-
xixmendearen haziera Espainian/Epea:1808-1814
1808:
-Frantziarrek Espainia inbaditu zuten.
- Napoleon bonaparte bere anaia JosefI. izendatu zuten espainiako erregea -
Period: to
Gerraren ondorioak
Espainia Amerikan zituen koloniak emantzipatu egin ziren
Krisi humanitario eta ekonomiko handibat egon zen
Espaiarren arten , kontzientzia nazionala piztu zen
Abertzaleen eta frantsestuen artean ,liskar politikoak egon ziren
Konstituzionalismoa sortu zen Espainian -
Period: to
1808-1814
Independentzia gerra piztu egin zen (Gerra,1814 amaitu egin zen,tropa frantsesen porrotarekin)
-Gerran Fernando VII Espainiatik joan zen .
-Juntak sortu ziren (gobernuaren antolaketarako ordezkari taldeak) -
1808ko Maiatzaren 2an
Madrilen inbasioaren aurkako herri altxamendua hasi zen eta gero Espaina osora zabaldu zen -
Period: to
1812
Espainako lehen konstituzioa idatzi zuten, Cadizko gorteetan. -
Period: to
Zer ezarri zuen konstituzionalismoa ?
Monarkia izango zela gobernatzeko era eta erregeak ez zutela botere absolutua.
Banatu Estatuko hiru botereak:legegilea,betearazleaeta judiziala.
Nazioarena zela burujabetza
Oinarrizko eskubide eta askatasun batzuk gehitu zituen;zerga berdintasuna,hezkuntza publikoa... -
Period: to
XIX.mendeko POLITIKA Espainian Epea:1814-XIX.mendea amaitu arte
1814:
Independentzia gerra amaitu zenean:
FernandoVII.a Espainiara itzuli zen: Konstituzioa indargabetzera eta absolutismoa ezartzera berriro ere.
Liskarrak egon ziren absolutisten eta liberalen artean.
FernandoVII.ak Konstituzioa onartu behar izan zuen, baina bakarrik gauzak lasaitu arte.
1833:
FernandoVII.a hil egin zen. -
Period: to
1833
Absolutistak, Karlosen alde jarri ziren:KARLISTAK
Liberalak, proposatu zuten Elisabet erregina izatea baina bakerrik zeukan 3 urte orduan ezin zuen erregina izan.
Lisarrak egon ziren eta liberalak izan ziren garaile.
Elisabet 1840 urtera itzaron behar zuen adinez naguzi izan arte.
Espainia monarkia parlamentario bihurtu zen behin betiko. Elisabet II.arekin, bi alderdi `politiko egon ziren :1-KONTSERBADOREA eta 2- PPROGRESISTA
*Biak ziren liberalak -
Period: to
1868
Loriatsu matxinada gerra:
Elisabet II.aknEspainiatik joan zen gerra bat egon zelako. -
Period: to
1871
Errege berri bat egon zen Amadeo I.a zuen izena ,baina ez xuen babes handirik eta tronuari uko egin behar izan zuen tronuari. -
Period: to
1873
Lehen errepublika:
11 hilabetetan,4 presidente egon ziren. -
Period: to
1876
Elisabetren semea Alfonso Espainiara itzuli zen eta erregeaizendatu zuten.
Alfonso bi alderdi nagusiak:Liberala eta kontserbadorea ipini zuen, baina txandakatu egin behar ziren.
Orduan bakea lortu zuen behin betiko.