-
Tearen Matxinada
Britainia Handiko parlamentuak Tea Act izeneko aktak ezarri zituen,eta haien bitartez, Ekialdeko Indietako Konpainia Ingelesaren esku utzi zuen kolonietako te-salmentaren monopolioa. Horrek kalte egin zien Amerikako merkatariei, eta horren ondorioz,eraso egin zieten Bostongo porturatuta zeuden tez kargatutako zenbait britainiar ontziri. -
Period: to
AMERIKAKO IRAULTZA
Lehen kolono ingelesak XVII.mendearen hasieran iritsi ziren Ipar Amerikako ekialdeko kostaldera, hots, Ingalaterra Berrira, eta XVIII.mendearen erdirako, Ipar Amerikako hamahiru koloniak eratu zituzten. -
Period: to
Independentzia Gerra
Amerikar matxinoen eta Erresuma Batuaren arteko gerra luzea izan zen. -
Ameriketako Estatu Batuen Independentziaren Aldarrikapena
Hamahiru koonietako ordezkariek sinatu zuten, Filadelfiako Kongresu Kontinentalean. -
Thomas Jeffersonek Virginiako Eskubideen Adierazpena
Nazioaren subiranotasuna, botere-banaketa eta sufragioa adierazi zituen -
Saratogako Gudua
Hamahiru kolonien eta Britainia Handien arteko gerra izan zen. Estatu batuarrak irabazi zuten. -
Yorktowneko Gudua
Kontinenteetako matxinatuak eta haien frantsez aliatuak britainiarren kontra. Estatu batuarrak irabazi zuten. -
Gerra amaitu eta Versailesko Ituna sinatu.
Itun horretan aintzatesti zuen Erresuma Batuak Estatu Batuen independentzia. -
Estatu Batuetako Konstituzioa onartu
Nazioaren subiranotasuna eta botere-banaketa aitortzen ziren. Botere legegilea Senatuaren eta Orezkarien Ganberaren esku zeneko sufragio bidez; botere betearazlea presidentearen esku eta botere judiziala epaile independenteei zegoken. -
Estatu Batuetako lehen presidentea: George Washington
-
Estatu Orokorrak
Versaillesen bildu ziren. Aurrez, estamentuek kexa-koadernoak idatzi zituzten, bakoitzak bere aldarriapenekin. -
Period: to
Asanblea Konstituziogilea
Eskubide feudalak abolitu zituen, dekretu bidez, eta geroago, Gizakiaren eta Herritarren Eskubideen Adierazpena onartu zuen.
1791ko Konstituzioa aldarrikatu zen, non subiranotasun nazionala, herritarren funtsezko eskubideak, monarkia parlamentarioa, botere-banaketa eta errolda-sufragioa ezarri ziren. -
Asanblea Nazionala
Hirugarren estatuko ordezkariek Asanblea Nazionala izena hartu zuten, Frantziaren bidezko ordezkari bakarrak zirela adierazteko. -
Period: to
Asanblea Legegilea
Asanbleak aurre egin behar izan zion nobleziaren eta kleroaren aurkakotzari. -
Frantziaren aurkako gerra deklaratu zen
Europako gainerako monarkiak kezkatu egin ziren Frantziaren Iraultzaren ideien mehatxua sentitzen zutelako. Bel dur horren ondorioz, Austriak eta Prusiak Frantziaren kontrako gerra deklaratu zuten. -
Konbentzio Nazionala eratu zen.
Monarkia abolitu zuen eta errepublika bat zen.
Talde indartsuena girondinoak ziren, hasieran. Girondinoez gain, jakobinoak edo menditarrak zeuden -
Period: to
Girondinoen kobentzioa
-
Lehen Koalizioa eratu zen.
Altxamendu monarkiko eta ultrakatoliko izan zen. -
Menditarrek Konstituzio demokratikoa onartu zuten.
Herriaren subiranotasuna eta gizonezkoen sufragio unibertsala aitortzen zituen. -
Roberspierrek diktadura ezarri zuen.
-
Izualdia ezarri zen.
Edonor auzipetu zitekeen. -
Period: to
Menditarren konbentzioa
-
Iraultzaile moderatuek atxilotu egin zituzten.
Roberspierre eta haren jarraitzaileak gillotinaz hil zuten. -
1795eko Konstituzioa berria zen.
