-
Ο Γεννάδιος Σχολάριος ορίζεται πατριάρχης Κωνσταντινούπολης. Ιδρύεται η Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη. Οι Βενετοί καταλαμβάνουν τις Βόρειες Σποράδες. -
-
Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν την Αθήνα. Οι Βενετοί (Ενετοί) εδραιώνουν την παρουσία τους στη βορειοδυτική Πελοπόννησο. -
Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της Πελοποννήσου. -
Οι Τούρκοι καταλύουν την αυτοκρατορία της Τραπεζούντας . -
Ο ηγεμόνας της Βλαχίας Βλαντ Δ΄ αποτρέπει την ολοκληρωτική κατάληψη της χώρας του από τους Τούρκους. Ο Βλαντ ονομάστηκε «παλουκωτής» εξαιτίας της μεγάλης σκληρότητάς του. -
Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν τη Λέσβο. Ο Γενοβέζος κυρίαρχος του νησιού Νικόλαος Γατελούζος πάρα τη σθεναρή άμυνα που αντέταξε αναγκάζεται τελικά να παραδοθεί. -
Α΄ Βενετοτουρκικός Πόλεμος. Οι Βενετοί, με τους οποίους συμπράττουν πολλοί Έλληνες, καταλαμβάνουν τη Μονεμβασία και άλλες σημαντικές θέσεις στην Πελοπόννησο. Οι Τούρκοι εκκαθαρίζουν όλες τις επαναστατικές εστίες και το 1479 υπογράφουν συνθήκη ειρήνης με τη Βενετία. Πρώτη ανεπιτυχής πολιορκία της Ναυπάκτου από τον Ομάρ Πασά. -
Ήττα των Βενετών στη Μαντινεία, από τους Τούρκους. Κατάληψη σχεδόν όλου του Μυστρά από τον Σιγισμόντο Μαλατέστα -
Αποτυχημένη εκστρατεία του Ομάρ μπέη στη Μάνη. -
Ο Παρθενώνας μετατρέπεται σε τζαμί. Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν την Ερζεγοβίνη. -
Πεθαίνει ο Σκεντέρμπεης. Πεθαίνει ο Γεώργιος Γεννάδιος Σχολάριος. -
Σοβαρές καταστροφές και θύματα από ισχυρό σεισμό στα νησιά του κεντρικού Ιονίου. Επιδρομές του βενετικού στόλου στο Θερμαϊκό Κόλπο, στα περίχωρα της Βοστίτσας (Αίγιο) και στη Φώκαια της Μ. Ασίας. -
Γεννιέται ο Μάρκος Μουσούρος. Η Χαλκίδα καταλαμβάνεται, ύστερα από πολιορκία, από τους Τούρκους. -
Ο Μωάμεθ Β΄ κυριεύει βενετικά φρούρια στα παράλια του Παγασητικού Κόλπου. -
Επιδρομές των Τούρκων στην ανατολική Κρήτη. -
Η Κύπρος μεταβάλλεται σε βενετικό προτεκτοράτο. -
Οι Τούρκοι εισβάλλουν στη Βλαχία. -
Γεννιέται στην Άρτα ο Μάξιμος ο Γραικός, γνωστός ως «Φωτιστής των Ρώσων». -
Ο Κωνσταντίνος Λάσκαρης εκδίδει το έργο του «Επιτομή των Οκτώ του Λόγου Μερών», το πρώτο έντυπο ελληνικό βιβλίο (γραμματική της ελληνικής γλώσσας). -
Ο Σουλεϊμάν πασάς (?) πολιορκεί τη Ναύπακτο (2η πολιορκία), αλλά αναγκάζεται να υποχωρήσει. Ο τουρκικός στόλος λεηλατεί τη Χίο και τη Νάξο.
-
Ιανουάριος. Οι Βενετοί και οι Τούρκοι υπογράφουν συνθήκη ειρήνης με την οποία τερματίζεται ο μεταξύ τους πόλεμος. Η Βενετία υποχρεώνεται να καταβάλει μεγάλη αποζημίωση και ετήσιους δασμούς για τη διακίνηση των εμπορευμάτων της. Επιστρέψει τα φρούρια της Λήμνου και της Σκόδρας εκτός την Κορώνη, τη Μεθώνη, το Ναβαρίνο, τη Ναύπακτος, την Κέρκυρα, την Κρήτη κ.ά.
-
Ο Κορκόδειλος Κλαδάς φτάνει στη Μάνη και απελευθερώνει το Οίτυλο και πολλά άλλα φρούρια και χωριά της περιοχής.
Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν την Κριμαία και τη Βόνιτσα. -
Η Βενετία αποκηρύσσει το κίνημα του Κλαδά.
-
Ιανουάριος: Ο Κλαδάς συντρίβει κοντά στο Οίτυλο ισχυρές δυνάμεις των Τούρκων.
Απρίλιος: Πιεζόμενος από ισχυρές τουρκικές δυνάμεις, ο Κλαδάς κατορθώνει έπειτα από αιφνιδιαστική κατά των πολιορκητών του επίθεση να διαφύγει πρώτα στην Ήπειρο και στη συνέχεια στην Ιταλία. Λίγο πριν από το 1490 επανέρχεται στην Πελοπόννησο. Το 1490 στη διάρκεια μάχης συλλαμβάνεται από τους Τούρκους και θανατώνεται. -
Οθωμανοί Τούρκοι αποβιβάζονται στη Ζάκυνθο. -
Η Ζάκυνθος και η Κεφαλλονιά καταλαμβάνονται από τους Βενετούς. -
Ιδρύεται το πρώτο ελληνικό τυπογραφείο στη Βενετία. -
Η Κύπρος περιέρχεται στους Βενετούς. -
Ο σουλτάνος αναγνωρίζει τη βενετική κατοχή στην Κύπρο. -
Αποτυγχάνει η εκστρατεία του βασιλιά της Γαλλίας Καρόλου Η΄ για την απελευθέρωση της Ελλάδας και των Αγίων Τόπων. -
Επιδημία πανώλης στη Ρόδο, την οποία περιγράφει ο Εμμανουήλ Γεωργιλάς έμμετρα.
Αρχίζει ο Β΄ Βενετοτουρκικός Πόλεμος, ο οποίος λήγει το 1503. Στη διάρκειά του οι Βενετοί χάνουν τις σημαντικές εμπορικές βάσεις της Μεθώνης, της Κορώνης, του Ναβαρίνου και της Ναυπάκτου, αλλά εξασφαλίζουν οριστικά την παρουσία τους στην Κεφαλλονιά και την Ιθάκη. -
Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν τη Μεθώνη και την Κορώνη. Έπειτα από λίγο οι Βενετοί ανακαταλαμβάνουν τις περιοχές.
Οι Οθωμανοί καταλαμβάνουν το Ναύπλιο. -
Δημιουργείται συνασπισμός Γαλλίας, Ουγγαρίας, Ισπανίας, Βενετίας και Ιπποτών της Ρόδου εναντίον των Τούρκων.
-
Οι Βενετοί καταλαμβάνουν την Αγία Μαύρα (Λευκάδα), γρήγορα όμως το νησί επανέρχεται στην οθωμανική κυριαρχία (1503) στην οποία παραμένει μέχρι το 1684. -
Καταστρεπτικός σεισμός πλήττει την Κρήτη.
Γεννιέται στη Ζάκυνθο ο Παχώμιος Ρουσάνος. Μοναχός και λόγιος που δίδαξε σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και άφησε πραγματείες γραμματικής. Πεθαίνει στη Ναύπακτο το 1553. -
Ιδρύεται το Ελληνικό Γυμνάσιο στη Ρώμη. -
Οι Τούρκοι καταλύουν τη δυναστεία των Μαμελούκων στην Αίγυπτο. -
Η Νάξος καταλαμβάνεται από τους Οθωμανούς Τούρκους. -
Ο Μάξιμος ο Γραικός φτάνει στη Μόσχα εγκαινιάζοντας τις επαφές ανάμεσα στην Κωνσταντινούπολη και τη Ρωσία.
-
Εκδίδεται ο «Απόκοπος» του Μπεργαδή. -
Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν το Βελιγράδι και παραχωρούν φορολογικές απαλλαγές στα Δωδεκάνησα. -
Άλωση της Ρόδου από τους Τούρκους. Οι κάτοικοι του νησιού απαλλάσσονται από το φόρο του παιδομαζώματος.
-
Επαναστατικές κινήσεις εναντίον των Βενετών στην περιοχή των Χανίων.
-
Εκδίδεται στη Βενετία το στιχούργημα του Γιούστου Ιωάννη Γλυκού «Πένθος Θανάτου Ζωής Ματαίου και προς Θεόν Επιστροφή». Το έργο επηρέασε και τον ποιητή της «Ερωφίλης» (Χορτάτζης) και του «Ερωτόκριτου» (Κορνάρος). -
Μάχη στο Μόχατς της Ουγγαρίας ανάμεσα στους Τούρκους υπό το σουλτάνο Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή και τους Ούγγρους υπό το βασιλιά Λουδοβίκο Β΄.
Ήττα και θάνατος του Λουδοβίκου, του τελευταίου Ούγγρου βασιλιά. Από τότε και μέχρι το 1918 η Ουγγαρία παύει να υπάρχει ως ξεχωριστό κράτος. -
Ανταρσία του Λυσσογιώργη ή Καντανολέου ή Γαδανολέου εναντίον των Βενετών στη δυτική Κρήτη. Ένα χρόνο αργότερα η επανάσταση καταπνίγεται και ο Λυσσογιώργης απαγχονίζεται. -
Ο Ιάκωβος Τριβώλης εκδίδει το ποίημα «Ιστορία του Ταγιαπέρα», ενός Βενετσιάνου ναυτικού που πολέμησε με επιτυχία τους Τούρκους.
Ο Δαμασκηνός Στουδίτης εκδίδει τη συλλογή ομιλιών με διδακτικό περιεχόμενο «Θησαυρός». -
Οι Τούρκοι πολιορκούν τη Βιέννη. -
Ισπανοί και ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ αποτυγχάνουν να καταλάβουν τη Μεθώνη. -
Οι Βενετοί νικούν σε ναυμαχία τους Τούρκους έξω από την Κορώνη. Η ήττα αυτή δεν εμποδίζει τους Τούρκους να καταλάβουν το φρούριο λίγο αργότερα. -
Γαλλοτουρκική εμπορική συνθήκη. Οι Τούρκοι παραχωρούν εμπορικά προνόμια στους Ευρωπαίους, περισσότερο γνωστά ως Διομολογήσεις (Capitulations).
