-
Akearrak izan ziren kultura mizenastarrak garatu zutenak.
Akearrak erresuma txikitan antolatzen ziren, eta horietako erregeek harresi handiz inguratutako jauregietan bizi ziren eta botere handia bilzu zuten.
Erresuma horietako garrantzitsuena Mizenas izan zen. -
Mizenastar zibilizazioa krisialdi sakon batean sartu zen K. a. urtearen
inguruan. Aldi horretan hiri – estatu edo polisak sortu ziren.
Polisaren elementu nagusiak hauek ziren:
● Akropolisa: lurraldean goialdean eraikitako gotorlekua. Horren
barruan tenpluak zeuden.
● Agora: plaza nagusia, herritarren bilerak eta ekitaldiak egiteko.
● Antzokia
● Biztanleriaren etxebizitzak
● Harresia
● Hiriaren menpeko lurra, nekazaritzarako eta abeltzaintzarako. -
Greziako lurraldearen ezaugarriak zirela eta nekazaritza baliabideak mugatuak ziren.Horrek kolonizazioa bultzatu zuen:
Mediterraneokoeta Itsaso Beltzeko kostaldean kolonia greziarrak sortu ziren.Sortutako koloniak polis independienteak ziren, -
Atenasek eta Espartak Grezia kontrolatzeko zuten lehiak bi hirien, arteko gerra
ekarri zuen: Peloponesoko Gerra. Bi hiriek,beren aliatuen babesarekin Espartak irabazi zuen, eta horrek Atenasen hegemoniaren bukaera
ekarri zuen. -
Atenasek eta bere hiri aliatuek demokrazia ezarri zuten.Herritar guztiek Herri Batzarrean
hitz egin eta bozkatu zezaketen, legeak onartzeko eta hiriko
magistratuak aukeratzeko.
Hauek ziren herritar ez ziren pertsonak:
● Emakumeak
● Esklaboak
● Aterritarrak
Perikles Atenasko gobernuburua izan zen K. a. 461 - 429 artean. -
Filipo II.a Mazedoniako erregea zen.Greziako hiriak bere boterepean jarri zituen K. a. 338an.K. a. 336an, bere seme Alejandro errege bihurtu zen: Alejandro
Handia.
Alejandro Handiak armada indartsua sortu zuen eta lurralde zabalak konkistatu zituen: Pertsia, Mesopotamia, Egipto… Horren eraginez, greziar kulturaren eragina lurralde horietara guztietara iritsi zen.
Alejandro Handia K. a. 323an hil zen, eta buruzagiek Inperioa zatitan banatu zuten, erresuma helenistiko izenekoak sortuz. -
K.a. 490ean eta K. a. 480-479ean greziar hiriek (Atenasek, Espartak…)
Pertsiar Inperioaren kontra borrokatu behar izan zuten. Gerra horietan
eman ziren Salamina eta Maratongo gudu famatuak.