1

Angielski - armed

  • 1 CE

    forward presence

    wysunięta obecność (forward-deployed forces)Skojarzenie: Wyobraź sobie flotę, która stacjonuje tuż przy granicy wrogiego terytorium jako element odstraszania.
  • 1 CE

    gas turbine engine

    silnik turbinowy gazowySkojarzenie: Potężna turbina, napędzająca nowoczesny niszczyciel, zapewniająca wysoką prędkość.
  • 1 CE

    mooring

    cumowanieSkojarzenie: Proces przytwierdzania okrętu do nabrzeża za pomocą lin.
  • 1 CE

    mooring line

    lina cumowniczaSkojarzenie: Gruba lina, która trzyma okręt przy kei.
  • 1 CE

    multi-mission (vessel)

    okręt wielozadaniowy Skojarzenie: Nowoczesny okręt, zdolny do wykonywania różnych misji bojowych i wsparcia.
  • 1 CE

    belay

    zabezpieczyć (linę na knadze)Skojarzenie: Przywiązanie liny na pokładzie, aby nie mogła się poluzować.
  • 1 CE

    displacement

    wyporność Skojarzenie: Wyobraź sobie okręt wypierający wodę, równoznaczny z jego masą.
  • 1 CE

    powerplant

    siłownia napędowa Skojarzenie: Centrum energetyczne okrętu, dostarczające moc do napędu i systemów pokładowych.
  • 1 CE

    endurance

    zasięg działania, zdolność do prowadzenia operacjiSkojarzenie: Im większy zasięg, tym dłużej okręt może pozostawać na morzu bez konieczności powrotu do portu.
  • 1 CE

    wire

    lina stalowaSkojarzenie: Używana do cumowania cięższych okrętów.
  • 2

    frigate

    fregata (eskortowiec)Skojarzenie: Fregata jako wilk morski, który zawsze towarzyszy ważniejszym okrętom.
  • 2

    GCS (gun computer system)

    komputerowy system kontroli ognia artyleryjskiegoSkojarzenie: Komputer sterujący ogniem dział, dokładnie namierzający cele z odległości kilkunastu kilometrów.
  • 2

    General-Purpose Assault Ship (LHA)

    uniwersalny okręt desantowy klasy LHASkojarzenie: Płyąca twierdza, przewożąca oddziały desantowe i pojazdy bojowe.
  • 2

    GFCS (Gun Fire Control System)

    system kierowania ogniem artylerii okrętowejSkojarzenie: System, który pozwala na precyzyjne prowadzenie ostrzału celów nawodnych i lądowych.
  • 2

    ground tackle

    osprzęt kotwiczny- Skojarzenie: Wszystko, co związane z bezpiecznym zakotwiczeniem okrętu.
  • 2

    cleat

    knaga Skojarzenie: Metalowy element na pokładzie służący do mocowania lin.
  • 2

    gear

    sprzęt, wyposażenieSkojarzenie: Wszystko, co żołnierz potrzebuje do działania, od broni po plecak.
  • 2

    windlass

    wciągarka kotwicznaSkojarzenie: Urządzenie, które podnosi lub opuszcza kotwicę.
  • 2

    wire highline rig

    olinowanie liną stalową do uzupełniania zapasów w morzuSkojarzenie: Lina, po której przesyła się zaopatrzenie między okrętami.
  • 3

    attack submarine (SSN)

    okręt podwodny o napędzie nuklearnym (SSN)Skojarzenie: Szybki okręt podwodny, którego zadaniem jest niszczenie wrogich jednostek nawodnych i podwodnych.
  • 3

    guided-missile submarine (SSGN)

    okręt podwodny uzbrojony w pociski manewrujące (SSGN)Skojarzenie: Wyobraź sobie okręt podwodny, który może przeprowadzić precyzyjne ataki rakietowe na cele lądowe.
  • 3

    fleet ballistic-missile submarine (SSBN

    okręt podwodny z pociskami balistycznymi (SSBN)Skojarzenie: Okręt przenoszący strategiczne pociski jądrowe, kluczowy element odstraszania nuklearnego
  • 3

    nuclear powered

    o napędzie nuklearnymSkojarzenie: Okręt, który może pozostawać pod wodą przez długie miesiące dzięki napędowi atomowemu.
  • 3