Ο Κερκυραίος Ιωαννίκιος Καρτάνο δημοσιεύει σε απλή γλώσσα το έργο «Άνθος και Αναγκαιότατον της Παλαιάς τε και Νέας Διαθήκης». -
Αρχίζει ο Γ΄ Βενετοτουρκικός Πόλεμος ο οποίος θα διαρκέσει μέχρι το 1540. Η Βενετία χάνει τις Βόρειες Σποράδες, την Αίγινα, το Ναύπλιο και τη Μονεμβασιά. Την ίδια περίπου περίοδο οι Οθωμανοί αρχίζουν να καταλύουν τις μικρές φραγκικές ηγεμονίες των Κυκλάδων, με εξαίρεση την Τήνο, η οποία παραμένει βενετική μέχρι το 1715. -
Ο Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα καταλαμβάνει τις Βόρειες Σποράδες, την Κάρπαθο και την περιοχή του Μυλοπόταμου στην Κρήτη.
Νίκη του Μπαρμπαρόσα εναντίον του Αντρέα Ντόρια έξω από την Πρέβεζα. -
Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν την περιοχή Σελίνου στην Κρήτη.
1 Νοεμβρίου: Μπαίνει ο θεμέλιος λίθος του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου Βενετίας. -
Οι Βενετοί παραδίδουν στους Τούρκους το Ναύπλιο και τη Μονεμβασιά. -
Γεννιέται στο Ηράκλειο της Κρήτης ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (θάν. 7/4/1614).
Κατάγεται από παλιά οικογένεια Κρητικών μικροαστών που είναι στην υπηρεσία της Γαληνότατης Δημοκρατίας της Βενετίας.
Ο Μπαρμπαρόσα αποτυγχάνει να καταλάβει την Τήνο.
Ο Φερδινάνδος ηττάται στην Πέστη από τους Τούρκους, οι οποίοι στη συνέχεια καταλαμβάνουν τη Βούδα. -
Συνεχείς πειρατικές επιδρομές στα Ιόνια Νησιά.
-
Γεννιέται ο Μάξιμος Μαργούνιος στο Χάνδακα της Κρήτης. Ιερέας και εκδότης.
Εγκαθίσταται στη Βενετία, όπου ασχολείται με τη διδασκαλία και με την έκδοση κυρίως αντιρρητικών θεολογικών κειμένων. Πεθαίνει στη Βενετία το 1602. -
1550 Γεννιέται ο Μελέτιος Πηγάς στο Χάνδακα της Κρήτης. Το 1590 εκλέγεται πατριάρχης Αλεξάνδρειας. Γράφει δογματικά και αντιρρητικά έργα. Πεθαίνει το 1601. -
Ιδρύεται το πρώτο πατριαρχικό σχολείο στην Κωνσταντινούπολη.
-
Επαναστατική κίνηση εναντίον των Βενετών στην Κύπρο. Ο αρχηγός της επανάστασης Ιάκωβος Διασσωρίνος εκτελείται. -
Οι Γενουάτες εγκαταλείπουν τη Χίο την οποία καταλαμβάνουν οι Τούρκοι.
Οι Τούρκοι παραχωρούν ειδικά προνόμια στους κατοίκους της Χίου (η παραχώρηση ανανεώνεται με νέο έγγραφο το 1578).
Τα νησιά των Κυκλάδων περιέρχονται οριστικά στους Οθωμανούς.
Οι κάτοικοι της Χιμάρας (πόλη της βόρειας Ηπείρου) εξεγείρονται εναντίον των Τούρκων. Αρνούνται να πληρώσουν τους φόρους και να συμμετάσχουν στο παιδομάζωμα. Αποτυχία των Τούρκων να αντιμετωπίσουν την εξέγερση. -
Ο Εμμανουήλ Γλυζώνιος από τη Χίο εκδίδει σε απλή γλώσσα τη «Λογαριαστική», ένα βιβλίο πρακτικής αριθμητικής σε απλή γλώσσα. Το βιβλίο γνώρισε επανειλημμένες εκδόσεις μέχρι και το 19ο αιώνα.
Στασιαστικές κινήσεις στη Μάνη εναντίον της οθωμανικής διοίκησης λόγω της βαριάς φορολογίας. -
Αρχίζει ο Δ΄ Βενετοτουρκικός Πόλεμος ο οποίος θα διαρκέσει μέχρι το 1573. Στη διάρκειά του θα καταληφθεί από τους Τούρκους η Κύπρος, ενώ η περιφανής νίκη των χριστιανικών δυνάμεων στη ναυμαχία της Ναυπάκτου (Λεπάντο) (7 Οκτωβρίου 1571) δεν αξιοποιείται από την πλευρά των Βενετών.
Οι Τούρκοι αποβιβάζονται στην Κύπρο και καταστρέφουν τη Λεμεσό, τη Λάρνακα και την Πάφο. -
Γεννιέται ο Θεόφιλος Κορυδαλέας. -
Αλλεπάλληλες τουρκικές επιδρομές στην Κέρκυρα.
20 Μαΐου: Συγκρότηση του «Ιερού Συνασπισμού» (Sacra Liga) ανάμεσα στον πάπα, τους Βενετούς, τους Ισπανούς κ.ά. με σκοπό την απελευθέρωση της Ανατολής από τους Τούρκους.
Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν το Ρέθυμνο.
Αύγουστος: Η Κύπρος πέφτει στα χέρια των Τούρκων έπειτα από πολύμηνη πολιορκία.
16 Σεπτεμβρίου: Ισχυρός στόλος του Συνασπισμού αποπλέει για την Ανατολή.
7 Οκτωβρίου: Ναυμαχία της Ναυπάκτου. -
Ιδρύεται σημαντική ελληνική παροικία στο Λιβόρνο της Ιταλίας.
Γεννιέται ο Κύριλλος Λούκαρης, ο οποίος αργότερα θα γίνει πατριάρχης Κωνσταντινούπολης. -
Τουρκικές επιδρομές εναντίον των Χανίων. -
Ιδρύεται στη Ρώμη το Ελληνικό Κολέγιο. -
Νέα εξέγερση των Χιμαριωτών εναντίον των Τούρκων.
-
Διείσδυση καθολικών μισιοναρίων στην Ανατολή. -
Επανάσταση στην περιοχή της Βόνιτσας και του Ξηρομέρου. Πρωτοστατεί ο Θεόδωρος Γρίβας. Οι επαναστάτες ηττώνται κοντά στον ποταμό Αχελώο από τον πασά της Ναυπάκτου. -
Ιδρύεται ρωσικό πατριαρχείο. -
Σχολείο Επιφάνιου στα Ιωάννινα.
Αποτυγχάνει νέα εξέγερση των κατοίκων της Χιμάρας. -
Ενέργειες του μητροπολίτη Τυρνάβου, Διονυσίου, για την απελευθέρωση των βαλκανικών λαών. -
Πειρατική επιδρομή των Ιπποτών του Αγίου Στεφάνου εναντίον της Χίου. -
Επαναστατική κίνηση του Διονυσίου του επονομαζόμενου Σκυλόσοφου. Η κίνηση αποτυγχάνει και οι Τούρκοι προβαίνουν σε διωγμούς πληθυσμών και σε σφαγές υπόπτων. -
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο εγκαθίσταται στο Ναό του Αγίου Γεωργίου, ενώ καθαιρεί τον Διονύσιο Β΄ μητροπολίτη Τρίκκης.
-
Ο Κάρολος Γκονζάγκ, δούκας του Νεβέρ, έχοντας την έγκριση του βασιλιά της Γαλλίας Ερρίκου Δ΄ και σε συνεργασία κυρίως με τους Μανιάτες προσπαθεί να οργανώσει κίνημα για την απελευθέρωση της Ελλάδας. Η επιδείνωση της πολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη λόγω του Τριακονταετούς Πολέμου (1618-1648) πείθει τον πάπα για την επ’ αόριστον αναβολή της επιχείρησης (1625). -
Εκδίδεται το αρχαιότερο γνωστό σήμερα βεράτιο (σουλτανικό έγγραφο σχετικό με εκκλησιαστικά ζητήματα, όπως παραχώρηση προνομίων ή επικύρωση εκλογής επισκόπου κ.λπ.) υπέρ του μητροπολίτη Λαρίσης Λεόντιου. -
Ο Διονύσιος Β΄ επανέρχεται στην Ελλάδα και προετοιμάζει νέα επαναστατική κίνηση.
-
Επαναστάτες με επικεφαλής τον Διονύσιο Β΄ καταλαμβάνουν τα Ιωάννινα. Οι Τούρκοι αντεπιτίθενται, ανατρέπουν τους επαναστάτες και συλλαμβάνουν τον Διονύσιο, τον οποίο γδέρνουν ζωντανό στην κεντρική πλατεία της πόλης (11 Σεπτεμβρίου). Οι Τούρκοι προβαίνουν σε αντίποινα και καταργούν τα προνόμια που είχε παραχωρήσει το 1430 ο Σινάν πασάς. -
Ο επίσκοπος Μάνης Νεόφυτος απευθύνει έκκληση για βοήθεια προς το βασιλιά της Ισπανίας Φίλιππο Β΄. Το ίδιο κάνει και το 1615. -
Πεθαίνει στο Τολέδο της Ισπανίας ο ζωγράφος Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (γεν. Ηράκλειο Κρήτης 1541), ένας από τους εκπροσώπους του ισπανικού μυστικισμού και ένας από τους σημαντικότερους προσωπογράφους όλων των εποχών. -
Εξέγερση του Κύπριου οπλαρχηγού Βίκτορα Ζεμπετού (Vittorio Zebetos).
-
Ο Νικόδημος (Νικόλαος) Μεταξάς ιδρύει τυπογραφείο στην Κωνσταντινούπολη. -
Επανάσταση των αστών της Ζακύνθου εναντίον των ευγενών («ρεμπελιό των ποπολάρων»). -
Επιδημία πανώλης στην Κέρκυρα. -
Μαρτυρικός θάνατος με στραγγαλισμό του πατριάρχη Κωνσταντινούπολης Κύριλλου Λούκαρη. Καταδικάζεται μετά θάνατον από μια σύνοδο ως φιλοκαλβινιστής. -
Αγροτική εξέγερση στην Κέρκυρα. Το ίδιο συμβαίνει και το 1652. -
Αρχίζει ο λεγόμενος Κρητικός Πόλεμος (1645-1669) ανάμεσα στους Τούρκους και τους Βενετούς, ο οποίος τελικά θα οδηγήσει στην κατάκτηση της Κρήτης από τους πρώτους. Οι Βενετοί μετά το τέλος του θα διατηρήσουν στο νησί τη Σπιναλόγγα, τη Σούδα και τη Γραμβούσα.
