-
CONTEXTO SOCIO-LINGÜISTICA A INICIOS DO S.XX
A comezos de século o galego era a lingua maioritaria a nivel oral. Pero o castelán era a língua de prestixio usada pola clase alta, médicos,... O crecemento demográfico das cidades debido ao crecemento industrial e dos servizos fai que unha gran parte da poboación galegofalante ase a empregar o castelaán como lingua principal. Empezaron a xurdir movementos para a normalización do galego: Real Academia Galega, Irmandades da fala, Seminario de estudos galegos, Partido Galeguista, xeración nós,... -
SITUACION SOCIOECONÓMICA A INICIOS DO S.XX
Anque comeza un pequeno e lento proceso de modernización Galicia era un territorio básicamente rural e pobre, polo que a poboación ten que emigrar, sobre todo a latinoamerica. A poboación era case analfabeta, anque empeza a ter unha educación básica. As comunicacións eran malas. Os labregos estaban sometidos aos caciques, aos que lle pagaban moitos impostos. Xurdíu así o agrarismo, que denunciaban as condicións de vida dos labregos e loitaba polo acceso as terras. Eliminaron os foros no 1926. -
CREACIÓN RAG
Os seus obxetivos iniciais era lingüisticos e incluían a elaboración dun diccionario e dunha gramática. A Guerra Civil e a posguerra quitoulle visibilidade e non foi recoñecida plenamente ata que chegou a democracia mediante a Lei de Normalización lingüisticas (1983). Ramón Pérez Costales e Emilia Pardo Bazán promoveron a creación dunha comisión xestora para a súa creación. Manuel Murguía nun artigo dixo que a creación da RAGera necesaria (1904) e presidiuna entre 1906 e 1923 -
DIARIO A NOSA TERRA
Foi o órgando de expresión das Irmandades da Fala (1916-1932) e do Partido Galeguista (1932-1936). Nos seus inicios foi unha publicación bilingüe, pero posteriormente editouse íntegramente en galego e foi fundamental para la extensión do ideario galeguista. -
PRIMEIRA GUERRA MUNDIAL
Comeza a 1ª Guerra Mundial e formanse dous sistemas opostos: o capitalismo e o socialismo -
CREACIÓN DAS IRMANDADES DA FALA
Foron a primeira iniciativa naciónalista, liderada por Antón Villar Ponte. Pensaban que galicia era unha nación e para soluciónar os seus problemas debían crear un poder político propio. Grazas a elas nace o Partido Galeguista. O seu principal obxetivo era dignificar e normalizar o galego (introducilo no ensino, promover o seu uso, crear diccionarios e gramáticas,..)Potenciaron o teatro, a narrativa e o ensaio; o uso literatio do galego; a prensa creita en galego, crearonse editoriais,... -
FIN PRIMEIRA GUERRA MUNDIAL
Despois da guerra a xente busca esquecer e divertirse, o que se chamou "bohemia parisiense". A caída da bolsa de New York puxo fin a estes anos tolos. A economía dos países desenvolvidos mellorou co consumismo -
Period: to
PUBLICACIÓN DA REVISTA NÓS
Tiña carácter nacionalista e pretendía normalizar o uso do galego e non se usase só no ámbito oral.Ttiña contidos literarios, lingüisticos, artísticos, etnográficos, filosóficos e políticos.Tamén exploraron próximas ao galego tamén outras culturas. Fundouse en en Pontevedra nunha reunión á que acudiron Vicente Risco (impulsor e director), Castelao, R.Cabanilla s e A.Losada Diéguez. Deixouse de publicar entre 1923 e 1925, na ditadura de Primo de Rivera, e logo ata a sublevación de 1936. -
PRIMEIRO Nº DA REVISTA NOS
-
GOLPE DE ESTADO DO XENERAL PRIMO DE RIVERA
Este golpe de estado consolidou unha ditadura que perseguiu as linguas e culturas non oficiais -
SEMINARIO DE ESTUDOS GALEGOS
Era unha institución cultural, fundada por intelectuais universitarios e membros das Irmandades da Fala parae estudar a realidade, historia e cultura galegas e formar novos investigadores que estudasen outros campos dende a perspectiva galega. Usaban o galego para propagar os seus estudos científicos e xogou un papel moi importante na normalización da lingua. crearon a lingua oral formal.A súa actividade foi interrompida a estala a Guerra Civil. Pertenceron a ela Castelao, Otero Pedrayo e Risco -
FUNDACIÓN PARTIDO GALEGUISTA
O partido galeguista creouse coa idea de converter a Galicia nunha nazón. Un dos principais líderes era Vicente Risco, e máis tarde ao irse ést pasarían a ser Castelao e Bóveda. Tiña como obxectivo a cooficializacón do galego, converter a galiza nunha nazón e, sobre todo, establecer un estatuto de autonomía. Foi o impulsor e dinamizador do proceso de autonomía, que se paralizou coa Guerra Civil e a ditadura que tamén paralizou ao partido xa que alguns dirixentes foron fusilados ou emigraron. -
II REPÚBLICA
Ao rematar a ditadura os idiomas como o catalán e o galego son recoñecidos como linguas oficiais. Os partidos galeguistas cobran forza. os sufraxistas logran novos dereitos políticos para as mulleres. -
APROBACIÓN DO ESTATUTO DE GALICIA de 1931
Foi un Estatuto que defendía os mesmos obxectivos que o partido galeguista. Foi aprobado en referenco 0 28 de xuño pero non chegou a ser aprobado e Cortes pola Guerra Civil, Galicia era territorio dos sublevados dende o inicio da contenda.A Guerra Civil e a posterior ditadura supuxo un obstáculo para o avance e normalización do galego, xa que algúns dirixentes do Partido Galeguista, impulsor do proceso, foron fusilados (Alexandre Bóveda) ou exiiaronse (Castelao) -
GUERRA CIVIL ESPAÑOLA
Un novo golpe de Estado provoca a Guerra Civil. Franco saíu victorioso e estableceuse unha ditadura fascista. -
SEGUNDA GUERRA MUNDIAL
Aínda que España se mantivo neutral, debido á situación xeográfica e ós valiosos minerais de Galicia, esta foi unha zona importante para a flota alemana.
