-
Makina diferentziala
Makina diferentziala kalkuloak egiten dituen aparatua da, funtzio polinomikoak kalkulatzeko konkretuki. Hauen balio numerikoa kalkulatzen du, progresio aritmetiko batean balio tabla bat lortzen benetako baliora urbiltzen dena. -
Johann Helfrich von Müller
Johann Helfrich von Müllerrek makina diferentziala sortu zuen. Makina hau bukatu ez zuenez ez zen komertzializatu. -
Makina analitikoa
Makina hau, ordenagailu moderno baten diseinua da. Edozeinek programa ahal izateko asmatu zuten, bakoitzak erabaki zezakeen zer ordenetan nahi zuen instrukzioak exekutatzea.
Diseinua, Joseph Marie Jacquard-k sortu zuen tela batzuk egiteko. Honek txartel batzuk erabiltzen zituen determinatzeko ze kostura sortu. Babbagek hau moldatu zuen funtzio analitikoak kalkula ahal izateko. -
Charles Babbage
Charles Babbagek makina analitikoa diseinatu saiatzen zen lehena izan zen 1837an. Erresuma batuko gobernuak proiektu hau finantziatu zuen, baina Babbagek diru gehiago eskatu zuenean, proiektua ustea erabaki zuten. -
Tabulatzeko Makina
Tabulatzeko makina aplikazio informatikoa izan zuen lehenengotariko makina izan zen. 1890. urtean Herman Hollerith, Boole-ren logikan oinarritutako, zulatutako txartel elektriko sistema garatu zuen. Makina hau Estatu batuetako erroldan erabili zen. Makinak osagai hauek zituen: Txartel irakurgailua, kontadore bat, klasifikatzaile bat, eta tabulatzaile bat. Hollerith “Tabulating Machine Company” enpresa sortzen du. Eta beste hiru enpresekin elkartuta “IBM” sortzen du. -
Herman Hollerith
Herman Hollerith tabulatzeko txartel zulatuen tabulatzaile eloktromagnetikoa sortu zuen informazioaren laburketan laguntzeko. Baita ere informatikako enpresarik handienetariko bat lagundu zuen sortzen 1911 “IBM” -
Bomba
Bomba makina elektromekaniko bat zen (erabilera bakarra zuen makina). Erresuma batuko kriptologoek erabili zuten, bigarren mundu gerran, Naziek Enigma bitartez bidaltzen zituzten mezuak deszifratzeko. Makina honi esker aliatuek Nazien misio asko geldiarazi zituzten. Estatu batuetako armada makina hau berregin zuten era desberdinez, baina helburu berarekin. Bomba makina Alan Turingek diseinatu zuen 1939, Gordon Welchman findu egin zuen, eta ingeniaritzaren diseinua Harold Keen egin zuen. -
Alan Turing
Alan Turing matematikoa, konputazio zientzian pertsonarik garrantzitsuenetariko bat izan zen. Algoritmo-kontzeptuetako eta zenbaketako eragin handiko formalizazioa eman zuen. -
John Presper Eckert eta John William Mauchly
Konputagailu honen eraikitze kontratua 1943ko ekainaren 5ean diseinatu eta 1943ko uztailetik aurrera PX Proiektua izenez Moore School ikastetxeko Ingeniaritza Fakultatea diseinatu eta ekoizten hasi zen. Betty Snyder Holberton, Jean Jennings Bartik, Kathleen McNulty Mauchly Antonelli, Marlyn Wescoff Meltzer, Ruth Lichterman Teitelbaum eta Frances Bilas Spence 6 programatzaileak izan ziren. Bigarren Mundu Gerran zehar Estatu Batuetako Armadak makina honen diseinua eta ekoizpena finantziatu zituen -
ENIAC
ENIAC Ameriketako Estatu Batuetako Armadako Balistika Laborategiko erabili zuen konputagailu erraldoi bat izan zen, bere helburua jaurtiketa taulak kalkulatzea zen. Proiektuen egitekoa eragiketa matematikoak egitea zen. 1,5 segundotan 10 digituko 660000 potentzia kalkulatu ahal izan nuen. ENIAC-ek 5000 segundo edo 300 biderketa konpon ditzake segundo batean. John Presper Eckert eta John William Mauchly ingeniariek eraikuntzarako kreditua hartu zuten, baina 6 emakume makina programatu zuten. -
EDVAC
Edvac lehen ordenagailu elektronikoetakoa izan zen. ENIAK-ek ez bezala, zenbaki hamartarrak erabiltzen situenak, honek jada zenbaki bitarrekin egiten zuen lan, eta gainera lehen almazenamendu programa eduki zuen. Makina honen funtzio garrantsitsuena, ENIAC-en aurkitutako arazo gehienak konpontzea zen. Ordenagailu hau, EDVAC, ordenagailu moderno gehienen arkitektura oinarria bihurtu zen. Komertzializatu zen eta ENIAC-en antzera 500.000$ baino gutxiagotik eskura zenezakeen. -
John Presper Eckert, John William Mauchly eta John Von Neumann
ENIAC-en diseinatzaileei, John Presper Eckert eta John William Mauchly, John Von Neuman gehitu zitzaien proiektu hau egiteko, EDVAC. Makina hau eraikitzen hasteko kontratua, 1946aren apirilean sinatu zen. -
Jonh Von Neumann
John Von Neumann matematikoa zen, artikulu bat idatzi zuen IASen osaera eta funtzionamendua azaltzen. 1942tik 1951 arte egon zen sortzen. Neumannek kontribuzio garrantsitzuak egin zituen fisika kuantikoan, analisi funtzional eta ekonomikoak, multzoen teorian, jokoen teorian, ekonomian, zibernetikan, hidrodinamikan, estadistikan, informatikan eta hainbat alor gehiagotan -
IAS makina
IAS makina, lehenengo konputagailu digitala izan zen, Institue of Advanced Study-rendako (IAS). Ordenagailu honek binarioa zen 40-bit eko hitzekin, bi agindu ahal zituen gorde (20 bit-ekoa bakoitza) baita ere programak eta datuak memoria berean gordetzea kapaza zen. Honi esker ordenagailu batek aginduak lortu ahal zituen memoria beretik irakurtzen, eta programa bat aldatu ahal zen bere baloreak memorian jartzen. -
UNIVAC
UNIVAC Estatu Batuetan egin zuten lehenengo ordenagailu komertziala zen.
Konputagailu honen prezioa millio 1 dolar eta 2 milloien artekoa zen. 7250kg pisatzen zituen eta 5000 tubo hutsetaz sortuta zegoen, 1000 kalkulu segundoko burutu al zituen. Zifrak seriean prozesatzen zituen, hamar digituko bi zenbakien gehiketa egin al zituen, bakoitzak 100.000 segunduko. Barneko erloju batekin funtzionatzen zuen, 2,25 MHz frekuentziarekin. Memoria normalean erabiltzen zirenak baino fidagarriagoak ziren. -
J. Presper Ecker y John William Mauchly
J. Presper Eckert y John William Mauchly honen sortzaileak izan ziren. Remington Rand empresan diseinatu zen. John Presper Eckert Amerikar ingeniari elektrikoa eta aitzindari informatikoa izan zen, John William Mauchly Amerikar fisiko bat zen.
Lehenengo konpainia informatikoa sortu zuten, Eckert-Mauchly Computer Corporation eta aitzindariak izan ziren ordenagailuen oinarrizko kontzeptu batzuetan, "Biltegiratutako programako ordenagailua" barne, azprutinak eta programazio lengoaiak.
