GIZA SEXUALITATEAREN ETA SEXOLOGIAREN HISTORIA

HISTORIAURREAREN ETA HISTORIAREN ESKEMA OROKORRA

100,000 BCE

Hominizazio prozesua

100,000 BCE

Lehen etapa, hominizazio prozesu biologikoa da, non primateen leinuetako bat hominido bihurtzen joan zen, bi hankatan zutik jarriz. "Jarrera berri" hori duenez, koitoa aurrez aurrekoa bihurtzen da.

Koitoa aurrez aurre

100,000 BCE

Paleolitoan gizakien eta animalien sexualitatea bereizten dira: koitoa aurrez aurre egiten da. Atzetik sartzetik besarkadara, begiradara eta komunikaziora igarotzen da, sexu-harremanen osagai gisa.

HISTORIAURREA

Period: 100,000 BCE to 4000 BCE

5.000.000 AC - 3500 AC

Paleolitoa

Period: 100,000 BCE to 10,000 BCE

Promiskuitatea

10,000 BCE

Promiskuitate sexual primitiboa existitu zen. Bi etapa izan zituen: 1.Monogamia naturala: gizakiak, animalien antzera, bizitza sexuala zeraman, akoplamendu-aldien arabera arautua (nekazaritza eta abeltzaintzaren etorrerarekin nagusitzen da). 2.Ondare-monogamia: ondasun materialak kontserbatzea.

Neolitoa

Period: 10,000 BCE to 5000 BCE

Metal Aroa

Period: 5000 BCE to 1000 BCE

Txinatar zibilizazioa (4000 a.C - 1911 d.C)

4000 BCE

Ezkontza kolektibotik monogamiara.
Desira homoerotikoak.
Berezitasun erotikoak: fetitxismoa, zoofilia eta nekrofilia. Bereziki hankak eta oinetakoak.
Prostituzioa: mota ezberdinak

Antzinaroa

Period: 4000 BCE to 476

HISTORIA

Period: 4000 BCE to 2020

Idazketaren hasiera

Egipziar zibilizazioa: (3150 a.C - 31 a.C)

3150 BCE

Apaizen zeremonia autoerotikoak.
Faraoiek anai-arreben eta alaben arteko ezkontza baimentzen zuten, leinuaren garbitasuna zaintzeko (Intzestua).
Ugalketa helburu duen ezkontza.
Ernalezintasuna dibortziatzeko arrazoia zen.
Sexualitate berdintasunezkoa eta permisiboa.
Emakume leiala eta familiari emana.
Masturbazioa sakratua.
Prostituzioa onartuta eta musikarekin eta dantzarekin lotuta.
Koito analaren praktika.
Poligamia onartua.

"Sexu orala". Egipziar zibilizazioa (3150 a.C - 31 a.C)

3150 BCE

Ahozko sexua edo sexu orala bezala ezagutzen duguna Antzinako Egipton Osiris jainkoaren hilketaren mito batekin jaio zen. Esaten denez, bere anaia Sethek (gaizkia) hil eta zatitu zuenean, bere emazteak eta alabak, munduaren inguruan bidaiatu zuten, Osirisen gorpuaren zati guztiak bilduz. Bere zakila aurkitu ez zuenez, emazteak bat buztinean zizelkatzea erabaki zuen, bere gorputzari lotu zion eta bizitzara itzuli zuen felazio baten bidez.

Poligamia. Egipziar zibilizazioa (3150 a.C - 31 a.C)

3150 BCE

Poligamia baimenduta zegoen, batez ere klase agintarien artean, ohaide batzuk mantentzen baitzituzten, betiere emazteak familia-ingurunean zuen posizioa errespetatzen bazen. Adibidez, Ramses II.aren kasua berrartzen da, 91 urterekin 20 erregina baino gehiago eta ohaide asko izan zituela ziurtatzen zuena. Testu zaharretan 100 seme-alaba baino gehiagoren aita izan zela esan zen.

Itun zaharra. (1400 a.C - 400 a.C)

1400 BCE

Homosexualitatea eta kontaktu sexuala debekatuta hileko aldian.
Ezkondu arte sexu-harremanen erabateko abstinentzia.
Gizonak emaztearekin bat egingo du, eta biak haragi bakarra izango dira.
Nekez uler daitezkeen zelibatoak edo ezkongabeak, batez ere emakume baten kasuan.
Sexualitatea eta ezkontza argi eta garbi seme-alabak izateko pentsatuta.
Ugalketa gizarte hartan ondasun handia eta Jainkoaren bedeinkapena zen.
Monogamia sexualitatea bizitzeko ohiko modu gisa.
Senar-emazteen fideltasuna.

