Timeline: XX.mendeko ardatz kronologikoa

Period: Jan 1, 1789 to Jan 1, 2022

Aro garaikidea

May 5, 1789

FRANTZIA IRAULTZA

Antzinako Erregimenaren amaiera eta liberalismoaren garaiaren hasiera eragin zuen

May 18, 1804

NAPOLEON FRANTZIARREN ENPERADOREA

Napoleon munduko enperadorea aldadarrikatu zen

1805

AUSTERLITZEKO BATAILA

Napoleonen garraipen inportantena izan zen

1871

ALEMANIAKO BATERATZEA

Alemaniako erreino guztiak bateratu ziren, Alemaniako inperioan

1871

ITALIAREN BATERATZEA

Italiako herri guztiak italiako erresuman bateratu ziren

1884

BERLINGO KONFERENTZIA

Europako potentziak Afrika osoa banatu zuten

1914

LEHEN MUNDU GERRAREN HASIERA

Francisco Frenandoren hilketa eta gero, potentzien arteko guerra nagusia hasi zen

1917

ERRUSIAKO IRAULTZA

Nikolas II.a tsarraren erregimena uzkaili zuten eta urte bereko urrian boltxebikeek Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa osatu zen

1919

VERSALLESEKO ITUNA

Versaillesko Ituna Alemania eta Aliatuen artean Lehen Mundu Gerrari amaiera eman zion bake-hitzarmena izan zen.

1921

ALDERDI NAZIAREN SORRERA

Alemania 1933tik 1945era gobernatu zuen erregimenaren ideologia izan zen, Adolf Hitler (NSDAP) Alemaniako Langile Alderdi Nazionalsozialista boterera iritsi zen. 1921an alderdia sortu zen.

1922

B. MUSSOLINIREN ERROMAKO MARTXA

Benito Mussolinik antolatutako ibilaldiari deritzo, Mussolinik eta bere Italiako Alderdi Nazional Faxistak boterea lortu zuten Martxa honen ondorioz.

1929

ESTATU BATUKO "CRACK" EKONOMIKO

Estatu Batuetako kraxa burtsaren historian balore-merkatuak izan duen beherakadarik katastrofikoena izan zen, kraxaren ondorioek izan zuten irismen globalak eta iraupen luzeak krisia ekarri zuten, Depresio Handia.

1939

II MUNDU GERRAREN HASIERA

Alemaniak Polonia inbaditu zuenean, Frantziaren eta Erresuma Batuaren gerra deklarazioak ekarri zuen.

1945

II MUNDU GERRAREN AMAIERA

6 urteko gerraren ondoren, sobietarrek 1945ean Berlin konkistatzea lortu zuten, non Hitlerrek bere buruaz beste egin zuen. Alemaniaren errendizioaren ondoren, Estatu Batuek bi bonba atomiko jaurti zituzten Japon gainean.

1945

GERRA HOTZAREN HASIERA

II. Mundu Gerraren ondoren hasi zen gatazka politiko, ideologiko eta ekonomikoa izan zen, Estatu Batuen eta SESBren artean arrazoi ideologikoengatik sortutako potentzia nagusien tentsioan irentsia.

1989

BERLINGO HARRESIAREN ERORKETA

Akats baten ondorioz, milaka alemanek harresia okupatu eta erorarazi egiten dute, eta Alemania, 1945etik bi herrialdetan bananduta zegoena, berriro elkartzen da.