Oip (4)

NAZISMOA

By cunado

  • ALEMANIAREN PORROTA 1.MUNDU GUDAN

    ALEMANIAREN PORROTA 1.MUNDU GUDAN
    Alemania, Aleman Inperioan bertan (komunistak, anarkistak, etab.) izandako barne konbultsioengatik eta Gerra Handiaren unibertsalizazioagatik (AEBak gatazkan sartu ziren). Alemaniarrek Versaillesko Itunak zehaztutako gerrako konponketa latzak ordaindu behar izan zituzten, Alemaniari egoera oso zail eta prekarioan gehitu zitzaiona.

  • 1.MUNDU GUDAREN AMAIERA ( ONDORIOAK)

    1.MUNDU GUDAREN AMAIERA ( ONDORIOAK)
    Gilen II.ak, Alemaniako enperadoreak, abdikatu egin behar izan zuen, armistizioaren aurreko urrats bezala. Aleman enperadorearen abdikazioaren ondoren, Azaroaren Iraultzak eragindakoa (iraultza anarkista eta komunistak), Weimarko Errepublika (Alemaniako Errepublika) izenekoa sortu zen 1919an onartutako konstituzio demokratiko berri batekin.
    Weimarko Errepublikako lehen presidente hautatua Ebert izan zen, egoera politiko txarra eta krisi ekonomiko larri zegoen.Probezia asko egon zen.

  • ALDERDI NAZIA SORTU

    ALDERDI NAZIA SORTU
    Alderdi nazia (NSDAP) edo nazionalsozialismo aleman (nazismoa), gerraosteko Alemanian Adolfo Hitler boterera eraman zuen alderdi politikoa da, 1920ko hamarkadaren hasieran, egoera ekonomiko, politiko eta sozial umiliagarriaren ondorioz, Aleman Inperioak Lehen Mundu Gerran (Gerra Handia) porrot egin ondoren.

  • HITLER ALDERDI NAZIAREN LIDERRA BIHURTU

    HITLER ALDERDI NAZIAREN LIDERRA BIHURTU
    Alderdi Naziaren liderra bihurtu zen, horreskero, zenbait enblemak egon ziren.1919an, Hitler Alemaniako Langile Alderdian sartu zen -Alderdi Naziarraren aitzindaria-, eta bere oratoria bikainari eta masak erakartzeko zuen gaitasunari esker, bere lider bihurtu zen 1921ean.
    - Esbastika, aldeberdineko gurutzea da, besoak angelu zuzenetan tolesturik dituena, hala eskuinerantz nola ezkerrerantz.
    - Agur faxista
    - SA Eraso Indarrak (Alderdiaren polizia), paramilitarrak dira eta legetik kanpo erasoak.

  • HITLERREN ESTATU KOLPEA

    HITLERREN ESTATU KOLPEA
    Weimarko Errepublikako gobernuak ez zuen lortu ekonomia egonkortzea,ondorioz, estatu kolpe saiakera batzuk jasan zituen. Alderdi nazia boterera 1923ko azaroaren 8an eta 9an "Municheko putsch" estatu-kolpe bat iristen saiatu zen, baina Munichen egindako estatu-kolpe saiakerak, Hitlerrek bere Langileen Alemaniako Alderdi Nazional Sozialistarekin (Alderdi nazia) eraman zuenak, huts egin zuen. Adolf bere liderrari bost urteko espetxe-zigorra ezarri zioten, eta urtebete geroago gehiago askatu zuten.

  • MEIN KAMPF

    MEIN KAMPF
    Kartzelan, Hitlerrek bere liburu ospetsua idatzi zuen, Mein Kampf ("Nire greba") Alderdi Naziaren oinarrizko eskuliburua izango litzateke. Hitlerrek bere "mi lucha" liburuan defendatutako ideia batzuk:
    - Alemaniako arrazaren purutasunari eustea (arraza aria)
    - Kalteen eraginari aurre egitea, kaltegarritzat jotzen da
    - Alemania Reich batean biltzea (Aleman Inperioa)
    - Lurraldeak hedatzea (bizi-eremua alemanentzat)

  • HITLER KARTZELATIK ATERA( FUHR)

    HITLER KARTZELATIK ATERA( FUHR)
    1924ko abenduaren 20an, bederatzi hilabetez kartzelan egon ondoren, Hitler kartzelatik atera zen, 35 urte zituela, gizon libre baten antzera.
    Hala ere, bere espetxeko egonaldia oso laburra izan zen arren, Hitlerrek, urte batzuk beranduago, Führerra bihurtzeko bere proiektua, preso bezala finkatu zela aitortu zuen, denbora horretan, berak zuzendutako nazien etorkizuneko inperio baten bere ideiak antolatzea ahalbidetu baitzen.

