-
EUSKALTZAINDIA ETA EUSKO EKASKUNTZAREN SORRERA
1915etik euskal naziolanismoa jaiotzen da eta euskara eta euskal kultura garatzen dira, ondorioz sortzen dira erakunde hauek. -
BIGARREN ERREPUBLIKA
1931an bigarren errepublika ezarri zen espainian eta hego euskal herriko lau probintziek lizarrako autonomi estatuaren proiektua onartu zuten; baina, espainiako goteek ez zuten onartu. -
Santoñako ituna
1936ean eusko jaurlaritza sortu zen, 1937 an hego euskal herri osoa Francoren menpe zegoen. -
Bigarren mundu gerra
francoren dictadurapean, bizkaia eta guipuzkoa, euskara debekatuta zegoen. -
nazio batuen erakundea sortu eta autodeterminazioa eskubidea onartu
frankok herrialde traidoreak izendatu zituen, bizkaia eta guipuzkoa., eskubide politiko oro ukatu zuen. 1950 eko hamarkadan hasi ziren abertzaleak antolatzen hego euskal herrian. -
europa ekonomi elkartea sortzeko erromako ituna sinatu zen
ipar euskal herrian, enbata aldizkaria jaio zen. haren inguruan gorpuztu zen iparraldeko mugimendu abertzalea, ETArekin harremanak izan zituena -
frankismoaren aurkako borroka.
ETA erakundea sortu zen eta frankismoaren aurkako borroka armatuari ekin zion. ETAk abertzaletasuna eta sozialismoa elkartu zituen: ezker abertzalea sortu zen. -
alkeriako autodeterminazioa
12970 eko hamarkadan ETAk borroka armatua areagotu egin zuen. 1970 eko abenduan burgosko auzia gatazka eragilea izan zen eta 1973an Carrero Blanco hil zuen. -
iparretarrak talde armatua sortu zen
ipark euskal herrian, enbata sortu ondoren euskal abertzaletasuna pixkanaka-pixkanaka sendotuz joan da; baita euskara eta euskal kultura ere -
jurramendiko ospakizunean bi pertsona hil zituzten
franco 1975 ean hil zen, hiltzorian zegoela FRAPeko hiru kide eta ETAko txiki eta otaegi fusilatzea agindu zuen. 1975 ean Joan Karlos I izendatu zuten -
elkarteen mugimenduak
batzarra egin zuen bergaran eta bertan sinatu zuten euskal herriaren eskubide historikoen aldeko manifestua. euskararen ofizialtasuna. -
konstituzio berria
hego euskal herrian indar abertzaleek ez bozkatzera deituta konstituzioaren alde bozkatu zutenean kopurua oso txikia da, euskal eskubideak ez zirelako behar bezala aintzat hartzen -
PSN-PSOE
Hegoaldeko euskal herriko estatu bakarra ez zen lortu. nafarroan PSN-PSOE sortu zen. -
eusko jaurlaritza
araba bizkaia eta guipuzkoarako autonomia erkidegoa onartu zen, ETAk ez zuen onartu eta erakunde armatua mantentzea erabaki zuen. -
batallon vasco español
ETAren aurka borrokatzeko guda zikina sortu zen. talde armatua gogorrenak izan ziren. GAL PSOEko gobernuaren inguruan antolatuta. talde horiek herri batasuneko kideak dira eta herritar abertzaleak eta iparraldean errefuxiatutako ETAko ekintzaileak erail zituzten. frantses segurtasuneko kideak ere, hegoaldeko biolentzia independentista iparraldera ez zabaltzeko, ETAren aurkako guda zikinean eraginkorki kolaboratu zuten. -
nafarroako autonomi estatutua
nafarroako foru erregimenaren berrintegratzea eta hobekuntzarako lege organikoa -
espainia sartu zen europako ekonomi elkartean (1986)
ipar euskal herrirako egitura administratibo berria, euskal departamentua, etengabe eskatzen ari dira abertzaleak, baina frantziar alderdiek gehiengoa dute eta frantziako gobernuek, eskuin nahiz ezkerrekoak, ez dute eskaera ainkotzat hartu.