-
XVIII.MENDEA
Bildumazaletasunaren interesa izan zen ondare kontzeptuaren aitzindari. Bakarrik monumentu zaharrak eta zenbait lan gordetzen ziren, museoak berez balioa zuten objektuez bete nahi batzituzten. Lanen pilaketa hori ez zuten kultura goraipatzeko, nazioen goraipamena lortzeko baizik. Bestalde, ideologiek indarra hartzen hasi ziren eta horretarako materialak ziren gauzetan oinarritu behar ziren, hala nola, hondakinak (ruinas) eta artelanak. -
XIX. MENDEA
XIX.mendean, ondareak herentzia edo iraganari zegokion zerbait izateari utzi zion. Izan ere, dokumentu-balioa izatera pasatuko da eta horrela ondare kultural bat bakarrik izateari utziko dio. Sektore dominatzaileek zerbait ondare bilakatzen zen edo ez aukeraketa kontrolatu eta zuzentzen zituzten. Ikuspegi jerarkiko honi aurre egiteko kritika XX.mendean etorri zen, aniztasun kulturala erabat aitortu zenean. -
XX.MENDEAREN HASIERA
XX.mendetik aurrera, banakako ondarea ez da existituko. Izan ere, mende honetan ondare kontzeptua gizarteari lotzen hasi zitzaion, "guztion ondare" gisa ulertzen hasi zen eta denok sarbidea izan behar zutelako. -
XX.MENDEAREN BUKAERA
Ondareari buruzko interesa pizten hasi zen eta, errentagarritasun ekonomikoa gehiena lortzeko asmoarekin, erakusgarriak ziren elementuak sustatu zituzten. Bestalde, orain arte ondare kultural izan den objektu oro funtzio sozial bat ere izan behar du: errentagarria den baliabide ekonomikoa bihurtu behar da. Eta hau lortzen bada, haren kontserbazioa, babesa eta dibulgazioa bermatzen da. -
Choay
Jakintza historikorako eta artistikorako hasierako pausu bat izan daiteke turismo kulturala praktikatzen duten pertsonentzat. Horretarako, ondarearen inguruko zenbait interpretazio eta interbentzio ekidin behar dira, hain zuzen ere, formakuntzarako gaitasuna duten interbentzio eta interpretazioak. -
Vargas-Sanoja
Kultura kontzptuak prestigioa emateko eta gizarte, herri, estatu edo nazio baten barruan elite sozialak ezberdintzeko balio du. Baita munduko herriak sailkatzeko ere. -
Greffe
Hirugarrenik, ondareak aro historiko baten lekuko izan delako du balio historikoa.
Gainera, ondare-klaseek edota turismo kulturalak, adibidez, egin dezake, ekintzen bitartez, ondareak balio kognitiboak izatea.
Eta, azkenik, ondarearen balio ekonomikoa baliabide gutxiago dituzten herrietan oso garrantzitsua da. Azken urteotan, kontserbazioa eta berrerabilketa prozesuak erabili izan dira, errentagarriagoak baitira suntsiketa eta berreraikitze prozesuak baino. (2/2) -
Greffe
Gaur egun, ondare kulturalaren existentzia, kontserbazioa eta dibulgazioa hainbat balio-motetan oinarritu daiteke.
Alde batetik, ondarearen balio estetikoa pertsonek hura ikustean sortarazten dituen emozioei eusten dio eta irizpideak erabat subjektiboak eta justifikatzeko zailak dira.
