EUSKAL LURRALDEAK

Paleolitoa (300000-7000)

7000 BCE

Paleolitoak, garai guztiak bezala, hiru ezaugarri garrantzitsu ditu.

Paleolitoko gizartea

7000 BCE

Gizartea:
Familia handiak zeuden garai hartan, baita leinu eta tribuak ere. Familia horiek kobazuloetan bizitzen ziren baina ez zuten bizileku finkorik. Larruzko arropak erabiltzen zituzten.
Garai horretako pertsonak,

Paleolitoko ekonomia

7000 BCE

Ekonomia:
Harrapari ugari zeuden. Fruituak biltzen hasi ziren. Ehizatzen/Arrantzatzen hasi ziren. Ibiltariak existitzen hasi ziren. Harriak lantzen hasi ziren. Suari esker ekintza berriak egin ahal izan zituzten.

Paleolitoko Kultura/Artea

7000 BCE

Sinesmen magikoak zituzten, eta labarreko pinturak egiten zituzten.

Neolitoa (7000-2500)

2500 BCE

Neolitoak, garai guztiak bezala, hiru ezaugarri garrantzitsu ditu.

Neolitoko Kultura/Artea

2500 BCE

Garai honetan, apaingarriak egiten hasi ziren. Horrekin batera, ohialak ere sortu ziren eta horrekin lehen esandako apaingarriak sotzen zituzten. Trikuharriak ere sortzen hasi ziren, hau da, hiru harriz osatutako eraikuntza artistikoak sortzen hasi ziren. Gorputzak hildakoan ere, ehorsten hasi ziren, ohitura antzeko bat bihurtuz.

Neolitoko gizartea

2500 BCE

Garai honetan, nomada izatetik sedentario izatera bihurtu ziren; hau da, bizileku finkoa zuten. Horri esker, herrixkak sortu ziren. Bukatzeko, han bizi zen jendea, ohialez egindako arropak egiten hasi ziren.

Neolitoaren ekonomia

2500 BCE

Hainbat lan berri sortu ziren, adibidez, nekazaritza. Lan horren helburua fruituak biltzea eta jeneralki janaria lortzea da. Animaliak etxekotzen ere hasi ziren. Artisauak ere existitzen hasi ziren eta horrekin batera zeramika ere existitzen hasi zen.

Metal Aroa (K.a 2500-K.o 29)

29 BCE

Metal aroak ere, garai guztiak bezala, hiru ezaugarri garrantzitsu ditu.

Metal Aroko ekonomia

29 BCE

Garai honetan, merkataritza hasi zen, eta hainbat aurkikuntza OSO garrantzitsu sortu zituzten: aurkikuntza horietatatik garrantzitsuenetarikoak, esate baterako, gurpila eta metala dira,. horregaitik garai horren izena METAL aroa da. Metal horri esker beste lan batzuek egin zezaketen, merkataritzaren zati bat, metalgintza; hau da metala lantzeari dagokion lana. Lanketa horri esker, metalezko lanabesak egiten ikasi eta egin zituzten.

Metal Aroko gizartea

29 BCE

Garai honetan, harrizdun herrixkak sortu ziren, hainbat lan berri gehiago sortu ziren: artisauak, merkatariak, apaizak, gerlariak...etb.
Gizartea erabat aldatu zen, hierarkizatua izatera aldatu zelako.

Metal Aroko Kultura/Artea

29 BCE

Harrespilak egiten hasi ziren, eta baita menhirrak ere. Metalari dagokionez, metalezko bitxiak egiten hasi ziren.

Erromatarren garaia (K.o 29-K.o 476)

476

Erromatarren garaia ere, garai guztiak bezala, hiru ezaugarri garrantzitsu ditu.

Erromatarren garaiko ekonomia

476

Hegoaldako merkataritza garatzen hasi zen, garia, olioa, mahatsa...etb lortzen hasi ziren. Eta iparraldean ere meatzeak lortzen hasi ziren.
Galtzadak sortzen hasi ziren, merkataritza indartuz eta Euskal Herria hobetuz.

Erromatarren garaiko gizartea

476

Erromatarren gizarte mailaketa hasi zen; hau da, gizartea mailatzen/epaitzen hasi ziren. Goi mailako jendeari indarra eta boterea emanez eta behekoei ahul indigena giza tratatuz.

Erromatarren garaiko Kultura/Artea

476

Tradizioak jarraitu zituzten, sinesmenetan oinarrituta zeudenak, eta erromatar jainkoak gurtzen ere jarraitu zuten.