-
1 CE
forward presence
wysunięta obecność (forward-deployed forces)Skojarzenie: Wyobraź sobie flotę, która stacjonuje tuż przy granicy wrogiego terytorium jako element odstraszania. -
1 CE
gas turbine engine
silnik turbinowy gazowySkojarzenie: Potężna turbina, napędzająca nowoczesny niszczyciel, zapewniająca wysoką prędkość. -
1 CE
mooring
cumowanieSkojarzenie: Proces przytwierdzania okrętu do nabrzeża za pomocą lin. -
1 CE
mooring line
lina cumowniczaSkojarzenie: Gruba lina, która trzyma okręt przy kei. -
1 CE
multi-mission (vessel)
okręt wielozadaniowy Skojarzenie: Nowoczesny okręt, zdolny do wykonywania różnych misji bojowych i wsparcia. -
1 CE
belay
zabezpieczyć (linę na knadze)Skojarzenie: Przywiązanie liny na pokładzie, aby nie mogła się poluzować. -
1 CE
displacement
wyporność Skojarzenie: Wyobraź sobie okręt wypierający wodę, równoznaczny z jego masą. -
1 CE
powerplant
siłownia napędowa Skojarzenie: Centrum energetyczne okrętu, dostarczające moc do napędu i systemów pokładowych. -
1 CE
endurance
zasięg działania, zdolność do prowadzenia operacjiSkojarzenie: Im większy zasięg, tym dłużej okręt może pozostawać na morzu bez konieczności powrotu do portu. -
1 CE
wire
lina stalowaSkojarzenie: Używana do cumowania cięższych okrętów. -
2
frigate
fregata (eskortowiec)Skojarzenie: Fregata jako wilk morski, który zawsze towarzyszy ważniejszym okrętom. -
2
GCS (gun computer system)
komputerowy system kontroli ognia artyleryjskiegoSkojarzenie: Komputer sterujący ogniem dział, dokładnie namierzający cele z odległości kilkunastu kilometrów. -
2
General-Purpose Assault Ship (LHA)
uniwersalny okręt desantowy klasy LHASkojarzenie: Płyąca twierdza, przewożąca oddziały desantowe i pojazdy bojowe. -
2
GFCS (Gun Fire Control System)
system kierowania ogniem artylerii okrętowejSkojarzenie: System, który pozwala na precyzyjne prowadzenie ostrzału celów nawodnych i lądowych. -
2
ground tackle
osprzęt kotwiczny- Skojarzenie: Wszystko, co związane z bezpiecznym zakotwiczeniem okrętu. -
2
cleat
knaga Skojarzenie: Metalowy element na pokładzie służący do mocowania lin. -
2
gear
sprzęt, wyposażenieSkojarzenie: Wszystko, co żołnierz potrzebuje do działania, od broni po plecak. -
2
windlass
wciągarka kotwicznaSkojarzenie: Urządzenie, które podnosi lub opuszcza kotwicę. -
2
wire highline rig
olinowanie liną stalową do uzupełniania zapasów w morzuSkojarzenie: Lina, po której przesyła się zaopatrzenie między okrętami. -
3
attack submarine (SSN)
okręt podwodny o napędzie nuklearnym (SSN)Skojarzenie: Szybki okręt podwodny, którego zadaniem jest niszczenie wrogich jednostek nawodnych i podwodnych. -
3
guided-missile submarine (SSGN)
okręt podwodny uzbrojony w pociski manewrujące (SSGN)Skojarzenie: Wyobraź sobie okręt podwodny, który może przeprowadzić precyzyjne ataki rakietowe na cele lądowe. -
3
fleet ballistic-missile submarine (SSBN
okręt podwodny z pociskami balistycznymi (SSBN)Skojarzenie: Okręt przenoszący strategiczne pociski jądrowe, kluczowy element odstraszania nuklearnego -
3
nuclear powered
o napędzie nuklearnymSkojarzenie: Okręt, który może pozostawać pod wodą przez długie miesiące dzięki napędowi atomowemu. -
3
UGM
pocisk odpalany spod wody (Submarine-Launched Guided Missile)Skojarzenie: Rakieta, która może zostać wystrzelona bezpośrednio z zanurzonego okrętu podwodnego. -
3
USW (Undersea Warfare)
wojna podwodnaSkojarzenie: Działania bojowe prowadzone w podwodnym środowisku, obejmujące zwalczanie okrętów podwodnych. -
3
ASROC (Anti-Submarine Rocket)
pocisk rakietowy przeciw okrętom podwodnymSkojarzenie: Broń przeznaczona do zwalczania okrętów podwodnych z jednostek nawodnych. -
3
aweigh
podniesienie kotwicySkojarzenie: Moment, gdy kotwica zostaje oderwana od dna i okręt jest gotowy do płynięcia. -
3
veer
poluzować (linę, łańcuch kotwiczny)Skojarzenie: Poluzowanie łańcucha kotwicznego, aby okręt mogł swobodnie obracać się wokół kotwicy. -
3
tube-launched
odpalany z wyrzutni rurowejSkojarzenie: Torpeda lub rakieta wystrzeliwana z wyrzutni umieszczonej w kadłubie okrętu podwodnego. -
3
up and down (anchor)
kotwica w pozycji pionowej (przy podnoszeniu)Skojarzenie: Chwila, gdy kotwica znajduje się już bezpośrednio pod okrętem, ale jeszcze w wodzie. -