Bestalde, ondarea artelana bezala ulertzen denetik dauka balio artistikoa, hau da, ondarearen balio estetikoa mugimendu artistikoak orokorrean egiten dituen ekarpenei esker aurki daiteke. (1/2) -
Moure
Turismo kulturalak zonalde baten ekonomian eragin dezake eta ondare kulturalaren errekuperaketarako, kontserbaziorako eta errehabilitaziorako erabil daiteke. -
Luzón
XX.mendearen bukaerara arte museoak gure iraganaren ordetegi bezala funtzionatzen zuten eta ez ziren batere errentagarriak. Gaur egun, berriz, museoen errentagarritasuna bilatzen da eta horregatik denda, kafetegia, etab. izatea beharrezkoa da eta ekintza errentagarriak egin behar dira bertan. -
Querol-Martínez
XIX.mendean "ondare" kontzeptua hasi zen esporadikoki erabiltzen eta XX.mendean mundu okzidentalean konnotazio administrazioa eta juridikoa jasotzen hasi zen. Eta II.Mundu Gerra-ra arte ez zen mugatu eta arlo internazionalean erabili. -
Morente
Ondarearen jatorria bildumazaletasunean oinarritzen da, XVIII.mendeko praktika. Honen bitartez, objektuek balio berezi bat izaten hasi ziren. -
Morente
Formazio politiko ezberdinek euren legitimazioa bilatzen dutenean, kulturan eta historian bilatuko dute eta, beraz, materialak diren gauzetan. Hondakinek (ruinas) eta artelanek interes handia dute, haiek sortutako gizarteen historiaren lekuko direlako. -
Morente
XIX.mendean ondarea herentzia edo iraganeko kontzeptu bat izateari utziko dio eta balio dokumentala jasoko du. -
Morente
Ondarearen balioa ez du singulartasunak mugatzen, baizik eta haren esanahiak, ematen zaion funtzio sozialak. Funtzio sozial honek balio materiala eta inmateriala justifikatzen du eta horregatik kontserbazioa eta difusioa beharrezkoa da. -
Padrón
Aurkezpenerako, komunikatzeko eta ondarrea ustiatzeko metodoa, kulturalki, hezkuntzaki, sozialki eta turistikoki erabiltzeko helburuarekin izango litzateke interpretazioa. -
Prats
Ondarea nazionalismoarekin, pannazionalismoekin eta kolonialismoekin lotuko da, iraganeko eta sortu berri diren nortasunak berreratzeko eta eratzeko oinarrituko da. -
Muñoz
"Ondare" kontzpetua frantseseko "patrimonie" eta ingeleseko "heritage" kontzeptuen batuketa da, baina bakoitzak enfasia arlo desberdinetan ipintzen du. -
Krebs-Schmidt
"Ondare" kontzpetua frantseseko "patrimonie" eta ingeleseko "heritage" kontzeptuen batuketa da, baina bakoitzak enfasia arlo desberdinetan ipintzen du. -
Fernández
Ondarea altxortzat gordetzen zen. -
Fernández
Ondare kultura bezala ulertuko da, hau da, herri baten kulturaren lekukotzat. -
Fernández
Ondarea beste izaki bizidunetatik belaunaldiz-belaunaldiz jarraibide mentalak eta jarrerak pasatzeko gaitasunak ezberdintzen gaitu. -
Fernández
Ondareak komunitate kultural baten edo kolektibo baten nortasun kulturala ezartzen du. Horregatik, defentsa eta ondarearen kontserbazioaren prozesua globalizazio kulturalaren mugimendua barne dituen nortasun batzuetan oinarritzen da, -
Fernández
Ondarea baliabidetzat interpretatzeko joeretako bat da. -
Hernández
"Ondare" kontzpetua frantseseko "patrimonie" eta ingeleseko "heritage" kontzeptuen batuketa da, baina bakoitzak enfasia arlo desberdinetan ipintzen du. -
Morales
Ondare kontzeptua mundu anglosajoietik dator eta XIX.mende bukaeran sortzen da. Horrez geroztik ondarea nortasunarekin lotzen da, nortasuna sortzeko generatzailea delako. Bigarrenik, ekonomiarekin lotzen da, ondarean egiten diren inbertsioen errentagarritasuna bermatu behar delako. Eta hirugarrenik, gizartearekin, herri baten bizi-mailak gora egin dezake ondarearen eskaintza ongi garatzen bada. -
Correa
Filiazioa eta nortasuna kontzeptu garrantzitsuak dira eraikuntza pertsonalaren eta sozialaren prozesuan, pertsona bakoitza gizarte baten parte sozial, politiko eta kulturala eratzen den bitartean, badoa ere bere nortasun propioa eratzen pertsona indibidual eta bakarra bezala. -
García-Jiménez-Moreno
Gizarteak argi izan behar du ondarea herritar kritiko eta erreflexiboak izateko baliabide oso garrantzitsua dela ikustea, euren iraganarekin identifikatuak sentitzekoeta etorkizunarekin konprometituta sentitzeko. Gainera, hurrengo belaunaldiei errespetua, babesa eta kontserbazioa sustatzen du.