-
Westfaliako Bake Ituna
Germaniako Erromatar Inperio Santuko Hogeita Hamar Urteko Gerra (1618–1648) eta Espainiar Inperioa eta Zazpi Herbehere Batuen Errepublikaren arteko Laurogei Urteko Gerra (1568–1648) amaitu ziren itun hauekin. -
Ingalaterra eta Eskoziaren batasuna: Britania handia
Urte honetan, Ingalaterrako (Gales barne) eta Eskoziako estatuek bat egin zuten. 1603tik errege bera zuten, Eskoziako Jakobo I.a, nahiz eta bakoitzak bere parlamentua izan. 1707ko Batasun Itunak Britainia Handiko Erresuma sortu zuen eta parlamentu bakarra Westminsterren ezarri zen (Londresen). HOni 1800eko Batasun Aktaren bidez Irlanda batu zitzaion, Britainia Handiko eta Irlandako Erresuma Batua sortuz. -
Utrech-eko ituna: Espainiako Ondorengotza Gudaren bukaera
Espainiako Ondorengotza Gerra nazioarteko gatazka armatua izan zen, Espainiako Koroa zela eta, 1701-1714 bitartean. Frantziak irabazi eta Utrechteko Ituna 1712ko urtarrilaren 29an hasi zen hitzartzen Utrecht hirian. Ituna Hainbat akordiok osatu zuten. Bakearekin hasi aurretik, Borboi etxeakoei eskatu zitzaien ez batzeko Frantziako eta Espainiako koroak. 1713ko apirilaren 11n Frantziak hitzarmena sinatu zuen Britainia Handia, Herbehereak, Saboia eta Prusiarekin. -
Frantziako Luis XIV. hil
Frantziako eta Nafarroako erregea izan zen. Ondorengotza Gerra bukatu eta hurrengo urtean (1715ean) hil zen Luis XIV.a. Eguzki Erregearen heriotzako orduan, Frantziak bere mugak sendotuak zituen, Borboi bat ezarria zuen Espainiako tronuan eta aro distiratsua bizi zuen zientzien eta arteen arloetan, baina geroago gerra ezberdinetan parte hartu izanak iraultzara eramango zituen herritarrak. -
Period: to
D. Defoe: Robinson Crusoe
Robinson Crusoe ingelesez idatzitako lehenengo eleberritzat hartzen den liburua da, 1719an argitaratua. Fikziozko autobiografia gisa dago idatzita, irla batean 28 urte pasatzen dituen naufrago ingeles batek kontatua. -
Period: to
Montesquieu: Gutun Pertsiarrak
Persiar gutunak Montesquieuren eleberri epistolarra da eta bertan bi bidaiari persiarren, Usbek eta Rica, eta Persian geratu diren lagunen arteko gutun gurutzaketa bat irudikatzen du. -
Period: to
D. Defoe: Moll Flanders
Moll Flanders, Daniel Defoe ingeles idazlearen eleberri bat da. Bertan, Moll izeneko emakumearen bizitza kontatzen du, jaiotzetik zahartzaroraino. -
Period: to
J.Swiften Gulliver-en bidaiak
Gulliverren bidaiak, Jonathan Swift idazle irlandarraren eleberria da. Liburua gizakiaren satira bat da, baita bidaien liburuen parodia ere. -
Period: to
Voltaire: Filosofia gutunak
-
Felipe V.ak Espainiako Errege Akademiaren sorrera baimendu
Historiako Errege Akademia, 1738an sortu zen gaztelania ez hondatzeko helburua zuen erakundea izan zen, Felipe V.enak bultzatuta. Erakundeak hizkuntza-erreformismoa bultzatzen zuen, gaztelania espainiako hizkuntza ofizial bihurtuz. Bertako kideek «etxe errealeko morroien» pribilegioa jaso zuten. -
Period: to
Montesquieu: Legeen izpiritua
Legeen espirituaz Geneban argitaratu zen 1748an. Bi urte geroago, lan horri jansenistek eta jesuitek egindako kritikei erantzuteko, Legeen espirituaz defendatuz argitaratu zuen, baina Elizak debekatutako liburuen zerrendan sartu zuen. -
Entziklopediaren lehen alea
-
Period: to
Voltaire: Luis XV.aren mendea
-
Karlos III. Espainiako errege
Karlos III.a, Parmako dukea (Karlos I.a) izan zen 1731-1735 bitartean, Napoliko erregea (Karlos VII.a) 1734-1759 bitartean, Siziliako erregea (Karlos V.a) 1735-1759 bitartean, eta Espainiako erregea 1759-1788 bitartean. Argien mendeko erregea izan zen: Aranda, Jovellanos, Floridablanca eta Campomanes aholkularien laguntzarekin, Elizaren egituraren kontra egin zuen, nekazaritza eta merkataritza bultzatu zituen, eta finantzak indartu eta artea suspertu zuen. -
Period: to
D´Alembert: Filosofia osagaiak Voltaire: Kandido
-
Period: to
J.J. Rousseau: Eloisa berria
-
Katalina II. Errusiako Enperatriza
Katalina II.a Errusiakoa 1729ko maiatzaren 2an jaio zen. Errusiako enperatriza izan zen 34 urtez (1762ko ekainaren 28tik hil arte). Haren agintaldia despotismo onberaren adibideetako bat da. -
Period: to
J.J. Rousseau: Emilio
-
Josulagunak Frantziatik kanporatu
-
Period: to
Voltaire: Filosofia hiztegia
-
Josulagunak Espainiatik kanporatu
-
Period: to
Goethe: Werther gaztea
-
EEBB-k independentzia aldarrikatu
Virginia estatuan Gizakiaren eskubideen adierazpena egiten dute. Gizakiaren eskubideen lehen adierzpen modernotzat hartzen da. -
Frantziako Iraultza.
Gizakiaren eta hiritarrearen eskubideen adierazpena egiten dute, AEBkoa eredu hartuta.
G. Washington, EEBBko lehen lehendakari -
Luis XVI.ari burua moztu Parisen
-
Napoleonek boterea hartu Frantzian