3
torpedo
torpedaSkojarzenie: Główna broń okrętów podwodnych, zdolna zatopić duże jednostki nawodne. -
4
STOVL
(Short Take-Off Vertical Landing) – krótki start, pionowe lądowanieSkojarzenie: System używany przez myśliwce pionowego startu i lądowania, takie jak F-35B. -
4
aircraft carrier
lotniskowiecSkojarzenie: Płyąca baza lotnicza, zdolna do przenoszenia dziesiątek samolotów bojowych. -
4
aircraft
statek powietrzny, samolotSkojarzenie: Wyobraź sobie pokład lotniskowca, z którego startują myśliwce. -
4
catapult
katapulta startowaSkojarzenie: Mechanizm, który przyspiesza samoloty do prędkości umożliwiającej start na krótkim pokładzie. -
4
hangar deck
pokład hangarowySkojarzenie: Miejsce, gdzie przechowuje się i serwisuje samoloty na lotniskowcu. -
4
launch
odpalić, wystrzelićSkojarzenie: Start samolotu z pokładu lotniskowca za pomocą katapulty. -
4
flight deck
pokład startowy (lotniskowca)Skojarzenie: Powierzchnia, z której startują i na której lądują samoloty. -
4
CATOBAR
(Catapult Assisted Take-Off But Arrested Recovery) – start z katapulty, lądowanie na linie hamującejSkojarzenie: System umożliwiający operowanie samolotów odrzutowych na lotniskowcach. -
4
amphibious warfare ship
okręt do prowadzenia operacji desantowychSkojarzenie: Okręt, który przewozi wojska i sprzęt do przeprowadzania desantu. -
4
STOBAR
(Short Take-Off But Arrested Recovery) – krótki start, lądowanie na linie hamującejSkojarzenie: Metoda startu z rozbiegiem i lądowania przy użyciu liny hamującej. -
4
amphibious transport dock
okręt desantowy-dokSkojarzenie: Jednostka umożliwiająca transport i wodowanie pojazdów desantowych. -
4
amphibious command ship (LCC)
okręt dowodzenia operacjami desantowymi (LCC)Skojarzenie: Płyące centrum dowodzenia dla operacji desantowych. -
4
assault landing
desant bojowySkojarzenie: Lądowanie wojsk na wrogim wybrzeżu w celu zajęcia terenu. -
4
tactical insertion
desant taktycznySkojarzenie: Precyzyjne umieszczenie wojsk w kluczowym miejscu pola walki. -
5
wytłumaczyć
To put across = to make clear and well understood -
5
opublikować
To put out = to publish -
5
odłożyć na bok, zignorować
To put aside = to disregard -
5
utworzyć
To put together = to form -
5
stłumić (powstanie)
To put down = to suppress -
5
przedstawić, zaproponować
To put forward = to propose -
5
objąć władzę
To put in = to elect, to bring to power -
5
przełożyć
To put off = to delay -
5
przeprowadzić ustawę przez parlament
To put through = to cause a bill to be passed -
5
tolerować
To put up with = to tolerate -
6
cyfrowa przepaść
the digital divide -
6
półkula południowa
the southern hemisphere -
6
żelazna kurtyna
Iron Curtain -
6
oś zła
the axis of evil -
6
niebieskie berety
Blue Berets -
6
klub nuklearny
Nuclear club -
6
zderzenie cywilizacji
the clash of civilisation -
6
organizować coroczne szczyty
to hold annual summits -
6
przeprowadzić samobójczy zamach terrorystyczny
to carry out a suicide terrorist attack -
6
imperium zła
the evil empire -
6
podział na północ i południe
The North-South divide -
6
prowadzić półformalną współpracę
to conduct semiformal collaboration -
6
dążyć do posiadania broni masowego rażenia
to seek weapons of mass destruction -
6
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR)
the USSR -
7
nabierać rozpędu
to gather momentum -
7
przerwać spotkanie
to adjourn a meeting -
7
pojawić się, powstać, wyłonić się
to emerge -
7
unieważnić traktat
to abrogate a treaty -
7
plan
an agenda -
7
klauzule traktatu
provisions of treaty -
7
nie szczędzić wysiłków
to spare no effort -
7
osiągnąć konsensus
to reach a consensus -
7
z czasem, wraz z upływem czasu
in the course of time -
7
omawiać sporne kwestie
to discuss unresolved matters -
7
napotkać problem
to encounter a problem -
7
pełnomocnik
a plenipotentiary -
7
podpisać wspólną deklarację
to sign a joint declaration -
7
stworzyć unię
to form a union -
7
gorliwie popierać
to zealously advocate sth -
7
następnie, później
subsequently -
7
projekt tekstu traktatu
a draft treaty text -
7
sygnatariusz
a signatory -
7
wykonalność, prawdopodobieństwo
feasibility -
7
przetrzymywać wroga
