Descarga

XIX. Mendea Espainian

By michellefraga

  • Frantsesen inbasioa

    Frantsesen inbasioa
    Napolonek Espainia 1808an inbaditu zuen eta momentu horretan zegoen errregea (Karlos IV.) eta haren semea (Fernando VII.) alde egin behar izan zuten eta Napoloenen anaia Josef I. izendatu zuen errege.

  • Independentzia Gerra.

    Independentzia Gerra.
    1808ko maiatzaren 2an inbasio horren kontrako herri altxamendu bat egon zen Madrilen. Gero, Espainia osora zabaldu zen, eta Independentzia Gerra piztu zen. Gerra 1814an bukatu zen, tropa Frantsesen porrotarekin.

  • Espainiako lehen konstituzioa.

    Espainiako lehen konstituzioa.
    Gerra garaian, Fernando VII.a Espainiatik joan zenez, gobernuko lanak egiteko Juntak sortu ziren eta, Cadiz hirian bildutak, 1812an Espainiako lehen konstituzioa idatzi zuten. Konstituzio horretan zera ezarri zuen: Erregeak ezin izan ahal zuela potere absolutoa. Hiru estatu potereak banatu zituzten: legeilea, betearazlea eta judiziala. Oinarrizko eskubide eta askatasun batzuk gehitu zituzten.

  • Fernando VII. (ABSOLUTISMOA)

    Fernando VII. (ABSOLUTISMOA)
    1814an, Independentzia Gerra amaitu ondoren, Fernando VII.a Espainiara itzuli zen. Cadizko Konstituzioa (La Pepa) indar gabe utzi zuen eta berriro absolutismoa ezarri zuen. 1833an, hil zenean, absolutiak Karlosen alde jarri ziren (Karlistak), eta liberalek Elisabet printzesa proposatu zuten, nahiz eta 3 urte izan, Lehen Karlistadia hasi zen eta Elisabet II.aren aldekoak irabazi zuten.

  • Elisabet II.a (LIBERALISMOA)

    Elisabet II.a (LIBERALISMOA)
    Elisabet II.a boterera iritsi zen, baina ez zuen gobernatu urtean adibidez nagusi egin arte (1840) . Garai hartan Espainia monarkia parlametu bihurtu zen behin betiko. Erreinaldi honetan, bi alderdi politiko egon ziren: kontserbadoreak eta progresistak.

  • Industrializazioa

    Industrializazioa
    Meatzaritza: oso garrantzitsua bihurtu zen. Lanpostu asko sortu zituelako. Nekazaritza: Espainiako jarduera ekonomikorik garrantzitsuena izan zen. Hegoaldean latifundioak edo lur ustiategi handiak zeuden. Kantauri itsasoaren inguruan, berriz, minifundioak edo lur ustiategi txikiak.Industria: Garrantzitsuak izan ziren bereziki Kataluniako ehungintza eta Euskadiko siderurgia. 1840 tik aurrera, bultzada handia eman zitzaion trenari garraio sare hobetzeko.

  • Amadeo I.tik Alfonso XII.era

    Amadeo I.tik Alfonso XII.era
    1868an, matxinada bat egon zen Espainian eta Elisabet II.ak Espainitik alde egin zuen. Hori dela eta, 1871n, Gorteek errege berri bat izendatu zuten: Amadei I.a italiarra. Errege honek ez zeukan babes hendirik eta bi urte pasa ondoren, uko egin behar izan zion tronoari. Momentu horretan, 1873an, Gorteek Lehen Errepublika aldarrikatu zuten. Honek hamaika hilabete besterik ez zuen iraundu eta Elisabet II.aren semea bueltatu zenean, errege izendatu zuten, Alfonso XII.a izenarekin.