Olmeka zibilizazioa (1200 a.C - 400 a.C)

1200 BCE

Ugalkortasun-zeremoniak sinbolo erotiko.
Sexu-dantzak.
Neskalagunaren sakrifizioa.
Homosexualitatea eta adulterioa gaizki ikusita.
Bizitzaren jatorri jainkotiar gisa kalifikatutako semena.
Tlazoltéotl: sexuaren eta ugalkortasunaren Jainkosa.
Xochipilli: loreen eta maitasunaren Jainkoa, ugalkortasuna eta ugalketa.
Xochiquetzal: ugalketa helburu ez duten sexu-harremanak babesten ditu.
Piezak, oro har, biluzik eta asexuatuta agertzen ziren, baina emakumea gehiegizko ezaugarriekin irudikatuta.

Greziar zibilizazioa (1200 a.C - 146 a.C)

1200 BCE

Afrodita jainkosa, greziarren artean maitasunaren eta sexuaren zaindari. (+Pandora, Eros, Priapo, Pasifae)
Sexualitatea garrantzitsua, irekia eta erotismoa goraipatzen zuten.
Desleialtasuna, orgia edo homosexualitatea onartuta.
Birjintasuna gurtu.
Edertasuna gauza bikaina zen eta edertasun maskulinoa edo femeninoa mirestea gurtza ekintza.
Emaztea bahitu eta bortxatzen den ezkontza-errituala.
Pederastia: Erastes -> eromeno
Prostituzioa: Pornes, Concubinas, Hetairas
*Pertsonaia aipagarria: SAFO

Preserbatiboa. Egipziar zibilizazioa ( 3150 a.C - 31 a.C)

1000 BCE

Egipton, gutxienez K. a. 1000tik. zakilaren gainean oihalezko zorroak erabiltzen ziren. Minos erregearen elezaharrak (K. a. 1200) semena atxikitzeko arrain-maskuri igerikariak edo ahuntz-maskuriak erabiltzeari egiten dio erreferentzia.

Erromatar zibilizazioa (753 a.C - 476. d.C)

753 BCE

Ezkontza aurrepuberala.
Emakume ohoragarriak beloarekin.
Bi sexuen masturbazioa onartuta baina baina asegaitzat.
Ohaidetza (concubinato) ohikoa gizarte-maila guztietan.
Prostituzio maskulinoa eta femeninoa industria loratua.
Birjinen gaixotasuna (o morbus virgeneus).
Ispilua edo emakumeen liburua agertzen da, Kamasutra Katalana ere deitua.
Platonen banketea:
-Hiru sexu: androginoa
-Pertsonen forma borobila. Erdibitua *PERTSONAIA AIPAGARRIAK: Acca Larentia, Messalina, Julio Cesar

Ananga Ranga eta Kama Sutra. India (240 d.C - 550 d.C)

240

Ananga Ranga:
Kaliana Mal·lak idatzia. Kultura monogamoa, emakumearen adulterioa--> heriotza.
Emakumeak noiz eta nola asetzen dira errazen. Kama Sutra:
Mallanaga Vatsyayanak idatzia, sanskritoz idatzia izan zen III. mendean, eta, ziuraski, Indiako iparraldean.
Kamasutrak maitasunera eta erotismora bideratutako bizitza-artea erakusten digu; izan ere, bikotekidea aurkitzeko modua, musu motak, laztanak, harramazkak eta hozkadak lantzen ditu, besteak beste, sexu-topaketa egiteko.

Erdi Aroa (476 d.C - 1492 d.C)

476

Emakumeak ez du izpiriturik eta ez da gizakia.
Sexua elizako arauen pean.
Prostituten erbesteratzea.
Pentsamendu zikinetarako sendabidea.
Masturbazioagatiko zigorra.
Maitasuna gaixotasun bat da.
Garai honetan agertu ziren kastitate gerriko ospetsuak.
Sexu-arazo asko agertu ziren, eta, beraz, Elizak ezkontza monogamoa berresteko, sexu-sena deabrutzat jotzen du, eta, horrela, Inkisizio Santua sortzen du.

Ezkontza. Erdi Aroa (476 d.C - 1492)

476

Elizak inposatu egiten du: sexua ezkontzaren barruan bakarrik da posible, eta ezkontzak ugalketa-helburua baino ez du izan behar.
Bi termino erabiltzen dituzte:
"Dialetio" hori maitasun zintzo eta konprometitua da ezkontza "zintzo kopulatio" horretan, hots, sexua ugalketaren arrazoi den kastoarekin praktikatzea.
Adulterioa ez zen berdina gizonak eta emakumeak egiten bazuten, eta emakumearengan okerragoa zen.