  • HASIERAKO HAUTESKUNDEAK

    HASIERAKO HAUTESKUNDEAK
    Hauteskundeak daude eta Alderdi Nazia ez dute arrakastarik orduan estrategia bat planteatu zuten. Hitler boterean zela, Goebbels Propaganda eta Informazio ministro izendatu zuten.da.Der Angriff aldizkari nazionalista ofizialaren (El ataque) editore bihurtu zen. Reichstagerako hautatua izan zen, 1928an. Mafiaren emozioak ustiatzean eta Goebbels propaganda metodo moderno guztiak erabiltzean Hitlerri boterean sartzen lagundu zion.

  • PROPAGANDAREN ARRAKASTA

    PROPAGANDAREN ARRAKASTA
    Bere propagandista lanak Hitler boterera igotzen lagundu zuen. 1933an Hitler boteretik kendu zutenean, Goebbels Reicheko ministro izendatu zuten propaganda eta argiztapen nazionalerako. Hil zen arte, Goebbelsek hedabide guztiak erabili zituen nazien propaganda helburuak sustatzeko, alemaniarrengan bere liderraren kontzeptua benetako jainko gisa irakurriz, eta bere patua munduko gobernari gisa. Nazionalismoa zabaltzeko

  • Goebbels - Propagandaren hamaika printzipioak

    Goebbels - Propagandaren hamaika printzipioak
    -Ideia bakarra hartu, ikur bakarra. Aurkaria etsai bakar batean indibidualizatzea.
    -Hainbat arerio kategoria edo banako bakar batean biltzea. Arerioak banakako batura izan behar dira.
    -Edozein pasadizo, txikia izan arren, mehatxu larri bihurtzea
    -Jende asko "mundu guztiak bezala" pentsatzen duela sinestera iristea, aho bateko inpresio faltsua sortuz.
    -Hainbat iturritatik abiatuz argudioak eraikitzea, zunda-globo deiturikoen edo informazio zatikatuen bidez.

  • ALDERDI NAZIAREN GORAKADA -SS ( TALDE POLIZIALA)

    ALDERDI NAZIAREN GORAKADA -SS ( TALDE POLIZIALA)
    Hitlerren lidergoa sendotuta zegoen alderdiaren barruan. Fuhrer ( buruzagi) gisa aitortze zuten. 1925ean, SS taldea ( beste talde polizial bat), orain SS Hitlerren polizia da. Horreskero 1924 eta 1929 urte artean naziek behera egin zuten eta orduan botere horrek berrezkuratzeko Hitlerrek estrategia bat pentsatu zuen. Nolabait, alderdia masa- organizazio bihurtu zuen eta erakunde nazionalista, indartsuetara bihurtzeko.

  • CRACK KRISIA

    CRACK KRISIA
    AEBak dira gaur egun potentzia ekonomiko handiena duten herrialdeak, baina garai batean herrialdeko ekonomia osoa krisian egon zen, krisi sozial eta ekonomiko larria eraginez, Depresio Handia deiturikoa. Depresio Handia 29ko Crackarekin hasi zen, AEBetako burtsaren erorketa, AEBetako historiako unerik gogorrenetako bat. Krisi handiari hasiera eman zion gertaera hau ulertzeko, gaur, irakasle baten ikasgai honetan, 29ko Crack-aren laburpen labur bat eskainiko dizugu.

  • BOTEREA ESKURATZEA

    BOTEREA ESKURATZEA
    • 1930eko hamrkadako krisiak indar geldiezina eman zion alderdiari. -Amaierako hauteskundeetan, Reichstagerako 107 diputatu lortu zituen.