to detain enemy -
7
nabrać mocy, wejść w życie
to enter into force -
7
zgodnie z
pursuant to -
8
przywilej
Privilege – a special right or an advantage for someone that other people do not have -
8
mianować
Appoint – to select someone for a job that involves a high level of responsibility -
8
dyskredytować, poniżać
disparage
to say that someone or something has no importance -
8
uprawniony
Eligible – having the right or the qualifications to do something -
8
sceptycyzm
Scepticism – an attitude that generally believes things are not true until they have been questioned and examined carefully -
8
uosabiać, odzwierciedlać
Embody – to represent a particular idea -
8
ożywiać, przywracać do życia, odnawiać
Revive – to start doing something that had previously stopped -
8
uosobienie, wcielenie
Epitome – the ideal example of a particular thing -
9
anarchiczny, bezładny
anarchic -
9
wyborca, członek elektoratu
constituent -
9
pozew, proces sądowy
lawsuit -
9
zgromadzenie (np. parlamentarne, ogólne)
assembly -
9
przysięgły (członek ławy przysięgłych)
juror -
9
sędzia (zazwyczaj w sądzie niższej instancji)
magistrate -
9
ustawodawca
lawmaker -
9
władza ustawodawcza, organ ustawodawczy
legislature -
9
obywatelski, miejski
civic -
10
nie powinieneś się tego spodziewać (coś mało prawdopodobne, aby się wydarzyło wkrótce)
shouldn't hold your breath -
10
eklezja, zgromadzenie ludowe
ecclesia -
10
arystokratyczny (związany z arystokracją, rządami elit)
aristocratic -
10
prawo każdego obywatela do przemawiania w zgromadzeniu publicznym w starożytnej Grecji
Principle of ho boulomenos – the right of every citizen to speak in public assembly in ancient Greece -
10
losowanie
sortition -
10
w czyimś imieniu, na czyjąś rzecz
on someone's behalf -
11
Założyć / powiększyć / rozwiązać unię
To establish/enlarge/dissolve a union -
11
Przerwać / przewodniczyć spotkaniu
To adjourn/chair a meeting -
11
Realizować / dodać do / uzgodnić program
To follow/add to/agree on an agenda -
11
Podpisać / przyjąć deklarację
To sign/adopt a declaration -
11
Dojść do / osiągnąć konsensus
To arrive at/reach a consensus -
11
Przestrzegać / spełniać / wypełniać kryteria
To comply with/meet/fulfill criteria -
11
Wezwać do przeprowadzenia referendum
To call for a referendum -
11
Uchylić / naruszyć / zmienić traktat
To abrogate/violate/amend a treaty -
11
Aplikować o / zrezygnować z / odmówić członkostwa
To apply for/resign from/deny membership -
11
Rozwiązywać / omawiać / rozważać sprawy
To resolve/discuss/consider matters -
12
przejeść się lub przepić
Overindulged – Eat and drink too much -
12
tajemniczy Mikołaj
A secret Santa – Each person buys a present for another in the group -
12
nie trzeba było
You shouldn’t have – What you say when you receive a present -
12
lekko podpity
A bit tipsy – A little drunk -
12
spożywać powoli i z umiarem
To pace myself – Eat and drink slowly and carefully -
12
z wszystkimi dodatkami
With all the trimmings – Traditional things that go with something -
12
wczuć się w świąteczny nastró
Get in the festive spirit – Start feeling Christmassy -
12
najbliżsi
Nearest and dearest – Your family -
12
liczy się gest
It’s the thought that counts – What you say when you receive a bad present -
12
skąpiec, osoba nielubiąca świąt
A scrooge – A mean person who doesn’t like Christmas -
12
zakopać topór wojenny
Bury the hatchet – Forget old arguments and be friendly -
12
białe święta
A white Christmas – A snowy Christmas -
12
okrzyk krytykujący święta
Bah Humbug – Phrase said by people who dislike Christmas -
12
harować w kuchni
Slaving over a hot stove – Spend a long time cooking -
12
zostać obsypanym prezentami
Get showered with gifts – Receive a lot of presents -
12
dać z siebie wszystko
Pull out all the stops – Make a big effort to achieve something -
13
Błędy poznawcze (np. skłonności do przeceniania lub niedoceniania zagrożeń)
biases -
13
Kompromis, coś za coś
a trade-off -
13
Wielokrotnie
multiple times -
13
Ocena ryzyka
Risk assessment -
13
Heurystyka (sposób podejmowania decyzji, oparty na intuicji)
heuristic -
13
Istotność, znaczenie
Significance -
13
Brak umiejętności matematycznych
Innumeracy