-
Η ίδρυση ανεξάρτητου ελληνικού κράτους
Στις 3 Φεβρουαρίου του 1830 αναγνωρίστηκε η ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους. Η συνθήκη με την οποία συνέβη αυτό είναι το Πρωτόκολλο του Λονδίνου. Πρόκειται για ένα ιστορικό κείμενο, που υπογράφηκε από τις τρεις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής εκείνης (Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία) και με τα 11 άρθρα του διευθέτησε το «ελληνικό ζήτημα» και διακήρυξε την πολιτική ανεξαρτησία της Ελλάδας.Τα σύνορα ήταν νότια της γραμμής Αχελώου-Σπερχειού. -
Η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια
Ένα πρωί, ο Καποδίστριας πηγαίνει στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο. Στον δρόμο του επιτέθηκε ένα μαύρο σκυλί. Επέστρεψε σπίτι του,άλλαξε κι έφυγε για την εκκλησία. Μια ζητιάνα, προσπάθησε να τον σταματήσει. Τον συνόδευαν οι σωματοφύλακές του. Την ίδια ώρα,οι Μαυρομιχαλαίοι ξεκινούσαν για τον Άγιο Σπυρίδωνα.Μόλις τους είδε στην είσοδο της εκκλησίας,κοντοστάθηκε.Ο Κωνσταντής τον πυροβόλησε εξ επαφής, ενώ ο Γιώργης τον μαχαίρωσε δύο φορές. -
Διεύρυνση συνόρων ελληνικού κράτους
Με τη συνθήκη της Κωνσταντινούπολης του 1832, η Ελλάδα διεύρυνε τα σύνορά της ενσωματώνοντας όλα τα εδάφη νοτίως της γραμμής Αμβρακικού κόλπου-Παγασητικού.Το ελληνικό κράτος θα περιελάμβανε τη Στερεά Ελλάδα, την Πελοπόννησο, τα νησιά του Αργοσαρωνικού, την Εύβοια, τις Κυκλάδες και τις Σποράδες. -
Period: to
Περίοδος Αντιβασιλείας
Μέχρι την ενηλικίωση του Όθωνα, την εξουσία ασκούσε η Αντιβασιλεία, δηλαδή από τον Άρμανσμπερκ, πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών, τον Μάουερ, αρμόδιο για την εκπαίδευση, τη δικαιοσύνη και την εκκλησία και τον Χάιντεκ, υπεύθυνο για τις ένοπλες δυνάμεις.Η Αντιβασιλεία θέλησε να οικοδομήσει ένα σύγχρονο εθνικο κράτος.Οι επιδιώξεις της ήταν:εθνική ανεξαρτησία, βασιλική απολυταρχία και συγκεντρωτικό σύστημα διακυβέρνησης. -
Άφιξη Όθωνα στην Ελλάδα
Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια, οι Μεγάλες Δυνάμεις όρισαν βασιλιά της Ελλάδας τον 17χρονο γιο του βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκου Α', Όθωνα (συνθήκη του Λονδίνου, 1832). Το πολίτευμα ορίστηκε να είναι απόλυτη μοναρχία. -
Period: to
Απόλυτη μοναρχία Όθωνα
Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τον Όθωνα, τον Μάιο του 1835, η κατάσταση δεν άλλαξε. Ο βασιλιάς προσπάθησε, όπως και η Αντιβασιλεία, να περιορίσει την επιρροή των κομμάτων ενισχύοντας κατά περιόδους ένα από αυτά και περιθωριοποιώντας τα άλλα. Ωστόσο, συνάντησε έντονες αντιδράσεις που εκφράστηκαν αρχικά με εξεγέρσεις τοπικού χαρακτήρα ( Ύδρα, Μεσσηνία). -
3η Σεπτεμβρίου 1843
Τη νύχτα της 2ης προς την 3η Σεπτεμβρίου 1843, δυνάμεις της φρουράς της Αθήνας και πολλοί πολίτες με επικεφαλής τον Δημήτριο Καλλέργη και τον αγωνιστή του ’21 Μακρυγιάννη συγκεντρώθηκαν έξω από τα ανάκτορα και απαίτησαν από τον Όθωνα να παραχωρήσει σύνταγμα (σε ανάμνηση των γεγονότων ο χώρος ονομάστηκε πλατεία Συντάγματος). Ο βασιλιάς,αν και αρχικά αρνήθηκε, υποχρεώθηκε τελικά να προκηρύξει εκλογές για Εθνοσυνέλευση, που θα ψήφιζε σύνταγμα. Έτσι,τελείωσε η απόλυτη μοναρχία του Όθωνα. -
