Gerra hotza

By Peio Ba
  • Greziako gerra zibila

    Greziako gerra zibila
    Bigarren Mundu Gerrak gerra zibileko egoeran utzi zuen Grezia. Alde batetik, partisano komunistak zeuden, Jugoslaviaren babesa, eta zeharka Sobietar Batasunarena ere jasotzen zutenak, eta beste aldetik, erregezaleak, britainiarren babesa zutenak.
    Estatu Batuek alderdi erregezalearekin jardun zuten lankidetza ekonomiko eta militarrean, eta Greziako alderdi komunistaren barruan liskarrak izan ziren. Bi arrazoi horiek erregezaleen garaipena ekarri zuten.
  • Berlingo blokeoa

    Berlingo blokeoa
    Bigarren Mundu Gerraren ostean, herrialde garaileek (Estatu Batuak, SESB, Erresuma Batua eta Frantzia) Alemania lautan banatzea hitzartu zuten, eta bakoitzak alderdi bat kudeatzea. Berlin ere lau okupazio eremutan banatu zuten.1948an egindako Londresko Konferentzian, Mendebaldeko aliatuek Alemania estatu bakar batean bateratzea adostu zuten. Horri erantzuteko, Stalinek Berlin lurrez blokeatu zuen. Hiria Alemaniako mende baldeko eremuetatik isolatuta geratu zen.
  • Txinako gerra zibilaren amaiera

    Txinako gerra zibilaren amaiera
    1927an gerra zibila piztu zen Txinan bi alderdiren artean: Kuomintang edo Txinako Alderdi Nazionalista, Chiang Kai-Shek buru zuela, eta Txinako Alderdi Komunista. 1949an, Txinako Alderdi Komunista sartu zen boterean eta haren buruak, Mao Zedong-ek Txinako Herri Errepublika aldarrikatu zuen. Gero, elkarri laguntzeko itun bat sinatu zuen Stalinekin. Hori garaipen diplomatiko eta estrategiko handia izan zen Sobietar Batasunarentzat.
  • Koreako gerra

    Koreako gerra
    Koreako gerra Koreako Penintsulan 1950 eta 1953 artean gertatu zen gatazka bat izan zen, non Koreako Errepublika, AEBek zuzendutako zenbait herrialdetako indar armatuek lagunduta, eta Koreako Herri Errepublika Demokratikoa, Txinako Herri Errepublikak eta Sobietar Batasunak lagunduta, borrokatu egin zuten. Gerra Hotzaren gertaera goiztiarretako bat izan zen.
  • Hungariako matxinada

    Hungariako matxinada
    Khrustxevekin bloke komunista ireki egin zen. Horren harira, Hungarian, komunismoaren aurkako mugimendu bat sortu zen. 1956ko urrian, manifestazioak izan ziren askatasunak aldarrikatzeko. Hungariako armadak ere manifestazioetan parte hartu zuen, eta protestak matxinada bilakatu ziren. Hilabete geroago, Hungariak iragarri zuen Varsoviako Itunetik aterako zela eta NBEri eskatu zion herrialde neutral gisa onartu zezala.
  • Suesko kanaleko krisia

    Suesko kanaleko krisia
    1956ko urriaren 31n, Britainia Handiak eta Frantziak zenbait helburu militar bonbardatu zituzten Suezko kanala berriz irekitzera behartzeko, Nasser Egiptoko presidenteak aurreko uztailean nazionalizatu zuena. Ekintza Israelekin koordinatuta egiten zen, urriaren 29an Gazako zerrenda eta Sinaiko penintsula inbaditu zituena, anglo-frantziarren esku-hartzerako aitzakia emanez. Bost egun geroago tropak bidali zituzten.
  • Berlingo harresia

    Berlingo harresia
    Berlingo Harresia 1961eko abuztuaren 13tik 1989ko azaroaren 9ra arte Alemaniako mugaren zati izan zen segurtasun harresi bat izan zen. Berlingo hiria inguratzen eta banatzen zuen, Alemaniako Errepublika Federalaren gune ekonomikoan kokatua, Mendebaldeko Berlinen eta Alemaniako Errepublika Demokratikoaren hiriburuaren artean
  • Kubako misilen krisia

    Kubako misilen krisia
    Kubako misilen krisia 1962ko urrian AEBen, Sobietar Batasunaren eta Kubaren artean izandako gatazka da, Estatu Batuek Kubako lurraldean irismen ertain sobietarreko misil nuklearren baseak aurkitu zituztenean sortua. Errusian Karibeko Krisia deitzen diote; Kuban, berriz, urriko Krisia.
  • Pragako udaberria

    Pragako udaberria
    Pragako udaberria liberalizazio politikoko eta protesta masiboko garaia izan zen Txekoslovakian, Bigarren Mundu Gerraren ondoren estatu sozialista gisa. 1968ko urtarrilaren 5ean hasi zen, Alexander Dubemakume erreformista Txekoslovakiako Alderdi Komunistako lehen idazkari izendatu zutenean, eta 1968ko abuztuaren 21era arte jarraitu zuen, Sobietar Batasunak eta Varsoviako Ituneko beste kide batzuek herrialdea inbaditu zutenean erreformak erreprimitzeko.
  • Ekialde hurbileko gatazkak

    Ekialde hurbileko gatazkak
    Israelek, 1948an sortu zenetik, etengabe izan zituen gatazkak inguruko herrialde arabiarrekin, petrolio hobiak zirela-eta garrantzi estrategiko handia zuen eremu batean. 1973an, Yom Kippur Gerra piztu zen, Egiptok eta Siriak Israeli eraso egin ziotenean. Herrialde arabiarrek lurraldeak lortu zituzten, baina Israelek galdutako lurraldea berreskuratu zuen eta Suezko kanaleko mendebaldeko ertzeraino iritsi zen.
  • Latinoamerikako diktadura militarra

    Latinoamerikako diktadura militarra
    Estatu Batuek, komunismoak Latinoamerikan gehiago aurrera egin ez zezan, estatu-kolpeak babestu zituzten, eta horiek, askotan, diktadura militarrak jarri zituen boterean. Horixe gertatu zen Txilen. 1973an, Salvador Allende presidentea kargutik kentzeko estatu-kolpea finantzatu zuen Estatu Batuetako gobernuak. Ondoren, Augusto Pinochet jeneralak gidatutako junta militar bat eratu zen. Pinochetek diktadura eta errepresio ankerra ezarri zituen.
  • Vietnamgo gerra

    Vietnamgo gerra
    Vietnamgo Gerra, Indotxinako Bigarren Gerra ere deitua, eta Vietnamen Amerikaren aurkako Erresistentzia Gerra bezala ezagutua, Vietnam gobernu komunista baten pean bateratzea eragozteko 1955 eta 1975 artean gertatutako gerra bat izan zen. Gerra horretan parte hartu zuen Vietnamgo Errepublikak, AEBen eta AEBen beste nazio aliatu batzuen babesarekin, Vietnam Askatzeko.