  • GERO ETA ARRAKASTA GEHIAGO

    GERO ETA ARRAKASTA GEHIAGO
    • Besta auteskunde egin ziten eta 230 diputatu lortu zuten. Baina oriandik ez zeukaten idar askorik haiek agintzeko.
    • Momentu horretan Inderbut presidentea zen.
    • Bi ministro nazi zeuden.

  • HAUTESKUNDEAK

    HAUTESKUNDEAK
    • Berrio egon ziren auteskundeak eta 284 diputatu lortu zituzten.
    • Denbora horretan parlametua erre egin zen, eta errua komunistei bota zituzten baina naziak izan ziren eta hori nazientzako puntu positibo bat zen.
    • Eskubide asko kendu zituzten (Adierazpen eskubidea, komunikatzeko eskubidea...).
    • Hortik aurrera Hitler aukeratua ateratzen da.
    • Estatuaren nazifikazioa egon zen Alemania estatu nazia biurtzeko. -1. dekretua sortzen da.

  • HITLER GOBERNU BURUA IZENDATU

    HITLER GOBERNU BURUA IZENDATU
    • Hitler gobernu burua sortzen denean,1. dekretua sortzen da. Hori ezan nahi du; Biltzkeo eskubide kendu zen, Egunkariak kendu ziren, elkartzeko askatasunarik ez zegoen, konstituzioa baliogabekoa uzten du eta garrantsitzuena, hortik aurrera parlamentua ezin izango du kontrolatu Hitlerren jardueran.(gainera lege bat sortzen da non hori ezaten duela)
    • Gestapo Hitlerren polizia sekreta sortzen da. Ald,erdi nagusiak ilegizatu ziren, oposizio osoa ilegilezatu, horrenbeste, alderdi bakarra nazia zen.

  • GESTAPO

    GESTAPO
    Alemania naziko polizia sekretu ofiziala izan zen, 1936tik Pragako atentatuan hil zen arte. SSen menpekoa, Reichssicherheitshauptamt (RSHA) erakundeak administratu zuen, eta Sicherheitsdienst (SD) eta Sicherheitspolizei (SiPo) erakunde dual bezala ere hartua izan zen. 1933ko apirilaren 26ko dekretuz ezarri zuen Rudolph Hinrichs agenteak, eta 1945eko maiatzaren 7an desegin zen Dwight D. Eisenhower jeneralaren aginduz.

  • JUDUTARREN AURKA

    JUDUTARREN AURKA
    Lehenengo kontratazio esparrua sortzen dira. Nortzuk?Naziak ez zirenak edo edozein susmoarekin (nazia ez direnak+ judutarrak) hasi ziren haien aurka erasotzen.Hitlerren diktaduraren lehen sei urteetan, 1933tik1939ko gerra hasi arte, juduek400 dekretu eta arau baino gehiagoren ondorioak sentitu zituzten, euren bizitza publiko eta pribatuaren alderdi guztiak murrizten zituztenak.Horietako asko lege nazionalak ziren,Alemaniako administrazioak aldarrikatu zituenak eta judu guztiei eragiten zietenak.

  • LABANA LUZEKO GAUA

    LABANA LUZEKO GAUA
    SSkoek hil egin zuten SAko buruzagiek.Purga politiko bat izan zen Alderdi Naziaren barnean, bere jomuga nagusia SA talde militarizatuaren kupula eta bere buruzagi Ernst Röhm izan ziren. Gertaera odoltsu hau Adolf Hitlerrek eta bere aholkulariek talde honekiko sentitzen zuten mesfidantzatik eratorri zen, bere hazkundearen aurrean, eta bere buruzagi Ernst Röhmek.

  • LABANA LUZEKO GAUA 2

    LABANA LUZEKO GAUA 2
    ErnstRöhmek harreman sexualak zituen SAko gazteekin ideologikoki alderdiaren ezker zuen, ideia sozialistak zituen, Alemaniako enpresarien aurka egiten zuen eta ez zen guztiz leiala Hitlerrekin.Heinrich Himmlerrek,Hermman Göring SSetako buruak etaJoseph Goebbelsek Hitler konbentzitu zuten operatiboa aurrera eramateko. Horrela, gau batean,SSetako unitateek Röhm eta SAko beste buruzagiak exekutatu zituzten.Los Cuchillos Largos gauak SA desegin zuen,eta kide asko Alemaniako armadak xurgatu zituen.

