-
1249
พ.ศ.1792 พ่อขุนบางกลางท่าว ประกาศตั้งกรุงสุโขทัยเป็นอิสระ และสถาปนาราชวงศ์พระร่วงขึ้น ณ กรุงสุโขทัย ทรงพระนามว่า พ่อขุนศรีอินทราทิตย์
-
Period: 1249 to
สมัยสุโขทัย
อาณาจักรสุโขทัยสถาปนาขึ้นในปี พ.ศ. 1792 ถูกผนวกให้เป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรอยุธยาในปี พ.ศ. 2127 เป็นอันสิ้นสุดสมัยสุโขทัย มีกษัตริย์ปกครอง 9 พระองค์ -
1258
พ.ศ. 1801 พ่อขุนรามคำแหงชนช้างกับขุนสามชน จ้าเมืองฉอด จนได้ชัยชนะทำให้ขุนสามชนแตกพ่ายไป ซึ่งขณะนั้นพระองค์มีพระชนมายุเพียง 19 พรรษา
-
1277
พ.ศ.1820 พ่อขุนรามคำแหง ขึ้นครองราชสมบัติเมื่อพระชนมายุได้ 38 พรรษา อาณาจักรไทยในสมัยนั้น แผ่กว้างใหญ่ไพศาลมาก
-
-
1292
พ.ศ.1835 พ่อขุนรามคำแหง ทรงสร้างหลักศิลาจารึก
-
1300
พ.ศ.1843 พ่อขุนรามคำแหง เสด็จประพาสเมืองจีน ได้นำช่างปั้นเคลือบดินเผากลับมาไทยด้วย และโปรดให้สร้างโรงงานขึ้น ที่เมืองสวรรคโลก
-
1307
พ.ศ.1850 อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์ ซึ่งสร้างเมื่อปี พ.ศ. 700 ในศรีลังกา จากนครศรีธรรมราช มาประดิษฐานไว้ ณ.สุโขทัย ต่อมาถูกอัญเชิญประดิษฐานอยู่ ณ.พระที่นั่งพุทไธสวรรค์ ในพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ
-
1327
พ.ศ.1860 พ่อขุนรามคำแหง เสด็จสวรรคต ครองราชย์อยู่นาน 40 ปี พญาเลอไทขึ้นครองราชย์สมบัติต่อ ไทยเริ่มเสื่อมอำนาจ ทำให้ไทยต้องเสียเมืองไปมาก จนอาณาจักรสุโขทัยสิ้นสุดลง
-
1350
พ.ศ.1893 พระเจ้าอู่ทอง เสด็จขึ้นครองราชย์ทรงพระนามว่า สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 และขนานนามราชธานีว่า กรุงเทพทวาราวดีศรีอยุธยา ทรงครองราชย์อยู่นาน 20 ปี
-
Period: 1350 to
สมัยอยุธยา
อาณาจักรอยุธยาสถาปนาขึ้นในปี พ.ศ. 1893 และ สิ้นสุดสมัยอยุธยา ในปีพ.ศ. 2310 มีกษัตริย์ปกครอง 33 พระองค์ 34 รัชกาล ถ้านับขุนวรวงศาธิราช จะมีกษัตริย์ปกครอง 34 พระองค์ 35 รัชกาล -
1369
พ.ศ.1912 พระราเมศวร ทรงขึ้นครองราชย์ได้เพียงปีเดียว สมเด็จพระบรมราชาธิราช (ขุนหลวงพระงั่ว) ยกกองทัพมาจากเมืองสุพรรณบุรี เข้าประชิดกรุงศรีอยุธยา พระราเมศวรทรงสละราชสมบัติให้ แล้วเสด็จไปครองเมืองลพบุรีตามเดิม
-
1378
พ.ศ.1921 พระมหาธรรมราชาที่ 2 กรุงสุโขทัยยอมเป็นประเทศราช ขึ้นต่อกรุงศรีอยุธยา
-
1434
