Informatika eta ordenagailuen historia

ABAKOA

220 BCE

Abakoa kalkuluak egiteko tresna bat da, metalezko alanbre batzuetatik igarotzen diren bolatxoen bidez batuketak, kenketak eta biderketak egiteko balio duena. Bolatxo hauek, unitateak, hamarrekoak, ehunekoak, milakoak eta abar markatzen dituen marko batean daude. Seguruenik jatorri babilonikokoa, kalkulagailu digital modernoaren aitzindaria da.

ZENBAKI-SISTEMA BITARRA

400

Pingala matematikari indiarrak, K.A. III. mendean, zenbakikuntza bitarra garatu zuen 0 zenbakiaren kontzeptuaren aurkikuntzarekin batera etorriz.

TXARTEL XUFATUAK

1725

Kartulinas eginiko txartel bat da, non informazioa, codigo bitarrean zulotxoetan du.
Komputagailuetan informazioa sartzeko erabiltzen ziren.
Lehenengo txartel xufatua 1725. urtean erabili zen, textil fabrika batean.

BOOLER-EN ALJEBRA

1847

George Boolek 1847.urtean sortutako sistema matematiko logiko bat zen.

ENIAC

1946

ENIAC (Electronic Numerical Integrator And Computer) oinarrizko lehenengo ordenagailua izan zen. Printzipioz artilleriazko tiro-taulak kalkulatzeko diseinatu zen, EStatu Batuetako balistika ikerketa laborategiarentzako. Pensilvaniako Univertsitatean sortu egin zen

LEHENENGO ORDENAGAILU BIDEOJOKOA

1952

OXO "hiru linean" jokoaren bertsio elektronikoa da, edo hobeto esanda, eta, agian, historiaren lehenengo bideo-jokoa da.

INPRIMAGAILU MATRIZIALA

1957

Eskerretik eskuinera inprimatzen du, idazmakinaren moduan. Letrak puntuz osatuta daude eta horregatik edozein letra motarekin idatzi al du.

INTERNETAREN AGERPENA

1960

Gizatean impaktu handia izan zuen ezaguerari eta lan egiteko era desberdinei ateak irekitzean.
Komunikatzeko modu berri honek, fisikaren hesiak apurtsea lortu izan zuen nazioen artean.
Informazio mordoa gordetzen duen sarea, liburu batek baino informazio gehiago gordetzen du.

LEHENENGO EMAILA BIDALTZEA

1971

Ray Tomlinsonek sortu zuen eta lehenengo emaila bildali zuen bere buruari proba moduan. Tomlinsonek a bildua (@) aukeratu zuen helbideetan erabiltzaile eta ordenagailu arteko bereizketa egiteko.

LEHENENGO BIRUS INFORMATIKOA

1972

Birus hau Creeper izana du eta Bob Thomas sortu zuen. Programa hau ordenagailuetan ibili ahal bazen erer, ezin zituen ordenagailuak kutsatu.

MICROSOFT

1975

Microsoft (Microcomputer Software) Estatu Batuetako informatika-enpresa bat da, Bill Gates eta Paul Allenek sortua, munduko garrantzitsuena konputagailuen software-merkatuan.

APPLE

1976

Enpresa 1976an sortu zuten Steven Jobs eta Steve Wozniakek, konputagailuetarako zirkuituak saltzeko xedearekin hasieran, baina 1977an elkarte bat antolatu zuten Jobs, Wozniak eta Mike Markkula bazkide berriak eta ordenagailu pertsonal bat merkaturatu zuten, Apple II izenekoa.

5 ¼ DISKETEA

1978

Bertan 360kb (kilobyte) sartzen ziren, 1980.urtean merkatura atera ziren, IBM kompainiaren eskutik. Gero, dentzitate altuko modeloa atera zuten, 1200kb ko kapazitatearekin 1984.urtean.

ORDENAGAILUKO KATUTXOAK

1980

Ordenagailu edo bideo joko batek bakarrek erabili al zuten, eta memoria duen karkasa bat da.

3 ½ DISKETEA

1982

Datuak magnetikoki gordetzeko erabiltzen da. Hau hirugarrenetako handiena da eta 5 ¼ disketea ordezkatu nahi zuen.

CD-ROM

1985

CD-ROMa formato digitalean, informazio handia gordetzeko eta irakurtzeko gai da laser bati esker. Lehenengoa Sony eta Philips egin zuten, eta kolorezko lineak dituzte.

WINDOWS

1985

Microsoft egin zuen, eta lehenengo sistema grafikoa diseinatu zuen. Microsoft-en lehenengo saiakera izan zen multimediako eraginkor bat egiten.

LINUX

1991

Linux abantaila ikaragarria izan zen informatikaren mundan, software librea baitzen. 1991. urtean lehenengo bertsioa atera egin zen.

Lehenengo nabigatzailea

1991

Lehenengo web nabigatzailea Tim Bernersh Leek sortu zuen CERN-n 1990-1991 urteen artean, nabigatzaileak WorldWideWeb izena zuen. (WWW)

Google

1998

Larry Page eta Serguéi Brin Google, unibertsitateko proiektu gisa sortzen hasi ziren. Proiektuaren benetako izena BackRub zen eta 1997. urtean fundatzaileak Google izena jarri zioten. Hortik aurrera aplikazio berriak sortzen hasi ziren: google groups, maps, drive, docs, Gmail, Google+...

MAC-OSX SORTZEA

1999

BSD-an oinarrituta dago, teknikoki ez da operazio sistema bat, baizik eta bere barnean du. MacOSX-ren softwarea ezin zen mac-aren aurreko softwarearekin bateragarria,beraz sistema berri horrekin berriz hasi egin ziren.

MS-DOS

2000

MS-DOS edo MicroSoft Disk Operating System operazio sistema bat da x86-an oinarritua. DOS operazio sistemetako ospetsuena izan zen eta komputagailu pertsonalentzako oinarrizko sistema izan zen.

Chrome Os

2009

Chrome OS proiektua, Google-ek sortu zuen, sisema erabilgarri bat sortzeko web-etan oinarrituta. Kodigo irekia duen Sistema bat da, eta Linux bere nukleoa da. Ordenagailu eramangarriek erabiltzen dute.

ERREALITATE BIRTUALA

2017

Batez ere bideojokuen munduan, teknologia berri bat sortu da, errealitate birtuala. Teknologia honek 360 graduko inmertsioa eskaintzen digu aparailu bat erabiliz. Hau egiteko lehen empresa errealitatean nintendo izan zen, bere betaurreko arraroekin Birtual Boy izenarekin ezagutuak, baina hauek izugarrizko porrota izan ziren. Horain gauza erabat aldatu da eta hainbat kompainia bertan inbertitzen hasi dira eta haien modeloak iadanik merkatura ateratzen hasi dira.

GAUR EGUNGO INFORMATIKA

2017

Gaur egun, teknologia eta informazioaren teknologiak, hobekuntza eta garapena herrialde baten funtsezko elementuak dira . Ingurune ekonomiko berri bat sortzen ari diren herrialdeetan beharrezkoak dira informatika eta telekomunikazioak arlo profesionaletan, erronkei aurre egiteko gai izateko.