Εξέλιξη πολιτευμάτων στα αρχαϊκά χρόνια

Βασιλεία

750 BCE

Το αρχαιότερο πολίτευµα στο οποίο ανώτατος
άρχοντας ήταν ο κληρονοµικός βασιλιάς. Με την οργάνωση των πρώτων πόλεων - κρατών κατά τους αρχαϊκούς χρόνους παρήκµασε και τελικά καταργήθηκε.

Αριστοκρατία

700 BCE

Την εξουσία ασκούσαν οι άριστοι (ευγενείς), που αντλούσαν τη δύναµή τους από την καταγωγή τους και από την κατοχή γης.

Ολιγαρχία ή τιμοκρατία

650 BCE

Πρόκειται για πολίτευµα στο οποίο την εξουσία ασκούσαν οι ολίγοι. Αυτοί οι ολίγοι ευνοήθηκαν από την ανάπτυξη του εμπορίου. Ονομάζεται και τιμοκρατικό γιατί το κριτήριο για τη διάκριση των
πολιτών ήταν τα «τιµήµατα» δηλαδή το εισόδηµα.

Τυραννίδα

600 BCE

Την εξουσία την ασκεί ο τύραννος. Τις αναταραχές, που προέκυπταν από την προηγούμενη διακυβέρνηση των ολίγων, εκμεταλλεύτηκαν κυρίως ευγενείς, που ονομάστηκαν τύραννοι. Παρά τον απολυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης των περισσότερων τυράννων και τις αντιπάθειες που δηµιούργησαν ορισµένοι από αυτούς αναδείχθηκαν σε ικανούς ηγέτες, που φρόντισαν για την ανάπτυξη της πόλης τους και τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των
πολιτών, όπως ο Πεισίστρατος στην Αθήνα.

Δημοκρατία

550 BCE

Το πολίτευµα που την εξουσία την ασκεί ο δήµος (το πλήθος, ο λαός) είτε άµεσα είτε έµµεσα, µέσω αιρετών αντιπροσώπων. Κυρίαρχο όργανο είναι η Εκκλησία του δήµου. Ύστερα από µεταρρυθµιστικές προσπάθειες που ακολούθησαν την πτώση τυραννικών καθεστώτων (όπως για παράδειγµα στην Αθήνα µε τις µεταρρυθµίσεις του Κλεισθένη).