    UGM

    pocisk odpalany spod wody (Submarine-Launched Guided Missile)Skojarzenie: Rakieta, która może zostać wystrzelona bezpośrednio z zanurzonego okrętu podwodnego.
  • 3

    USW (Undersea Warfare)

    wojna podwodnaSkojarzenie: Działania bojowe prowadzone w podwodnym środowisku, obejmujące zwalczanie okrętów podwodnych.
  • 3

    ASROC (Anti-Submarine Rocket)

    pocisk rakietowy przeciw okrętom podwodnymSkojarzenie: Broń przeznaczona do zwalczania okrętów podwodnych z jednostek nawodnych.
  • 3

    aweigh

    podniesienie kotwicySkojarzenie: Moment, gdy kotwica zostaje oderwana od dna i okręt jest gotowy do płynięcia.
  • 3

    veer

    poluzować (linę, łańcuch kotwiczny)Skojarzenie: Poluzowanie łańcucha kotwicznego, aby okręt mogł swobodnie obracać się wokół kotwicy.
  • 3

    tube-launched

    odpalany z wyrzutni rurowejSkojarzenie: Torpeda lub rakieta wystrzeliwana z wyrzutni umieszczonej w kadłubie okrętu podwodnego.
  • 3

    up and down (anchor)

    kotwica w pozycji pionowej (przy podnoszeniu)Skojarzenie: Chwila, gdy kotwica znajduje się już bezpośrednio pod okrętem, ale jeszcze w wodzie.
  • 3

    torpedo

    torpedaSkojarzenie: Główna broń okrętów podwodnych, zdolna zatopić duże jednostki nawodne.
  • 4

    STOVL

    (Short Take-Off Vertical Landing) – krótki start, pionowe lądowanieSkojarzenie: System używany przez myśliwce pionowego startu i lądowania, takie jak F-35B.
  • 4

    aircraft carrier

    lotniskowiecSkojarzenie: Płyąca baza lotnicza, zdolna do przenoszenia dziesiątek samolotów bojowych.
  • 4

    aircraft

    statek powietrzny, samolotSkojarzenie: Wyobraź sobie pokład lotniskowca, z którego startują myśliwce.
  • 4

    catapult

    katapulta startowaSkojarzenie: Mechanizm, który przyspiesza samoloty do prędkości umożliwiającej start na krótkim pokładzie.
  • 4

    hangar deck

    pokład hangarowySkojarzenie: Miejsce, gdzie przechowuje się i serwisuje samoloty na lotniskowcu.
  • 4

    launch

    odpalić, wystrzelićSkojarzenie: Start samolotu z pokładu lotniskowca za pomocą katapulty.
  • 4

    flight deck

    pokład startowy (lotniskowca)Skojarzenie: Powierzchnia, z której startują i na której lądują samoloty.
  • 4

    CATOBAR

    (Catapult Assisted Take-Off But Arrested Recovery) – start z katapulty, lądowanie na linie hamującejSkojarzenie: System umożliwiający operowanie samolotów odrzutowych na lotniskowcach.
  • 4

    amphibious warfare ship

    okręt do prowadzenia operacji desantowychSkojarzenie: Okręt, który przewozi wojska i sprzęt do przeprowadzania desantu.
  • 4

    STOBAR

    (Short Take-Off But Arrested Recovery) – krótki start, lądowanie na linie hamującejSkojarzenie: Metoda startu z rozbiegiem i lądowania przy użyciu liny hamującej.
  • 4

    amphibious transport dock

    okręt desantowy-dokSkojarzenie: Jednostka umożliwiająca transport i wodowanie pojazdów desantowych.
  • 4

    amphibious command ship (LCC)

    okręt dowodzenia operacjami desantowymi (LCC)Skojarzenie: Płyące centrum dowodzenia dla operacji desantowych.
  • 4

    assault landing

    desant bojowySkojarzenie: Lądowanie wojsk na wrogim wybrzeżu w celu zajęcia terenu.
  • 4

    tactical insertion

    desant taktycznySkojarzenie: Precyzyjne umieszczenie wojsk w kluczowym miejscu pola walki.
  • 5

    wytłumaczyć

    To put across = to make clear and well understood
  • 5

    opublikować

    To put out = to publish
  • 5

    odłożyć na bok, zignorować

    To put aside = to disregard
  • 5

    utworzyć

    To put together = to form
  • 5

    stłumić (powstanie)