Nazioaren subiranotasuna, errolda-sufragioa eta botere-banaketa aintzatesten ziren. -
Period: to
Direktorioa eta Iraultzaren amaiera.
Beste diktadura bat ez ezartzearren, gobernu moderatu bat eratu zen. Etapa moderatua izan zen. -
Babeufen atxiloketa
Erregimen berriak hainbat konspirazioari egin behar izan zien aurre. Haietako bat izan zen Berdinen Konspirazioa, Babeuf eta haren jarraitzaleak egindakoa, gobernua kargutik kendu eta berdintasunezko gizarte bat inposatzea helburu zuena. Exekutatu zituzten. -
Erregezaleen aurkako errepresioa.
Matxinada hura, Napoleon Bonapartek, Parisko soldaduen buruak, ito zuen. -
Napoleonen estatu-kolpea.
Napoleonek, burgesiaren babesarekin, Brumaireko Estatu-kolpea eman zuen, eta kontsulatua ezarri zuen. -
Napoleonek lehen kontsul izendatu zuen.
-
Napoleon, biziarteko kontsul.
-
Kode zibila. Napoleon enperadore izendatu.
Napoleonek enperadore izendatu zuen bere burua eta agintean zela kode zibila idatzi zen legeak sinplikatzearren, Frantziako Bankua sortu zen eta Elizarekiko harremanak erregulatu ziren Vatikanoarekiko Konkordatua sinatuta. -
Trafalgarreko Gudua galdu zuen britainiarren aurka.
-
Austerlitzeko Gudua irabazi zuen austriarren aurka.
Europaren nagusitasuna berriz lortu zuen. -
Jenako gudua irabazi zuen prusiarren aurka.
-
Blokeo kontinentala ezarri zuen.
Britainiarrek kontinentearekin salerosketan aritu ez zitezen. -
Espainiako Independentzia Gerraren hasiera
Portugalek ez zuen blokeo kontinentala onartu, eta Napoleonek erresuma hura inbaditzea erabaki zuen, eta bide batez, Espainia okupatzea. -
Errusiako kanpaina.
Napoleon porrot egin zuen Errusia inbaditzean. -
Leipzigeko Guduan Napoleon garaitu zuten.
Erresuma Batuak, Prusiak, Errusiak eta Austriak eratutako koalizio batek Napoleon garaitu zuen. -
Period: to
Vienako Biltzarra.
Europako potentzia nagusiak, Metternich buru zutela, bake iraunkorra bermatze aldera eta iraultza gehiago gerta ez zedin helburu zuen biltzarra. -
Ehun Egunak. Waterlooko Gudua.
Napoleonek botereari uko egin zion. Ehun egunez boterea berreskuratu zuen, baina behin betiko garaitu zuteb Waterlooko Guduan. -
Berrezarkuntza.
Europan Napoleon garaitu zutenetik aurrera erreakzioaldia izan zen. Legitismo monarkikoa, nazioarteko erantzukizuna eta biltzar-sistema ezaugarri zituen. -
Aliantza Santua.
Errusiak, Prusiak eta Austriak eratutako aliantza izan zen. -
Aliantza Laukoitza.
Errusiak, Erresuma Batuak, Austriak eta Prusiak eratu zuten. Izaera militarra zuen. -
Iraultza -boladen hasiera.
Sentimendu nazionalista sendotzea - Liberalismoaren defentsa. -
Lehen iraultza bolada.
Espainian piztu zen, Riego komandantea Fernando VII.aren monarkia absolutuaren aurka jarri zenean. -
Greziarrek Otomandar Inperioaren aurka altxatu.
-
Greziarrek independentzia lortu.
-
Bigarren iraultza-bolada.
Frantzian lehertu zen. -
Belgikak independentzia lortu.
Brusela Herbehereetako monarkiaren aurka altxatu zen. -
1848ko Iraultzak.
Frantzian lehertu zen. Ideia liberalak eta nazionalistak ez ezik, herri-klaseen eskaera sozialak zeuden. Gainera , gizonezkoen sufragio unibertsala aldarrikatzen zuten. -
1848ko Konstituzioa idatzi zen.
Hauteskundeak egin etaLuis Napoleon Bonaporte garaile atera zen. -
Frantziako Bigarren Inperioa.
Luis Napoleonen errepublika gero eta autoritarioago bihurtu, eta inperioa sortu.