Σφοδρή έκρηξη καταστρέφει μέρος των Προπυλαίων.
Τα Χανιά παραδίδονται στους Τούρκους. -
Οι Τούρκοι αρχίζουν την πολιορκία του Χάνδακα η οποία θα διαρκέσει 21 περίπου χρόνια. -
Απεσταλμένοι των Μανιατών μεταβαίνουν στην Κρήτη και καταρτίζουν σχέδιο συμμαχίας και σύμπραξης με τους Βενετούς για απελευθέρωση της Πελοποννήσου. Το επόμενο έτος Μανιάτες και άλλοι Έλληνες βαδίζουν εναντίον της Καλαμάτας, αλλά τελικά εγκαταλείπονται αβοήθητοι.
-
Θεμελιώνεται στην Κέρκυρα το παλαιότερο σωζόμενο σήμερα κτίριο, γνωστό ως Loggia
(εντευκτήριο των ευγενών). Το 1720 μετατρέπεται σε θέατρο και από το 1902 στεγάζει το δημαρχείο. -
Φλαγγινιανό Φροντιστήριο ή Φλαγγίνειος Σχολή. Το φροντιστήριο ιδρύεται στη Βενετία με χρήματα του προέδρου (από το 1623 μέχρι το 1642) της Ελληνικής Αδελφότητας της Βενετίας Θωμά Φλαγγίνη και είναι από τα σημαντικότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Διασποράς. Λειτουργεί με μια διακοπή το διάστημα 1797-1823 μέχρι το 1905. -
Ιδρύεται η Σχολή του Επιφάνιου στην Αθήνα.
-
Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν το Χάνδακα (Ηράκλειο) και ολοκληρώνουν την κατάληψη της Κρήτης. Μετά την κατάληψη του Χάνδακα από τους Τούρκους, η Κέρκυρα και τα υπόλοιπα νησιά του Ιονίου φιλοξενούν πολλούς πρόσφυγες λόγιους και καλλιτέχνες, οι οποίοι θα δώσουν νέα ώθηση στην πνευματική και καλλιτεχνική ζωή των Επτανήσων.
-
Η Βενετία και η Οθωμανική Αυτοκρατορία υπογράφουν συνθήκη ειρήνης (Συνθήκη της Κάντιας). Με αυτή τερματίζεται ο μακροχρόνιος μεταξύ τους πόλεμος και παρέχεται το δικαίωμα σε όσους Έλληνες επιθυμούν να μπορούν να πάνε στη Δύση. -
Ο Νικόλαος Γλυκής (Ιωάννινα 1619 – Βενετία 1693) ιδρύει στη Βενετία τυπογραφείο.
Το 1676 εκδίδει την «Ερωφίλη» του Χορτάτση. -
Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος τοποθετείται στη θέση του Μεγάλου Διερμηνέα. -
Μετανάστευση Μανιατών στη Γένοβα και την Κορσική.
Ο Γεώργιος Κονταρής δημοσιεύει το έργο του «Ιστορίαι Παλαιαί και Πάνυ Ωφέλιμοι της Περίφημου Πόλεως Αθήναι», στο οποίο παρουσιάζει σε απλή γλώσσα την ένδοξη ιστορία της αρχαίας Αθήνας, τονίζοντας: «Είμεσθεν απόγονοι τοιούτων μεγάλων και σοφών ανδρών». -
Ο πόλεμος ανάμεσα στην Πολωνία και την Τουρκία λήγει με την υπογραφή συνθήκης, σύμφωνα με την οποία το πιο μεγάλο μέρος της Ποδολίας (δυτικής Ουκρανίας) παραμένει στην Τουρκία. -
Πεθαίνει ο τσάρος της Ρωσίας Αλέξιος και τον διαδέχεται ο γιος του Θεόδωρος (Φιοντόρ). -
Ιδρύεται η Σχολή του Εμμανουήλ Γκιούμα στα Ιωάννινα. Η σχολή Εμμανουήλ Γκιούμα ήταν από τις πιο φημισμένες σχολές των Ιωαννίνων. Είναι γνωστή επίσης με τις ονομασίες Μπαλαναία Σχολή, Μεγάλη Σχολή και Πρώτη Σχολή των Ιωαννίνων.
-
Οι Τούρκοι της Αθήνας δολοφονούν τον Μιχαήλ Λιμπόνα, γόνος πλούσιας οικογένειας της Αθήνας με σημαντική δράση στο δημόσιο βία. Η αιτία ήταν γράμμα που έστειλε στον Σουλτάνο στο οποίο καλούνταν οι κρατούντες να σεβαστούν τα προνόμια των Αθηναίων.
-
Ο λόγιος Φραγκίσκος Σκούφος (Χανιά 1644 – Ζάκυνθος 1697) δημοσιεύει το έργο του «Τέχνη της Ρητορικής». -
Πόλεμος ανάμεσα στην Τουρκία και την Αυστρία. Οι Τούρκοι φτάνουν έξω από τη Βιέννη την οποία πολιορκούν, χωρίς όμως επιτυχία. Η παρέμβαση του υπό τον Ιωάννη Σοβιέσκι πολωνικού στρατού αναγκάζει τα οθωμανικά στρατεύματα να υποχωρήσουν. -
Η Βενετία κηρύσσει τον πόλεμο στην Τουρκία.
Ο αρχιστράτηγος των βενετικών δυνάμεων Φραγκίσκος Μοροζίνι καταλαμβάνει το Μεσολόγγι και το Αιτωλικό προκαλώντας εξέγερση των κατοίκων του Βάλτου και του Ξηρόμερου. Στη συνέχεια καταλαμβάνει την Πρέβεζα και βομβαρδίζει την Καβάλα. -
Ο Μοροζίνι αποβιβάζεται στην Πελοπόννησο και καταλαμβάνει την Κορώνη, τη Μάνη και τμήμα της Μεσσηνίας.
-
Οι Βενετοί καταλαμβάνουν την Πάτρα και αρχίζουν να πολιορκούν τη Μονεμβασιά και την Ακρόπολη των Αθηνών. 25 Σεπτεμβρίου: Ανεπανόρθωτη καταστροφή του Παρθενώνα, που προκαλείται από το βομβαρδισμό του ναού από τα στρατεύματα του Μοροζίνι. -
Επιδημία πανώλης στη Ζάκυνθο. Οι Βενετοί καταλαμβάνουν τη Ναύπακτο.
Ο Μοροζίνι εγκαταλείπει την Αττική. Τον ακολουθεί ένας μεγάλος αριθμός Αθηναίων προσφύγων. -
Ο Γκιαούρ πασάς Γερακάρης λεηλατεί το Μεσολόγγι και απειλεί το Βραχώρι και το Ξηρόμερο. Στη συνέχεια ο Γερακάρης απειλεί τα Σάλωνα, αλλά υποχωρεί πιεζόμενος από χωρικούς οι οποίοι έχουν αρχηγό τον Δημήτρη Χαροπολίτη. -
Οι Βενετοί καταλαμβάνουν τη Μονεμβασιά και την Αυλώνα. Ιδρύεται ελληνικό τυπογραφείο στο Βουκουρέστι. -
Οι Βενετοί αποτυγχάνουν να καταλάβουν τη Χίο.
-
Ο Γκιαούρ Γερακάρης πασάς εισβάλλει στην περιοχή του Ισθμού και καταστρέφει την Κόρινθο.
Οι Τούρκοι επανακτούν τη Ναύπακτο. -
Σεπτέμβριος: Επιτυχής κοινή επιχείρηση Βενετών και Ιπποτών της Μάλτας για την κατάληψη της Χίου. -
Ο αρματολός της περιοχής των Τρικάλων Μεϊντάνης συμπαρατάσσεται με τους Βενετούς.
Σημαντικές επιτυχίες των Βενετών στη θάλασσα, στην περιοχή του Αιγαίου. -
Ο Γερακάρης συμμαχεί με τους Βενετούς και λεηλατεί τη Φθιώτιδα, την Ευρυτανία και την Άρτα.
Τα Σάλωνα υποτάσσονται στον Μεχμέτ πασά.
Γεννιέται ο Αθανάσιος Κομνηνός Υψηλάντης, Φαναριώτης γιατρός που σπουδάζει στη Δύση και συγγράφει τα «Εκκλησιαστικά και Πολιτικά Βιβλία Δώδεκα», μια παγκόσμια ιστορία που έχει ως επίκεντρό της την Ελλάδα. -
Οι Βενετοί λεηλατούν τη Λήμνο. Σύγκρουση Βενετών και Τούρκων στην περιοχή της Σαμοθράκης. -
Υπογράφεται στο Κάρλοβιτς της Κροατίας η ομώνυμη συνθήκη ανάμεσα στην Τουρκία από τη μια μεριά και την Αυστρία, τη Ρωσία, την Πολωνία και τη Βενετία από την άλλη. Σύμφωνα με τη συνθήκη, η Τουρκία αναγνωρίζει την κυριαρχία της Βενετίας στην Πελοπόννησο, τη Λευκάδα και την Αίγινα. Η Βενετία με τη σειρά της αναγνωρίζει την κυριαρχία της Τουρκίας στη Στερεά Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου και υποχρεώνεται να εκκενώσει τα φρούρια της Ναυπάκτου, του Αντίρριου και της Πρέβεζας. -
Ρωσοτουρκική συνθήκη. Για πρώτη φορά οι δύο χώρες ανταλλάσσουν διπλωμάτες.
-
Δημιουργείται από τους Οθωμανούς ο θεσμός του δραγουμάνου του στόλου -
Σεισμοί εκδηλώνονται στην Κεφαλλονιά.
-
Ο αρματολός Ζήσης Καραδήμος εξεγείρει τους κατοίκους της Βέροιας και της Νάουσας.