    To put down = to suppress
  • 5

    przedstawić, zaproponować

    To put forward = to propose
  • 5

    objąć władzę

    To put in = to elect, to bring to power
  • 5

    przełożyć

    To put off = to delay
  • 5

    przeprowadzić ustawę przez parlament

    To put through = to cause a bill to be passed
  • 5

    tolerować

    To put up with = to tolerate
  • 6

    cyfrowa przepaść

    the digital divide
  • 6

    półkula południowa

    the southern hemisphere
  • 6

    żelazna kurtyna

    Iron Curtain
  • 6

    oś zła

    the axis of evil
  • 6

    niebieskie berety

    Blue Berets
  • 6

    klub nuklearny

    Nuclear club
  • 6

    zderzenie cywilizacji

    the clash of civilisation
  • 6

    organizować coroczne szczyty

    to hold annual summits
  • 6

    przeprowadzić samobójczy zamach terrorystyczny

    to carry out a suicide terrorist attack
  • 6

    imperium zła

    the evil empire
  • 6

    podział na północ i południe

    The North-South divide
  • 6

    prowadzić półformalną współpracę

    to conduct semiformal collaboration
  • 6

    dążyć do posiadania broni masowego rażenia

    to seek weapons of mass destruction
  • 6

    Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR)

    the USSR
  • 7

    nabierać rozpędu

    to gather momentum
  • 7

    przerwać spotkanie

    to adjourn a meeting
  • 7

    pojawić się, powstać, wyłonić się

    to emerge
  • 7

    unieważnić traktat

    to abrogate a treaty
  • 7

    plan

    an agenda
  • 7

    klauzule traktatu

    provisions of treaty
  • 7

    nie szczędzić wysiłków

    to spare no effort
  • 7

    osiągnąć konsensus

    to reach a consensus
  • 7

    z czasem, wraz z upływem czasu

    in the course of time
  • 7

    omawiać sporne kwestie

    to discuss unresolved matters
  • 7

    napotkać problem

    to encounter a problem
  • 7

    pełnomocnik

    a plenipotentiary
  • 7

    podpisać wspólną deklarację

    to sign a joint declaration
  • 7

    stworzyć unię

    to form a union
  • 7

    gorliwie popierać

    to zealously advocate sth
  • 7

    następnie, później

    subsequently
  • 7

    projekt tekstu traktatu

    a draft treaty text
  • 7

    sygnatariusz

    a signatory
  • 7

    wykonalność, prawdopodobieństwo

    feasibility
  • 7

    przetrzymywać wroga

    to detain enemy
  • 7

    nabrać mocy, wejść w życie

    to enter into force
  • 7

    zgodnie z

    pursuant to
  • 8

    przywilej

    Privilege – a special right or an advantage for someone that other people do not have
  • 8

    mianować

    Appoint – to select someone for a job that involves a high level of responsibility
  • 8

    dyskredytować, poniżać

    disparage
    to say that someone or something has no importance
  • 8

    uprawniony

    Eligible – having the right or the qualifications to do something
  • 8

    sceptycyzm

    Scepticism – an attitude that generally believes things are not true until they have been questioned and examined carefully
  • 8

    uosabiać, odzwierciedlać

    Embody – to represent a particular idea
  • 8

    ożywiać, przywracać do życia, odnawiać

    Revive – to start doing something that had previously stopped
  • 8

    uosobienie, wcielenie

    Epitome – the ideal example of a particular thing
  • 9

    anarchiczny, bezładny

    anarchic
  • 9

    wyborca, członek elektoratu

    constituent
  • 9

    pozew, proces sądowy

    lawsuit
  • 9

    zgromadzenie (np. parlamentarne, ogólne)

