-
Genetikaren historia Agustino Gregor Mendel monjearen lanarekin hasten dela uste da. Ilarretako hibridazioari buruz 1866an argitaratu zuen ikerketak geroago Mendelen legeak bezala ezagutuko zena deskribatzen du. -
Friedrich Miescher aurkitu zuen azido nukleikoak espermatozoideen esperimentuetan, zelulen nukleoan “nukleina” isolatuz. -
Albert Kossel izan zen lehen zientzialaria DNA eta RNAko base nitrogenatuak isolatu eta identifikatzen, besteak beste adenina, guanina, timina, zitosina eta uraziloa. Bere lanek nukleotidoen egitura eta azido nukleikoen funtzio genetikoa ulertzeko oinarria jarri zuten. -
Griffithen esperimentua Streptococcus pneumoniae bakterioekin egin zen eta DNAren eraldaketa fenomenoa aurkitzeko balio izan zuen. Griffithek S hazkorrak (gaixotasuna eragiten dutenak) eta R ez-hazkor (ez gaixotasuna eragiten dutenak) erabiltzen zituen: hildako S bakterioekin R bakterioak aldatu eta hazkorrak bihurtzen ziren. Esperimentu honek frogatu zuen heredagarritasuna bakterioetan molekula batek, gero DNA izango zena, transmititu zezakeela, nahiz eta proteinak ez egon. -
Levene izan zen lehen zientzialarietako bat, DNAren osaketa kimikoa aztertzen. XX. mendearen hasieran, Levenek erakutsi zuen DNA nukleotidoz osatuta zegoela, hau da, azukre desoxirribonukleoza, fosfatoa eta base nitrogenatuak. Bere lanek DNAren egitura kimikoaren oinarria ezartzen lagundu zuten, nahiz eta helizearen forma zehatza ez zuen ezagutzen. -
Beadle eta Tatum-en esperimentua (1941) frogatu zuen gene batek proteina edo entzima bakar bat kodetzen duela. Esperimentuan Neurospora crassa onddoak erabili zituzten, erradiazio bidez mutazioak sortuz. Mutante bakoitzak entzima jakin bat gabe zuen eta metabolito bat sintetiza ezinezkoa zen. Horrela erakutsi zuten geneen informazioa proteinen bidez funtzionatzen duela. Esperimentu honek genetika molekularraren oinarria ezarri zuen. -
Griffithen esperimentuan oinarrituta, Oswald Avery, Colin MacLeod eta Maclyn McCarty ohartu ziren hildako S bakterioen estratuetan bakarrik DNA zegoela gai eraldaketa eragiteko, hau da, DNAk bakterio R ez-hazkorra S hazkorraren itxura hartzea ahalbidetzen zuen. Esperimentu honek frogatu zuen DNA dela informazio biologikoaren eramailea, ez proteinak, eta ondorioz, DNAren egitura eta sekuentzia genetikoak dira organismoen ezaugarriak eta heredagarritasuna zehazten dutenak. -
Erwin izan zen DNAren aurkikuntza eta egitura ulertzeko funtsezko zientzialaria. 1950eko hamarkadan frogatu zuen DNAren base nitrogenatuen proportzioak betetzen dituztela lege jakin batzuk: adenina (A) = timina (T) eta guanina (G) = cytosina (C), ezaugarri ezagunak “Chargaff-en arauak” bezala ezagutzen direnak. Chargaff-en araua DNAn dio A=T eta G=C dela, eta baseen proportzio totala espezie bakoitzean aldatzen dela. Honek azaldu zuen nola bateriak elkarlotzen diren DNAren duble helizean. -
Rosalind Franklin britainiar biologo eta kimikaria izan zen, X izpiko difrakzioan espezializatua. Bere "Fotografia 51" DNAren kristal-irudia ezaguna da. Irudi honek Watson eta Cricki DNAren duble helizearen egitura proposatzen lagundu zien. Era berean, RNA eta birusen egitura aztertzen nabarmendu zen. -
DNAren helize bikoitza James Watson eta Francis Crick-ek 1953an proposatu zuten, Rosalind Franklinen X izpiko difrakzio-datuak erabilita. DNA bi kate paralelo baina kontrajarri osatutako helize bihurtzen da, eta base nitrogenatuak A=T eta G≡C moduan parekatzen dira. Helize bikoitzaren egitura informazioa fidela gordetzea eta replikazioa ahalbidetzen du, zelula guztietan genetika egonkorra izateko. Horrela, DNAren helize bikoitza genetika modernoaren oinarri fisiko-kimikoa da. -
Meselson eta Stahlen esperimentua (1958) DNAren replikazio ereduaren frogapen garrantzitsua izan zen. Escherichia coli bakterioekin egindako ikerketan, DNA azido nitrogenatu berezi (15N) erabilita markatu zuten, eta ondoren 14N normalean hazten utzi. Esperimentuaren ondorioek erakutsi zuten DNAren replikazioa semi-kontserbatzailea dela: molekula berri bakoitza kate bat originala eta kate bat berria duela. -
James Watson eta Francis Crick 1962an Nobel Saria jaso zuten, DNAren duble helizearen egitura aurkitzeagatik. Maurice Wilkins ere saritu zuten, Rosalind Franklin-en datuak partekatzeagatik, eta horiek guztiak genetika modernoaren oinarriak ezartzen lagundu zuten. Rosalind Franklin ez zen saritu, 1958an hil zenez, Nobel Saria ez baitzaio heriotzaren ondoren ematen.