainiatik alde egin zuen baina, ez ziren konpondu. -
Bigarren errepublika.
1931 bigarren errepublika aldarrikatu zen eta konstituzio berri bat sortu zen. Garai honetan erreforma batzuk egin zituzten arazoak konpontzeko:
Nekazaritza erreforma, Gutxxienngoaaren esku zegoen lurra banatzeko.
Langileen soldatak igo zuten
Hezkuntza publikoa indartsu zuten
Kataluniako estatua onartu zuten autonomia bihurtzen
Armada modernizatzen saiatu ziren
Eliza eta Estatua banatu zituzten
Neurri horietako batzuk ezinegona sortu zuten batzuengana eta egoera gero eta zailagoa bihurtu zen. -
Gerra zibila
1936an uztailean, Marokon zeuden armadako kideak Gobernuaren aurka altxatu ziren, erreformen aurka zeudenen babesarekin. Haien asmoa zen boterea berehala eskuratzea, baina herrialdearen zati baten kontrola soilik lortu zuten.
Altxamendu horren ondorioz, Espainian hiru urteko gerra bat piztu zen bi bandoren artean:
Bando errepublikanoa: Gobernuko alderdiek osatzen zuten.
Bando matxianatuta edo nazionala: Errepublikaren kontra zeudenekin. -
Frankoren diktadura.
Gerraren ondoren, Francisco Franco jeneralaren diiktadura hazi zen. Horrela, konstituzioa kendu eta lege berri batzuk egin zituzten:
Prentsa askatasuna kendu.
Hauteskunde askeak debekatu, bai eta alderdi politikoak ere.
Herritar asko beren ideiengatik gartzelatu edo hil zituzten.
50eko hamarkadatik aurrera, egoerak hobera egin zuen eta Nazioartkeo blokeoa kendu zitzaion Espainiari.
60ko hamarkadan, haskunde ekonomiko garai bat egon zen eta bizi mailak gora egin zuen.
Franco 1975ean hil zen. -
Trantsizioa
Franco hil eta handik gutxira, Joan Karlos I.a izendatu zuten Espainiako errege. Joan Karlos I.ak Adolfo Suárez izendatu zuen Gobernuko presidente
Prozezu horretan, zenbait neurri hartu ziren:
Ideia politikoengatik gartzelan zeuden prezoak askatu ziren eta, alderdi politikoak eta langile sindikatuak legeztatu ziren.
1977an hauteskunde demokratikoak egin ziren.
1978ko Konstituzioa onartu zen. -
1981an orain arte
Adolfo Suárez: 1981-1982
Leopoldo Calvo Sotelo: 1982
Felipe González (PSOE): 1982-1996
José María Aznar (PP): 1996-2004. 2002. urtean euroa bihurtu zen txanpon ofiziala.
José Luis Rodríguez Zapatero (PSOE): 2004-2011
Mariano Rajoy (PP): 2011-2018
Pedro Sánchez (PSOE): 2018- Gaur egun
