Filosofoen ardatz kronologikoa

  • Period: 636 BCE to 410 BCE

    ALDI KOSMOLOGIKOA. (K. a. VI) PRESOKRATIKOAK

    Errealitatea, natura eta honen jatorriaren buruz hitz egiten hazi ziren.
  • Period: 636 BCE to 466

    Antzinaroa

  • Tales
    624 BCE

    Tales

    Bere ustez, ura zen naturaren jatorria.
  • Pitagoras
    580 BCE

    Pitagoras

    Bere ustez zenbakia da errealitatearen jatorria.
  • Parmenides
    515 BCE

    Parmenides

    Bere ustez errealitatearen ezaugarri garrantsitsuena norberaren izatea da, eta ez-izatea ez dela.
  • Empedokles
    494 BCE

    Empedokles

    Bere ustez naturako 4 elementuen arteko konbinaketari ezker existitzen da guztia.
  • 483 BCE

    Gorgias eta Protágoras

    Sofistak ziren. Erlatibistak ziren eta ulertzen zuten Nomos-a ez zela
    betiereko gauza bat; zer den justua eta zer ez aldatu zezakeen denbora eta tradizioen arabera.
  • Sokrates
    470 BCE

    Sokrates

    Gizakiari buruz eta bere ideien edo kontzeptu abstraktueti buruz hasi zen galdezka.
  • Platon
    427 BCE

    Platon

    Mundu dualista batean sinisten zuen eta idealismoaren sustatzailea zen
  • Diogenes
    412 BCE

    Diogenes

    Giza jokaeren konbentzioanlitatea salatzen hasi zen.
  • Period: 400 BCE to 390 BCE

    ALDI ANTROPOLOGIKOA (K. a. V. eta K. a. VI.)

    Filosofoek etikaz eta politikaz arduratu ziren nagusiki.
  • Aristoteles
    385 BCE

    Aristoteles

    Mundu bakar batean sinisten zuen eta idealismoaren sustatzaile bat izan zen
  • Period: 380 BCE to 300 BCE

    SISTEMA HANDIEN ALDIA (K. a. V-IV)

  • Hiponako Agustin
    354 BCE

    Hiponako Agustin

    Patristika korrontea. Neoplatonismoaren elementu asko hartu zituen.
  • Epikuro
    342 BCE

    Epikuro

    Bere ustez, zoriontsu izateko, minatik hurrundu eta plazerra bilatu behar da.
  • Period: 290 BCE to 200 BCE

    ALDI HELENISTIKOA (K.a. IV-III)

    Eskola filosofikoak irekitzen hasi ziren.
  • Period: 470 to 1445

    ERDI AROA (V.-XV.)

    Filosofoek erlijioei (nagusiki kristautasunari) buruz hasi zuten pentsatzen.
  • Guillermo Ockham
    1285

    Guillermo Ockham

    Fedea eta arrazoia separatzen saiatu zen,
  • Period: 1453 to

    ARO MODERNOA (XV.-XVIII.)

    Arrazionalak, enpiristak, Idealistak eta argien mendekoek betetakoa.
  • Deskartes

    Deskartes

    Arrazionala. Filosofia modernoaren aita da. Zalantza metodiko eta erradikala garatu zuen eta gzakian, bi zati ezberdindu zituen: Arima eta gorputza.
  • Spinoza

    Spinoza

    Monismoa garatu zuen: jainkoa eta natura gauza bera
    dira.
  • Locke

    Locke

    Empirismoaren alde. Gizakia, jaiotzean “tabula rasa” bezala ulertzen zuen. Gogoaren filosofia eta filosofia politikoaz interesatzen zen.
  • Rousseau

    Rousseau

    Gizarte kontratuaren teoria garatu zuen. “Gizaki basati zoriontsuan”sinisten zuen: berarentzako natura zen ona, eta gizarte modernoak gaitza ekar ditzakegu.
  • Kant

    Kant

    Arrazionalismoa eta Empirismoa batzen saiatu zen. Gure arrazoiaren eta jakituriaren mugei buruz pentsatu zuen. Metafisika berreskuratzen saiatu zen. Fundamentala geroago garatu zen idealismo alemaniarrarako.
  • Hegel

    Hegel

    Dialektikaren eta idealismo absolutoaren teoria sustatu zuen “Historiako espiritua” aurkariak sintesi batean batuz garatzen dela pentsatzen zuen.
  • Schopenhauer

    Schopenhauer

    Pesimista zen. Mundua irrazionala dela eta “bizitzeko nahiaz” mugitzen zela uste zuen eta budismoaz interesatu zen mendebaldeko lehenengo filosofoa.
  • Auguste Comte

    Auguste Comte

    Positibismoaren sortzailea izan zen.
  • Period: to

    ARO GARAIKIDEKO FILOSOFIA (XVIII.-Gaur Egun)

    Gaur egunean gertatzen diren gertaera guztiak ikuspuntu kritiko batetik aztertzen dira.
  • Karl Marx

    Karl Marx

    Marxismoaren zortzailea.
  • Nietzche

    Nietzche

    Bitalismoaren figurarik garrantstzuena. Mundu dualista-platonikoaren kritika erradikala egin zuen. Nihilismoaz pentsatu zuen.
  • Heidegger

    Heidegger

    Gizakia eta denboraren arteko erlazioa aztertu zuen /eta Izatearen” galdera berreskuratu ere egin zuen.
  • Wittgenstein

    Wittgenstein

    Filosofia analitikoaren sustatzailea. Hizkuntzaren garrantziaz pentsatu zuen: filosofia hizkuntzak eragiten dituen “korapiloak” askatzeko eta argitzeko erabili behar da.
  • Sartre

    Sartre

    Existentzialista. “Izatea esentzia baino lehenago dator”.