-
Jarduera ekonomiko nagusia arrantzaleek bultzatutako bale ehiza
-
Erromako Eliza Katolikoak burututako batzar multzoa da ondorio gisa, Elizak tokian tokiko hizkuntzetan erlijio gaiak sustatzen jarraitu zuen eta San Ignazio Loiolakoak Jesusen Lagundia sortu zuen.Talde honek modu berezian landu zituen irakaskuntza esparruko zereginak.
-
Europako kultur eta filosofi mugimendua izan zen. gizateriaren ilunpeak arrazoimenaren bidez "argitzea" baitzuen helburu. Burgesiaren goraldi eta zientzien aplikazio teknikoen garapenari lotuta zegoen mugimendua. Euskal Herrian modu mugatuan batean joera ideologiko eta kultural honen eragina egon zen.
-
Idealismoaren eragina gizarteko arlo guztietan
-
Aramaion jaio zen 1682an eta Arrasaten hil zen 1759an 77 urterekin
Idazle hau ezaguna da gehienbat antzerkia idazteagatik, eta hainbat obra egiteagatik nahiz eta bakarra izan famatua.
Elizgizona zen Aramaioko herrian eta baita Arrasateko izkribaua.
Esan bezela, bere lan famatuena 1711 eta 1752 bitartean idatzi zuen “Acto para la Nochebuena” izenburuaz.
Erderatik euskarara aldaturiko obra da
Beste lan batzuk:
+Teatro zaarra. Gabonetako ikuskizuna. Gabon-sariak -
Erresuma Batuan, 1688.ean, eman zen iraultza da demokrazia modernoaren oinarriak zituena..
-
XVII. mendeko euskal idazlea izan zen. Hiru liburu argitaratu zituen, denak poesia erlijiosozkoak.;Noelak , Manual debozionezkoa eta Elizara erabiltzeko liburua
-
Broboidarren lehendabiziko aldian eman zen joera zentralista, ilustrazioaren ondorioz izan zena Despostismo Ilustratuareki batera.
-
Ondorengotza Gerraren ostean Espainiako errege bilakatu zen
-
Karlos hitzean, eman zen nazionarteko gatazka da honakoa, Espainiako koroaren oinordekotza erabakitzeko, baliogarria izan zena. Izan ere, austriar dinastia izatetik Borboitarrera izatera igaro zen
-
Espainiako zenbait lurrldetaako antolamentuan aldaketak suposatu zituen dekretua da . Esaterako,Aragoi, Valentzia, Katalunia eta Mallorcaren egoerak erabat aldatu ziren
-
Oiartzunen jaio zen 1708an eta Italian hil zen 1782an 74 urterekin
Euskal idazlea eta jesulaguna izan zen
Iruñean egin zituen filosofiako eta teologiako ikasketa
Nafarroako herrietan ibili zen predikari lanetan eta misioak egiten
Hizlari fama handia lortu zuenez gero Euskal Zizeron ezizena jarri zioten
Karlos III.ak 1767an jesuitak Espainiatik botatzean Italiara joan zen eta bertan pasatu zuen bere bizitza osoa.
Goi-nafarrera erabiltzen zuen idazterakoan
Larramendiren eskolak -
1712 espainiako errege berriak Filipe V.a agintean egon aurreratik sinatu zen hitzarmena da . Espainiak munduan zehar sakabanatuta zituen kolonia ugari beste erresuma batzuen esku utzi behar izan zituen. . Ondorioz, Ternuako portuak erabiltzeko zuen lehentasuna galdu zuen. Kalte izugarria izan zelarik euskal baleazaleentzat Honetaz gain,Herbereetako lurraldeekin zuen lotura galdu zuen Germaniako inperioaren ardurapean utzirik
-
Euskal burgesiaren eskaeraren ondorioz. erregeak barne mugak kosataldera aldatu zituen.Aldaketa honek lehengaien prezioen igoera suposatu zuen baita herri xehearen matxinada ere.
-
- urtean Filipe V. Borbondarrak,,euskal komertziante talde bati Venezuelan salerosketak egiteko baimena eman zion. Ondorioz, talde horrek herrialde hartako Cumaná, Margarita eta Trinidad lurraldeetako produktuak eskuratzea lortu zuen
-
1730 eta 1785. urteen artean euskaldunek monopolioa eratu zuten lurralde haietan, ingelesak eta holandarrak bazterturik. Gehien bat tabakorriaren eta kakaoaren garraioaz arduratu ziren, Hori gutxi balitz, itsasoaren gaineko kontrola merkataritzarako ere izan zuten
-
1749an emann ziiren matxinada batzuen ondorioz,euskaldunek herrialde hartan zituzten pribilegioak galdu egin zituzten
-
1749.an izan ziren matxinada batzuen ondorioz, euskaldunek Venezuelan zituzten erregaliak eten egin ziren
-
Denis Dideroteren eta Jean D'Alemberteren lana , garai hartako ezagutza biltzen duena
-
Jauntxoek baserritarrak prezioak jeistera behartzean, matxinadak egon ziren
-
Azkoitiko Zalduntxoek eraiki zuten erakundea da zientzia eta arte ederrak sustatzeko sortu zutena 1766. urtean
-
Mende honetan, zenbait aldaketa ematea gain, Jesuitak ere estatutikk bota zituen
-
Nekazaritza eta industria proiektuak bultzatu ziren bertan eta kimika, minerologia eta burdingintza aztertzeko erakundea sortu zuten 1771. urtean
-
Ipar Ameriketako kolonietan independentzia gerratea eman zen 1775.ean ,1783.era bitartean iraun zuena
-
1789 an Gizakiaren eta Hiritarren eskubideen deklarazioa aprobatu zen Frantziar Iraultza gauzatzen zebilela
-
1789tik 1799ra bitartean Frantzian aldaketa azkar eta sakonak ekarri zituen prozesu soziopolitikoa izan zen. Prozesu horretan, Frantziako Antzinako Erregimenaren egitura politikoa deuseztatu zen aristokraaziari eta elizari aurka egineteko. demokrazia unibertsala ezarriz. Horretarako, Ilustrazioko printzipio arrazionalak aplikatu ziren : askatasuna, berdintasuna...
-
- urtean. Frantzia monarkiarekin amaituz, errepublika ezarri zen.
-
1799.ean Estatu kolpe baten bitartez Napoleon Bonapartek agintea indarrez eskuratuz zuen. Ondorioz,Europan zegoen oreka eta politikoen zein militarraren arauak goitik behera aldatu zituen.
-
Frantziako Luis XV.ak kolonietako diruak bidegabe erabiltzean,Jesuitak Frantziatik egotziak izan ziren, jabetza gabe utziz 1763.an
-
euskal idazle eta musikagilea izan zen. Euskal Herrian Ilustrazioaren ideiak zabaldu nahian Euskalerriaren Adiskideen Elkartea sortu zuen.
el borrch -
Filosofo eta teoriko liberal ingeles honek , gizakiak naturaz aske eta berdinak direla eta berezko eskubideak dituztela adierazi zuen. Eskubideok babesteko erarik egokiena kontratu soziala edo gobernu zibila eratzea proposatu zuen.