Σύνταγμα 1844
Η Εθνοσυνέλευση που συγκλήθηκε μετά το κίνημα του 1843 ψήφισε το 1844, σύνταγμα και θεσπίστηκε το πολίτευμα της συνταγματικής μοναρχίας.Τη νομοθετική εξουσία ασκούσαν ο βασιλιάς,η Γερουσία διορίζονταν από τον βασιλιά και ήταν ισόβια και η Βουλή, εκλέγονταν από τον λαό. Η εκτελεστική εξουσία ασκούνταν από τον βασιλιά μέσω υπουργών που ο ίδιος διόριζε και έπαυε, χωρίς την έγκριση της Βουλής. Οι δικαστές διορίζονταν και παύονταν από τον βασιλιά.Το σύνταγμα του 1844 διέθετε και φιλελεύθερα στοιχεία. -
Η έξωση του Όθωνα
Η βαθμιαία αστικοποίηση της Ελλάδας,έφερε μια νέα γενιά πολιτικών με φιλελεύθερες ιδέες που εκτιμούσαν ότι ο Όθωνας δεν είχε πλέον τίποτα να προσφέρει στη χώρα.Έτσι,την περίοδο 1859-1862 το κοινωνικό ρεύμα εναντίον του Όθωνα ενισχύθηκε.Στο Ναύπλιο,το κυριότερο αντιοθωνικό κέντρο,ξέσπασε την 1η Φεβρουαρίου 1862 επανάσταση, που,αν και δεν πέτυχε,έδειξε τη φθορά του καθεστώτος.Ο Όθωνας κηρύχθηκε έκπτωτος και υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τη χώρα.Έφυγε για το Μόναχο, όπου πέθανε το 1867. -
Ο βασιλιάς Γεώργιος Α'
Μετά την έξωση του Όθωνα,οι Δυνάμεις αναγόρευσαν βασιλιά των Ελλήνων τον 18χρονο Δανό πρίγκιπα Γουλιέλμο-Γεώργιο Γκλύξμπουργκ με το όνομα Γεώργιος. -
Ενσωμάτωση Επτανήσων στο ελληνικό κράτος
Η Αγγλία,πιεζόμενη σοβαρά από τους αγώνες των ριζοσπαστών Επτανησίων που αξίωναν ένωση με την Ελλάδα,πρόσφερε στον νέο βασιλιά Γεώργιο Α' τα Επτάνησα (1863).Η επίσημη ενσωμάτωσή τους στο ελληνικό κράτος έγινε το1864. -
Το Σύνταγμα του 1864
Όταν ο Γεώργιος ήρθε στην Ελλάδα, είχε συγκληθεί Εθνοσυνέλευση για την ψήφιση συντάγματος.Το σύνταγμα του 1864 αναγνώριζε τον λαό ως κυρίαρχο του πολιτεύματος.Ο βασιλιάς ήταν ανώτατος άρχοντας. Έτσι, θεσπιζόταν το πολίτευμα της βασιλευόμενης δημοκρατίας.Τη νομοθετική εξουσία ασκούσαν ο βασιλιάς και η Βουλή.Η Γερουσία καταργήθηκε ως θεσμός αντιδημοκρατικός.Δικαίωμα ψήφου είχαν οι άνδρες από 21 ετών. Η εκτελεστική εξουσία ασκούνταν από τον βασιλιά και υπουργούς.Η δικαστική εξουσία ήταν ανεξάρτητη. -
Αρχή της δεδηλωμένης
Σύμφωνα με τον Τρικούπη, ο βασιλιάς έπρεπε να διορίζει πρωθυπουργό μόνο εκείνον που είχε τη «δεδηλωμένη» εμπιστοσύνη της Βουλής, δηλαδή την υποστήριξη της πλειοψηφίας των βουλευτών. Αντιμέτωπος με αυτή την κριτική, ο Γεώργιος διόρισε,το 1875, τον επικριτή του Χαρίλαο Τρικούπη προσωρινό πρωθυπουργό για να πραγματοποιήσει εκλογές. Κατά την έναρξη των εργασιών της νέας Βουλής, ο Γεώργιος εκφώνησε λόγο γραμμένο από τον Τρικούπη (Λόγος του Θρόνου) στον οποίο αναγνώριζε την αρχή της δεδηλωμένης. -
Period: to
Ο δικομματισμός
