-
Utworzenie Wielkiej Armii
Nazwa Wielka Armia pojawiła się po raz pierwszy w korespondencji Napoleona z szefem sztabu marszałkiem Louisem Berthierem w 1803. W rozkazie z 13 stycznia 1804 Napoleon użył terminu „Wielka Armia Wybrzeży Oceanu”. Liczyła ona blisko 200 000 ludzi i stacjonowała na wybrzeżu kanału La Manche. Jej pierwotnym przeznaczoniem była inwazja na Anglię. -
Period: to
III Koalicja Antyfrancuska
Koalicja (jak nazwa wskazuje) została zawiązana przeciwko Francji. W skład III koalicji antyfrancuskiej weszły: Wielka Brytania, Rosja, Austria, Szwecja, Portugalia i Królestwo Neapolu. Powodem jej zawiązania były narastające konflikty pomiędzy Cesarzem Francuzów, a Anglią i Habsburgami. -
bitwa pod Ulm
Bitwa stoczona pod Ulm w dniach pomiędzy oddziałami francuskiej Wielkiej Armii dowodzonej przez Cesarza Napoleona a siłami austriackimi dowodzonymi przez generała Karla Macka von Leiberich. Oddziały francuskie liczyły około 150 tys żołnierzy, zaś siły austriackie 72 tyś. Klęskę poniosły oddziały austriackie, zginęło około 12 tys. żołnierzy (straty francuskie ok. 3 tys. żołnierzy), ponad 35 tysięcy trafiło do niewoli. -
bitwa pod Trafalgarem
Starcie rozegrało się między flotą angielską a francusko-hiszpańską. Admirałami koalicji byli Pierre Villeneuve oraz Federico Nápoli, zaś po stronie angielskiej Horatio Nelson i
Cuthbert Collingwood. Bitwa zakończyła się spektakularnym zwycięstwem Wielkiej Brytanii uniemożliwiając w ten sposób armii francuskiej desant na wyspy. -
bitwa pod Austerlitz
Jedna z najważniejszych bitew wojen napoleońskich i decydująca bitwa wojny z III koalicją antyfrancuską, stoczona 2 grudnia 1805 między francuską Wielką Armią a połączonymi armiami, austriacką i rosyjską. Armia austriacko-rosyjska straciła około 16 000 zabitych i rannych oraz 11 500 wziętych do niewoli i 176 armat. Napoleon przy stracie około 9 000 zabitych, rannych i wziętych do niewoli triumfował, a jego zwycięstwo historycy wojskowości określili jako drugie, po Kannach Hannibala. -
pokój w Preszburgu
Po klęsce wojsk austriacko-rosyjskich w bitwie pod Austerlitz, Monarchia Habsburgów wycofała się z wojny i podpisała pokój. Podpisany rozejm oznaczał koniec istnienia III koalicji. -
Bitwa pod Maidą
Starcie zbrojne, które miało miejsce 4 lipca 1806 r. na Półwyspie Apenińskim nieopodal miasta Maida w Kalabrii we Włoszech pomiędzy wojskami francusko-polskimi a brytyjsko-włoskimi. Bitwa zakończyła się całkowitą klęską wojsk francusko-polskich i wpłynęła bardzo negatywnie na opinię polskiego żołnierza w armii napoleońskiej. -
ultimatum Fryderyka Wilhelma III
Król Prus zażądał od Napoleona wycofania jego wojsk z terytorium Rzeszy, za Ren. Planował tym samym utworzyć konfederację państw północnoniemieckich. -
Period: to
IV koalicja antyfrancuska
Czwartą koalicję w roku 1806 zorganizowało Zjednoczone Królestwo, a uczestniczyły w niej nakłonione przez Anglików Imperium Rosyjskie i Prusy. Jednak po zwycięskich bitwach pod Jeną i Auerstädt, Napoleon zajął Berlin, a w kolejnych starciach pod Iławą Pruską i Frydlandem wojska napoleońskie pokonały armię rosyjską, spychając ją za Niemen. -
bitwa pod Jena
W bitwie pod Jeną 56-tysięczna armia Napoleona rozbiła doszczętnie 38-tysięczną armię księcia Fryderyka Ludwika Hohenlohe. Ponad 12 tysięcy Prusaków poległo lub zostało rannych, a przeszło 15 tysięcy pomaszerowało do francuskiej niewoli. Zdobycz wojenna była również imponująca – 200 armat i 30 sztandarów. -
bitwa pod Auerstedt