Η ανταρσία καταστέλλεται από τους Τούρκους και ο Καραδήμος φονεύεται. -
Ο Νικόλαος Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτος διορίζεται μεγάλος δραγουμάνος και ηγεμόνας της Μολδαβίας. -
Ρωσοτουρκικός Πόλεμος. Ο τσάρος Πέτρος αποκλείεται από τα οθωμανικά στρατεύματα κοντά στον ποταμό Προύθο και εξαναγκάζεται να αποδώσει το πυροβολικό του και να παραχωρήσει την περιοχή του Αζόφ. -
Ιδρύεται η Πατμιάς Σχολή. Η Πατμιάδα Εκκλησιαστική Σχολή είναι το αρχαιότερο σε λειτουργία και ιστορικότερο σχολείο της Ελλάδας. Aπό την Πατμιάδα προέρχονται διδάσκαλοι του Γένους, Αρχιερείς και Πατριάρχες, η φήμη της έχει εξαπλωθεί πέρα από τα όρια της ελληνικής επικράτειας, από τα Βαλκάνια και τη Ρωσία ως τη Μ. Ασία και τη Β. Αφρική. -
Γεννιέται ο διδάσκαλος του Γένους και νεομάρτυρας Κοσμάς ο Αιτωλός.
Γεννιέται ο Καισάριος Δαπόντες. -
Η Γαλλία εγκαθιστά προξενικές αρχές στα Κύθηρα και τη Ζάκυνθο.
Ο Νικόλαος Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτος διορίζεται ηγεμόνας της Βλαχίας.
Οι Τούρκοι καταλαμβάνουν την Τήνο, η οποία είχε παραμείνει υπό βενετική κατοχή.
Ο Αλή Κιουμουρτζή πασάς εισβάλλει στην Πελοπόννησο και καταλαμβάνει σχεδόν όλες τις θέσεις που κατείχαν οι Βενετοί. -
Γεννιέται ο Ευγένιος Βούλγαρης (πεθαίνει το 1806). -
Οι Τούρκοι πολιορκούν την Κέρκυρα, την οποία υπερασπίζουν βενετικά στρατεύματα υπό τον Σάξονα κόμη Σούλεμπουργκ. Οι Βενετοί αναγκάζουν τελικά τους Τούρκους να λύσουν την πολιορκία. -
Οι Αυστριακοί για να βοηθήσουν τους Βενετούς κάνουν αντιπερισπασμό στην Ουγγαρία και νικούν στο Πετερβαρντάιν τους Τούρκους Οι Αυστριακοί εκδιώκουν τους Τούρκους από την Ουγγαρία. -
Μεγάλη ήττα των Τούρκων κοντά στο Βελιγράδι από τα αυστριακά στρατεύματα, τα οποία αμέσως μετά καταλαμβάνουν την πόλη. Οι Τούρκοι οπισθοχωρούν μέχρι την Αδριανούπολη.
Οι Βενετοί καταλαμβάνουν τη Βόνιτσα και την Πρέβεζα. -
Με τη μεσολάβηση της Αγγλίας και της Ολλανδίας υπογράφεται η Συνθήκη του Πασάροβιτς, σύμφωνα με την οποία η Τουρκία παραχωρεί το βανάτο του Τέμεσβαρ (Βοϊβοντίνα), το Βελιγράδι, μέρος της Βόρειας Σερβίας και τη μέχρι τον ποταμό Ολτέτ Βλαχία στην Αυστρία, ενώ κρατά την Πελοπόννησο. Η Βενετία κρατά κάποιες περιοχές στην Ήπειρο και τη Δαλματία. -
Εκδίδεται η τραγωδία «Ιφιγένεια» του ποιητή και δραματουργού Πέτρου Κατσαΐτη (Κεφαλλονιά, τέλη 17ου – αρχές 18ου αιώνα). Έπειτα από ένα χρόνο εκδίδει μία άλλη τραγωδία με τίτλο «Θυέστης».
-
Πρώτη εκστρατεία των Οθωμανών κατά του Σουλίου, η οποία αποτυγχάνει. Ο Αχμέτ Γ΄ καταργεί με φιρμάνι τα αρματολίκια.
Ιδρύεται η «Ελληνική Σχολή» στη Θεσσαλονίκη με πρώτο διευθυντή τον Ιωάννη Θεσσαλονικέα. -
1723 Οι Ρώσοι υπογράφουν συνθήκη με τους Τούρκους -Συνθήκη της Πετρούπολης- για το διαμελισμό της Περσίας. Σύμφωνα με αυτή, η Ρωσία αποκτά τον έλεγχο σε όλη την όχθη της Κασπίας μέχρι τον ποταμό Κύρο (Κούρα), ενώ οι Τούρκοι προσαρτούν τις δυτικές επαρχίες της Περσίας.
-
Οι Πέρσες κατορθώνουν να απωθήσουν τους Τούρκους από τη χώρα τους. -
Ο ζωγράφος Παναγιώτης Δοξαράς συγγράφει τη μελέτη «Περί Ζωγραφικής». Ο Παναγιώτης Δοξαράς γεννιέται το 1662 στη Μάνη και πεθαίνει το 1729 στην Κέρκυρα. Απομακρύνεται από την ιταλοκρητική επτανησιακή παράδοση και εισάγει την τεχνική της ελαιογραφίας και της προοπτικής απόδοσης. Παράλληλα ανανεώνει τη θεματογραφία (προσωπογραφίες, ιστορικές σκηνές). -
Εσωτερική πολιτική αναταραχή ακολουθεί την ανατροπή του σουλτάνου Αχμέτ Γ΄ (1703-1730). Νέος σουλτάνος ο ανιψιός του, Μαχμούτ Α΄. Ξαναρχίζει (1731) ο πόλεμος με την Περσία κάτω από ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες για την Τουρκία. Τέσσερα χρόνια αργότερα ελάχιστα εδάφη από αυτά που είχε αφαιρέσει το 1635 ο Μουράτ Δ΄ από την Περσία θα παραμείνουν υπό τουρκική διοίκηση. -
Στο Θέατρο «Σαν Τζάκομο» της Κέρκυρας δίνονται για πρώτη φορά παραστάσεις όπερας στον ευρύτερο ελληνικό χώρο με το έργο του Αουρέλιο Αουρέλι «Ιέρων ο Τύραννος των Συρακουσών». Έως τα τέλη του 19ου αιώνα περισσότερα από 250 λιμπρέτα μελοδραμάτων ανεβαίνουν στο συγκεκριμένο θέατρο. -
Η επιθυμία του σουλτάνου Μαχμούτ Α΄ να ανατρέψει τη Συνθήκη του Πασάροβιτς και τους ιδιαίτερα δυσμενείς για την Οθωμανική Αυτοκρατορία όρους της, καθώς και η έντονη προσπάθεια της Γαλλίας να ανακόψει τη ρωσική επέκταση συντελούν στην έκρηξη του Ρωσοτουρκικού Πολέμου.
-
Αποτυγχάνει η μεσολάβηση της Αυστρίας ανάμεσα στην Τουρκία και τη Ρωσία για τη σύναψη ειρήνης. Η Αυστρία κηρύσσει τον πόλεμο στην Τουρκία, στην προσπάθειά της να εκμεταλλευτεί τη δεινή της θέση, και τα αυστριακά στρατεύματα καταλαμβάνουν περιοχές της Βλαχίας και φτάνουν μέχρι τη Νότια Σερβία.
Τουρκική αντεπίθεση έχει ως αποτέλεσμα την ανακατάληψη της Νις και του Βιδινίου αλλά και μέρους της Κριμαίας. -
Οι Γάλλοι μεσολαβούν ανάμεσα στους Τούρκους από τη μια πλευρά και τους Ρώσους και τους Αυστριακούς από την άλλη και επιτυγχάνουν κατάπαυση του πυρός. 18 και 23 Σεπτεμβρίου:
Υπογράφεται η διπλή Συνθήκη του Βελιγραδίου. Με αυτή ανατρέπονται οι όροι της Συνθήκης του Πασάροβιτς αλλά και ορισμένοι της Συνθήκης του Κάρλοβιτς. -
Ο Νικόλαος Γλυκής ο Νεότερος ([;]-1788) επαναλειτουργεί το τυπογραφείο του παππού του στη Βενετία, το οποίο οδηγεί σε νέα ακμή (320 περίπου εκδόσεις).
Ιδρύεται η Μαρούτσιος Σχολή στα Ιωάννινα. -
Γεννιέται ο Αδαμάντιος Κοραής. Ήταν Έλληνας φιλόλογος με βαθιά γνώση του ελληνικού πολιτισμού και από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του νεοελληνικού διαφωτισμού. Πεθαίνει στις 6 Απριλίου του 1833. -
Ανταρσία του αρματολού Χρήστου Μηλιώνη ή Μπλιόνη στη Δυτική Στερεά Ελλάδα. Τα ανδραγαθήματά του εμπνέουν τη λαϊκή μούσα και το ομώνυμο διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.
Ο Ιωάννης Ντέκας ιδρύει σχολή στην Αθήνα, η οποία λειτουργεί μέχρι την Ελληνική
Επανάσταση με φροντίδα των μονών Πετράκη και Πεντέλης. -
Γεννιέται ο Λάμπρος Κατσώνης. Ήταν Έλληνας συνταγματάρχης του ρωσικού αυτοκρατορικού στρατού (ή Ναυτικού), ιππότης του ρωσικού Τάγματος του Αγίου Γεωργίου. -
Ο Κύριλλος Ε΄ ιδρύει την Αθωνιάδα Σχολή. Ο Ευγένιος Βούλγαρης τοποθετείται στη θέση του διευθυντή. -
Αποτυχημένη προσπάθεια του πασά των Ιωαννίνων Μουσταφά εναντίον του Σουλίου.
Εκδηλώνεται το κίνημα των Κολλυβάδων με πνευματικό ηγέτη τον Νικόδημο τον Αγιορείτη. -
Γεννιέται ο Ρήγας Βελεστινλής. Ήταν Έλληνας συγγραφέας, πολιτικός, στοχαστής και επαναστάτης. Θεωρείται εθνομάρτυρας και πρόδρομος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. -
Γεννιέται στις Μηλιές του Πηλίου ο κληρικός και δάσκαλος του Γένους Άνθιμος Γαζής.
Γεννιέται στις Μηλιές του Πηλίου ο κληρικός και λόγιος Γρηγόριος Κωνσταντάς. -
Γεννιέται στα Άνω Σουδενά του Ζαγορίου ο Νεόφυτος Δούκας, διδάσκαλος του Γένους.