Η καθιέρωση της αρχής της δεδηλωμένης οδήγησε τα μικρά κόμματα, που δεν μπορούσαν, πλέον,να παίζουν αυτόνομα κάποιο σημαντικό ρόλο,είτε στην εξαφάνιση είτε στην ενσωμάτωση σε μεγαλύτερα κόμματα.Έτσι, τη δεκαετία 1885-1895 εναλλάσσονταν στην εξουσία δύο κόμματα, με επικεφαλής, το ένα τον Χαρίλαο Τρικούπη και το άλλο τον Θεόδωρο Δηλιγιάννη. Το σύστημα αυτό ονομάστηκε δικομματισμός. -
Πτώχευση 1893
Η αδυναμία της Ελλάδας να ανταποκριθεί στις οικονομικές της υποχρεώσεις οδήγησε τον Χ. Τρικούπη στην απόφαση να κηρύξει, το 1893, τη χώρα υπό πτώχευση. Στις εκλογές που έγιναν το 1895 ο Τρικούπης δεν εκλέχτηκε ούτε βουλευτής.Ο νέος πρωθυπουργός Θ. Δηλιγιάννης ήρθε αντιμέτωπος με πλήθος προ-βλημάτων. -
Ελληνοτουρκικός πόλεμος
Άρχισε στη Θεσσαλία ελληνοτουρκικός πόλεμος όπου ο ελληνικός στρατός,με αρχιστράτηγο τον διάδοχο Κωνσταντίνο,ηττήθηκε.Οι οθωμανικές δυνάμεις έφτασαν ως τη Λαμία και σταμάτησαν όταν ο σουλτάνος διαβεβαιώθηκε ότι η Ελλάδα θα πλήρωνε τεράστια πολεμική αποζημίωση.Για να πληρώσει την αποζημίωση,η Ελλάδα πήρε δάνειο.Οι Δυνάμεις,για να διασφαλίσουν ότι η Ελλάδα θα πληρώσει τα χρέη της,επέβαλαν μια επιτροπή Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου που ανέλαβε τη διαχείριση των ελληνικών δημοσίων εσόδων. -
Period: to
Μακεδονικό ζήτημα
Ο αγώνας για τον έλεγχο της Μακεδονίας, που ήταν τότε τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ονομάστηκε μακεδονικό ζήτημα. Έλληνες, Βούλγαροι και Σέρβοι διεκδίκησαν, με βάση τις δικές τους εθνικές επιδιώξεις ο καθένας, την ενσωμάτωση ολόκληρης ή ενός τμήματος της Μακεδονίας. Η σύγκρουση εκδηλώθηκε αρχικά ως αγώνας για τον έλεγχο της εκπαίδευσης και της θρησκευτικής συνείδησης των κατοίκων.Σύντομα, όμως, πήρε ένοπλη μορφή. -
Το κίνημα των Νεοτούρκων
Τα συμπτώματα παρακμής της Οθωμανικής αυτοκρατορίας ώθησαν Τούρκους αξιωματικούς,αστούς και διανοούμενους στην ίδρυση της οργάνωσης Ένωση και Πρόοδος,με στόχο την αντίδραση στην παραπάνω κατάσταση.Τα μέλη της ονομάστηκαν Νεότουρκοι.Το καλοκαίρι του 1908 ξεσπά στη Θεσσαλονίκη το κίνημα των Νεοτούρκων,που προκάλεσε συμπάθεια των βαλκανικών λαών.Οι Νεότουρκοι υποχρέωσαν τον σουλτάνο να παραχωρήσει σύνταγμα.Δόθηκε αμνηστία στους ένοπλους Έλληνες και Βούλγαρους και τελείωσε ο μακεδονικός αγώνας. -
Το κίνημα στο Γουδί
Η πολιτική ηγεσία επιχείρησε να διαπραγματευτεί με τον Σύνδεσμο.Όταν,όμως,προσπάθησε,στις 12 Αυγούστου 1909, να συλλάβει την ηγεσία του,αυτός,αφού ανέθεσε την αρχηγία του στον συνταγματάρχη Νικόλαο Ζορμπά,προχώρησε,στις 15 Αυγούστου 1909,σε κίνημα στο Γουδί.Αφού η κυβέρνηση δεν μπορούσε να τους αντιμετωπίσει δέχτηκε τους όρους τους.Στις 14 Σεπτεμβρίου 1909 ο λαός της Αθήνας,οργάνωσε ένα συλλαλητήριο που εξέφρασε την υποστήριξή του προς το κίνημα. -
Period: to
Η πολιτική του Βενιζέλου
