Osmanlı Devleti Gerileme Dönemi Padişahları timeline

II. Mustafa, birinci Avusturya Seferi'ne tahta geçmesinin beşinci ayında 30 Haziran 1695'te Edirne'den hareketle başladı. Ordu Belgrad'a geldiği zaman o zamana kadar orada ikamet etmekte olan Orta Macar Kralı Tökeli İmre bir şayka ile Tuna Nehri üzerinden İstanbul'a gönderildi. Avusturya ordusuna karşı Lugos Muharebesi'ni kazandı. Sonra II. Mustafa İstanbul'a döndü ve 14 Kasım 1695'te Davutpaşa ordugahına indi ve 4 gün sonra büyük bir alayla İstanbul'a gelip Topkapı Sarayı'na yerleşti.

Pasarofça Antlaşması’nın ardından İran savaşlarının dışında uzun süren bir barış dönemi yaşandı. Sultan III. Ahmed’in saltanatının ikinci devresi, Lale Devri olarak tarihe geçen dönemin başlangıcıdır. Bu dönemde az da olsa Batılı yaşam biçiminin kimi öğeleri ülkeye girmeye başladı. Fransız bahçeleri örnek alınarak köşkler, bahçeler yapıldı. Yabancı ressamlar davet edildi, Kâğıthane yeniden düzenlendi. İbrahim Müteferrika’nın girişimleriyle ilk Türk basımevi kuruldu.

Mahmut, Patrona Halil İsyanı sonrasında tahta geçti. İsyanın çıkış neden Lale Devri ve topumda yarattığı eşitsizliktir. Birçok tarihçiye göre bu dönemde Osmanlı Devletinin gelirleri giderek azalırken giderleri gün artmıştır. Hollanda'dan getirilen binlerce lale, Bursa ve İstanbul'a ekildiği için adına Lale Devri denmiştir. Bu dönemde padişah ve saray erkanı, halkın sıkıntılarından iyice uzaklaşmıştır. Halka yüklenen ağır vergiler Patrona Halil Ayaklanmasının en büyük gerekçelerinden biridir

Sultan Üçüncü Osman, fakirlere, düşkünlere çok acıyıp, onlara karşı dâimâ cömert ve şefkatli davranırdı. Tebdil-i kıyâfetle İstanbul’da dolaşıp, halkın dertleriyle bizzat alâkadar olurdu. Haksızlıkların önüne geçip, tâmiri mümkün olanları tâmir ederdi. Müslim ve gayri müslimlerin kıyâfet ve nizâmını ve davranışlarını dikkatle tâkip etti. Yalan ve rüşvetle amansız bir şekilde mücâdele etti. Kim olursa olsun rüşvetçiyle yalancıyı aslâ affetmedi.

II. Mustafa, İstanbul Laleli'deki türbesine defnedildi. Dindar, çalışkan, adil, azimli bir padişah olan III. Mustafa, askeri, idari ve mali birçok konuda reformlarda bulunmuştu. Güzel konuşur ve yazardı. Aynı zamanda "Cihangir" mahlasıyla şiirleri de bulunmaktadır. Süveyş'te kanal açmak, Sakarya Nehri'ni Sapanca Gölü üzerinden İzmit Körfezi'ne bağlamak gibi projeleri bulunsa da yoğun geçen savaş döneminden dolayı bunları gerçekleştiremedi.

Abdülhamid, Osmanlı Devletinin ekonomisini düzeltmek için birçok ıslahat yapmıştır. Öncelikli olarak Yeniçeri askerlerinin sayımı yapıldı. Bu askerler verilen cülus bahşişini yasakladı Cülus, yeni tahta çıkmış padişahın memurlara ve askerlere dağıttığı bir bahşişti. Osmanlı İmparatorluğunda köklü bir gelenek olan bu bahşişin kaldırılmasından Yeniçeriler memnun olmadı. Askerler ve yüksek dereceli memurlar, yapılan ekonomik reformlardan Sadrazam Halil Hamid Paşa'yı sorumlu tuttu

Avrupa devletleri başkentlerinde; Londra, Paris, Viyana ve Berlin gibi başkentlerde daimi elçilikler açtırdı. Böylece Avrupa'da daimi elçilikler kurularak Avrupa kültürünü yakından tanıma fırsatı doğdu. Osmanlı Devleti kendi aleyhine yapılacak hareketlerden haberdar olmaya çalıştı. Yeniçeri Ocağı'nı aşamalı olarak kaldırmaya çalıştı. 3.Selim özellikle Osmanlı gerileme döneminde başı bozuk hale gelen yeniçerileri kaldırmak için girişimlerde bulundu.