Δρα στη Βιέννη και το Βουκουρέστι. Μετά την ανεξαρτησία ασκεί κριτική στα εκκλησιαστικά πράγματα της εποχής προκαλώντας αντιδράσεις. Πεθαίνει στην Αθήνα το 1845. -
Η Αικατερίνη Β΄ η Μεγάλη γίνεται αυτοκράτειρα των Ρώσων. -
Τα ρωσικά στρατεύματα εισβάλλουν στην Πολωνία και μέσα σε ένα χρόνο ολοκληρώνουν την κατάληψη της χώρας. Έντονη διαμαρτυρία του σουλτάνου Μουσταφά Γ΄ προς τη Ρωσία. -
Η Αικατερίνη Β΄ αποστέλλει στην Ελλάδα τον Γεώργιο Παπάζογλου ή Παπάζωλην, Έλληνα λοχαγό του ρωσικού στρατού, για να οργανώσει επαναστατικό κίνημα. Αυτός επικοινωνεί με κληρικούς και προκρίτους αλλά και αρματολούς στην Ήπειρο, την Ακαρνανία και ιδιαίτερα στη Μεσσηνία και τη Μάνη. Οι Έλληνες υπόσχονται ότι θα επαναστατήσουν εναντίον των Τούρκων, εφόσον οι Ρώσοι στείλουν στρατιωτικές δυνάμεις.
-
Πολωνοί πατριώτες (μετά από μια εξέγερση των ευγενών που στρέφονταν ενάντια στην επιρροή της Ρωσίας, εν γένει και του Στανίσουαφ Αυγούστου, ο οποίος θεωρήθηκε συγκεκριμένα ως εκπρόσωπός της, καταφεύγουν σε τουρκικό έδαφος για να αποφύγουν τη σύλληψή τους από τους Ρώσους. Εντούτοις, οι Ρώσοι εισβάλλουν στην ουδέτερη Τουρκία, συλλαμβάνουν τους Πολωνούς και τους εκτελούν. -
Οι Ρώσοι καταλαμβάνουν το Χοτίν της Βεσσαραβίας. -
Στη διάρκεια του Ρωσοτουρκικού Πολέμου (1768-1774) η άφιξη μικρής ναυτικής μοίρας στις ελληνικές θάλασσες υπό τους αδερφούς Ορλόφ αναπτερώνει το επαναστατικό φρόνημα των υποδούλων. Επανάσταση εκδηλώνεται στην Πελοπόννησο, στη Στερεά Ελλάδα, στον Όλυμπο, στην Κρήτη και σε νησιά του Αιγαίου. -
Το τέλος του Ρωσοτουρκικού Πολέμου σφραγίζεται με τη Συνθήκη του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή, με το άρθρο 7 της οποίας η Ρωσία αναγνωρίζεται ως προστάτιδα των χριστιανών υπηκόων της Πύλης και της δίνεται το δικαίωμα να παρεμβαίνει στα εσωτερικά της Τουρκίας, εάν κρίνει ότι παραβιάζονται τα δικαιώματα των χριστιανών. -
Γεννιέται στην Κέρκυρα ο Ιωάννης Καποδίστριας, γιος του Αντωνίου και της Αδαμαντίνης -το γένος Γονέμη-, μία από τις μεγαλύτερες μορφές της Ευρώπης, διπλωμάτης και πολιτικός, πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας και θεμελιωτής του νεότερου Ελληνικού Κράτους. -
Ολοκληρώνεται η τείχιση της Αθήνας που είχε ξεκινήσει στις 20 Φεβρουαρίου της ίδιας χρονιάς. Αυτό το τείχος έμεινε στην ιστορία ως το τείχος του Χατζή Αλή Χασεκή, από το όνομα του Οθωμανού διοικητή της πόλης, που έδωσε την εντολή για την κατασκευή του, προκειμένου να προστατέψει την Αθήνα από τις επιδρομές ληστών. -
Ο Δημήτριος Φωτιάδης Καταρτζής, Έλληνας συγγραφέας και δικαστής, μία από τις σημαντικότερες μορφές του νεοελληνικού διαφωτισμού, αρχίζει να γράφει στη δημοτική. -
Ο Χριστόδουλος Παμπλέκης (1733-1793) εκδίδει το έργο του «Περί Φιλοσόφου, Φιλοσοφίας, Φυσικών κ.λπ.». Γι’ αυτό το βιβλίο αλλά και για το «Ακολουθία Ετεροφθάλμου και Αντιχρίστου Χριστοδούλου» ο Παμπλέκης αφορίζεται από την εκκλησία (1793). Ο ίδιος πεθαίνει αμετανόητος και οι οπαδοί του ανεγείρουν μνημείο σε ένα δημόσιο κήπο της Λειψίας. -
Αρχίζει Ρωσοτουρκικός Πόλεμος. Ο Λάμπρος Κατσώνης ξεκινά τη δράση του στο πλαίσιο των επιχειρήσεων του Ρωσοτουρκικού Πολέμου. -
Πρώτες συγκρούσεις του Αλή πασά με τους Σουλιώτες.
Απρίλιος: Ο Λάμπρος Κατσώνης μεταφέρει τη δράση του από το Ιόνιο στο Αιγαίο και χρησιμοποιεί την Κέα ως ορμητήριό του. -
Μάιος: Ήττα του Λάμπρου Κατσώνη από τον τουρκικό στόλο κοντά στην Άνδρο. («Αν σ’ αρέσει μπάρμπα Λάμπρο ξαναπέρνα από την Άνδρο», λαϊκό δίστιχο εποχής.)
-
Ο Καταρτζής απαρνείται τη δημοτική και αρχίζει να γράφει «κατά το ύφος των σπουδαίων».
-
Με τη ρωσοτουρκική Συνθήκη του Ιασίου τερματίζεται ο πόλεμος μεταξύ των δύο χωρών. Με το πρώτο άρθρο παρέχεται αμνηστία σε όσους έχουν εκδηλωθεί υπέρ του ενός ή του άλλου από τους εμπόλεμους, ενώ με το τρίτο καθορίζεται ο ποταμός Δνείστερος ως το φυσικό σύνορο ανάμεσα στις δύο χώρες. Τέλος, το όγδοο άρθρο της συνθήκης προβλέπει την απελευθέρωση όλων των χριστιανών που ήταν αιχμάλωτοι των Τούρκων. -
Γεννιέται στην Κέρκυρα ο Νικόλαος Χαλκιόπουλος Μάντζαρος, συνθέτης και δάσκαλος μουσικής, πρώτος εκπρόσωπος της έντεχνης νεοελληνικής μουσικής και συνθέτης του ελληνικού εθνικού ύμνου.
Ο Ρήγας Βελεστινλής συνεχίζει τις επαφές του με όσους ζουν στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες και μυεί στις επαναστατικές ιδέες του ομογενείς. -
Εκδηλώνονται στασιαστικές κινήσεις προεστών από τη Μάνη και την υπόλοιπη Πελοπόννησο, την ίδια στιγμή που οι Γάλλοι προσπαθούν να αυξήσουν την επιρροή τους στους Έλληνες.
Αύγουστος: Ο Ρήγας Βελεστινλής επισκέπτεται τη Βιέννη, όπου μυεί στις επαναστατικές ιδέες του ομογενείς εμπόρους και σπουδαστές. -
Οι δημοκρατικοί Γάλλοι καταλαμβάνουν τα Επτάνησα. Από τις 12 Μαΐου η Γαληνότατη Ενετική Δημοκρατία δεν υφίσταται πλέον.
Αύγουστος: Αποστολή του Δήμου Στεφανόπουλου -γόνου μανιάτικης οικογένειας που έχει εγκατασταθεί στο Αιάκειο της Κορσικής- στη Μάνη, με μυστικές οδηγίες του Ναπολέοντα, με σκοπό να εκτιμήσει την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα. -
Υπογράφεται μεταξύ Γαλλίας και Αυστρίας η Συνθήκη του Κάμπο Φόρμιο με την οποία καταλύεται η Βενετική Δημοκρατία και τα Επτάνησα περιέρχονται στους Γάλλους. -
Συλλαμβάνεται ο Ρήγας από τις αυστριακές Αρχές στην Τεργέστη, ενώ διακόπτεται η έκδοση της «Εφημερίδος» της Βιέννης διότι με αυτή συνεργάζεται ο Ρήγας.
Γεννιέται ο Ιωάννης Μακρυγιάννης. -
Γεννιέται στη Ζάκυνθο ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός, ο μετέπειτα ιδρυτής της Επτανησιακής Σχολής.
13 Ιουνίου: Οι Οθωμανοί Τούρκοι εκτελούν τον Ρήγα Βελεστινλή και τους συντρόφους του στον πύργο Νεμπόισα έξω από το Βελιγράδι. Στα χέρια των Τούρκων τούς παραδίδουν οι Αυστριακοί.
Ιούλιος: Η Ρωσία και η Τουρκία συνάπτουν συμμαχία και αποφασίζουν κοινή δράση του στόλου τους εναντίον των Γάλλων στη Μεσόγειο. -
Δημοσιεύεται κοινή διακήρυξη του Ρώσου ναυάρχου Ουσάκωφ και του Τούρκου ομολόγου του Καδήρ μπέη. Με αυτή ανακοινώνεται ότι τα Ιόνια Νησιά θα αποτελέσουν ενιαίο και ανεξάρτητο κράτος με πρωτεύουσα την Κέρκυρα, που θα διοικείται από εκλεγμένη 14μελή Γερουσία (στις εκλογές θα συμμετέχουν οι αριστοκράτες και υπό προϋποθέσεις οι αστοί). -
Υπογράφεται ανάμεσα στη Ρωσία και την Τουρκία η Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης με την οποία ιδρύεται η «Πολιτεία των Επτά Ενωμένων Νήσων», το πρώτο ελληνικό κράτος μετά την άλωση. Το νεοσύστατο κράτος θα είναι ανεξάρτητο, με εγγυητή της ανεξαρτησίας του τη Ρωσία, αλλά φόρου υποτελές στο σουλτάνο. Καθορίζεται και το Σύνταγμα, το οποίο ονομάζεται «Βυζαντινό». Σύμφωνα με αυτό η τοπική αριστοκρατία έχει κυρίαρχη θέση. -
Αποχωρούν από την Κέρκυρα οι Ρώσοι και οι Τούρκοι. Ο επικεφαλής της τριμελούς «Έκτακτης Επιτροπής της Δημόσιας Ασφάλειας» κόμης Θεοτόκης καλεί τους αστούς και τους αγρότες να εκλέξουν δικούς τους αντιπροσώπους (64 άτομα που συγκροτούν την «Έντιμο Αντιπροσωπεία της πόλεως, των κωμοπόλεων και των χωρίων της Κερκύρας»). -
Αποβιβάζεται στην Κέρκυρα αγγλικός στρατός.
