-
Period: to
Η πρώτη φάση της Γαλλικής Επανάστασης
Βασική αιτία ήταν η καταπίεση της πλειοψηφίας του γαλλικού λαού (τρίτη τάξη) από την μειοψηφία (κλήρος και ευγενής). Πιο συγκεκριμένα τα αίτια ήταν: α. Η Τρίτη τάξη πλήρωνε το σύνολο των φόρων, ενώ οι άλλες δύο δεν φορολογούνταν. β. Αν και οι αστοί πλήρωναν τους φόρους είχαν αποκλειστεί από τη λήψη αποφάσεων. γ. Από τα μέσα του 18ου αιώνα οι συνθήκες ζωής όλης της τρίτης τάξης επιδεινώνονταν διαρκώς. Αφορμή αποτέλεσε η οικονομική κρίση. -
Συνέλευση τάξεων 1789
Η κατάσταση αυτή έκανε τον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΣΤ’ να συγκαλέσει συνέλευση των τάξεων στο ανάκτορο των Βερσαλιών. Δύο ήταν τα κύρια θέματα: η εξέταση των πληρεξουσίων των αντιπροσώπων και ο τρόπος ψηφοφορίας - κατά άτομο ή κατά τάξη. Οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης απαίτησαν μεταρρυθμίσεις, αλλά ο βασιλιάς ζήτησε να επιβληθούν νέοι φόροι που θα πλήρωναν αποκλειστικά τα μέλη της τρίτης τάξης. Η ψηφοφορία κατά άτομο, που είχαν επίσης ζητήσει, δεν εφαρμόστηκε. -
Ο όρκος του σφαιριστηρίου 1789
Οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης αντέδρασαν και αυτοανακηρίχθηκαν Εθνική Συνέλευση. Ο βασιλιάς, δεν τους αναγνώρισε και διέταξε να κλείσει η αίθουσα όπου συνεδρίαζαν οι τάξεις. Οι αντιπρόσωποι της τρίτης τάξης συγκεντρώθηκαν στην αίθουσα του σφαιριστηρίου, όπου ορκίστηκαν ότι θα συντάξουν σύνταγμα. Οι σύνεδροι έδωσαν ένα υποσχετικό όρκο να παραμείνουν ενωμένοι και ακλόνητοι τον οποιο στη συνέχει υπέγραψαν όλοι οι παρευρισκόμενοι. Ο βασιλιάς αναγκάστηκε να υποχωρήσει. -
Συντακτική Συνέλευση 1789
Η Εθνοσυνέλευση αυτοανακηρύχθηκε Συντακτική συνέλευση, με σκοπό να δώσει στη Γαλλία σύνταγμα.
Η υποχώρηση του Λουδοβίκου ΙΣΤ’, ωστόσο, δεν ήταν παρά μια κίνηση τακτικής, καθώς την ίδια στιγμή συγκέντρωνε, κρυφά, στρατό για να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση. -
Η κατάργηση των προνομίων 1789
Η γαλλική κοινωνία ήταν οργανωμένη σε τρεις θεσμοθετημένες τάξεις (οι άνθρωποι κατατάσσονταν σε αυτές με κριτήριο την καταγωγή τους και τα προνόμια που τους είχαν απονεμηθεί από τον ηγεμόνα): τον κλήρο , τους ευγενείς και την τρίτη τάξη, που την αποτελούσαν οι αστοί, οι αγρότες και οι εργάτες. Ο κλήρος και οι ευγενείς είχαν προνόμια, ενώ η τρίτη τάξη είχε μόνο υποχρεώσεις και πλήρωνε το σύνολο των φόρων. Η Συντακτική συνέλευση ανακοίνωσε την κατάργηση των προνομίων στις 4/8/1789. -
Η Διακήρυξη των δικαιωμάτων του αωθρώπου και του πολίτη 1789
Βασισμένη στις ιδέες του Διαφωτισμού και επηρεασμένη από ανάλογο φιλελεύθερο κλίμα αναγνωριζε σε όλους το δικαίωμα της ελευθερίας, της ισότητας, της ανεξιθρησκίας και το απαραβίαστο της ιδιοκτησίας. Επίσης προασπίστηκε την εξουσία που πηγάζει από το λαό, καταργήθηκαν οι τίτλοι ευγένειας και οριζόταν ότι όλοι οι πολίτες ήταν δεκτοί σε διάφορα αξιώματα, θέσεις και υπηρεσίες ανάλογα με τις ικανότητές τους. -