Erdi Aroa

Period: 476 to 1492

Erromatar Inperioaren gainbeheratik Amerikaren kolonizaziora arte

Aro Modernoa

Period: 1492 to 1789

Amerikaren kolonizaziotik Frantziar Iraultzara arte

Japoniar zibilizazioa

1700

Gehishak: tearen zeremoniarako akonpainanteak
Caón: Bitan zatitzen den arrautza (Izanami eta Izanagi)
Birginitatea oso baloratua
Yuna bainuak

Aro Garaikidea

Period: 1789 to 2020

Frantziar Iraultzatik gaur egun arte

KRAFFT-EBING

1840

-Neuropsikiatra austriarra
-"Phsychopatia Sexualis" 1886
-Jarrera sexualen taxonomia
-Jokabide perbertsoak (patologikoak)
-Perbertsioak (NSZ-ren disposizio patologiko hereditarioa)
1.Helburuaren arabera: sadismoa, masoquismoa, fetitxismoa eta exibizionismoa
2. Objektuaren arabera: Homosexualitatea, paidofilia, zoofilia, gerontofilia eta autoerotismoa

SIGMUND FREUD

1856

Mediku Austriarra Haurren sexualitatea
• Konplexu edipikoa
• Burua isolatua
• Sexualitate kotidianoaren osagaiak
• Psikismoa ezagutzea
• Trauma eta sintoma
• Libidoaren gehiegizko garrantzia
• Emakumeen kastrazioa eta bereizmen edipikoa
• Orgasmo klitoroideoaren Infantilismoa
•Frigidotasunaren interpretazio okerra
•Histeria

HAVELOCK ELLIS

1859

Mediku ingelesa
"Estudios en la psicología del sexo" liburuko sei ale idatzi ditu
Sexual Inversion "liburua, homosexualitatea normaltzat jotzen duena eta arrakasta artistiko eta intelektualarekin lotzen duena
Homosexualitatea eta heterosexualitatea ez dira absolutuak
Emakumeen desira falta mito bat da
Masturbazioa ohikoa da

MAGNUS HIRSCHFELD

1868

Medikua, sexologoa, judua, anarkista eta aktibista pro-homosexualismoa
Homosexualen eskubideen lehen erakundea sortzen du.
Homosexualitatea aztertzeko lehen batzorde zientifikoa. 1897
Ikerketa sexualari soilik eskainitako lehen aldizkari zientifikoa sortu zuen: Zeitchrif für Sexualwissenschaf

EMMA GOLDMAN

1869

Errusiako ghetto batean jaioa.
13 urterekin ikasketak utzi eta fabrikan hasi zen
Emakume iraultzaileen feminismora batu zen.
Anarkista izan zen
Antisorgailuak nola erabili lehen aldiz azaldu zuen
Kartzelan sartu zuten
Estatu boltxebikearen aurka borrokatu zuen
Espainian gerra zibilean borroka egin zuen

GREGORIO MARAÑON

1887

Familia burgesekoa
Lan zientifiko eta esperimentalak: gaixotasun infekziosoen eta endokrinologiaren inguruan
"Tres ensayos sobre la vida sexual" (1926): Desbersintze sexuala eta intersexualitatea

ALFRED C. KINSEY

1894

Liztorretan aditua den entomologoa.
Indianako Unibertsitatean sexualitateari eta senar-emazteei buruzko ikastaro bat enkargatu zitzaion, eta bere bizitza aldatu zuen.
Gizartean, sexu-portaera askoz ere anitzagoa da esaten, sinesten edo ikusten dena baino.
Sexual Behaviour in the human male (1948) eta Sexual Behaviour in the human female (1953):
Jokabide sexualen, homosexualen, fetitxisten, infidelidaeen... aniztasuna
Zalaparta handia sortu zuen garaiko gizarte iparramerikar, kontserbadorean.

