-
125,000 BCE
Sua
lehenengo gizakiak sua kontrolatzen hasten dira -
70,000 BCE
Arroka/maskorra
K.a. 70.000. - Arroka huts bat, maskor bat edo modu naturalean aurkitutako beste objektu bat goroldioz edo antzeko material batez betetzen zen, animaliaren-koipetan erauzi eta su hartzen zuena. -
Period: 2181 BCE to 2055 BCE
"Candil"
Aldi horretan garatu ziren lehen olio-lanparak.
Grezia, Erroma eta Egipton dute jatorria. -
2150 BCE
Egiptoko "Candil"-a
-
2100 BCE
Erromatar "Candil"-a
-
2100 BCE
Greziako "Candil"-a
-
Aimé Argand Quinqué
Argand petrolio-lanparez arduratzen hasi zen eta hura garatzeko hobekuntzak asmatzen hasi zen. Oinarrizko ideia zen airea zehar eta inguruan jariatzeko moduko metxa zilindrikoa izatea, sortutako argiaren intentsitatea handitzeko.
1784an, hainbat saiakera huts egin ondoren eta zenbait prototipo sortu ondoren, Argandek bere lanpararen funtzionamendua lortu zuen. -
William Murdoch Gas-argiztapena
1792 an William Murdoch gas-argiztapenarekin esperimentatzen hasi zen, eta urte hortan lehen gas-argia sortu zuen. -
Humphry Davy lehenengo karbono-arkua
Humphry Davy lehenengo karbono-arkua behatu zuen, elektrolisi-esperimentuetan pila voltaikoak (bateriak) erabili ari zegoenean. 10.000 lumenetik gorako lehen lanpara elektrikoa sortu zuen, kandelak baino 1.000 aldiz distiratsuagoa. -
Jan Józef Ignacy Łukasiewicz kerosenoko lamaparak
Kerosenozko lanparak, parafina izenez ere ezagutzen direnak, erregai likidoz argiztatzeko gailuak dira, kerosenoa batez ere. Oso objektu erabilgarriak izan ziren artean energia elektrikorik ez zegoenean, bereziki landa-eremuetan. -
Alexandre-Edmond Becquerel lanpara fluoreszentea
A. E. Becquerelek lehen lanpara fluoreszentea erakutsi zuen.