Μετά το κίνημα του 1909, ο Σύνδεσμος κάλεσε τον Ελευθέριο Βενιζέλο στην Αθήνα και του πρότεινε την πρωθυπουργία. Ο Κρητικός πολιτικός, όμως, αρνήθηκε.Οι ενέργειές του ήταν:προστάτευε τις ατομικές ελευθερίες,άφηνε το κράτος να αφαιρεί από τους ιδιοκτήτες τους με αποζημίωση μεγάλες εκτάσεις γης για να μοιραστούν σε ακτήμονες,θέσπιζε τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων,απαγόρευε σε στρατιωτικούς και δημοσίους υπαλλήλους να εκλέγονται βουλευτές και καθιέρωνε την υποχρεωτική,δωρεάν εκπαίδευση. -
Η έξωση του Κωνσταντίνου και η ανάληψη της εξουσίας από το Βενιζέλο
ον Νοέμβριο του 1916, το «κράτος των Αθηνών» εξαπέλυσε διώξεις σε βάρος βενιζελικών με τουλάχιστον 35 νεκρούς (Νοεμβριανά). Ο Κωνσταντίνος απομακρύνθηκε και εξαναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα. Στον θρόνο άφησε τον γιο του Αλέξανδρο δίχως ο ίδιος να παραιτηθεί. Ο Βενιζέλος ήρθε στην Αθήνα, σχημάτισε νέα κυβέρνηση και κήρυξε τον πόλεμο στις Κεντρικές Δυνάμεις. Ελληνικά στρατεύματα πήραν μέρος, στο πλευρό των δυνάμεων της Αντάντ, στις τε-λευταίες μάχες που έγιναν στη Μακεδονία (1918). -
Ο Εθνικός Διχασμός
Η πολιτική κρίση που εκδηλώθηκε για πρώτη φορά με ένταση τον Φεβρουάριο του 1915 με μορφή διαφωνίας μεταξύ Βενιζέλο και βασιλιά Κωνσταντίνου κλιμακωνόταν διαρκώς και είχε ως αποτέλεσμα,το καλοκαίρι του 1916,να δημιουργηθούν στην Ελλάδα δύο αντίπαλα κέντρα εξουσίας.Το φαινόμενο ονομάστηκε Εθνικός Διχασμός,αποτυπώθηκε γεωγραφικά στη διάσπαση σε «κράτος των Αθηνών» υπό τον Κωνσταντίνο και «κράτος της Θεσσαλονίκης» υπό τον Βενιζέλο και ήταν η πρώτη εμφύλια σύγκρουση στην Ελλάδα του 20ού αιώνα. -
Period: to
Ο Α' βαλκανικός πόλεμος
Η ένοπλη σύρραξη ξεκίνησε όταν οι Βαλκάνιοι σύμμαχοι απαίτησαν από τον σουλτάνο να σέβεται τα δικαιώματα των χριστιανικών εθνοτήτων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και να κάνει μεταρρυθμίσεις υπέρ τους.Η απροθυμία του σουλτάνου ήταν η αφορμή του πολέμου.Ο Βενιζέλος διέταξε τον Κωνσταντίνο να πάει στη Θεσσαλονίκη.Στις 26 Οκτωβρίου 1912 ελληνικός στρατός μπήκε στην πόλη.Λίγες μέρες μετά έφτασε εκεί και ο Γεώργιος.Μετά από πολιορκία καταλήφθηκαν τα Ιωάννινα και εξασφαλίστηκε ο έλεγχος της Ηπείρου. -
Η δολοφονία του Γεώργιου
Το κλίμα ευφορίας ήρθε να ταράξει η δολοφονία του βασιλιά Γεωργίου στη Θεσσαλονίκη.Υποστηρίχτηκε,χωρίς, ωστόσο, να αποδειχθεί ποτέ, ότι πίσω από αυτή βρισκόταν η Γερμανία, που ήθελε την άνοδο στον θρόνο του γερμανόφιλου διαδόχου Κωνσταντίνου, ο οποίος λίγο αργότερα ανακηρύχθηκε βασιλιάς. -
Period: to
Ο Β' βαλκανικός πόλεμος
Η συνθήκη του Λονδίνου άφησε πολλές εκκρεμότητες. Αυτές αφορούσαν κυρίως τη Μακεδονία, που ελεγχόταν από τον ελληνικό στρατό, αλλά τμήματά της διεκδικούνταν τόσο από τη Βουλγαρία όσο και από τη Σερβία.Η Ελλάδα και η Σερβία συμμαχούν εναντίον της Βουλγαρίας.Τον Ιούνιο του 1913,ο βουλγαρικός στρατός επιτέθηκε εναντίον των ελληνικών και των σερβικών θέσεων.Στη διάρκειά του,ο ελληνικός στρατός κατέλαβε την Α. Μακεδονία και τη Δ. Θράκη. -
Η συνθήκη του Λονδίνου
