-
Period: to
Βουβός κινηματογράφος
Ο όρος αυτός αναφέρεται σε ταινίες που δεν είχαν συγχρονισμένο ηχογραφημένο ήχο. Οι διάλογοι γίνονταν μέσω παντομίμας και με κάρτες τίτλων-διαλόγων, που εμφανίζονταν σε σημεία της ταινίας για να διηγηθούν-σχολιάσουν σημεία της ιστορίας και να εμφανίσουν διαλόγους. Αρχικά οι ταινίες συνοδευόταν από ζωντανή μουσική, που από τότε αναγνωρίστηκε σαν βασικό στοιχείο τους. Οι ηθοποιοί έδιναν μεγάλη έμφαση στη γλώσσα του σώματος και στις εκφράσεις του προσώπου, για να γίνουν πιο κατανοητοί στο κοινό. -
Υφάντρες
Οι «Υφάντρες» είναι η πρώτη κινηματογραφική ταινία στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια που γυρίστηκε από τα αδέλφια Μανάκη (ή Μανάκια) στο χωριό τους. Πρωταγωνίστρια της πρώτης και σύντομης σε διάρκεια ταινίας τους ήταν η γιαγιά τους κυρά-Λουκία Μανάκη, ετών 117, που έγνεθε μαλλί και ύφαινε στον αργαλειό. -
Period: to
Παλαιός Κινηματογράφος
Με τον όρο αυτό περιγράφεται το διάστημα από τη δημιουργία των πρώτων ταινιών μέχρι την εμφάνιση του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου. -
Γκόλφω
Η πρώτη γνωστή μεγάλου μήκους (βουβή) ταινία του ελληνικού κινηματογράφου σε σκηνοθεσία του Κώστα Μπαχατόρη. Πρόκειται για διασκευή του βουκολικού δραματικού ειδυλλίου σε πέντε πράξεις του Σπύρου Περεσιάδη. -
Period: to
Ομιλών και έγχρωμος κινηματογράφος
Η ιστορία του ηχογραφημένου κινηματογραφικού ήχου ξεκίνησε το 1926. Περίπου την ίδια περίοδο με την προσαρμογή του ήχου, ξεκίνησαν συστηματικές προσπάθειες για την προσθήκη χρώματος. -
Μαρία Πενταγιώτισσα
Σε παραγωγή, σενάριο και σκηνοθεσία του Αχιλλέα Μαδρά, αποτελεί πρότυπο για πολλές ταινίες της εποχής με σημείο αναφοράς τη "φουστανέλλα". Ήταν αρχικά βωβή ταινία και προστέθηκε ήχος στη συνέχεια. Στην ομιλούσα έκδοση, όλες οι φωνές είναι του ίδιου του Μαδρά και της συζύγου του, Φρίντας Πουπελίνας, που έπαιζαν στην ταινία, στην οποία κάνει και την πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση ο ηθοποιός Βασίλης Αυλωνίτης. -
Δάφνις και Χλόη
Βασισμένη στο ομώνυμο ειδύλλιο του Λόγγου (3ος αι π.Χ) σε σενάριο και σκηνοθεσία του Ορέστη Λάσκου, αποτελεί ταινία σταθμό, καθώς κινεί το φακό κατά την λήψη, κάτι που δεν συνηθιζόταν μέχρι τότε, χρησιμοποιεί επίσης, το λεγόμενο παγχρωματικό φιλμ, το οποίο δίνει πολλές αποχρώσεις του ασπρόμαυρου, και τέλος, πρώτος από κάθε άλλο Ευρωπαίο σκηνοθέτη του κινηματογράφου, ο Λάσκος παρουσίασε γυμνό ηθοποιό. -
Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας
Η πρώτη ομιλούσα ταινία ελληνικής παραγωγής, η οποία όμως ντουμπλαρίστηκε σε γερμανικά στούντιο και είναι η μεγαλύτερη επιτυχία του προπολεμικού ελληνικού κινηματογράφου. Βασιζόταν στο επιτυχημένο θεατρικό έργο (έμμετρο ποιμενικό ειδύλλιο) του Δημητρίου Κορομηλά, που μεταφέρθηκε όχι μόνο μία, αλλά τέσσερις φορές στον ελληνικό κινηματογράφο! Το 1956 μάλιστα χρωματίστηκε με την τεχνική του technicolor και παρουσιάστηκε από την "Δριμαρόπουλος & Σία" ως η πρώτη έγχρωμη ελληνική ταινία. -
Ιστορία μιας κάλπικης λίρας
Γνωστή και ως "Η Κάλπικη Λίρα" αποτελεί μία ελληνική ηθογραφική ταινία, με κωμική, αισθηματική και δραματική διάθεση. Έχει σπονδυλωτή άρθρωση (η πρώτη του είδους, με τέσσερις μικρές ιστορίες) και η παραγωγή έγινε από την Ανζερβός. Τη σκηνοθεσία υπέγραψε ο Γιώργος Τζαβέλλας σε δικό του σενάριο. Πρόκειται επίσης για την πρώτη ελληνική ταινία με διεθνή επιτυχία, η οποία θεωρείται και μια από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες όλων των εποχών. -
