XX. mendeko ardatz kronologikoa

  • Frantziako Iraultza

    Frantziako Iraultza

    Antzinako Erregimenaren amaiera eta liberalismoaren garaiaren hasiera eragin zuen.
  • Period: to

    Aro Garaikidea

  • Napoleon frantziarren enperadore

    Napoleon frantziarren enperadore

    Frantziako Iraultzan armadaren mailan azkar igo zen. Ondoren, Frantzian botere politikoa bereganatu zuen 1799an estatu kolpe batean, eta 1804an azkar enperadore izendatu zuten.
  • Austerlitzeko bataila

    Austerlitzeko bataila

    Napoleon Bonaparteren armadak Austerlitzen garaitu zituen Austria eta Errusiako indar konbinatuak, hauek baino gehiago ziren. "Hiru enperadoreen gudua" deritzona historia militarreko bikainenetakotzat hartzen da estrategiari dagokionez.
  • Italiaren sorrera

    Italiaren sorrera

    Bi Sizilien Erresuma eta Aita Santuaren Estatu gehienak Piemonte-Sardiniako Erresumarekin bat egin zuten, Víctor Manuel II.ak, Estatu berriko subiranoak, gobernatuta.
  • Alemaniako bateratzea

    Alemaniako bateratzea

    Alemaniar Inperioa Prusiaren garaipenaren ondoren sortu zen Franco-Prusiako Gerran eta Prusiaren inguruan Alemaniako estatu desberdinak bateratzea ekarri zuen, Austria kenduta, Otto von Bismarck kantzilerraren gidaritzapean.
  • Berlingo Konferentzia

    Berlingo Konferentzia

    Otto von Bismarck Alemaniako kantzilerrak Berlingo Konferentzia antolatu zuen kontinentearen konkista eta kolonizazioa arautzeko helburuarekin.
  • Lehen Mundu Gerraren hasiera

    Lehen Mundu Gerraren hasiera

    Gerra piztearen berehalako kausa Sarajevon Franz Ferdinand artxidukearen hilketa izan zen, Austria-Hungariako koroaren oinordekoa. Austria-Hungariako Gobernuak gerra deklaratu zion Serbiari, Errusiaren babesa zuena.
  • Errusiako Iraultza

    Errusiako Iraultza

    Errusiako Iraultza 1917an gertatutako altxamendu batzuk izan ziren, Nikolas II.a tsarra eta, ondoren, gobernua boteretik kentzeko. Matxinadak tsarraren abdikazioarekin, gobernuaren erorketarekin eta Lenin buru zuten boltxebikeek boterea hartzearekin amaitu ziren.
  • Versalleseko Ituna

    Versalleseko Ituna

    Lehen Mundu Gerra formalki amaitu zuen eta, aldi berean, Bigarren Mundu Gerraren oinarriak ezarri zituen. Urtebete baino gehiago iraun zuen bake-konferentzia baten aurretik joan bazen ere, ez zen herrialde sinatzaileetako bakar baten gustukoa izan, batez ere Alemania. Oso kaltetua izan zen itunaren terminoekin, garai hartan Gerra Handia zeritzonak eragindako kalte moral eta ekonomikoengatik erantzule egin baitzen.
  • Alderdi naziaren sorrera

    Alderdi naziaren sorrera

    Anton Drexler trenbide-mekanikariak Munichen (Gottfried Feder, Dietrich Eckart, Alfred Rosenberg, Hermann Esser eta Karl Harrer) Alemaniako Langile Alderdia sortu zuen Bavarian eta Alemanian zeuden mugimendu etnizistetako bat bezala, Lehen Mundu Gerrako teutonen porrotaren ondorioz.
  • B.Mussoliniren Erromarako martxa

    B.Mussoliniren Erromarako martxa

    Erromarako martxa militante faxisten mobilizazio handi bat izan zen, Italiako erresumaren hiriburuaren gainean bat egin zutenak. Benito Mussolinik antolatu zuen, 1921ean sortu zuen Alderdi Nazional Faxistako buruak.
  • Estatu Batuetako “Crack” ekonomikoa

    Estatu Batuetako “Crack” ekonomikoa

    Aurrekaririk gabeko atzeraldi ekonomiko baten jatorria izan zen, sistema kapitalistak historian zehar jasan duen handiena. Merkatua, azkenean, erori egin zen, eta izua hasi zen, akzioen salmenta masiboa eragin zuena.
  • II Mundu Gerraren hasiera

    II Mundu Gerraren hasiera

    Alemaniak Polonia inbaditu zuen 1939ko irailaren 1ean, eta horrela hasi zen Bigarren Mundu Gerra. Erantzun gisa, Britainia Handiak eta Frantziak gerra deklaratu zioten Alemaniari. Alemaniako indarrek Mendebaldeko Europa inbaditu zuten 1940ko udaberrian.
  • II Mundu Gerraren amaiera

    II Mundu Gerraren amaiera

    Sobietar gudarosteak Reicheko Kantzelaritzarantz zihoazen bitartean, Hitlerrek bere buruaz beste egin zuen. 1945eko maiatzaren 7an, Alemania baldintzarik gabe errenditu zen Mendebaldeko Aliatuen aurrean Reimsen, eta maiatzaren 9an sobietarren aurrean Berlinen.
  • Gerra Hotzaren hasiera

    Gerra Hotzaren hasiera

    Ameriketako Estatu Batuetako eta Sobietar Batasuneko gobernuek defendatzen eta inposatu nahi zituzten ideologien eta politiken arteko lehia. Estatu Batuek demokrazia eta kapitalismoa defendatzen zituzten, baita jabetza pribatuaren eta ekimen askearen printzipioak ere.
  • Berlingo harresiaren erorketa

    Berlingo harresiaren erorketa

    Alemaniako biztanleek, modu baketsuan, odolik isuri gabe edo suzko arma bat jaurti gabe, Berlingo Harresia eraisten dute. Harresi horrek ia hiru hamarkadaz zatitu zuen Alemaniako hiriburua, eta Alemaniaren bateratzea ekarri zuen, Gerra Hotzaren amaiera sinbolizatuz.
  • Gerra Hotzaren amaiera

    Gerra Hotzaren amaiera

    Sobietar Batasunaren hondamenarekin amaitu zen. Mijail Gorbatxoven erreformek, ekonomia liberalizatu eta askatasun politiko handiagoak eman zituenak, azkenean krisi hilgarria eragin zuten Sobietar Batasunean