Η πτώση της Βαστίλης 1789
Όταν έγιναν γνωστές οι παρασκηνιακές κινήσεις του βασιλιά, οργισμένοι πολίτες οπλίστηκαν για να υπερασπιστούν την Εθνοσυνέλευση: στις 14 Ιουλίου 1789 ο λαός του Παρισιού κατέλαβε τη Βαστίλη, τόπο φυλάκισης και βασανιστηρίων, μισητό σύμβολο της απολυταρχίας. Η 14η Ιουλίου αποτελεί σήμερα εθνική γιορτή των Γάλλων. Παράλληλα, όλο και περισσότερες περιοχές στην ύπαιθρο της Γαλλίας επαναστατούσαν. -
Η κατάληψη των ανακτόρων των Βερσαλιών 1789
Η Συντακτική συνέλευση ανακοίνωσε την κατάργηση των προνομίων (4 Αυγούστου 1789) και ψήφισε τη Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη (26 Αυγούστου 1789), βασισμένη στις αρχές του Διαφωτισμού. Ο βασιλιάς αποδέχθηκε αναγκαστικά αυτές τις αποφάσεις μετά την κατάληψη των ανακτόρων των Βερσαλιών από τον επαναστατημένο λαό. -
Το πρώτο Σύνταγμα της Γαλλίας 1791
Η Συντακτική ψήφισε,το πρώτο σύνταγμα της Γαλλίας εγκαθιδρύοντας το πολίτευμα της συνταγματικής μοναρχίας. Το έθνος ανακηρύχτηκε κυρίαρχο. Δικαίωμα ψήφου, αναγνωρίστηκε σε όσους κατείχαν περιουσία και πλήρωναν φόρους. Η εκτελεστική εξουσία ανατέθηκε στον βασιλιά και σε έξι υπουργούς. Η δικαστική κηρύχθηκε ανεξάρτητη. Εθνικοποιήθηκε η περιουσία του κλήρου για την έκδοση χαρτονομίσματος. Οι κληρικοί ορίστηκαν λειτουργοί του κράτους. Επίσης, καταργήθηκαν οι συντεχνίες και απαγορεύτηκαν οι απεργίες. -
Η απόπειρα φυγής του βασιλιά στο Βαρέν 1791
Η βασιλική φυγή στη Βαρέν, όταν ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ', η βασίλισσα Μαρία Αντουανέτα και η αυλή τους, προσπάθησαν ανεπιτυχώς να διαφύγουν από το Παρίσι για να φθάσουν στο βασιλικό προπύργιο του Μονμεντί, κοντά στα σύνορα με το Βέλγιο, από το οποίο ο βασιλιάς έλπιζε να ηγηθεί μιας αντεπανάστασης με τα φιλοβασιλικά στρατεύματα που ήταν συγκεντρωμένα εκεί. Έφτασαν μόνο μέχρι τη μικρή κοινότητα Βαρέν, όπου συνελήφθησαν αφού είχαν αναγνωριστεί στην προηγούμενη στάση τους στο Σαιντ-Μενού. -
Η Νομοθετική Συνέλεθση 1792
Η Νομοθετική συνέλευση, που προήλθε από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 1791, ελεγχόταν από τους Γιρονδίνους και είχε να λύσει σοβαρά προβλήματα. Ο βασιλιάς και ορισμένοι αριστοκράτες σχεδίαζαν, σε συνεννόηση με τους βασιλείς της Αυστρίας και της Πρωσίας, επέμβαση εναντίον του επαναστατικού καθεστώτος. Την ίδια στιγμή ριζοσπαστικά τμήματα των λαϊκών στρωμάτων, οι sans-culottes, αξίωναν την έκπτωση του βασιλιά. -
Period: to
Η δεύτερη φάση της Γαλλικής Επανάστασης
Κατά τη δεύτερη φάση της Επανάστασης τα γεγονότα παίρνουν δραματική τροπή. Η Γαλλία είχε εν τω μεταξύ εμπλακεί σε πόλεμο με την Ευρώπη καθώς εμφανιζόταν ως απειλή για τη διεθνή σταθερότητα. Οι ευρωπαϊκές χώρες απαιτούσαν όχι μόνο την αποκατάσταση της τάξης και των δικαιωμάτων του μονάρχη και τον αναθεματισμό της επανάστασης αλλά και την εξαφάνιση των γαλλικών ιδεών. Ο δεύτερος λόγος της δραματικής καμπής των γεγονότων ήταν η συνεχώς επιδεινούμενη οικονομική κατάσταση και η αύξηση των τιμών. -