พ.ศ.1977 สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ เสด็จขึ้นครองราชย์จากพระบิดา รัชสมัยนี้ กรุงศรีอยุธยารุ่งเรืองมาก ทรงปรับปรุงการปกครองเป็น " จตุสดมภ์ " ซึ่งแบ่งเป็น เวียง วัง คลัง นา และมีทหารเป็นสมุหกลาโหม มีพลเรือนเป็นสมุหนายก และโปรดฯ ให้มีการถือศักดินาขึ้น
-
1472
พ.ศ.2015 สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ เสด็จสวรรคต พระราชโอรสขึ้นครองราชสมบัติ ทรงพระนามว่า พระรามาธิบดีที่ 2
-
1479
พ.ศ.2022 พระรามาธิบดีที่ 2 ทรงโปรดฯ ให้สร้างพระวิหารวัดพระศรีสรรเพชญ์ขึ้น
-
1498
พ.ศ.2041 สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 ทรงทำตำราพิชัยสงครามขึ้นเป็นครั้งแรก
-
1516
พ.ศ.2059 ไทยเริ่มทำสัญญาให้พวกโปรตุเกส เข้ามาทำการค้าขาย
-
1518
พ.ศ.2061 ทรงจัดระเบียบการปกครองฝ่ายทหาร และกำหนดให้ชายฉกรรจ์ มีหน้าที่รับราชการตั้งแต่อายุ 18-60 ปี
-
1545
พ.ศ.2088 ทรงขุดคลองลัด จากปากคลองบางกอกน้อย ถึงปากคลองบางกอกใหญ่ แล้วเรียกคลองบางกอก ซึ่งต่อมากระแสน้ำไหลทางคลองลัดบางกอก กลายเป็นแม่น้ำใหญ่ ตอนหน้าพระบรมมหาราชวัง
-
1548
พ.ศ.2091 พระมหาจักรพรรดิ ชนช้างกับพระเจ้าแปร ช้างพระที่นั่งเสียที พระศรีสุริโยทัย ไสช้างเข้ากันไว้ จึงถูกฟันสิ้นพระชนม์บนหลังช้าง
รัชสมัยนี้มีการขุดคลองลัดบางกรวย สร้างเมืองนนทบุรี สมุทรสาคร นครปฐมฉะเชิงเทรา สระบุรี ขึ้น และญี่ปุ่น เริ่มเข้ามาตั้งบ้านเรือน ในกรุงศรีอยุธยา เป็นครั้งแรก -
1569
พ.ศ.2112 ไทยเสียกรุงศรีอยุธยา ให้แก่พระเจ้าบุเรงนอง ในรัชสมัยสมเด็จพระมหินทราธิราช พระเจ้าบุเรงนองทรงราชาภิเษก พระมหาธรรมราชาให้ครองกรุงศรีอยุธยา ในฐานะเป็นประเทศราช
-
พ.ศ.2127 พระนเรศวร ทรงประกาศอิสระภาพที่เมืองแครง
-
พ.ศ.2135 สมเด็จพระนเรศวร ทรงชนช้างกับพระมหาอุปราชา ที่ยกทัพมาตีกรุงศรีอยุธยา พระมหาอุปราชาเสียที ถูกฟันสิ้นพระชนม์อยู่บนคอช้าง
-
พ.ศ.2228 พระวิสูตรสุนทร (โกษาปาน) เป็นฑูตไปฝรั่งเศส กลับมาพร้อมกับสิเออร์โชมองต์ ได้ทำสัญญาค้าขายกัน
-
พ.ศ.2230 ไทยกับอังกฤษ เกิดพิพาทกันเรื่องสินค้า สมเด็จพระนารายณ์ประกาศสงครามกับอังกฤษ
-
พ.ศ.2231 เจ้าพระยาวิชาเยนทร์ถูกประหาร พระเพทราชาขับไล่ฝรั่งเศส ออกนอกประเทศ
-
พ.ศ.2309 ชาวบ้านบางระจัน เข้าต่อสู้สกัดกำลังพม่า แต่ในที่สุดไม่สามารถต้านทานได้ พม่าเข้าล้อมกรุงศรีอยุธยาไว้