Ο Α ́ βαλκανικός πόλεμος τερματίστηκε και τυπικά με την υπογραφή της συνθήκης του Λονδίνου,με την οποία η Οθωμανική αυτοκρατορία υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει σχεδόν όλα τα ευρωπαϊκά-βαλκανικά εδάφη της.Το μέλλον των νησιών του Β. και Α. Αιγαίου, της χερσονήσου του Αγίου Όρους και το καθεστώς της Αλβανίας, θα καθορίζονταν από τις Δυνάμεις.Λίγο αργότερα (29 Ιουλίου 1913) η Αλβανία αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητο κράτος.Τα Δωδεκάνησα παρέμειναν υπό ιταλική κατοχή και διοίκηση. -
Τέλος Βαλκανικών Πολέμων
Οι βαλκανικοί πόλεμοι τερματίστηκαν με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου(28 Ιουλίου 1913). Με αυτή,η Ελλάδα εξασφάλισε το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας, τη νότια Ήπειρο, σημαντικά νησιά στο Β. και Α. Αιγαίο και την Κρήτη. Τα εδάφη αυτά ονομάστηκαν Νέες Χώρες.Σε δέκα μόλις μήνες η Ελλάδα διπλασίασε σχεδόν τα εδάφη της και τον πληθυσμό της.Από τις κυβερνήσεις Βενιζέλου θεσπίστηκαν μέτρα για την ασφάλιση των εργαζομένων και την καθιέρωση της οκτάωρης εργασίας. -
Τερματισμός Βαλκανικών Πολέμων
Οι βαλκανικοί πόλεμοι τερματίστηκαν με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου(28 Ιουλίου 1913). Με αυτή,η Ελλάδα εξασφάλισε το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας,τη νότια Ήπειρο,νησιά στο Β. και Α. Αιγαίο (Θάσος, Σαμοθράκη,Λήμνος, Λέσβος, Χίος, Σάμος, Ικαρία) και την Κρήτη.Τα εδάφη αυτά ονομάστηκαν Νέες Χώρες.Η Ελλάδα διπλασίασε σχεδόν τα εδάφη της και τον πληθυσμό της.Οι Νέες Χώρες είχαν θετικές προοπτικές.Πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα, η Καβάλα αποτελούσαν ακμαία οικονομικά κέντρα. -
Τα αίτια και η αφορμή του Α' Πγκοσμίου Πολέμου
Τα αίτια του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου ήταν ο ιμπεριαλισμός,ο εθνικισμός και ο μιλιταρισμός.Η αφορμή για την κήρυξη του πολέμου δόθηκε όταν στο Σεράγεβο της Βοσνίας δολοφονήθηκε ο διάδοχος του αυστριακού θρόνου Φραγκίσκος Φερδινάνδος από έναν νεαρό Σέρβο εθνικιστή. Η Αυστροουγγαρία κήρυξε τον πόλεμο στη Σερβία. Η Ρωσία και η Γαλλία συμπαραστάθηκαν στη Σερβία, ενώ η Γερμανία στήριξε την Αυστροουγγαρία.Σε τέσσερα χρόνια έγιναν συνολικά εξήντα κηρύξεις πολέμων. -
Τα αντίπαλα στρατόπεδα
Σε αυτές τις συνθήκες σχηματίστηκαν στην Ευρώπη δύο στρατόπεδα: από τη μία, οι Κεντρικές Δυνάμεις(Γερμανία, Αυστροουγγαρία, Ιταλία) και,από την άλλη,η Εγκάρδια ή Τριπλή Συνεννόηση (Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία) γνωστή ως Αντάντ.Τα μέτωπα του Πολέμου ήταν δύο.Το δυτικό μέτωπο ήταν στα σύνορα Γαλλίας-Γερμανίας, ενώ το ανατολικό στα σύνορα Α. Πρωσίας-Ρωσίας.Στο δυτικό μέτωπο Γερμανοί και Γάλλοι έσκαψαν μια γραμμή εκατοντάδων χιλιομέτρων, γνωστή ως χαρακώματα. -
Το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου
Ο πόλεμος άφησε πίσω του περίπου 8.000.000 νεκρούς, περίπου 20.000.000 τραυματίες και τεράστιες υλικές καταστροφές. Η Ευρώπη έβγαινε από αυτόν αλλαγμένη, εξαντλημένη και με την παγκόσμια πρωτοκαθεδρία της κλονισμένη.