Η κύρηξη πολέμου εναντίον της Αυστρίας και της Πρωσίας 1792
Οι Γιρονδίνοι, που εκτιμούσαν ότι μια πολεμική σύγκρουση θα συσπείρωνε τον λαό γύρω από το επαναστατικό καθεστώς, ώθησαν στην κήρυξη πολέμου εναντίον της Αυστρίας και της Πρωσίας. Οι πρώτες αποτυχίες του γαλλικού στρατού, η ύποπτη στάση του βασιλιά και η πείνα ώθησαν τα λαϊκά στρώματα σε επαναστατική δράση. -
Η κατάληψη των ανακτόρων του Κεραμεικού 1792
Ο λαός του Παρισιού κατέλαβε τα ανάκτορα του Κεραμεικού. Ο βασιλιάς κατέφυγε στη Νομοθετική, η οποία, όμως, τον έθεσε υπό περιορισμό και ανέθεσε την εκτελεστική εξουσία σε συμβούλιο με επικεφαλής τον Δαντόν, στέλεχος των Κορδελιέρων. Οι εξελίξεις ήταν ραγδαίες. Η Νομοθετική αναγνώρισε σε όλους τους άνδρες πολιτικά δικαιώματα, δήμευσε τις περιουσίες των αριστοκρατών που είχαν διαφύγει στο εξωτερικό, θέσπισε τον διαχωρισμό της εκκλησίας από το κράτος και κήρυξε την πατρίδα σε κίνδυνο. -
Η νίκη κατά των Πρωσών στο Βαλμί 1792
Η Μάχη του Βαλμί ήταν η πρώτη μεγάλη νίκη του γαλλικού στρατού κατά τη διάρκεια των πολέμων που ακολούθησαν τη Γαλλική Επανάσταση.Τα πρωσικά στρατεύματα προσπάθησαν να προελάσουν μέχρι το Παρίσι. Οι Γάλλοι σταμάτησαν την προέλαση τους κοντά στο χωριό Βαλμί. Σ' αυτή την πρώιμη φάση των Πολέμων της Γαλλικής Επανάστασης, η νέα γαλλική κυβέρνηση βρέθηκε περικυκλωμένη απ' όλες τις πλευρές και η τοπική νίκη στο Βαλμί ήταν μεγάλη ψυχολογική νίκη για τους επαναστάτες. -
Η Συμβατική Συνέλευση 1792
Μετά από εκλογές με καθολική ψηφοφορία, αναδείχτηκε η Συμβατική συνέλευση, η οποία, ύστερα από πρόταση των Ορεινών, κατάργησε τη μοναρχία και εγκαθίδρυσε, το πολίτευμα της αβασίλευτης δημοκρατίας. Ακόμη, υιοθετήθηκε νέο ημερολόγιο και άρχισε το έτος Ι της Δημοκρατίας (1793). Παράλληλα, αποφάσισε τη συνέχιση του πολέμου για να καταληφθούν εδάφη που θεωρούνταν γαλλικά στο Βέλγιο και στις όχθες του ποταμού Ρήνου. Την ίδια στιγμή, στο εσωτερικό ξεσπούσαν αντεπαναστατικές εξεγέρσεις -
Οι πόλεμοι της Βανδέας 1793
Οι πόλεμοι της Βανδέας οι οποίοι διεξήχθησαν το 1793 ήταν μία σειρά εμφυλίων συρράξεων, μεταξύ των Γάλλων Βασιλοφρόνων και των Δημοκρατικών, που ακολούθησαν μετά την έκρηξη της Γαλλικής Επανάστασης, κατά την περίοδο της Τρομοκρατίας. Χιλιάδες άμαχοι, κρατούμενοι και μη συμπαθούντες την επανάσταση σφαγιάστηκαν κατόπιν εντολής των αντιπροσώπων της Συνέλευσης και των επαναστατικών στρατιωτικών επιτροπών. -
Η σύλληψη των ηγετών των Γερονδίνων 1793
Η Συμβατική, μετά από πιεστικές προτάσεις των Ορεινών, μεταξύ των οποίων πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιζαν τα μέλη της πολιτικής λέσχης των Ιακωβίνων, σύστησε την Επιτροπή Δημόσιας Σωτηρίας, την Επιτροπή Γενικής Ασφάλειας και επαναστατικά δικαστήρια με στόχο την καταστολή αντεπαναστατικών ενεργειών. Οι Γιρονδίνοι αντέδρασαν, αλλά η Συμβατική, μετά από πρόταση των Ορεινών, διέταξε τη σύλληψη των ηγετών τους. Οι Ορεινοί, με επικεφαλής τον Ροβεσπιέρο, σχημάτισαν επαναστατική κυβέρνηση. -
