-
De Renaissance staat bekend als een periode in de cultuurgeschiedenis van Europa, die duurde van grofweg de veertiende eeuw tot de zestiende eeuw. Op allerlei terreinen – zoals de literatuur, muziek, architectuur en schilderkunst – vond, globaal tussen 1350 en 1620, een sterke oriëntatie plaats op de klassieke oudheid. Verder kenmerkte de Renaissance zich door een focus op de mens als individueel en uniek wezen: het humanisme.
-
De boekdrukkunst bestond al sinds de 11e eeuw in China, maar deze werd in de 15e eeuw verbeterd en geïntroduceerd in Europa door Johannes Gutenberg.
-
Bekende Rotterdamse humanist. Hij heeft het Nieuwe Testament vertaald en schreef boeken over geloof, bestuur en opvoeding (Lof der Zotheid). Hij had kritiek op de kerk, maar wou deze niet helemaal hervormen zoals Luther.
-
https://www.uffizi.it/en/artworks/botticelli-spring Dit is een goed voorbeeld van de Renaissance, gemaakt eind 15e eeuw. Al deze figuren komen uit de Griekse en Romeinse mythologie, terwijl hier in Europa eigenlijk niet meer in geloofd wordt.
-
Duitse monnik, hij had de Bijbel goed bestudeerd en kwam erachter dat veel van de katholieke manieren helemaal niet overeenkwamen met de Bijbel. In 1517 publiceerde hij zijn kritiek op de kerk in 95 stellingen, dit wordt gezien als het begin van de Reformatie.
-
Rond 1500 liep de Middeleeuwen tot den einde. De Renaissance en Middeleeuwen hebben dus een kleine overlap.
-
Een Frans-Zwitserse christelijke theoloog (iemand die het geloof bestudeert). Calvijn was net als Luther protestants, maar had wel een andere manier van geloven. Zo geloofde Calvijn in predestinatie, Luther niet. Het Lutheranisme en het Calvinisme zijn de twee grootste stromingen van het protestantisme.
-
Luther publiceerde zijn 95 stellingen, dit was zijn kritiek op de kerk. Onder andere had hij commentaar op de verkoop van aflaten.
-
Vanaf dit moment is Luther, een monnik, geen onderdeel meer van de kerkelijke gemeenschap, een erge straf voor die tijd. Een andere straf die hij kreeg kwam van Keizer Karel V, deze verklaarde Luther vogelvrij.
-
In dit jaar kreeg Keizer Karel V het gewest Gelre in handen, zo had hij bijna heel Nederlanden in zijn macht. Hij bestuurde dit via landvoogden, die in zijn naam een gebied bestuurden.
-
Aangezien Karel V heel katholiek is, wil hij dat de Nederlanden ook katholiek blijven. Daarom stelt hij strenge wetten op tegen protestantisme. Het Bloedplakkaat is een van de strengste, zien bron 14 op blz. 42 van je leerboek voor een voorbeeld.
-
Na jaren oorlog tussen de Duitse vorsten kwam er in 1555 de Vrede van Augsburg, deze hield in dat iedere vorst in zijn eigen gebied het geloof mocht bepalen: katholiek of protestants. Zo ontstond de protestantse kerk.
-
Karels oudste zoon Filips II krijgt het bestuur over Spanje en de Nederlanden. Hier wijst hij zijn halfzus Margaretha van Parma aan als landvoogdes van de Nederlanden.
-
In Zwitserland sticht Calvijn een school om predikanten op te leiden. Uit heel Europa komen hier mensen naartoe, zo verspreid het Calvinisme zich snel over Europa.
-
Er was honger en ontevredenheid in de Nederlanden. Een grote groep edelen ging in 1566 naar landvoogdes Margaretha van Parma toe om te vragen voor verbetering. Ze hadden de problemen opgeschreven en oplossingen erbij gezet. Deze actie ging geweldloos en Margaretha van Parma beloofde beter haar best te doen. Haar broer Filips II besluit echter de Hertog van Alva naar Nederland te sturen om deze ontevredenheid de kop in te drukken.