Γεννιέται στο Βελβενδό της δυτικής Μακεδονίας ο Σταμάτης Κλεάνθης που έφτιαξε μαζί με το φίλο του, τον Έντουαρτ Σάουμπερτ, το πρώτο πολεοδομικό σχέδιο της πόλης των Αθηνών (δεν εφαρμόστηκε ποτέ).
Οι τούρκοι διώκουν τους Κολοκοτρωναίους στην Πελοπόννησο. Η Πύλη απαγορεύει την οπλοφορία στον Μοριά.
Ο λόρδος Έλγιν με την ανοχή των οθωμανικών Αρχών λεηλατεί τον Παρθενώνα και μεταφέρει τα κλοπιμαία στο Λονδίνο. -
Οι αντιπρόσωποι των Ιόνιων Νησιών σε ειδική συνέλευση ψηφίζουν νέο Σύνταγμα. Σύμφωνα με αυτό η δημοκρατία είναι «μία και αριστοκρατική».
Οι Σουλιώτες αναγκάζονται να έρθουν σε συμφωνία με τον Αλή πασά. Εγκαταλείπουν το Σούλι και καταφεύγουν στα Ιόνια Νησιά.
Ο Κοραής κυκλοφορεί το έργο του «Memoire sur le Etat Actuel de la Civilisation dans la Grece». -
Πεθαίνει στην Κριμαία ο Λάμπρος Κατσώνης.
Ο Αλή πασάς εκστρατεύει εναντίον των Μποτσαραίων στα χωριά του Ραδοβιζίου και τους διασκορπίζει στο Βάλτο, στα Άγραφα και στα Ιόνια Νησιά. -
Ο Αδαμάντιος Κοραής αρχίζει να εκδίδει την «Ελληνική Βιβλιοθήκη».
Οι Κολοκοτρωναίοι καταφεύγουν προσωρινά στη Ζάκυνθο.
Εκκαθαριστικές επιχειρήσεις των Τούρκων στη Μεσσηνία.
Εκδίδεται ο «Ρωσσαγγλογάλλος», έργο στο οποίο σατιρίζονται οι Φαναριώτες, οι έμποροι και ο ανώτερος κλήρος. -
Πεθαίνει ο Ευγένιος Βούλγαρης.
15 Δεκεμβρίου: Ψηφίζεται το νέο Σύνταγμα της Επτανήσου Πολιτείας.
24 Δεκεμβρίου: Ο ρωσικός στρατός καταλαμβάνει το Βουκουρέστι. -
Ρωσοτουρκικές συγκρούσεις με τη συμμετοχή Ελλήνων στο Αιγαίο. Ο Ρώσος Σενιάβιν καταλαμβάνει την Τένεδο, αποτρέποντας τους Τούρκους να κινηθούν προς το Αιγαίο.
Συγχρόνως καλεί τον αρματολό του Ολύμπου, Νικοτσάρα, να συνεργαστεί μαζί του εναντίον των Τούρκων αλλά πεθαίνει στην πορεία προς Σκιάθο.
7-8 Ιουλίου: Με τη Συνθήκη του Τιλσίτ τα Επτάνησα υπάγονται και πάλι στη γαλλική διοίκηση.
Αύγουστος: Ο Κατσαντώνης συλλαμβάνεται και οδηγείται στα Ιωάννινα. Έπειτα από ένα χρόνο εκτελείται. -
Ανταρσία του Ευθυμίου Βλαχάβα στη Θεσσαλία και ήττα του από τα στρατεύματα του Αλή πασά στην Καλαμπάκα. Στη συνέχεια καταφεύγει στις Σποράδες.
Ιδρύεται η «Ιονική Ακαδημία» στην Κέρκυρα. -
Αγγλικός στρατός καταλαμβάνει τη Ζάκυνθο και στη συνέχεια την Κεφαλλονιά, την Ιθάκη και τα Κύθηρα.
Ο λόρδος Βύρων φτάνει στα Ιωάννινα.
Ιδρύεται στο Παρίσι η μυστική οργάνωση «Ελληνόγλωσσον Ξενοδοχείον». -
Αγγλικές δυνάμεις με τις οποίες συμπράττουν και 500 Έλληνες με αρχηγό τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη καταλαμβάνουν τη Λευκάδα.
-
Λήξη του Ρωσοτουρκικού Πολέμου. Με τη συνθήκη που υπογράφεται οι Παραδουνάβιες Ηγεμονίες περνούν πάλι υπό την επικυριαρχία των Οθωμανών.
Ο Ιωάννης Καρατζάς διορίζεται ηγεμόνας της Βλαχίας. -
Καταλύεται η γαλλική κυριαρχία στα Επτάνησα, με μόνη εξαίρεση την Κέρκυρα.
Ιδρύεται η Φιλόμουσος Εταιρεία των Αθηνών. -
Ιδρύεται στην Οδησσό της Ρωσίας από τους Νικόλαο Σκουφά, Εμμανουήλ Ξάνθο και Αθανάσιο Τσακάλωφ η Φιλική Εταιρεία.
Γεννιέται στη Θήβα ο ζωγράφος της Επανάστασης Θεόδωρος Βρυζάκης. -
Η Αγγλία και η Ρωσία υπογράφουν στο Παρίσι ειδική συνθήκη, σύμφωνα με την οποία τα Επτάνησα τίθενται υπό την προστασία της Αγγλίας με την ονομασία «Ηνωμέναι Πολιτείαι των Ιονίων Νήσων».
-
Αποβιβάζεται στην Κέρκυρα ο σερ Τόμας Μαίτλαντ, πρώτος ύπατος αρμοστής των Ιόνιων Νησιών. -
Ο Ιωάννης Καποδίστριας γίνεται Ελβετός πολίτης σε αναγνώριση της συμβολής του στη δημιουργία του ομοσπονδιακού συστήματος της Ελβετίας.
-
Πεθαίνει ο Σκουφάς στην Κωνσταντινούπολη.
Η έδρα της Φιλικής Εταιρείας μεταφέρεται στην Κωνσταντινούπολη. -
Οι κάτοικοι της Πάργας, υπό την πίεση του Αλή πασά, αναγκάζονται να εκπατριστούν στα Ιόνια Νησιά.
Πατριαρχική εγκύκλιος απαγορεύει να δίνει κάποιος στα παιδιά του αρχαία ελληνικά ονόματα. -
Ιανουάριος: Ο Ιωάννης Καποδίστριας, υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, αρνείται την ηγεσία της Φιλικής Εταιρείας, την οποία του προσφέρει ο Εμμανουήλ Ξάνθος.
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης αναλαμβάνει «Γενικός Επίτροπος της Ανωτάτης Αρχής της Φιλικής Εταιρείας». -
Αποφασίζεται στο Ισμαήλιο (Ιζμαήλ Ουκρανίας) η επίσπευση της έναρξης της Επανάστασης. -
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης από τα Επτάνησα αποβιβάζεται στην Καρδαμύλη της Μάνης.
Τον ίδιο μήνα στη διάσκεψη της Βοστίτσας (Αίγιο) οι πρόκριτοι (προεστοί ή κοτζαμπάσηδες) της Πελοποννήσου διατυπώνουν κάποιες επιφυλάξεις σχετικά με την επιτυχία του επαναστατικού εγχειρήματος, τις βασικές αρχές του οποίου ανέπτυξε ο Παπαφλέσσας. -
Η Ελληνική Επανάσταση ή Επανάσταση του 1821 ήταν η ένοπλη εξέγερση των επαναστατημένων Ελλήνων εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με σκοπό την αποτίναξη της οθωμανικής κυριαρχίας και τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους.
Oι απαρχές του ελληνικού εθνικού κινήματος που οδήγησε στην Επανάσταση εμφανίζονται στην ώριμη φάση του νεοελληνικού Διαφωτισμού το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα. -
Ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος Ε΄ αφορίζει τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και τον Μιχαήλ Σούτσο για την Επανάσταση στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες. -
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης συγκροτεί στο Φώξανι τον Ιερό Λόχο, ο οποίος αποτελείται κυρίως από Έλληνες σπουδαστές ευρωπαϊκών πανεπιστημίων και μαθητές του Ελληνικού Σχολείου της Οδησσού. -
Έλληνες αγωνιστές υπό τον Σωτήρη Χαραλάμπη και τους Πετμεζαίους πολιορκούν τους Πύργους των Καλαβρύτων, που παραδίδονται έπειτα από λίγες μέρες. -
Ένοπλοι Τούρκοι της περιοχής του Ρίου εισβάλλουν στην Πάτρα και καταστρέφουν καταστήματα στην ενορία της Αγίας Τριάδας.
-
Οι επαναστάτες μπαίνουν στην Πάτρα. Ο Ι. Παπαδιαμαντόπουλος και ο Ανδρέας Λόντος υψώνουν επαναστατική σημαία (κόκκινη με μαύρο σταυρό στη μέση). Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός κατασκευάζει ξύλινο σταυρό, τον οποίο τοποθετεί στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου. Στο σταυρό αυτό ορκίζονται οι επαναστάτες. -
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Παπαφλέσσας και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης απελευθερώνουν την Καλαμάτα από τους Οθωμανούς Τούρκους. Την ίδια μέρα ο Ανδρέας Λόντος κηρύσσει την Επανάσταση στη Βοστίτσα (Αίγιο). -
Τούρκοι από πολλές περιοχές της Πελοποννήσου αναζητούν προστασία στην Τριπολιτσά.
-
Οι πρόκριτοι Γ. Πάνου και Π. Μπότασης κηρύσσουν την Επανάσταση στις Σπέτσες. -
Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης απελευθερώνει το Βουκουρέστι. Την ίδια περίοδο ανακοινώνονται η αποκήρυξή του από τον τσάρο της Ρωσίας Αλέξανδρο Α΄.
Ο Πανουργιάς Πανουργιάς υψώνει τη σημαία της Επανάστασης στα Σάλωνα (Άμφισσα).
Νίκη των Ελλήνων υπό τον Κολοκοτρώνη στην Καρύταινα της Γορτυνίας. -
Επαναστατικός αναβρασμός στην Ύδρα.
Συνεδριάζει για πρώτη φορά υπό την προεδρεία του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη η Γερουσία στην Καλαμάτα.
Οπλαρχηγοί της Λακωνίας πολιορκούν το Κάστρο της Μονεμβασιάς. -
Ο Αθανάσιος Διάκος υψώνει τη σημαία της Επανάστασης στη Λιβαδειά.
