-
1814 BCE
FERNANDO VII-AREN ERREINALDIA
1814-1833 -
FONTAINEBLEAUKO ITUNA
Espainiako eta Frantziako Godoy eta Napoleonek sinatutako ituna da. Bertan Napoleonek Portugal inbaditzeko baimena jasan zuen, baina Espainia ere despatzeko aprobetxatu zuen. -
MAIATXAREN 2-KO ALTXAMENDUA
Data honetan Espainiako Independentzia gerra hasi zen. Errege-familiaren bahiketak herri-altxamendu bat eragin zuen Madrilen eta gero beste toki batzuetan. -
Period: to
HISPANOAMERIKAKO KOLONIEN INDEPENDENTZIA
Honako faktore hauen ondorioz Koloniak independentzia nahia izan zuten eta azkenik lortu: Espainiarrak arduratzen ziren zergak eta poltika zuzentzeaz eta askotan koliniakoak ez ziren adoz egoten esapiniakoen erabakiekin. Bestalde liberalismoaren eta nazionalismoaren ideak zabaldu ziren kontinente osoan, eta frantziako iraultzako iraultzan eta kolonien independentzian eragina izanez. Eta azkenian Erreesuma bauaren interesak, koloniekin merkataritza harremanak izateko. -
Period: to
INDEPENDENTZIA FASEAK 1.
Juntak antolatu ziren, independentzia aldarrikatuz. Erresuma Batuarekin harremanak izanten saiatu ziren eta konztituzioa ere egin zuten. Baina 1814 Fernando VII-a tronura itzuli zenenan galdutako lurraldeak berrezkuratu zituen, Rio De La Plata izan ezik. -
CADIZKO GORTEAK
1810-ean, Junta zentralak, Gorte Konstituziogileak eratzeko deia egin zuen. Cadizen elkartu ziren, Iberiar penintsula osoan Frantsesen mende ez zegoen hiri bakara zelako. -
CADIZKO KONSTITUZIOA
Espainiako lehen konstituzioa 1812-ko martxoaren 19-an onartu zen. Honek, liberalismo politikoaren printzipioetan oinarrituta zegoen. Subiranitasun nazionala, oinarrizko monarkia parlamentarioa, boteren banaketa(legegilea,betearazlea eta judiziala) eta erlijio katolikoa Espainiar nazioaren erlijio bakartzat hartzen zuen. -
Period: to
SEIURTEKO ABSOLUTISTA
1814-ko martxoan Fernando VII.a Espainiara itzuli zen, 1812-KO Konstituzioa abolitzeko agindu zuen eta errege absolutua gisa hasi zuen gobernatzen. Aintzinako erregimenera itzuliz. Herritarren laguntza gabe, liberalak egindako pronuntziamenduak (liberalismoa sartzeko) porrot egin zuten. -
Period: to
INDEPENDENTZIA FASEAK 2.
1816-an Argentinan San Martin generalak independentzia aldarrikatu zuen eta erregearen aldeko aramada garaitu zituen. 1818-an Txile ere independiente bihurtu zen. 1819-an Kolonbia Handiko errepublika(kolonbia Ekuador Panama Venezuela) independizatu zen. Peru 1824, Mexiko 1821, Bolibia 1825 eta Uruguaik 1825 -
Period: to
HIRUTEKO LIBERALA
1820-an Riego koronelak zuzendatu zuen pronuntziamenduak arrakasta izan zuen, eta 1812-ko konstituzioa aldarrikatu zutem. -
Period: to
ABSOLUTISMOAREN AMAIERA
Fernando VII.a berrezartzerako garaian krisialdian zegoen osasuna eta amerikako kolonia gehienen galtzearen ondorioz. Momentu hartan lege salikoa zegoen indarrean espainian, hau da emakumeak ezin zuten gobernatu; bera ez zuenez semerik Santzio pragmatikoa aldarrikatu zuen bere alaba goberna ahal izateko. 1833-an Fernando VII hil zen. Bere alaba adingabekoa zenez bere emaztea Mria Kristina erregina ordea izendatu zen. Une berean Karlos Borboi bere burua errege izendatu zuen. -
Period: to
BERREZARKUNTZA
Berrezarkuntzaren oinarriak honako hauek ziren:1876-ko konztituzia betearaztea zen helburua, progresistak eta demokratak guztura egoteko.