W bitwie pod Auerstedt marszałek francuski Louis Nicolas Davout rozgromił główne siły pruskie pod osobistym dowództwem Króla Fryderyka Wilhelma III, który uciekł z 63 tysiącami ludzi w noc przed bitwą pod Jeną. Davout natknął się na nich ze swoimi trzema dywizjami (26 tysięcy ludzi), którymi dowodzili tzw. trzej nieśmiertelni (Friant, Gudin i Morand) i pobił doszczętnie wroga. -
bitwa pod Pruską Iławą
Podczas prowadzonej na terenie Prus kampanii zimowej rozegrała się krwawa bitwa pod Pruską Iławą. Zginęło wówczas około 40. tyś żołnierzy. Zakończona remisem wojsk rosyjskich i francuskich. -
bitwa pod Frydlandem
Roztrzygająca bitwa pomiędzy Francją Napoleona a Cesarstwem Rosyjskim. Zakończyła się zwycięstwem Francuzów. -
pokój w Tylży
Na mocy pokoju Prusy utraciły połowę swojego terytorium, m. in. Westfalię, gdzie przejął władzę brat cesarza Francuzów, Hieronim Bonaparte, Gdańsk, który stał się wolnym miastem pod protektoratem cesarza oraz ziemie polskie II i III rozbioru, z których utworzono Księstwo Warszawskie. -
Period: to
wojna w Hiszpanii
Wojna na Półwyspie Iberyjskim 1807-1814 wybuchła wkrótce po zawarciu trójprzymierza Wielkiej Brytanii z Hiszpanią i Portugalią przeciw Francji. Toczyła się na Półwyspie Iberyjskim w czasie wojen napoleońskich. Konflikt zapoczątkowała okupacja Portugalii przez armię francuską w roku 1807 i Hiszpanii w 1808; trwał on aż do pokonania Napoleona w roku 1814. -
Period: to
V koalicja antyfrancuska
-
Period: to
wojna z Austrią
-
bitwa pod Raszynem
Stoczona została w czasie wojny z Austrią na terenie dzisiejszej gminy Raszyn przez wojska polskie i saskie, dowodzone przez księcia Józefa Poniatowskiego, z korpusem wojsk austriackich, pod dowództwem arcyksięcia Ferdynanda Karola d'Este. Zakończona została podpisaniem przez obie strony konwencji oddającej Austriakom stolicę, ale na korzystnych dla strony polskiej warunkach. Bitwa była taktycznie nierozstrzygnięta. -
bitwa pod Ratyzboną
Zwana również Bitwą pod Regensburgiem – bitwa, która została stoczona w dniach 19–23 kwietnia 1809 roku pomiędzy siłami francuskimi i austriackimi. Po stronie francuskiej dowodził marszałek Jean Lannes, podczas gdy na czele wojsk austriackich stał Arcyksiążę Karol. Austriacy zostali zmuszeni do wycofania się, a garnizon miasta do kapitulacji. -
zdobycie Wiednia
Po serii zwycięskich bitew Napoleon zdobył Wiedeń. -
bitwa pod Aspern
Straty austriackie wyniosły 24 000 żołnierzy, Francuzi stracili 30 000 ludzi. Według swoich planów Napoleon zamierzał całkowicie zniszczyć wroga, porażka jednak sprawiła że zmuszony został do wycofania się w dniu 23 maja. Wynik bitwy wywołał niepokój w Paryżu. W Tyrolu i północnych Niemczech pojawiły się natomiast nowe nadzieje na opowiedzenie się Prus po stronie koalicji antynapoleońskiej. Bitwa była taktyczną powtórką Frydlandu na korzyść Austriaków. -
bitwa pod Wagram
Bitwa pod Wagram położyła kres marzeniom Austrii o potędze, a umocniła prestiż Napoleona. Znana jest szczególnie ze zmasowania artylerii, jak również z wielkich szarż i starć jazdy. Składała się z wielu bezpośrednich starć piechoty i kawalerii. Żadna bitwa epoki napoleońskiej do tej chwili nie była tak krwawa. Straty francuskie były niemal takie same jak Austriaków. Report napoleońskiego szefa sztabu w dniu 6 lipca wieczorem podawał liczbę 25 142 zabitych i rannych. Generał Andreossy mian -
pokój w Schönbrunn
Podpisany pomiędzy Cesarstwem Francuskim a Cesarstwem Austrii w pałacu Schönbrunn w Wiedniu. Kończył wojnę Francji z V koalicją i będącą jej częścią wojnę polsko-austriacką. Do jego postanowień należało uznanie przez Austrię wszystkich poprzednich podbojów Napoleona. -
ślub Napoleona z Marią Ludwiką
