Πολεμικές Συγκρούσεις Ελλήνων Περσών τον 5ο αι. π.Χ.

Η έναρξη της επανάστασης.

499 BCE

Ο τύραννος της Μιλήτου, Αρισταγόρας, με στόχο να ενισχύσει την θέση του, ξεκίνησε με την υποστήριξη του σατράπη Αρταφέρνη μια εκστρατεία εναντίον της Νάξου. Η πολιορκία της Νάξου απέτυχε και για να αποφύγει μια πιθανή απομάκρυνσή του από την ηγεσία της Μιλήτου, ο Αρισταγόρας κήρυξε στην πόλη του δημοκρατία, προκάλεσε την πτώση άλλων τυράννων σε πόλεις της Ιωνίας και υποκίνησε έναν γενικό ξεσηκωμό των Ιώνων εναντίον της περσικής κυριαρχίας.

499-494 π.Χ. Ιωνική Επανάσταση

Period: 499 BCE to 494 BCE

Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας επαναστατούν εναντίον των Περσών. Για να αντιμετωπίσουν την περσική δύναμη ζητούν βοήθεια από τις πόλεις του ελλαδικού χώρου. Ανταποκρίνονται η Αθήνα και η Ερέτρια.

494 π.Χ. Η ναυμαχία της Λάδης

494 BCE

Οι Πέρσες συγκέντρωσαν στρατό και στόλο και επιτέθηκαν στη Μίλητο. Οι Ίωνες αποφάσισαν να δώσουν ναυμαχία στη Λάδη, αφήνοντας την υπεράσπιση της Μιλήτου στους κατοίκους της. Η ναυμαχία έληξε με νίκη των Περσών και έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στη λήξη της επανάστασης.

1η εκστρατεία: Ο Μαρδόνιος περνάει τον Ελλήσποντο

492 BCE

Ο Μαρδόνιος, γαμπρός του βασιλιά Δαρείου, αρχηγός μιας μεγάλης στρατιάς, υποτάσσει τη Θράκη, τη Θάσο και κατευθύνεται στη Μακεδονία. Παράλληλα κινείται και ο στόλος. Στην επιστροφή ο στόλος καταστρέφεται από θαλασσοταραχή κοντά στον Άθω. Ο Μαρδόνιος ανακαλείται.

Η α΄ περσική εισβολή

Period: 492 BCE to 490 BCE

Οι Πέρσες εισβάλλουν στον ελλαδικό χώρο για να εκδικηθούν όσους βοήθησαν τους Ίωνες.

2η εκστρατεία: β. Μάχη του Μαραθώνα

490 BCE

Οι Πέρσες αποβιβάζονται στον Μαραθώνα. 10.000 Αθηναίοι και 1000 Πλαταιείς υπό τις οδηγίες του Μιλτιάδη κυκλώνουν τους Πέρσες οι οποίοι υποχωρούν στα πλοία πανικόβλητοι.[Αύγουστος ή Σεπτέμβρης 490 π.Χ.]

2η εκστρατεία: α. Καταστροφή Ερέτριας

490 BCE

Οι στρατηγοί Δάτης και Αρταφέρνης, στους οποίους ανατέθηκε από τον Πέρση βασιλιά Δαρείο η αρχιστρατηγία της επιχείρησης, επιστρέφουν στην Ελλάδα. Ο στρατός μετακινείται μέσω θαλάσσης. Αγκυροβολεί στην Ερέτρια και την καταστρέφει

3η εκστρατεία: α. Θερμοπύλες

480 BCE

Οι Πέρσες κατευθύνονται προς τη νότια Ελλάδα. Μετά από υπόδειξη του Θεμιστοκλή, οι Έλληνες κλείνουν το στενό πέρασμα των Θερμοπυλών. Οι Πέρσες ζητούν "γῆ καὶ ὕδωρ, ο αρχηγός των Ελλήνων Λεωνίδας απαντά "μολών λαβέ". Δυο μέρες κρατά η αντίσταση. Τελικά, οι Ἁθάνατοι" Πέρσες, οδηγημένοι από έναν Έλληνα προδότη ονόματι Εφιάλτη, κυκλώνουν τα ελληνικά στρατεύματα. Τις Θερμοπύλες μένουν να υπερασπιστούν 300 Σπαρτιάτες, 700 Θεσπιείς και 400 Θηβαίοι και λίγοι ακόμα Έλληνες. [Αύγουστος]

3η εκστρατεία: γ. Ναυμαχία Σαλαμίνας

480 BCE

Ο Θεμιστοκλής πείθει τους Αθηναίους να εγκαταλείψουν την πόλη τους. Όσοι μπορούν να πολεμήσουν, μπαίνουν στις τριήρεις ενώ στην πόλη μένουν λίγοι γέροι και άρρωστοι. Οι Πέρσες καταστρέφουν τη Βοιωτία και καταλαμβάνουν την Αθήνα. Ο Θεμιστοκλής επιμένει να αντιμετωπιστούν οι Πέρσες στα Στενά της Σαλαμίνας - όπου το μέγεθος των πλοίων τους είναι προβληματικό - για να μην εισβάλουν στην Πελοπόννησο. Ξεγελά τον Ξέρξη να επιτεθεί. Ο Ξέρξης παρακολουθεί την ήττα του από το όρος Αιγάλεω. [Σεπτέμβριος]

3η εκστρατεία: β. Ναυμαχία Αρτεμισίου

480 BCE

Παράλληλα με τη μάχη των Θερμοπυλών, διεξάγεται η ναυμαχία του Αρτεμισίου, όπου, πάλι με υπόδειξη του Θεμιστοκλή, συγκεντρώνεται ο ελληνικός στόλος. Ο περσικός στόλος χάνει περίπου τετρακόσια πλοία λόγω θύελλας στη Μαγνησία, και άλλα διακόσια στην Εύβοια, που στέλνει για να παγιδεύσει τους Έλληνες. Η κύρια μάχη λήγει για τους αντιπάλους με ίσες απώλειες. Οι Έλληνες, όμως, αναγκάζονται υποχωρήσουν στη Σαλαμίνα, όταν μαθαίνουν για την ήττα των Θερμοπυλών [Αύγουστος].