-
พ.ศ.2310 เสียกุรงให้พม่า พม่าเผาวัง และวัด ลอกเอาทองจากองค์พระศรีสรรเพ็ชร เมื่อวันอังคารเดือน 5 ขึ้น 9 ค่ำ ปีกุน และกวาดต้อนผู้คนไปพม่า พระเจ้าแผ่นดินสวรรคต แม่ทัพนายกองที่เก่งกล้า ตีแหวกแนวข้าศึกออกมาได้ แล้วได้ก่อตั้งกลุ่มชุมชนขึ้น
-
Period: to
สมัยธนบุรี
อาณาจักรธนบุรีสถาปนาขึ้นในปีพ.ศ. 2310 และสิ้นสุดสมัยธนบุรี ในปีพ.ศ. 2325 มีกษัตริย์ ปกครอง 1 พระองค์ -
พ.ศ.2311 ชุมนุมเจ้าตาก ตีผ่าวงล้อมข้าศึกไปได้ ไปตั้งมั่นที่จันทบุรี และรวบรวมกำลังพลยกทัพเรือขึ้นตีพม่า ที่ธนบุรี และค่ายโพธิ์สามต้น จนแตกพ่าย ราษฎรจึงอัญเชิญ เจ้าตากขึ้นครองราชย์ และได้ปราบปรามจลาจลตามหัวเมืองต่างๆ รวบรวมเป็นอาณาจักรดังเ
-
พ.ศ.2319 เจ้าเมืองเกาะหมาก นำปืนนกสับเข้ามาถวาย 1,400 กระบอก และในปีนี้องเชียงสุน นำชาวญวนอพยพเข้ามา พึ่งพระบรมโพธิสมภาร โปรดฯ ให้ตั้งบ้านเรือนอยู่แถวพาหุรัด เรียกกันว่า บ้านญวน
-
พ.ศ.2321 ทรงยกทัพขึ้นไปตีได้เวียงจันทร์ และได้พระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร (พระแก้วมรกต) มากรุงธนบุรี
-
พ.ศ.2325 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก เป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี พระชนมายุได้ 45 พรรษา ทรงย้ายราชธานีมาอยู่บางกอก บนฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาฟากตะวันออก ขนานนามว่า กรุงรัตนโกสินทร์
ทรงให้ขุดคลองบางลำพู หรือคลองโอ่งอ่าง เป็นคูพระนคร สร้างกำแพงเมือง และป้อมตามแนวคลองคูเมืองใหม่ และตั้งเสาหลักเมือง สร้างหอกลองขึ้นที่หน้าวัดโพธิ์ การสถาปนารัตนโกสินทร์เป็นราชธานี -
Period: to
สมัยรัตนโกสินทร์
อาณาจักรรัตนโกสินทร์สถาปนาขึ้นในปี พ.ศ. 2325 - ปัจจุบัน มีกษัตริย์ปกครอง 10 พระองค์ -
พ.ศ.2327 โปรดฯ ให้สร้างเทวสถานโบสถ์พราหมณ์เสาชิงช้า สร้างวัดพระศรีรัตนศาสดาราม (วัดพระแก้ว) และอัญเชิญพระแก้วมรกตมาประดิษฐาน
-
พ.ศ.2328 เกิดศึก " เก้าทัพ " ที่พม่ายกทัพเข้ามาทางด่านเจดีย์สามองค์ พม่ายกทัพลงไปตีเมืองถลาง คุณหญิงจันทร์ กับน้องสาว ชื่อมุก รบพม่าป้องกันเมืองไว้ได้ ทรงตั้งคุณหญิงจันทร์ เป็นท้าวเทพกษัตรี และนางมุก เป็นท้าวศรีสุนทร
-
พ.ศ.2329 เสียเกาะหมากให้อังกฤษ (เสียดินแดนครั้งที่ 1)
-
