-
INDEPENDENTZIA GERRA
Frantzian, iraultza garai nahasi ondoren, Napoleon Bonaparte jenerala iritsi zen boterera. Enperadore izendatu zuen bere burua eta inperio handi bat konkistatzen hasi zen.
Espainia 1808an inbaditu zuen eta momentu horretan erregea zegoena (Karlos IV. eta haren semea Fernando VII.a) alde egin behar izan zuen eta Napoloenen anaia Josef I.a ( Pepe botella ) izendatu zuen errege.
Gerra bat hasi zen eta bere izena zen independentzia gerra . -
ESPAINIAKO LEHEN KONSTITUZIOA
Gerra garaian Fernando VII.a Espainiatik joan zen gobernuko lanak egitera , Juntak sortu ziren eta Cadizen bildu zen jendea , eta Espainiako lehen konstituzioa sortu zen .
Hauek ziren legeak :
1 .- Monarkia izango zela gorbernatuko zuena , baina, ez zuten potere guztia artuko.
2.- Hiru estatuko botereak banatu zuten : legileak , baterazlea , judiaziala .
3.- Eskubide batzuk eta askatasun batzuk ere ipini zituzten : inprimatzeko askatasuna , biltzeko eskubidea , hezkuntza publikoa... -
ABSOLUTISMOA ETA LIBERALISMOA
Independentzia gerra amaitu ondoren, Fernando VII Espainara heldu zen . 1833 . urtean Fernando VII hil zenean absolutistak Karlosen alde jarri ziren eta horrei karlistak deitzen zioten. Liberalak Elisabet printzesa proposatu zuten egitea baina ezin zuen gobernatu urtean adinez izan arte .
( 1840 ) . Garai horretan Espainian monarkia parlamentarioa bihurtu zen . -
Meatzaritza
Oso garrantzitsua bihurtu zen . Lanpostu asko sortu zituen baina txarrena da jende asko egiten zuela lan eta oso diru gutxi eramaten zuen . Baliabideak esportatzeko aukera eman zuen . Ikatza , merkurioa eta urrea batez ere. -
Nekazaritza
Meatzaritza , Nekazaritza eta Industria ziren Espainako ekonomiko jarduera nagusiak .
Espainiako jarduera ekonomikorik garrantzitsuena izan zen. Dena den, lurrak ez zeuden batere ongi banatuta eta nekazariek oso soldata baxua kobratzen zuten
. Hegoaldean latifundioak edo lur ustiategi handiak zeuden. Kantauri itsasoaren inguruan, berriz, minifundioak edo lur ustiategi txikiak. Zerealak, artoa eta patata lortzen ziren batez ere. Hegoaldean olibondoak zeuden eta inportanteak ziren ere, mahastiak. -
INDUSTRIA
Bereziki garrantzitsuak izan ziren Kataluniako ehungintza eta Euskadiko siderurgia. 1840tik aurrera, bultzada handia eman zitzaion trenari garraio sarea hobetzeko. -
AMADEO I.TIK ALFONTSO XXII:ERA
1868an, matxinada bat egon zen Espainian eta Elisabet II.ak Espainiatik alde egin zuen.
Hori dela eta, 1871n, Gorteek errege berri bat izendatu zuten: Amadeo I.a italiarra.
Errege honek ez zeukan babes handirik eta bi urte pasa ondoren, uko egin behar izan zion tronoari.
Momentu horretan, 1873an, Gorteek Lehen Errepublika aldarrikatu zuten. Honek hamaika hilabete besterik ez zuen iraundu eta Elisabet II.aren semea bueltatu zenean erregea izendatu zuten, Alfontso XII.na izenarekin.