Period: to
Τρομοκρατία
Η Τρομοκρατία χαρακτηρίζεται επομένως σαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης που σκόπευε να συγκρατήσει στρατιωτικά, πολιτικά και οικονομικά την πολλαπλή κρίση η οποία έπληττε τη Γαλλία. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, πραγματοποιήθηκαν πολλές συλλήψεις, συνοπτικές εκτελέσεις, συνοπτικές δίκες και σφαγές ως απάντηση στην απειλή της Δημοκρατίας -
Ο αποκεφαλισμός του Λουδοβίκου ΙΣΤ' 1793
Οι φανατικότεροι εχθροί του Λουδοβίκου, η λεγόμενη Κομμούνα, βρήκαν τη διακήρυξη του Μπράουνσβαϊγκ ως αφορμή να κατηγορήσουν το Λουδοβίκο για εσχάτη εθνική προδοσία της ίδιας της χώρας του από τους εχθρούς της. Αφού δικάστηκε με συνοπτικές διαδικασίες με την κατηγορία της εθνικής προδοσίας καταδικάστηκε σε θάνατο με αποκεφαλισμό, και οδηγήθηκε στην γκιλοτίνα στις 21 Ιανουαρίου 1793 με το υποτιμητικό για τον ίδιο ονοματεπώνυμο Λουδοβίκος Καπέτος. -
Period: to
Η τρίτη φάση της Γαλλικής Επανάστασης
Μετά την εκτέλεση του Ροβεσπιέρου, ο έλεγχος της Συμβατικής πέρασε στα χέρια των μετριοπαθών, των Θερμιδοριανών (από τον μήνα Θερμιδόρ, κατά τον οποίο επικράτησαν). Τα περισσότερα από τα ριζοσπαστικά μέτρα των Ορεινών καταργήθηκαν και η επανάσταση επέστρεψε στις αρχικές θέσεις της. -
Ψήφιση νέου Συντάγματος 1795
Ο κύριος στόχος του ήταν η διασφάλιση του σημαντικού ρόλου των πληρεξουσίων στην Εθνοσυνέλευση, η οποία αποτελούσε την ουσιαστική βάση της πολιτικής δημοκρατίας. Η Νομοθετική Συνέλευση εκλεγόταν μέσω άμεσης ψηφοφορίας για κάθε μέλος της. Το εκτελεστικό συμβούλιο επιλεγόταν από τη Νομοθετική Συνέλευση και με τον τρόπο αυτό οι πρεσβευτές γινόταν υπεύθυνοι για την εκπροσώπηση στο έθνος. Η άσκηση της εθνικής κυριαρχίας επεκτάθηκε μέσω της οργάνωσης δημοψηφίσματος–το Σύνταγμα επικυρώθηκε από τον λαό. -
Ο αποκεφαλισμός της Μαρίας-Αντουανέτας 1973
Φυλακίστηκε στο Παρίσι, όπως και τα υπόλοιπα μέλη της βασιλικής οικογένειας, στο Παλάτι του Κεραμεικού. Εν τέλει καρατομήθηκε στη γκιλοτίνα. Λέγεται ότι τα τελευταία της λόγια πριν την εκτέλεσή της ήταν, «Συγχωρήστε με, κύριε. Δεν το έκανα επίτηδες», όταν ανεβαίνοντας στη γκιλοτίνα σκόνταψε στο πόδι κάποιου. -
Η εκέλεση του Ροβεπιέρου 1794
Στις 28 Ιουλίου 1794, ημέρα Δευτέρα, ο Ροβεσπιέρος, με τραυματισμένο πιγούνι, οδηγήθηκε στη λαιμητόμο, μαζί με 21 ακόμα συνεργάτες του. Μόλις ήρθε η σειρά του, ο δήμιος θέλησε να κολακεύσει το μαινόμενο πλήθος, ταλαιπωρώντας τον Μαξιμιλιανό, αφαιρώντας με δύναμη τον επίδεσμο που συγκρατούσε την κάτω σιαγόνα του. Έπειτα, έλαβε χώρα η εκτέλεση και υπήρξε απόλυτη σιγή στο συγκεντρωμένο πλήθος. Ετάφη σε έναν κοινό τάφο, μαζί με όλους τους υπόλοιπους εκτελεσθέντες, στο Κοιμητήριο Ερανσίς.