Małżeństwo per procuram zostało zawarte w Wiedniu 11 marca 1810, małżonka reprezentował stryj oblubienicy arcyks. Karol. 13 marca Maria Luiza wyruszyła w towarzystwie królowej Neapolu w podróż do Francji. Wybranie Karoliny Murat jako opiekunki arcyksiężniczki nie było zbyt taktownym wyborem zważywszy, że Maria Karolina Habsburg, obalona królowa Neapolu, była ciotką przyszłej cesarzowej, poprzez matkę Marię Teresę Burbon-Sycylijska była wnuczką króla Neapolu Ferdynanda I Burbona. -
Narodziny Napoleona II
Narodziny Napoleona II były ważnym wydarzeniem. Wielu oczekiwało, że po narodzinach dziedzica, Napoleon I zrezygnuje z dalszych wojen, a skupi się na umacnianiu dynastii - tak się jednak nie stało. -
Period: to
wojna z Rosją
-
Period: to
Druga Wojna Polska (Inwazja na Rosję)
Napoleon uważając, że wygrać z Wielką Brytanią może tylko na drodze jej blokady, powziął wówczas zamiar pobicia Rosji i zmuszenia jej do respektowania zobowiązań podjętych w Tylży. Zgromadził na terenach Prus Wschodnich i Księstwa Warszawskiego wielonarodową armię liczącą prawie 600 tys. ludzi (m.in. 300 tys. Francuzów, Włochów i Belgów, 180 tys. Niemców, 90 tys. Polaków) i 24 czerwca przekroczył z nią rzekę Niemen, rozpoczynając kampanię wojenną, którą na użytek Polaków nazwał „drugą wojną pols -
bitwa pod Smoleńskiem
Starły się armie: francusko-polska w sile 175 tysięcy żołnierzy, dowodzonych przez Napoleona, oraz armia rosyjska w sile 130 tysięcy żołnierzy, nad którymi komendę sprawował gen. Michaił Barclay de Tolly. Do Smoleńska jako pierwsze wkroczyły oddziały polskie. Po zaciekłej bitwie, w której wyraźnie przeważały jednostki francusko-polskie, Rosjanie wycofali się ze Smoleńska, po drodze paląc miasto. -
bitwa pod Borodino
Bitwa stoczona w dniach 5–7 września 1812 roku pomiędzy armią francuską dowodzoną przez Napoleona Bonaparte, a rosyjską, dowodzoną przez Michaiła Kutuzowa. W jej wyniku Kutuzow wycofał wojska z pola walki, otwierając tym samym Napoleonowi drogę do Moskwy. -
bitwa nad Berezyną
infoBitwa miała miejsce w dniach od 25 do 29 listopada 1812 roku nad rzeką Berezyną Dnieprową koło Borysowa. -
Period: to
wojna z Prusami
-
Bitwa pod Lipskiem - Bitwa Narodów
Bitwa stoczona pod Lipskiem w dniach 16-19 października 1813 roku między wojskami francuskimi pod przywództwem Napoleona Bonaparte, a wojskami koalicji antyfrancuskiej (złożonej z Austrii, Prus, Rosji i Szwecji). Była to największa bitwa w kampaniach Napoleona i jego najcięższa porażka. -
bitwa pod Hanau
Bitwa stoczona została w pobliżu miasta Hanau w Niemczech (Hesja). Było to dwudniowe starcie pomiędzy siłami francuskiej Wielkiej Armii pod osobistym dowództwem cesarza Napoleona Bonaparte a siłami bawarskimi i austriackimi pod komendą gen. Karla Philippa von Wredego. -
Period: to
100 dni Napoleona
okres od 1 marca (powrót Napoleona Bonaparte z wyspy Elby) do 22 czerwca 1815 (abdykacja Napoleona po przegranej bitwie pod Waterloo z tzw. VII koalicją antyfrancuską, czyli połączonymi siłami angielskimi oraz pruskimi), w którym Napoleon ponownie sięgnął po władzę we Francji. -
bitwa pod Waterloo
Starcie zbrojne, do którego doszło 18 czerwca 1815 roku i było ostatnią bitwą Napoleona Bonaparte. Były cesarz Francuzów powrócił niespodziewanie z wygnania na Elbie i objął rządy na okres 100 dni. W krótkim czasie zebrał ponad 70-tysięczną armię, z którą ruszył w kierunku Brukseli, gdzie stały nierozwiązane jeszcze armie VI koalicji: angielska Wellingtona i pruska Blüchera. Po dwóch zwycięskich starciach 16 czerwca pod Quatre Bras i Ligny Napoleon stanął oko w oko z Wellingtonem pod Waterloo.