  • ARRAZA PROEKTUA

    ARRAZA PROEKTUA
    • Arraza proektuak hasi ziren.
    • Duvergeko legeak ipini zituzten.
      • Judutarren kontrako legeak ziren.
    • Hortik aurrera judiak eta kristaurarrak ezin ziren eskondo eta ezin zuten ezer euki aman komunean.
    • Juduak bastertuta geratzen ziren, ezin zuten lanetan kontratatu eta horregatik oso pobreak hazi ziren izaten. -Hasieran, kalteen aurkako gorroto hori guztia sakatxoekin baino ez zen gertatzen, baina denbora igaro ahala, kontua gehiago zen.
    • Aintzineko lurrak berriro konkistatu.

  • LAGUNTZAK

    LAGUNTZAK
    • Espainiako Gerra Zibila piztu zenean, Hitlerren atzerri politika arrakastaren segida izan zen.
    • Hirugarren Reich-a Versaillesko Ituna barregarri uzten zuen halako berrarmatze bat egiten ari zen, derrigorrezko zerbitzu militarraz ez hitz egiteagatik, Nazioen Elkartea uzteagatik eta Weimarko Errepublikarentzat hain karga handia ekarri zuten kalte-ordainen ordainketak eteteagatik.
    • Duela gutxi, martxoaren 7an, Hitlerrek Renania birmilitarizatzea lortu zuen, inork ezer esan gabe.

  • GERNIKA

    GERNIKA
    • Gernikak ez zuen airearen aurkako defentsarik. Apenas 5.000 arimako populatxoa, babesgabea eta fidagarria.
    • Espainiako gerra zibilean zehar, Alemaniako Kondor Legioak eta Italiako Abiazio Legionarioak matxinatutako bandoaren alde borrokatu zuten Espainiako Bigarren Errepublikako gobernuaren aurka.
    • Biktimen gaur egungo estimazioen arabera, hildakoak ehun eta hogei eta hirurehun hildako artekoak dira, ehun eta hogeita sei, azterketa berrienaren eta zehatzenaren arabera.

  • "LA NOCHE DE LOS CRISTALES ROTOS"

    "LA NOCHE DE LOS CRISTALES ROTOS"
    • Juduen aurkako indarkeria lehertu zen Reich osoan. Ustekabekoa zirudien, alemaniarren amorruak eragindakoa, Parisen funtzionario alemaniar bat judu nerabe baten eskuetan hil zutelako.
    • Baina, berez, Joseph Goebbels Alemaniako propaganda ministroak eta beste nazi batzuek kontu handiz antolatu zituzten pogromak.
    • Bi egunetan 250 sinagoga baino gehiago erre zituzten, 7.000 judu denda baino gehiago suntsitu eta arpilatu zituzten, dozenaka judu hil zituzten.

  • STALIN ETA HITLER

    STALIN ETA HITLER
    • Stalin komunista eta hitler akordio batera herldu ziren.
      • Beren akordioa izan zen ezin zutela elkarri eraso.
      • Polonia inbaditu eta Polonia bi zatitan banatu.
    • 1939ko iraliaren 1an lehenengo mundu guerra hazten da.

  • BIGARREN MUNDU GERRA (Hitler)

    BIGARREN MUNDU GERRA (Hitler)
    • 1939ko abuztuaren 23an, Hitlerrek ez erasotzeko itun sekretu bat sinatu zuen Stalinekin (Molotov-Ribbentrop Ituna), non Poloniaren etorkizuneko banaketa adostu zen Sobietar Batasunaren eta Alemania naziaren artean. Irailaren 1ean Alemaniak Polonia inbaditu zuen. Poloniara joatea bermatu ondoren, Britainia Handiak eta Frantziak gerra deklaratu zioten Alemaniari irailaren 3an, baina ez dute berehala jarduten. Handik gutxira, irailaren 17an, Sobietar Batasunak ekialdeko Polonia inbaditu zuen.