WILHELM REICH

1897

Asmatzailea, Orgoiaren Teoria
Jatorri juduko mediku, psikiatra eta psikoanalista austriar-estatubatuarra.
Vienako Elkarte Psikoanalikoko kide
Freuden ikaslea
Osasun mentala --> potentzialitate orgasmikoa
"El carácter impulsivo" 1925
"La función del orgasmo" 1926
1956an espetxeratuA NY-n ("Psic. de masas del fascismo"): Liburuak erre eta Orgoi aparatuak suntsitu
Kartzelan hil *Orgasmu erreflexua: oharkabekoa kontrolaezina, errepikakorra
*Lowen: Bioenergetika
*Orgon: Organismo + orgasmo

HERBERT MARCUSE

1898

Berlinen jaio, klase altuko familia judutarrean
Irakaslea: Heideggerrekin disertazio postdoktorala
Filosofia eta politika irakaslea
Hippie mugimenduaren sorrerari aportazio teorikoa
Beharrizan naturalak (gizakiaren izatetik datozenak)
vs.
beharrizan fiktizioak (kontzientzia alienatua eta gizarte industrialaren ondorio) Benetazko beharrizana: askatasuna (instintu libidinal ez sublimatua)
Instintu libidinalaren desublimazioa --> genitalitatera mugatu --> produkzio kapitalista bermatzeko

SIMONE DE BEAUVOIR

1908

Familia burgesekoa
Moralitate kristianoan hezia
Jean Paul Sartrerekin harremana: bizitza konpartituz eta askatasun indibiduala mantenduz
Filosofia irakaslea
Existentzialismoaren influentzia
"La incitada" 1943 : bikote erlazioa eta infidelitatea + askatasuna eta kontzientzia indibiduala
"Bigarren sexua" 1949

HILDEGART

1914

Madrilen jaioa
Aurora Rodrigúez Carballeiraren alaba
Espainiako erreforma soziala lideratzeko ekarria mundura
"Haur prodijioa"
UGT eta Juventudes Socialistas
Aktibismo politikoa + sexualitatearen inguruko ikerketa
Marañónekin batera LIGA ESPAÑOLA PARA LA REFORMA SEXUALen sortzailea
Amak hiltzen du 18 urterekin

MASTER ETA JOHNSON

1915

Senar-emazteak
Master: Ginekologoa
Johnson: Psikologoa
Giza sexualitatearen naturaren ikaskuntzan aitzindariak
Ikerketa: 10.000+ koito filmatu eta aldaketa fisikoei erreparatu -->
ESQUEMA DEL CICLO DE RESPUESTA SEXUAL HUMANA
"Incompatibilidad sexual humana" 1970 : disfuntzio sexualak --> Eiakulazio goiztiarra, inpotentzia, baginismoa edo frigidotasuna.
Bikote sexu terapia

MICHEL FOUCAULT

1926

Poitersen (Frantzia) jaioa
Filosofian lizentziatua
Jean Paul Sartre ezagutzen du
1949an Psikologia gradua
1950an partidu komunista
"Locura y civilización" 1961
"Historia de la Sexualidad" 1976
Bizirik dauden gorputzen gaineko kontrola. (botereak ezartzen dituen politika ekonomiko, geografiko eta demografikoak kontrol soziala ezartzeko)
Gure gorputzen, desiren eta pasioen kontrola
IHESarekin hiltzen da 1984an

FRANKISMOA

1939

Errepresioa
Emakumeen etxeratzea eta sumisioa

EFIGENIO AMEZUA

1941

Palentzian jaioa
Sexologian lizentziatua eta doktorea
1976 La Sociedad Española de Sexología-ren presidentea
1975 Incisex (Instituto de Ceincias Sexológicas)
1979 Revista Española de Sexología
LA TEORÍA DE LOS SEXOS

SHERE HITE

1942

Missourin jaioa
Soziologian doktorea
Gizon eta emakumeek beren sexualitatea nola bizi duten eta ze esanahi daukan beraientzako aztertzeko:
"Informe Hite" 1976 --> sexualitate femeninoari buruz
"Informe Hite" 1981 -->sexualitate maskulinoari buruz *Emakumeen %70ak ez dituzte izaten orgasmoak koitoaren bidez eta bai masturbazio bidez
*Emakumeen %70 ez leialak
*Lesbianen arteko maitasun erlazioak erlazio heterosexualek baino hobeto funtzionatu
*Gizon eta emakumeen arteko ulermena oso zaila

ESQUEMA DEL CICLO DE RESPUESTA SEXUAL HUMANA

1966

4 fase:
-Eszitazioa
-Meseta
-Orgasmoa
-Erreesoluzioa

TEORÍA DE LOS SEXOS

1999

1.Sexuazioa
2.Sexualitatea
3.Erotika
4.Ars Amandi
5.Bikotea
6.Ugalketa -Moduak: maskulinoa eta femeninoa
-Ñabardurak: Hetoroak eta homoak
-Berezitasunak: asko eta asko