พ.ศ.2331 สังคายนาพระไตรปิฎก นับเป็นครั้งที่ 9
-
พ.ศ.2336 เสียมะริด ทะวาย และตะเนาศรี ให้อังกฤษ (เสียดินแดนครั้งที่ 2)
-
พ.ศ.2338 เชิญพระพุทธสิหิงค์จากเชียงใหม่ มาไว้ที่วังหน้า หรือพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ
-
พ.ศ.2347 ทรงชำระกฎหมายใหม่ชื่อว่า ตราสามดวง เขียนเป็นลายลักษณ์อักษร ประทับตราราชสีห์ คชสีห์ บัวแก้ว ให้เรียบร้อยถูกต้อง ซึ่งกฎหมายเดิมได้กระจัดกระจายหายสูญไป ในคราวเสียกรุงศรีอยุธยา ได้ใช้เป็นระเบียบราชการ มาจนถึงรัชกาลที่ 5
-
พ.ศ.2368 เฮนรี่ เบอร์นี่ เข้ามาขอเจรจาทำสัญญาค้าขาย
-
พ.ศ.2369 เจ้าอนุวงศ์เป็นกบฎ กำเนิดวีรกรรม ท้าวสุรนารี (คุณหญิงโม)
-
พ.ศ.2350 สร้างวัดสุทัศน์
-
พ.ศ.2351 เชิญพระศรีศากยมุนี จากเมืองสุโขทัย มาให้ประดิษฐานอยู่ใจกลางพระนคร
-
พ.ศ.2352 รัชกาลที่ 1 เสด็จสวรรคต
-
พ.ศ.2362 ฉลองวัดอรุณราชวราราม เกิดอหิวาตกโรคระบาดครั้งใหญ่ โปรดให้ประกอบพระราชพิธี อาพาธพินาศ สังคายนาสวดมนต์ โปรตุเกสตั้งสถานกงศุลเป็นแห่งแรก
-
พ.ศ.2367 รัชกาลที่ 2 เสด็จสวรรคต
-
พ.ศ.2375 เอ็ดมันด์ โรเบิร์ด เข้ามาขอทำสัญญาการค้าไทย - อเมริกา เป็นครั้งแรก
-
พ.ศ.2378 หมอบรัดเลย์ มาถึงไทยนำแท่นพิมพ์หนังสือ กับตัวพิมพ์มาด้วย
-
พ.ศ.2387 พวกมิชชันนารี ทำหนังสือพิมพ์ข่าวเป็นภาษาไทยขึ้น เป็นครั้งแรก ใช้ชื่อหนังสือพิมพ์ บางกอกรีคอเดอร์
-
พ.ศ.2392 เกิดอหิวาตกโรคระบาด ที่เรียกว่า ห่าลงปีระกา มีคนล้มตายหลายหมื่นคน
-
พ.ศ.2394 เริ่มรัชกาลที่ 4 เริ่มมีการสวมเสื้อ ในเวลาเข้าเฝ้า สตรีในคณะมิชชันนารี เข้าไปสอนภาษา ในพระบรมมหาราชวัง
-
พ.ศ.2400 ส่งฑูตไปเจริญทางพระราชไมตรี ยังประเทศอังกฤษ กำเนิดเครื่องราชอิสริยาภรณ์ รุ่นแรกของไทย เริ่มออกหนังสือราชกิจจานุเบกษา เริ่มสร้างกำปั่นรบกลไฟ
-
พ.ศ.2404 โปรดฯ ให้สร้างถนนเจริญกรุงตอนใต้ ที่เรียกว่า ถนนตก และถนนสีลม ในรัชกาลสมัยนี้ ได้เปลี่ยนใช้เงินตราใหม่ เป็นเงินเหรียญ ทั้งเงินบาท เงินสลึง และเงินเฟื้อง กับทำเหรียญทองแดง อันละโสฬส อันละอัฐ อันละซีก เรียกว่าไพ เป็นเงินย่อยแทนเบี้ย
-
พ.ศ.2405 นางแอนนา เลียวโนเวนส์ เข้ามารับราชการครู สอนภาษาอังกฤษ ในราชสำนัก
-
พ.ศ.2406 โปรดฯ ให้สร้างถนนบำรุงเมือง สร้างพระเจดีย์ใหญ่ ซึ่งค้างตั้งแต่รัชกาลที่ 3 โดยให้สร้างฐานเป็นภูเขา แล้วสร้างพระเจดีย์ไว้บนยอด เรียกว่า พระบรมบรรพต (ภูเขาทอง) และในปีนี้เริ่มมีเงินกระดาษออกใช้
