-
2023 BCE
თანამედროვე პარიოდული სიტემა
2023 წლის მონაცემებით, ელემენტთა პერიოდული სისტემა მოიცავდა 118 ქიმიურ ელემენტს. -
2006 BCE
კოშკი
ზემოთ მოცემული ცხრილი 2006 წელს ვალერი ციმერმენმა შექმნა. ის ატომური რიცხვის ნაცვლად, კვანტურ რიცხვებზეა დაფუძნებული, რომლებიც ატომში არსებული ელექტრონების მოძრაობასა და განლაგებას აღწერს. -
2000 BCE
ყვავილი
ვაღიარებთ, რომ სამგანზომილებიანი სისტემა საკმაოდ ჩახლართულია. მასში არ არის წყალბადი და ჰელიუმი. პირველ, მოცისფრო სექციაში წინა მხარეს ტუტე ლითონებია განლაგებული, უკანა მხარეს კი ტუტემიწა ლითონები. წინა ორ ფურცელზე კი დანარჩენი ელემენტებია დაჯგუფებული. ცისარტყელის ლენტა -
1975 BCE
ცისარტყელა
ვფიქრობთ, რომ ეს ერთ-ერთი ყველაზე ლამაზი სისტემაა. ის ჯეიმს ფრანკლინ ჰიდემ 1975 წელს შექმნა. ის ორგანოსილიციუმის შემსწავლელი ქიმიის სპეციალისტი იყო, შესაბამისად, სისტემის ცენტრში სილიციუმს ვხვდებით. თუმცა, მისი საწყისი მაინც წყალბადია, რომელიც მარჯვენა მხარეს, ცენტრშია მოთავსებული. ფერებით კი ელემენტების სხვადასხვა თვისებაა გამოხატული. -
1964 BCE
სპირალი
ელემენტთა სპირალური პერიოდული სისტემა 1964 წელს ქიმიკოსმა თეოდორ ბენფეიმ შექმნა. სპირალის ცენტრში წყალბადია, სპირალი ატომური რიცხვის მიხედვით იშლება, შემდეგ მას მოჰყვება გარდამავალი ლითონები, ლანთანოიდები, აქტინოიდები და ამ დროისთვის აღმოუჩენელი სუპერაქტინოიდები. -
1869 BCE
მენდელეევის პერიოდული სიტემა
1869 წელს რუსმა ქიმიკოსმა დიმიტრი მენდელეევმა ელემენტთა პერიოდული სისტემის ახალი ვერსია წარადგინა. მან ელემენტები სისტემაში ატომური მასის მიხედვით მოაქცია, რის საფუძველზეც შექმნა ელემენტთა პერიოდული სისტემა, რომელიც ნივთიერებს გარკვეული კანონზომიერების მიხედვით ალაგებს. ელემენტთა პერიოდული სისტემის შექმნიდან კი ახლა უკვე 150 წელი გავიდა. თუმცა მენდელეევი არ არის ერთადერთი ადამიანი, რომელმაც ელემენტების გარკვეული კანონზომიერებით გამოსახვა და მათი წესრიგში მოყვანა შეძლო.