Η β΄ περσική εισβολή

Period: 480 BCE to 479 BCE

Βασιλιάς του περσικού κράτους από το 486 π.Χ., ο Ξέρξης επιστρέφει στον ελλαδικό χώρο. Πρώτα όμως μαστιγώνει και αλυσοδένει τον Ελλήσποντο γιατί δεν υπακούει στις διαταγές του.

3η εκστρατεία: ε. Ναυμαχία της Μυκάλης

479 BCE

Παράλληλα με τη μάχη στις Πλαταιές διεξάγεται η η μάχη στη Μυκάλη. Ο ελληνικός στόλος, υπό την ηγεσία του Λεωτυχίδα, φτάνει στη Σάμο για να αντιμετωπίσει τους Πέρσες. Οι Πέρσες υποχωρούν στην Ιωνία και ενώνονται με 60.000 άνδρες πεζικού στη Μυκάλη. Οι Έλληνες συντρίβουν τον περσικό στόλο και στρατό. Μετά τις δύο αυτές μάχες, η 3η εκστρατεία των Περσών στην Ελλάδα λήγει.

Επίθεση σε Ελλήσποντο, Θρακική Χερσόνησο και Σηστό.

479 BCE

3η εκστρατεία: δ. Μάχη των Πλαταιών

479 BCE

Μετά την ήττα στη Σαλαμίνα, ο Ξέρξης υποχωρεί στην Ασία, αφήνοντας 300.000 άνδρες με τον Μαρδόνιο ως αρχηγό. Το 479 π.Χ, οι Έλληνες συγκεντρώνουν μεγάλο στρατό και συγκρούονται με τους Πέρσες στις Πλαταιές. Αν και είναι αριθμητικά λιγότεροι, οι Έλληνες καταστρέφουν τον εχθρικό στρατό. Ο Μαρδόνιος πέφτει στη μάχη.

Η ελληνική αντεπίθεση - οι μάχες της Δηλιακής Συμμαχίας

Period: 479 BCE to 449 BCE

Μετά τη Μυκάλη, οι ελληνικές πόλεις της Μικράς Ασίας εξεγείρονται ξανά, με τους Πέρσες να αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την εξέγερση.

Επίθεση σε Κύπρο και Βυζάντιο.

478 BCE

Οι Ίωνες και οι υπόλοιποι Έλληνες ζητούν από τους Αθηναίους να αναλάβουν την ηγεσία των ελληνικών δυνάμεων.Γι' αυτό τον λόγο, η Σπάρτη σταματά τις εκστρατείες.

Ίδρυση της Δηλιακής Συμμαχίας

478 BCE

Η Δηλιακή Συμμαχία συγκροτείται μεταξύ της Αθήνας και πόλεων-κρατών του Αιγαίου, με κύριο σκοπό να συνεχιστεί ο πόλεμος κατά της Περσίας. Επιτίθεται στις περσικές βάσεις στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας

Η νίκη στον Ευρυμέδοντα ποταμό

467 BCE

Το 469 π.Χ (;) οι Πέρσες συγκροτούν εκ νέου στρατό και στόλο, έτσι ώστε να ξεκινήσουν νέα μεγάλη επίθεση κατά των Ελλήνων. Το περσικό εκστρατευτικό σώμα στρατοπεδέυει κοντά στον Ευρυμέδοντα ποταμό.Ο αθηναϊκός και συμμαχικός στόλος πετυχαίνουν διπλή νίκη, καταστρέφοντας τον περσικό στόλο και τον περσικό στρατό. Μετά τη μάχη, οι Πέρσες αποφεύγουν να αντιμετωπίσουν σε μάχη τους Αθηναίους.

Η ναυμαχία της Σαλαμίνας στην Κύπρο

450 BCE

Ο Κίμωνας στέλλεται στην Κύπρο επικεφαλής 200 συμμαχικών τριηρών (450π.Χ.) για να την ελευθερώσει από τους Πέρσες. Στην πολιορκία του Κιτίου ο Κίμωνας πεθαίνει, αλλά ο θάνατος του κρατείται μυστικός. Οι σύμμαχοι συνεχίζουν τις επιχειρήσεις και σε μάχη και ναυμαχία έξω από τη Σαλαμίνα νικούν τους Πέρσες.

Η Καλλίειος ή Κιμώνειος ειρήνη

449 BCE

Αυτή η συνθήκη ειρήνης σηματοδοτεί το απόγειο της ελληνικής ισχύος σε σχέση με τους Πέρσες. Οι Πέρσες υποχρεώθηκαν να αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία των ελληνικών πόλεων της Μ. Ασίας. Η συνθήκη αυτή είναι γνωστή ως
- Καλλίειος από το όνομα του Καλλία, του αρχηγού της αθηναϊκής αποστολής στα Σούσα ή
- Κιμώνειος σε αναγνώριση της συνεισφοράς του Κίμωνα στον αγώνα εναντίον των Περσών.