-
พ.ศ.2410 ตั้งเซอร์ จอห์นเบริง เป็นเอกอัครราชฑูตไทย ประจำยุโรป
-
พ.ศ.2411 เสด็จทอดพระเนตร สุริยุปราคามิดดวงที่หว้ากอ เมืองประจวบคีรีขันธ์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นครองราชย์
-
พ.ศ.2416 รัชกาลที่ 5 มีพระชนมายุครบ 20 พรรษา ทรงผนวช เมื่อทรงลาผนวช ทรงว่าราชการด้วยพระองค์เอง เลิกประเพณีหมอบคลานเข้าเฝ้า ตั้งหอรัษฎากรพิพัฒน์ เพื่อจัดระบบการจัดเก็บภาษีไม่ให้รั่วไหล และนำเงินไปใช้ในการดำเนินการ ปฎิรูปการปกครอง
-
พ.ศ.2417 ตั้งสภาที่ปรึกษาราชการแผ่นดิน (Council of state) หรือรัฐมนตรีสภา ประกอบด้วย เจ้านาย และขุนนางอาวุโส 20 คน และองคมนตรีสภา (Privy Council) ตราพระราชบัญญัติพิกัดเกษียน อายุลูกทาส ลูกไทย
-
พ.ศ.2425 ฉลองพระนครครบรอบ 100 ปี เมอสิเออร์เดอร เลสเซป ที่ขุดคลองสุเอช เข้าเฝ้าจะขอขุดคลองคอคอดกระ แต่ระงับไป
-
พ.ศ.2429 สถาปนาสมเด็จเจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ เป็น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชสยามราชกุมาร
-
พ.ศ.2430 ตั้งกรมศึกษาธิการ ตั้งกรมยุทธนาธิการ (กระทรวงกลาโหม) กำเนิดโรงเรียนนายร้อยทหารบก
-
พ.ศ.2431 เสียแคว้นสิบสองจุไทยให้ฝรั่งเศส (เสียดินแดนครั้งที่ 8)
-
พ.ศ.2433 ประกาศใช้ศักราชใหม่ เรียกว่า " รัตนโกสินทรศก " เป็นรัตนโกสินทรศก 108 และใช้วันทางสุริยคติ ในทางราชการ
-
พ.ศ.2435 ตั้งกระทรวงครั้งใหญ่ 12 กระทรวง กำเนิดโรงเรียนฝึกหัดครูแห่งแรก ตั้งศาลโปริสภา ส่งนักเรียนไปศึกษาวิชาทหาร ในยุโรปรุ่นแรก
-
พ.ศ.2436 เปิดรถไฟเอกชนสายปากน้ำ ฉลองพระไตรปิฎก ฉบับพิมพ์ครั้งแรก ตั้งมหามกุฎราชวิทยาลัย กำเนิดสภาอุนาโลมแดง (สภากาชาดไทย)
-
พ.ศ.2437 สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศสยามกุฎราชกุมารทิวงคต โปรดให้สถาปนาเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ เป็นสยามมกุฎราชกุมารแทน
-
พ.ศ.2442 เริ่มสร้างทางรถไฟสายใต้ และสร้างถนนราชดำเนินนอก
-
พ.ศ.2448 โปรดฯ ให้เลิกทาส
-
พ.ศ.2449 ยกเมืองเสียมราฐ และเมืองพระตะบอง เมืองศรีโสภณ หรือมณฑลบูรพา ให้ฝรั่งเศส แลกกับเมืองตราด (เสียดินแดนครั้งที่ 12)
-
