Independentzia gerra 1808 1814

XIX. mendea Espainan

By June 11
  • Independentzia gerra

    Independentzia gerra
    1. urtean, herritarrek erregea hil zutenean, Napoleón hartu zuen boterea, eta enperadorea izendatu zuen bere buruari. 1808. urtean Napoleón joan zen España inbaditzera, eta inbaditu zuen ia ia España osoa. Ezin zuelako bi erreinuak gobernatu, España beherago zegoelako. Baina bere anai txikiari Josef ipini zuen gobernatzen ez zelako gobernatzile ona. Herritarrek kexatzen ziren, eta independentzia gerra sortu zen. Napoleoni isla batera izenez Elba erretiratu zuten.
  • Espainiako lehen konstituzioa

    Espainiako lehen konstituzioa
    Ez zutelako nahai gobernatzailez Josef eri. Orduan Cadiz hirian bildu ziren eta arau batzuk ipini zituzten: Erregeak ez zuen potere osoa, ere nahi zuten hizkuntza erabili eta inprimatzeko askatasuna.
  • Fernando VII. absolutismoa

    Fernando VII. absolutismoa
    Gerra amaitu ondoren, Fernando VII ailegatu zen Espainara. Herritarrek utzi zioten erregea izatea. Baina legeak onartu behar zuen, eta bera ez zeukan potere osoa. Esan zuen baietz baina engainatu zuen. Errege oso txarra zen. Baina hil zenean, bere semeari poterea eman zioten. Bakarrik lll urte zeukan eta laguntzaile batzuk X urte izan arte lagundu behar izan zioten.
  • Elisabet II.a Liberalismoa

    Elisabet II.a Liberalismoa
    Elisabet II.ak poterea hartu zuen eta garai horretan Espainia monarkia parlamentarioa bihurtu zen betirako ( erregea ez du guztia gobernatzen). Elisabet erregina egon zenean bi mota politiko egon ziren: Kontsesbadoreak eta progresistak.
  • Amadeo ll. eta Alfonso Xll.

    Amadeo ll. eta Alfonso Xll.
    1868 espainian gerra bat hasi zen eta isabel ll. eta bere alaba joan behar ziren. Orduan Amadeori eman zioten ''poterea'' baina ez zutelako nahi herritarrek joan zen bi urte pasa ondoren. Hori egin eta gero Alfonsori eman zioten ''poterea''. Bakarrik hamaika hilabete gobernatu zuen Isabel ll. alaba bueltatu zelako.
  • Industrializazioa

    Industrializazioa
    Meatzaritza, nekazaritza, eta industria hasi ziren. Meatzaritza: oso garrantzitsua zen. Lanpostu asko gehitu ziren baliabideak deskonposatzeko. Gehien lortu zutena: ikatza eta merkurioa zen. Nekazaritza: Lurraldeak ez zeuden ondo banatuta eta nekazariek diru gutxi irabazten. Baina: hegoaldean leku haundiak zeuden, Kantauri itsasoaren inguruan leku txikiak zeuden. Industria: Bereziki izan ziren Kataluniako ehungintza eta Euskadiko siderurgia. Trenari bultzada handia eman zioten hobetzeko.