-
Ο οπλαρχηγός Μπούσγος έπειτα από προτροπή του Αθανάσιου Διάκου απελευθερώνει τη Θήβα.
-
Ο Ιωάννης Δυοβουνιώτης υψώνει τη σημαία της Επανάστασης στη Λαμία. -
Υψώνεται η σημαία της Επανάστασης στα Ψαρά.
-
Πρώτη ναυτική επιτυχία των Ελλήνων ανάμεσα στη Μήλο και την Κίμωλο – σπετσιώτικα πλοία αιχμαλωτίζουν δύο τουρκικά.
-
Μάχη ανάμεσα στους Έλληνες και τους Τούρκους στο Λεβίδι της Μαντινείας. Η ηρωική αντίσταση του Αναγνώστη Στριφτόμπολα και των παλικαριών του, οι οποίοι ήταν οχυρωμένοι μέσα στα σπίτια, έδωσε το χρόνο να φτάσουν ενισχύσεις υπό τους Δ. Πλαπούτα και Σταύρο Δημητρακόπουλο ώστε να λυθεί η πολιορκία. -
Ο πλοίαρχος Νικόλαος Παπαδόπουλος Σκλάβος από την Κεφαλλονιά περισυλλέγει στη θαλάσσια περιοχή της Κωνσταντινούπολης το σώμα του οικουμενικού πατριάρχη Γρηγορίου Ε΄ που τον είχαν απαγχονίσει και στη συνέχεια το μεταφέρει στην Οδησσό. -
Ο Αθανάσιος Διάκος ηττάται από υπέρτερες τουρκικές δυνάμεις υπό τον Κιοσέ Μεχμέτ και τον Ομέρ Βρυώνη στη γέφυρα της Αλαμάνας. Ακολουθεί ο μαρτυρικός θάνατός του. -
Ο Ιάκωβος Τομπάζης κατακαίει τουρκική γολέτα κοντά στη Χίο. -
Οι Τούρκοι αποστέλλουν στην Κύπρο ισχυρά στρατεύματα για να εμποδίσουν την εξέγερση.
-
Ο Άνθιμος Γαζής και ο αρματολός Κυριάκος Μπασδέκης κηρύσσουν την Επανάσταση στην περιοχή του Πηλίου. Λίγες μέρες αργότερα αποτυγχάνουν να καταλάβουν το Βόλο. -
Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος αντιμετωπίζει με απόλυτη επιτυχία στο Χάνι της Γραβιάς ισχυρές τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις υπό τον Κιοσέ Μεχμέτ και τον Ομέρ Βρυώνη.
Ο Λυκούργος Λογοθέτης κηρύσσει την Επανάσταση στη Σάμο. -
Η νίκη των επαναστατικών δυνάμεων στο Βαλτέτσι ανοίγει το δρόμο για την κατάληψη της Τριπολιτσάς, στρατιωτικού και πολιτικού κέντρου της Πελοποννήσου (οπλαρχηγοί: Θ. Κολοκοτρώνης, Κυριακούλης Μαυρομιχάλης, Ηλίας Μαυρομιχάλης, Ιωάννης Μαυρομιχάλης, Δ. Πλαπούτας κ.ά.). -
Ο Εμμανουήλ Παππάς κηρύσσει την Επανάσταση στις Καρυές του Αγίου Όρους και στον Πολύγυρο της Χαλκιδικής.
Σημαντικές νίκες των Ελλήνων στα Δολιανά της Κυνουρίας (οπλαρχηγός: Νικήτας Σταματελόπουλος) και στα Βέρβαινα της Κυνουρίας (οπλαρχηγοί: Θ. Κολοκοτρώνης και επίσκοπος Βρεσθένης Θεοδώρητος). -
Επαναστατικός αναβρασμός στο Μεσολόγγι και το Αιτωλικό.
-
«Πράξη των Καλτετζών». Ιδρύεται η Πελοποννησιακή Γερουσία με πρόεδρο τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. -
Ο Δημήτριος Παπανικολής πυρπολεί τουρκικό δίκροτο στην Ερεσό της Λέσβου.
28 Μαΐου: Νίκη των Ελλήνων κοντά στο Αγρίνιο (οπλαρχηγοί: Α. Βλαχόπουλος, Δ. Μακρής, Θ. Γρίβας και Κ. Σαδήμας). -
Η Πελοποννησιακή Γερουσία ιδρύει τοπικές «Γενικές Εφορείες» ανά επαρχία και εφορείες ανά χωριό, με κύριο καθήκον τους την παροχή των αναγκαίων εφοδίων στα επαναστατικά στρατεύματα.
Η πρώτη αυτή προσπάθεια διοικητικής οργάνωσης βασίστηκε στην παράδοση του κοινοτικού συστήματος, όπως αυτό είχε διαμορφωθεί κατά την τελευταία προεπαναστατική περίοδο. -
Ήττα του Ιερού Λόχου υπό τον Αλέξανδρο Υψηλάντη στο Δραγατσάνι από υπέρτερες τουρκικές δυνάμεις. Έπειτα από λίγες μέρες ο Υψηλάντης περνά τα αυστριακά σύνορα, συλλαμβάνεται από τους Αυστριακούς και φυλακίζεται. -
Οι Τούρκοι του Αγρινίου παραδίδονται στον Γ. Βαρνακιώτη. -
Επανάσταση στην Κρήτη και νίκη των Ελλήνων σε μάχη κοντά στο Λούλο των Χανίων (οπλαρχηγοί: Γ. Δασκαλάκης, Ι. Χάλης, Σήφακας, Παπαπανδρέου, Α. Φασούλης και Μουστουγιαννάκης).
-
Ήττα των Ελλήνων στη Γαλατίστα, κοντά στα Βασιλικά της Θεσσαλονίκης. Πεθαίνει ο οπλαρχηγός Χάμψας. -
Ο Ιωάννης Κωλέττης κηρύσσει την Επανάσταση στο Συρράκο και τους Καλλαρύτες της Ηπείρου. -
Ο Ρώσος πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη Στρόγκανοφ, έπειτα από εντολή του υπουργού των Εξωτερικών της Ρωσίας Καποδίστρια, επιδίδει στην Πύλη τελεσίγραφο με το οποίο απαιτεί σεβασμό των δικαιωμάτων των χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Παρά την απόρριψη του τελεσιγράφου από τους Τούρκους, αποφεύγεται η ρήξη ύστερα από παρέμβαση του Αυστριακού αρχικαγκελάριου Μέτερνιχ. -
Ο Ομέρ Βρυώνης ηττάται στα Βρυσάκια της Εύβοιας από τις επαναστατικές δυνάμεις, επικεφαλής των οποίων είναι ο Αγγελής Νικόλαος ή Γωβγίνας και ο Α. Μπαλαλάς. -
Οι Γεωργάκης Ολύμπιος και Ιωάννης Φαρμάκης ηττώνται στη Μονή Σέκου στη Μολδαβία. Ο Ολύμπιος ανατινάζει το κωδωνοστάσιο της μονής συμπαρασύροντας στο θάνατο δεκάδες Τούρκους. -
Καταπνίγεται από τους Τούρκους η Επανάσταση στη Χαλκιδική
-
Έναρξη των εργασιών της Α΄ Εθνοσυνέλευσης στην Πιάδα της Παλαιάς Επιδαύρου.
-
Ψηφίζεται το «Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος» στην Επίδαυρο. -
Ο Αλή πασάς των Ιωαννίνων σκοτώνεται από τα τουρκικά στρατεύματα που τον πολιορκούν στο νησί της λίμνης Παμβώτιδας. Οι Τούρκοι στρέφονται κατά του Σουλίου. -
Καταστροφή της Χίου από τα τουρκικά στρατεύματα υπό τον καπουδάν πασά Νουαΐχ Ζααδέ (Καρα-Αλής). -
Δεκατρία κορίτσια της Νάουσας για να αποφύγουν την ατίμωση ρίχνονται στον καταρράκτη της Αραπίτσας.
-
Ο Κωνσταντίνος Κανάρης πυρπολεί την τουρκική ναυαρχίδα Μανσουρίγε στη Χίο, που καταστρέφεται ολοσχερώς. Ανάμεσα στους νεκρούς συγκαταλέγεται και ο καπουδάν πασάς Καρα-Αλής, τον οποίο διαδέχεται ο Μουχτάρμπεης. -
Ο Μαχμούτ πασάς της Δράμας (Δράμαλης), ο πρώην αρχιβεζύρης Τοσάλ Αλή πασάς, ο Μαχμούτ Χασάν πασάς και ο Ερείπ Αχμέτ πασάς ως επικεφαλής ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων στρατοπεδεύουν κοντά στη Λαμία. Αντικειμενικός σκοπός της εκστρατείας είναι η καταστολή της Επανάστασης.
-
Ήττα του Δράμαλη στα στενά των Δερβενακίων από τους Έλληνες, υπό την ηγεσία του Θ. Κολοκοτρώνη. -
Ο τσάρος της Ρωσίας Αλέξανδρος Α΄ χορηγεί επ’ αόριστον άδεια στον Ιωάννη Καποδίστρια, επειδή δεν συμφώνησε με ένα άκρως φιλελληνικό υπόμνημα του υπουργού του. -
Το Συνέδριο της Βερόνας αποκηρύσσει με τη διακήρυξή του την Ελληνική Επανάσταση. -
Το Ναύπλιο ορίζεται έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης.
-
Αρχίζουν οι εργασίες της Β΄ Εθνικής Συνέλευσης των Ελλήνων στο Άστρος της Κυνουρίας.
-
Ο Μαυροκορδάτος εκλέγεται πρόεδρος του Βουλευτικού παρά τις αντιδράσεις του Κολοκοτρώνη. Την επομένη εξαναγκάζεται σε παραίτηση. -
-
Αρχίζει η διαμάχη ανάμεσα στους αγωνιστές.
ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1823-1825) -
Ο λόρδος Μπάιρον φτάνει στο Μεσολόγγι. -
Συγκρούσεις ανάμεσα σε κυβερνητικές και αντικυβερνητικές δυνάμεις κοντά στο Άργος και το Ναύπλιο.
-
Καταστροφή της Κάσου από τους Τουρκοαιγυπτίους του Χουσεΐν. -
Καταστροφή των Ψαρών από τους Τουρκοαιγυπτίους. -
Η κυβέρνηση δίνει αμνηστία στους αντικυβερνητικούς.