    assembly
  • 9

    przysięgły (członek ławy przysięgłych)

    juror
  • 9

    sędzia (zazwyczaj w sądzie niższej instancji)

    magistrate
  • 9

    ustawodawca

    lawmaker
  • 9

    władza ustawodawcza, organ ustawodawczy

    legislature
  • 9

    obywatelski, miejski

    civic
  • 10

    nie powinieneś się tego spodziewać (coś mało prawdopodobne, aby się wydarzyło wkrótce)

    shouldn't hold your breath
  • 10

    eklezja, zgromadzenie ludowe

    ecclesia
  • 10

    arystokratyczny (związany z arystokracją, rządami elit)

    aristocratic
  • 10

    prawo każdego obywatela do przemawiania w zgromadzeniu publicznym w starożytnej Grecji

    Principle of ho boulomenos – the right of every citizen to speak in public assembly in ancient Greece
  • 10

    losowanie

    sortition
  • 10

    w czyimś imieniu, na czyjąś rzecz

    on someone's behalf
  • 11

    Założyć / powiększyć / rozwiązać unię

    To establish/enlarge/dissolve a union
  • 11

    Przerwać / przewodniczyć spotkaniu

    To adjourn/chair a meeting
  • 11

    Realizować / dodać do / uzgodnić program

    To follow/add to/agree on an agenda
  • 11

    Podpisać / przyjąć deklarację

    To sign/adopt a declaration
  • 11

    Dojść do / osiągnąć konsensus

    To arrive at/reach a consensus
  • 11

    Przestrzegać / spełniać / wypełniać kryteria

    To comply with/meet/fulfill criteria
  • 11

    Wezwać do przeprowadzenia referendum

    To call for a referendum
  • 11

    Uchylić / naruszyć / zmienić traktat

    To abrogate/violate/amend a treaty
  • 11

    Aplikować o / zrezygnować z / odmówić członkostwa

    To apply for/resign from/deny membership
  • 11

    Rozwiązywać / omawiać / rozważać sprawy

    To resolve/discuss/consider matters
  • 12

    przejeść się lub przepić

    Overindulged – Eat and drink too much
  • 12

    tajemniczy Mikołaj

    A secret Santa – Each person buys a present for another in the group
  • 12

    nie trzeba było

    You shouldn’t have – What you say when you receive a present
  • 12

    lekko podpity

    A bit tipsy – A little drunk
  • 12

    spożywać powoli i z umiarem

    To pace myself – Eat and drink slowly and carefully
  • 12

    z wszystkimi dodatkami

    With all the trimmings – Traditional things that go with something
  • 12

    wczuć się w świąteczny nastró

    Get in the festive spirit – Start feeling Christmassy
  • 12

    najbliżsi

    Nearest and dearest – Your family
  • 12

    liczy się gest

    It’s the thought that counts – What you say when you receive a bad present
  • 12

    skąpiec, osoba nielubiąca świąt

    A scrooge – A mean person who doesn’t like Christmas
  • 12

    zakopać topór wojenny

    Bury the hatchet – Forget old arguments and be friendly
  • 12

    białe święta

    A white Christmas – A snowy Christmas
  • 12

    okrzyk krytykujący święta

    Bah Humbug – Phrase said by people who dislike Christmas
  • 12

    harować w kuchni

    Slaving over a hot stove – Spend a long time cooking
  • 12

    zostać obsypanym prezentami

    Get showered with gifts – Receive a lot of presents
  • 12

    dać z siebie wszystko

    Pull out all the stops – Make a big effort to achieve something
  • 13

    Błędy poznawcze (np. skłonności do przeceniania lub niedoceniania zagrożeń)

    biases
  • 13

    Kompromis, coś za coś

    a trade-off
  • 13

    Wielokrotnie

    multiple times
  • 13

    Ocena ryzyka

    Risk assessment
  • 13

    Heurystyka (sposób podejmowania decyzji, oparty na intuicji)

    heuristic
  • 13

    Istotność, znaczenie

    Significance
  • 13

    Brak umiejętności matematycznych

    Innumeracy