-
XVIII. Mendea
Bildumazaletasunarekiko interesaren hasiera. Interes horri esker,
iraganaren objektuak ondare gisa hartzen dira.
Bildumazaletasuna, norbanakoaren prestigioa lortzeko modua edo gizarte-bereizketa bezala ezagutzen hasten da.
Akademiek, oro har, funtsezko zeregina izan zuten prozesu honetan, arte ederrako akademiak batez ere.
Ondarea altxortzat hartzen zen, jenioek sortutako ekoizpenei erreferentzia egiten zielako, zibilizazioaren goranzko aurrerabidearen buruzko errefierentziei batez ere. -
XVIII. Mendea
Ondorio ikusgarriena izan zen, nazio ospea bultzatu nahi zuen politika sortu zela, eta horretarako museoen funtsa berez balioa zuten objektuekin handitu zuten.
Ondarearen kontzeptua iraganeko obren balioari gizarteriaren obra giza bezala erreferentzia egiten hasiko da.
Alderdi politikoek beren legitimazioa bilatzen dutenean, historia eta kulturan bilatuko dute, eta, beraz, haien adierazpen materialetan. -
XIX. Mendea
Ondareari dokumentuaren balioa esleituko zaio.
Ondarea kulturatzat hartuko da, herri baten kulturaren testigu bezala.
Objektu eta subjektu sozialak lotzen dira, horrek indarra ematen dio herriei, haien ondarearen jaraunsle eta transmisore izateko.
Une honetan hasten da "kultura-ondasunen" kontzeptua erabiltzen.
Ondarea, kultura bezala, bizia eta dinamikoa da.
Ondareak gainerako izaki bizidunengandik bereizten gaituela baieztatzen da. -
XIX. Mendea
Sektore nagusiak izango dira, erakundeen bidez, hautapen-irizpideak zuzendu eta kontrolatuko dituztenak.
Kulturaelite, sozialei prestigioa emateko eta bereizteko balio du, gizarte, herri, estatu edo nazio baten barruan. Baita munduko herriak sailkatu eta bereizteko.
Dinamika horiek areagotu egingo dira erromantizismoaren agerpenarekin eta burgesiaren hazkundearekin eta sendotzearekin.
Erromantizismoaren eta Burgesiaren gorakadarekin ondarea Nazionalismoarekin eta Kolonialismoarekin lotu. -
XX. Mendearen 1. erdia
Ondarea gizartearekin lotzen da, kolektibitatearekin. Ez dago ondarerik gizabanakoarentzat, guztiona den eta guztiek eskuratu behar duten "ondasun komuna" bihurtzen baita. Horregatik, komunitatearen zeregina oso garrantzitsua da.
Monumentoak, artelanak, etab. ez dira ondare izango herritarrek berezko ezagutarazi arte.
Ondarearen balioa daukan funtzio sozialaren araberakoa izango da, balio materiala eta inmateriala justifikatuz. -
XX. Mendearen 1. erdia
Ondareak gizatalde edo kultura-komunitate baten berezko kultura-nortasuna adierazten du.
Ohiturak, gastronomia, arkitektura, erritualak eta beste arte-adierazpen batzuk nortasun-erreferentzia bihurtzen dira protagonistentzat.
Ondarearen interpretazioaren kontzeptua txertatu da, eta, ordutik, ondarea honakoekin erlazionatzen da:
Identitatea, ekonomia eta gizartea
Interpretazioa "ondarea aurkeztu, komunikatu eta ustiatzeko metodo bat litzateke, atzematea eta erabilera sustatzeko helburuarekin". -
XX. Mendearen 2. erditik, gaur egun arte.
Ondarea baliabide gisa interpretatzen da.
Interesa elementu erakargarrienak sustatzean datza, ahalik eta errentagarritasun ekonomiko handiena lortzeko.
Ondareak errentagarritasun ekonomikoa izatea eskatzen da, zama izateari utz diezaion.
Hori lortzeko moduetako bat turismo kulturala da. Kultura-turismo horrek eragin positiboa izan dezake eremu bateko ekonomian, kultura-ondarea berreskuratzeko, kontserbatzeko eta birgaitzeko pizgarri izan daiteke. -
XX. Mendearen 2. erditik, gaur egun arte.
Kultura-turismoko produktuak kontsumitzen dituztenen artean, kultura-ondarea ezagutza historiko eta artistikorako hastapen moduko bat izatea eskatzen da.
Ondarea kontsumitu daitekeen objektu bihurtzen da.
Gizarteak jakin behar du ondarea oso baliabide indartsua dela, herritar kritiko eta gogoetatsuak sortzeko.
Museoak irabaziak izan behar dituen ideiak sektorearen zati handi bat inbaditu du.
Ondare kulturalak, balio desberdinak ditu:
Balio estetikoa, artistikoa, historikoa eta ekonomikoa.