-
Gutenberg “inprentaren aitatzat” hartzen da, hainbat urtez frantsesen, italiarren, holandarren eta alemanen artean borrokan aritu ondoren. -
Turkiarrek 1453an Konstantinopla hartu ondoren, Bizantziar Inperio desagertu zen. -
Batzuentzako, 1453an hasi zen, Konstantinoplaren konkistarekin, beste batzuentzako 1492an Amerikaren konkistarekin eta 1789an amaitu zen, Frantziar Iraultzarekin. XV. mendearen erdialdean, Europan Aro Modernoa hsi zen. Aldaketa nabarmenenakhauek izan ziren: hazkunde ekonomikoa, estatu modernoaren sorrera eta aurrerapen zientifiko eta teknikoak.
-
Turkiarrek Mehmed el Conquistador 21 urteko setio luze baten ondoren hartu zuten hiria. -
Gutenbergen Biblia 1455. urtean osatu zela uste da, eta Europan inprimatutako lehen liburu handia izan zen, metalezko tipo mugikorrak zituen inprenta batekin. -
Isabel I.a eta Fernando II .a Aragoikoa 1469an ezkondu ziren. Gaztelako Koroa eta Aragoiko Koroak bere mugak, txanponak, legeak eta erakundeak mantendu zituen. -
Leon Batista Alberditik Santa Maria Novellaren eraikuntza amaitu zuen -
1479ko Alcáçovas Itunak, Espainiak eta Portugalek sinatuak, Gaztelako Ondorengotza Gerrari amaiera eman zion eta bere eragin-eremuak Atlantikoan banatu zituen: Portugalek Madeira, Azores, Cabo Verde eta Ginea lortu zituen, eta Espainiak Kanariar Uharteak mantendu zituen. -
Kongo ibaian sartu eta Santa Katalina lurmuturraren eta Cross lurmuturraren arteko kostaldea esploratzen ezagutu zuen lehen europarra izan zen, ia ekuatoretik Walvis badiraino, Namibiako egungo kostaldean. -
Hego Atlantikoan kostatik urrun bidaiatu zuen lehen nabigatzailea izan zen. -
Europarrek lehenengo aldiz Amerikara joan ziren. -
Gaztelako Isabelek eta Aragoiko Fernandok errege-erregina katolikoek penintsula bateratu zuten bere ezkontzarekin (dinastia-batzea) eta Granada konkistatzean. Garai hartan, monarkia autoritarioak ezarri zituzten, nobleziaren boterea murriztuz. Azkenik, nafarroaren-erreinua konkistatu zuten. -
Itun horren arabera, Gaztelako erresuma eta Kanariar Uharteak Isabel eta Fernandorentzat izango ziren, eta Madeira, Porto Santo, Azoreak eta Cabo Verdeko uharteak, baita Fezko erresuma konkistatzeko eskubidea eta Kanarietako paraleloaren hegoaldean nabigatzeko eskubidea ere, Portugalentzat. -
Errege Katolikoen erregealdian, Kanariar Uharteak ere konkistatu zituzten, eta Melilla hiria sortu zuten. -
Hamarkada bat geroago, Bartolome ondoren (1497-1499) Vasco da Gaman Afrikako ekialdeko kosta zeharkatzen Indiaraino heldu zen. -
Esploratzaile italiar bat izan zen. 1497an Bristoletik nabigatu zuen Asiarako ibilbide baten bila, baina gaur egungo Kanadako kostaldera iritsi zen. Bidaia hau garrantzitsua izan zen Ipar Amerikan ingelesen aldarrikapenak ezarri zituelako. -
Marin Luther-ek barkamenei uko egin zien eta horien aurkako 95 tesi argitaratu zituen -
XVI. mendean Erreforma protestantea Europa osoan hedatu:
-Aita Santuaren eta apaizerien ospea galtzeagatik
-Elizaren gehikeriengatik
Kristaua: Eliza Katolikoa, Ortodoxoa eta Protestanteetan (luteranoak, kabindarrak eta anglikanoak) banatzen dira.
Erreforma protestantearen hedapena gelditzeko, Eliza Katolikoa kontraerreforma egin zuen. Erabili zuen tresnak Trentoko Kontzilioa eta Jesusen Lagundia izan ziren. -
Munduari lehen itzulia 1519an hasi eta 1522an amaitu zen itsasontziz egindako bidaia izan zen. Fernando de Magallanesek gidatu zuen lehenengo, eta Juan Sebastian Elkanok gero. Espainiatik irten, Ozeano Atlantikoa zeharkatu, Ozeano Baretik igaro eta Indiako ozeanotik eta Atlantikotik itzuli ziren, Lurra biribila dela frogatuz. -
Ezagutzen duzu haren historia? 8 Giovanni da Verrazzanano 1485 inguruan jaio zen. Saltzailea, nabigatzailea eta esploratzaile toskanarra da Estatu Batuetako ekialdeko kostaldeko mapa egin zuen lehen europarra. -
Henrike VIII.ak Ingalaterrako elizako buru izendatu zuen bere burua -
Erreforma protestantearen hedapena gelditzeko, Eliza Katolikoa kontraerreforma egin zuen. Tresnak Trentoko Kontzilioa eta Jesusen Lagundia egitea izan zen, Jesusen Lagundiaren ezaugarriak hauek dira:
·Aita Santuarekiko obedentzia botoa.
·Prestakuntza teologikoa jaso
·Predikazioa eta hezkuntza jardun -
Loiolako Inaziok Jesusen Konpania soetu zuen -
Michelangelok Kapera Sixtiniko freskoak egin zituen -
Kopernikok teoria heliozentrikoa formulatu zuen -
Erreforma protestantearen hedapena gelditzeko, Eliza Katolikoa kontraerreforma egin zuen. Tresnak Trentoko Kontzilioa eta Jesusen Lagundia egitea izan zen,Trentoko Kontzilioaren ezaugarriak hauek dira:
·Ekintza onak beharrezkoak dira salbazioa lortzeko
·Aita Santua fidagarria da
·7 sakramentu daude
·Santuek eta Ama Birjinek gurtza jasotzen dute
·1545tik-1563ra egon zen -
Errenazimendua historiako garai bat izan zen (XV. eta XVI. mendeak), non antzinako Grezia eta Erromaren ideiak eta artea eredutzat hartu ziren. Denbora horretan aurrerapen handiak izan ziren zientzian, artean eta literaturan, eta gizakiaren eta haren gaitasunen garrantzia nabarmendu zen.
-
Garai hartan Frantziako Erresuman 1789. urtean gertatutako mugimendu politiko eta soziala, Luis xvi.aren monarkia absolutistaren oinarriak astindu zituena eta haren ordez gobernu errepublikano eta liberal bat ezartzera eraman zuena.