Bio eboluzioaren hipotesiak

  • 301 BCE

    Beresko Sorreraren hasiera

    Aristotelesek deskribatu zuen. Ideia hau Erdi Aroan eta Errenazimentuan mantendu zen, XVII. mendera arte nagusi izan zelarik.
  • 301 BCE

    Beresko Sorrera Hasiera

    Jakina da K.a. IV. mendetik, Aristotelesek deskribatu zuenetik, berezko belaunaldian sinesten zuela.
  • Beresko Sorrera Amaiera

    El experimento de Francesco Redi se realizó en el año 1668. Con él demostró que los gusanos de la carne en descomposición provenían de los huevos de las moscas, no de la carne misma.
  • Rediren Hipotesia

    Rediren hipotesiak dio bizitza ez dela berez sortzen: organismoak beste bizidunetatik datoz, ez materia hiletik.
  • Beresko Sorreraren amaiera

    Amaitu egin zen Francisco Redik proposatutako esperimentuarekin frogatu zuen okelaren zizareak eulien arrautzetatik zetozela, ez haragitik bertatik.
  • Rediren Hiportesia

    Rediren hipotesiak dio bizitza ez dela berez sortzen: organismoak beste bizidunetatik datoz, ez materia hiletik.
    Redik frogatu zuen larbak ez direla berez sortzen, baizik eta mosken arrautzetatik datozela.
  • Prokariotoen lehen aztarnak – 1670eko hamarkada (mikroskopio bidez), 1800-1900 (ikuspegi ebolutiboa)

    Antonie van Leeuwenhoek-ek lehen aldiz mikroskopioz ikusi zituen bakterioak (1676).
    Ideia ebolutiboa XIX. mende amaieran garatu zen, mikroorganismoak lehentasunezkoak zirela ulertuz.
    Fosil bidezko aztarnak 3.500 milioi urtekoak dira.
  • Bizitza aniztasunaren eboluzioa – XIX. mendea (Darwin)

    Charles Darwin-ek 1859an argitaratu zuen On the Origin of Species.
    Haren lanak bizidunen eboluzioaren oinarriak jarri zituen.
    Ordutik, eukariotoen eta organismoen eboluzioa aztertzen joan da.
  • Pasteur-en Hipotesia

    Frogatu zuen mikrobioak ez direla espontaneoki sortzen, baizik eta beste mikrobioetatik datozen, esperimentuarekin uraren eta airearen kutsadura kontrolatuz.
  • Pasteur-en Hipotesia

    Pasteurrek frogatu zuen mikrobioak ez direla espontaneoki sortzen, baizik eta beste mikrobioetatik datozen, esperimentuarekin uraren eta airearen kutsadura kontrolatuz.
  • Oparin eta Haldane

    Proposatu zuten bizitza abiotikoki sortu zela, antzinako atmosferan molekula organiko sinpleek elkarrekin erreakzionatuz.
  • Miller eta Urey

    Proposatu zuten antzinako Lurreko atmosferan eta ingurune egokian, molekula sinpleek elkarrekin erreakzionatu eta molekula organiko konplexuak, hala nola aminoazidoak, sor daitezkeela abiogenesis prozesuaren lehen urrats gisa.
  • RNAren mundua (hipotesia)

    Hipotesia sortu zen RNAk informazioa gordetzeko eta erreakzioak katalizatzeko gai dela ikusita.
    Proposamen hau lagundu zuten geroko aurkikuntzek (ribozimak, adibidez).
  • Eukariotoen jatorria (endosimbiosia)

    Lynn Margulis-ek endosimbiosiaren teoria proposatu zuen 1967an.
    Zelula konplexuak elkarbizitzatik sortu zirela planteatu zuen.
    Geroago, ebidentzia genetikoek baieztatu zuten bere teoria.
  • Progenotearen hipotesia

    Carl Woese-k proposatu zuen lehen zelula primitibo bat, progenotea, existitu zela.
    Zelula hori ez zen gaur egungo prokarioto edo eukarioto baten modukoa. 1980ko hamarkadan sortu zen ideia hau, RNA munduaren hipotesiarekin lotuta.