พ.ศ.2451 ยกเมืองไทรบุรี กลันตัน ตรังกานู และปะลิส ให้อังกฤษ (เสียดินแดนครั้งที่ 13) ปีนี้ได้เริ่มใช้มาตราการเงินใหม่ มีอัตรา 1 บาท เท่ากับ 100 สตางค์
-
พ.ศ.2453 พระบาทสมเด็จ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นครองราชย์
-
พ.ศ.2454 ทรงตั้งกองเสือป่า และกองลูกเสือขึ้นในปีนี้ ได้เกิดกบฎ ร.ศ.130 ซึ่งเป็นกลุ่มที่เสนอ แนวทางปฏิวัติประชาธิปไตย ทรงพระกรุณาลดโทษ พวกกบฎเรื่อยมา จนในที่สุดได้ปล่อยจนหมด
-
พ.ศ.2455 เปลี่ยนใช้ศักราชใหม่เป็น " พุทธศักราช "
-
พ.ศ.2459 โปรดฯ ให้เลิกหวย ก.ข. และปีต่อมา โปรดฯ ให้เลิกโรงบ่อนเบี้ยจนหมด
-
พ.ศ.2460 ประกาศสงคราม เข้ากับฝ่ายสัมพันธมิตรรบเยอรมัน เมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม และส่งทหารไปฝรั่งเศส ได้เปลี่ยนธงชาติ เป็น ธงไตรรงค์ ในปีนี้ได้เกิดน้ำท่วมครั้งใหญ่ขึ้น
-
พ.ศ.2461 ทรงทำการทดลอง การปกครองแบบประชาธิปไตย โดยจัดตั้งเมืองจำลองดุสิตธานี เป็นนครประชาธิปไตยขึ้น มีรัฐธรรมนูญ และมีสภา
-
พ.ศ.2462 ไทยได้ร้องขอนานาประเทศ ให้เปลี่ยนแปลงสัญญาที่ทำกันไว้ ในเรื่องการศาล และเรื่องภาษี ร้อยชักสาม เพื่อให้ไทยมีอิสระในการศาล และการภาษีอากร สหรัฐอเมริกาตกลงยินยอม แต่นานาประเทศในยุโรปยังไม่ได้ตกลง
-
พ.ศ.2468 โปรดฯ ตั้ง ดร.ฟรานซิส บี.แซร์ ชาวอเมริกัน ซึ่งเป็นที่ปรึกษาราชการต่างประเทศ เป็นพระยากัลยาณไมตรี พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าฯ เสด็จสวรรคต
-
พ.ศ.2469 รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ไทยมีอิสระเต็มที่ในทางการศาล และการเก็บภาษีอากร
-
พ.ศ.2474 เกิดน้ำท่วมใหญ่ ที่เรียกว่า น้ำท่วมปีเถาะ
-
พ.ศ.2475 พิธีฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ ที่ตั้งมาครบรอบ 150 ปี และเปิดสะพานปฐมบรมราชานุสรณ์ วันที่ 24 มิถุนายน เปลี่ยนแปลงการปกครอง จากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราช เป็น ระบอบประชาธิปไตย โดยมีพระมหากษัตริย์ อยู่ภายใต้กฎหมายรัฐธรรมนูญ
-
พ.ศ.2477 สมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว สละราชสมบัติ รัฐสภาได้มีมติอัญเชิญพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอานันทมหิดล ขึ้นครองราชย์
-
พ.ศ.2489 รัชกาลที่ 8 เสด็จสวรรคตด้วยพระแสงปืน
[ลำดับเหตุการณ์สวรรคครัชกาลที่ 8]
