Frantziar iraultza

Estatu orokorrak biltzeko deialdia

Jan 1, 1788

Frantziar iraultzaHiru estatu bildu ziren estatuaren finantza egoera hobetzeko : Lehen estatua, bigarrena eta hirugarrena.
Hirugarren honek bozketa sistema aldaketa eskatu zuten, pertsona bakoitzeko boto bat aldarrikatuz.

Antzinako erregimena deseustatzea

Jan 1, 1789

Karlos IV tronuan zegoela, despotismo ilustratuak aldaketa berritzaileak egin zituzten. Urtebetera (1789) Frantziako iraultzak Europa mendebaldeko Antzinako Erregimena hondoratu eta liberlismo politikoa, kapitalismoa eta klase-gizartea ekarri zituen.

Le Serment de Jeu de Paumeko bilera

Jan 1, 1789

Frantziako hirugarren estatuko 577 kideetako 576k, baita beste estamentuetako batzuek ere, bat egin zuten zinarekin 1789ko ekainaren 20an, Versaillesko jauregiaren ondoko pilotaleku batean, Estatu Orokorren bilera batean.
Ekainaren 20ko goizean, diputatuak txundituta geratu ziren bileretarako ganbarako ateak itxita eta soldaduek gordeta zeudela ikustean. Estatu-kolpe erregezalea gertatzear zegoelakoan, ondoko pilotaleku batean bildu ziren diputatuak.

Asanblada konstituziogilea

Period: Jan 1, 1789 to Jan 1, 1791

Asamblea nazionalaren ondoren sortua izan zen. Honek, egoera politiko eta soziala guztiz aldatu zituen. Horien artean, gizakiaren eskubideen onarpena, feudalismoaren deseuztatzea, eta Konstituzioaren redakzioa 1791n sartzen dira.

Bastillako erasoa

Jul 14, 1789

Frantziar Iraultza
Orduko, Necker, Frantziako gorteko kide askok etsaitzat zeukaten Hirugarren Estatua babestu eta gidatzeagatik. Azkenean, erregeak Necker bota zuen, finantza ministerioa guztiz eraberritzen zuen bitartean.

Gizakien eta hiritarren eskubideen adierazpena

Aug 26, 1789

Abuztuaren 4an, Biltzar Konstituziogileak feudalismoa bertan behera utzi zuen. Noblezia zein kleroen jaun-eskubideak desagerturik zeuden hainbat orduren buruan. Ameriketako Estatu Batuetako Independentziaren Aldarrikapena eredu hartuta, 1789ko abuztuaren 26an, Gizonaren eta Herritarraren Eskubideen Adierazpena plazaratu zuen Biltzarrak. Printzipioen zerrenda zen, indarreko konstituzioa baino.

Frantziako lehen konstituzioa

Jan 1, 1791

Asanbleak konstituzio bat egin zuen.subiranotasun nazionala ezarri zuen, Asanblea Nazionalaren bidez adierazia, bai eta botere-banaketa ere:botere betearazlea,erregearentzat; legegilea, Asanblearentzat; eta judiziala.

Errepublikaren aldarrikapena

Jan 1, 1792

Konbentzio Nazionala sorberriak 1792ko irailaren 22an errepublika aldarrikatu eta 1804an Napoleon Bonapartek Frantziako Lehen Inperioa ezarri zuen arteko garaian izandako erregimen politikoa izan zen.

Izualdia

Jan 1, 1793

Robespierren ekimenean, salbuespen-gobernua ezarri zen 1793ko abenduan. Konbentzioak botere guztiak hartu zituen. Probintzietan bidegabekeriak galaraztearren, ordezkarien boterea mugatu zuten. Dekristautasuna eten nahian, ateismoaren kontra egin zuen Robespierrek. Gurtzen askatasuna bermatu eta arimaren hilezkortasuna onartu zuen dekretuen bidez.

Luis XVI.aren heriotza

Jan 21, 1793

Frantsesen erregea izan zen. 1792ko abuztuaren 10ean atxilotuta, Frantziako Iraultzako Konbentzio Nazionalak epaitu zuen. Traizioarengatik kondenatuta, 1793ko urtarrilaren 21ean gillotinatu zuten. Bere heriotzarekin monarkia absolutua amaitu zen Frantzian eta, haren ordez, Errepublika ezarri zuten.

Direktorioa

Period: Jan 1, 1795 to Jan 1, 1799

Konstituzio berriak Zuzendaritza sortu zuen, Frantzian bi biltzar zituen lehendabiziko sistema. Parlamentuek 500 ordezkari eta 250 senatari zituzten. Botere betearazlea bost "zuzendarirengan" zetzan.

Kontsulatua

Period: Jan 1, 1799 to Jan 1, 1804

Zuzendaritza Napoleonek emandako 1799ko azaroaren 9ko estatu-kolpearekin amaitu zen direktorioa. Kontsulatua ezarri zen bere ordez. Hiru kontsul agintearen erpinean egon arren, bakarrak (Napoleonek hain zuzen) zeukan benetako boterea. Bide horretan, 1804an Bonapartek bere burua enperadore izendatu zuen, eta legez Errepublika bukatu zen.