-
Ναυμαχία του Γέροντα και πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας. Τα ελληνικά πλοία επιφέρουν σημαντικές ζημιές στον εχθρικό στόλο. -
Ο Παπαφλέσσας, υπουργός Εξωτερικών, εισβάλλει στην Αρκαδία για να πλήξει τους οπαδούς του Κολοκοτρώνη.
-
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης παραδίδεται στην κυβέρνηση.
-
Πεθαίνει στο λοιμοκαθαρτήριο της Ζακύνθου ο εθνικός ευεργέτης Ιωάννης Βαρβάκης (γεν. Ψαρά, 1750). Ο Βαρβάκης είχε αποκτήσει μεγάλη περιουσία στο Αστραχάν της Ρωσίας, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας διέθεσε για τον Αγώνα. -
Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος εκλέγεται γενικός γραμματέας του εκτελεστικού. Την ίδια μέρα ο Κολοκοτρώνης, ο Κανέλλος και ο Νικόλαος Δεληγιάννης, ο Παναγιώτης και ο Ιωάννης Νοταράς, ο Θ. Γρίβας κ.ά. προφυλακίζονται από τους κυβερνητικούς στη Μονή του Προφήτη Ηλία στην Ύδρα.
-
Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος φυλακίζεται από τους κυβερνητικούς στην Ακρόπολη.
-
Επίθεση του Μιαούλη εναντίον αιγυπτιακής μοίρας στη Μεθώνη, στην οποία προκαλεί σημαντικές απώλειες.
-
Η κυβέρνηση χορηγεί αμνηστία στον Κολοκοτρώνη, ο οποίος αναλαμβάνει την αρχηγία του αγώνα εναντίον του Ιμπραήμ. -
Μάχη στο Μανιάκι. Ηρωικός θάνατος του Παπαφλέσσα.
-
Οι ελληνικές πολιτικές και στρατιωτικές δυνάμεις με έγγραφο τους προς την αγγλική κυβέρνηση αναθέτουν την προστασία της Ελλάδας στην Αγγλία.
-
Αποτυγχάνει εξαιτίας της νηνεμίας που επικρατεί προσπάθεια μοίρας του ελληνικού στόλου υπό τον Κωνσταντίνο Κανάρη να πυρπολήσει τον αιγυπτιακό στόλο μέσα στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας.
-
Απορρίπτεται από τους υπερασπιστές του Μεσολογγίου πρόταση του Ιμπραήμ για παράδοση της πόλης.
-
Συγκαλείται η Γ΄ Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο, στην οποία αποφασίζεται η αγγλική διαμεσολάβηση ανάμεσα στους Έλληνες και τους Τούρκους.
-
Η Έξοδος του Μεσολογγίου. Το Μεσολόγγι καταλαμβάνεται από τους Τουρκοαιγυπτίους. -
Ο Κιουταχής έρχεται στην Αθήνα και στρατοπεδεύει στην περιοχή Πατήσια.
Κανονιοβολισμός της πόλης. -
Πρόταση του Κιουταχή προς τη φρουρά της Ακρόπολης να παραδοθεί απορρίπτεται.
-
Υπό την προεδρεία του Γ. Σισίνη αρχίζει τις συνεδριάσεις της στην Ερμιόνη η Γ΄ Εθνοσυνέλευση. -
Η Εθνοσυνέλευση εκλέγει τον Ιωάννη Καποδίστρια «Κυβερνήτη της Ελλάδος» με επταετή διάρκεια θητείας. -
Σύσταση αντικυβερνητικής επιτροπής υπό τους Γ. Μαυρομιχάλη, Γιαννούλη Νάκο και Μαρκή Μιλαέτη, η οποία θα κυβερνήσει τη χώρα μέχρι την άφιξη του Καποδίστρια.
-
Θανάσιμος τραυματισμός του Καραϊσκάκη στη μάχη του Φαλήρου. Είχε προηγηθεί νίκη των Ελλήνων, με αρχηγό το Μακρυγιάννη -
Η συνέλευση ψηφίζει το «Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος». Τέσσερις μέρες αργότερα διακόπτει τις εργασίες της -
Ο Κανάρης καίει, μέσα στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας, την προφυλακίδα του αιγυπτιακού στόλου -
Η κυβέρνηση και η βουλή εγκαθίστανται στην Αίγινα
-
Οι ναύαρχοι Κόδριγκτον της Αγγλίας και Δεριγνί της Γαλλίας ανακοινώνουν με έγγραφό τους στον Ιμπραήμ πασά ότι, σύμφωνα με τη Συνθήκη του Λονδίνου, απαγορεύεται κάθε κίνηση στρατευμάτων. Σκοπός ο τερματισμός των εχθροπραξιών στο Μοριά
-
Ναυμαχία της Σκάλας Σαλώνων. Ο Άστιγξ, κυβερνήτης του πλοίου «ΚΑΡΤΕΡΙΑ», καταστρέφει τουλάχιστον τρία τουρκικά πλοία και κυριεύει τρία αυστριακά -
Συνεχίζεται η καταστροφή των καρποφόρων δέντρων της Μεσσηνίας από τον Ιμπραήμ
-
Ναυμαχία του Ναβαρίνου -
Ο Ιωάννης Καποδίστριας φτάνει στο Ναύπλιο, μετά την απόφαση της Εθνοσυνέλευσης της Τροιζήνας, η οποία τον εξέλεξε πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας. Τρεις μέρες αργότερα φτάνει στην Αίγινα, πρώτη πρωτεύουσα της ελεύθερης Ελλάδας
-
Ίδρυση της «Εθνικής Χρηματιστικής Τράπεζας» και καθιέρωση του φοίνικα ως εθνικού νομίσματος. Η τράπεζα θα εκδώσει 6.472 μετοχές ονομαστικής αξίας 83 και ½
ταλίρων η καθεμιά. Το εθνικό νομισματοκοπείο του Καποδίστρια κατά την περίοδο λειτουργίας του (1828-1832) έκοψε τα ακόλουθα νομίσματα: αργυρό φοίνικα, χάλκινο 20λεπτο, 10λεπτο, 5λεπτο και μονόλεπτο. Αυτά τα νομίσματα αποσύρθηκαν μετά την έλευση του Όθωνα. Ο αργυρός φοίνικας περιέχει άργυρο 900/000 και έχει βάρος 4,165 γραμμάρια -
Υπογράφεται πρωτόκολλο ανάμεσα στις τρεις Μεγάλες Δυνάμεις. Αποφασίζεται η αποστολή στην Πελοπόννησο γαλλικού εκστρατευτικού σώματος υπό τον Μεζόν, με σκοπό να εκδιώξει τον Ιμπραήμ
-
Ιδρύονται ταχυδρομική υπηρεσία και τα πρώτα ταχυδρομικά γραφεία στο Άργος, στην Τρίπολη και στην Επίδαυρο -
Εμπιστευτικό υπόμνημα του Καποδίστρια προς τους αντιπρόσωπους των Τριών Συμμάχων Δυνάμεων, με το οποίο επισημαίνει ότι τα σύνορα του νέου κράτους είναι ασφυκτικά. Έτσι, τα σύνορα του νέου κράτους είναι Πελοπόννησος, Κυκλάδες
-
Ιδρύονται από τον κυβερνήτη δικαστήρια διαφόρων βαθμίδων
-
Υπογράφεται στο Λονδίνο από τις Μεγάλες Δυνάμεις πρωτόκολλο, με το οποίο καθορίζονται τα παρακάτω:
-Τα σύνορα του αυτόνομου ελληνικού κράτους
-Στο νέο κράτος θα περιλαμβάνονται τα νησιά Σποράδες, Κυκλάδες, Σάμος και πιθανόν η Κρήτη.
-Το καθεστώς του κράτους θα είναι κληρονομική μοναρχία.
-Ο ετήσιος φόρος υποτέλειας (το Ελληνικό κράτος θα είναι εσωτερικά αυτόνομο, αλλά υποτελές στην Οθωμανική επικυριαρχία) θα ανέρχεται στα 1.500.000 γρόσια -
Αρχίζει στο Άργος η Δ΄ Εθνοσυνέλευση, η οποία θα ολοκληρώσει τις εργασίες της στις 6 Αυγούστου
-
Η Εθνοσυνέλευση αποφασίζει κατάργηση του «Πανελληνίου» και ίδρυση Γερουσίας. Επίσης αποφασίζει τη διανομή 200.000 στρεμμάτων εθνικών γαιών σε ακτήμονες
-
Μάχη στην Πέτρα της Βοιωτίας (με αρχηγό τον Δημήτριο Υψηλάντη). Η τελευταία μάχη του Αγώνα -
Η Ρωσία και η Οθωμανική Αυτοκρατορία υπογράφουν τη Συνθήκη της Αδριανούπολης, η οποία τερματίζει το Ρωσοτουρκικό Πόλεμο. Με τη συνθήκη αυτή η Πύλη αναγνωρίζει τα προηγούμενα πρωτόκολλα και τις συνθήκες που αφορούν στο ελληνικό ζήτημα
-
Αρχίζει στο Ορφανοτροφείο της Αίγινας η λειτουργία μικρής βιβλιοθήκης, η οποία θα αποτελέσει τον πυρήνα της Εθνικής Βιβλιοθήκης
-
Σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου που υπογράφεται από τις Μεγάλες Δυνάμεις, δημιουργείται ανεξάρτητο ελληνικό κράτος με οροθετική γραμμή προς βορρά και δυτικά τη γραμμή Αχελώου-Σπερχειού. Το ελληνικό στέμμα προσφέρεται στον Λεοπόλδο του Σαξ Κόμπουργκ, ο οποίος τελικά το αρνείται -
Στάση των Μαυρομιχαλαίων στη Μάνη εναντίον του Καποδίστρια. Στη συνομωσία πρωτοστάτησαν οι Άγγλοι που είχαν αποφασίσει τη δολοφονία του κυβερνήτη, αφενός για να τερματίσουν τα όνειρα των Ελλήνων για ένα μονάρχη ελληνικής καταγωγής, αφετέρου για να επιτύχουν τον αφοπλισμό των αξιόμαχων ελληνικών μονάδων που προήλαυναν στη Στερεά Ελλάδα.
-
Δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια από τους Κωνσταντίνο και Γεώργιο Μαυρομιχάλη, αδελφός και γιος του Πετρόμπεη αντίστοιχα, εφαρμόζοντας το μανιάτικο έθιμο της βεντέτας. Η δολοφονία πραγματοποιήθηκε με τις ευλογίες των μεγάλων δυνάμεων, ιδίως της Αγγλίας που πρωτοστάτησε στη δολοφονία