Στέλλα
Ελληνική αισθηματική-δραματική ταινία με πολλά στοιχεία αρχαίας τραγωδίας, σε σκηνοθεσία και σενάριο Μιχάλη Κακογιάννη. Βασίζεται στο θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Η Στέλλα με τα κόκκινα γάντια», ενώ είναι εμπνευσμένη δραματουργικά από το μύθο της Κάρμεν. Πρωταγωνιστούν ο Γιώργος Φούντας και η Μελίνα Μερκούρη, που ως σύμβολο του ελεύθερου έρωτα κατακρίθηκε στην Ελλάδα. Τα σχόλια του ξένου Τύπου στις Κάννες ωστόσο ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκά για την ηρωίδα-πρότυπο της γυναικείας απελευθέρωσης. -
Ο Δράκος
Ταινία του σκηνοθέτη Νίκου Κούνδουρου, βασισμένη σε σενάριο του Ιάκωβου Καμπανέλλη, αναγνωρίζεται σήμερα ως μία από τις σημαντικές ταινίες στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου που συνδυάζει στοιχεία από τον ιταλικό νεορεαλισμό, τον γερμανικό εξπρεσιονισμό αλλά και το Φιλμ νουάρ. Ανάμεσα στα προτερήματα της ταινίας είναι και η μουσική επένδυση, έργο του Μάνου Χατζιδάκι. -
Συνοικία το όνειρο
Θεωρείται μία από τις ταινίες του νεορεαλισμού στην Ελλάδα (βασικοί εκπρόσωποι του οποίου θεωρούνται επίσης ο Γρηγόρης Γρηγορίου και ο Στέλιος Τατασόπουλος). Πολιτικά και κοινωνικά φορτισμένη, με άψογη ηθογραφία των φτωχότερων περιοχών της Αθήνας, επεισοδιακή στην πρώτη προβολή της και χτυπημένη από τη λογοκρισία της εποχής.Τη σκηνοθεσία υπέγραψε ο Αλέκος Αλεξανδράκης. -
Κορίτσια για φίλημα
Ελληνική μουσική κωμωδία της Φίνος Φιλμς που γυρίστηκε σε σενάριο και σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη. Ήταν η πρώτη έγχρωμη ελληνική ταινία με στερεοφωνικό ήχο. Οι ταινίες του Φιλοποίμενα Φίνου είχαν μεγάλη λαϊκή απήχηση, ωστόσο είχαν σαφείς καλλιτεχνικές αρετές. Ο στόχος του Φίνου να δημιουργήσει καλό εμπορικό κινηματογράφο επιτεύχθηκε. -
Αναπαράσταση
Είναι το κινηματογραφικό ντεμπούτο του σημαντικού Έλληνα σκηνοθέτη Θεόδωρου Αγγελόπουλου και η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του. Αποτελεί ταινία-σταθμό για τον Νέο ελληνικό κινηματογράφο (Ν.Ε.Κ), καθώς είναι η πρώτη ταινία που μεταβάλλει το καθιερωμένο "ευθύγραμμο" αφηγηματικό και σκηνοθετικό στυλιζάρισμα που χαρακτήριζε τον εμπορικό κινηματογράφο των προηγούμενων δεκαετιών. -
Period: to
Νέος Ελληνικός Κινηματογράφος
Χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία ταινιών όχι για εμπορική κατανάλωση, αλλά με βασικό κριτήριο την καλλιτεχνική αξία, με φιλοσοφικούς/πολιτικούς προβληματισμούς, με χρήση νέων τεχνικών στη κινηματογράφηση, με θεματολογία αντλουμενή απο την ελληνική πραγματικότητα και την πρόσφατη ιστορία της χώρας. Βασικότεροι εκπρόσωποι: Αγγελόπουλος, Βούλγαρης, Παναγιωτόπουλος, Σταμπουλόπουλος, Δαμιανός, Μανθούλης. -
Λούφα και παραλλαγή
Σε σκηνοθεσία του Νίκου Περάκη, η ταινία ήταν η πιο επικερδής της δεκαετίας του 1980 και θεωρείται μια από τις πλέον εμβληματικές κωμωδίες του νεότερου ελληνικού κινηματογράφου. Πραγματεύεται την κωμική πλευρά μιας δύσκολης περιόδου υπό το καθεστώς της δικτατορίας, και το γέλιο ως φυσική αντίδραση στην καταπίεση και τη στέρηση της ελευθερίας. -
Πέτρινα Χρόνια
Δραματική ταινία σε σκηνοθεσία Παντελή Βούλγαρη. Η πλοκή ακολουθεί τη ζωή ενός ζευγαριού κομμουνιστών, της Ελένης και του Μπάμπη, τη χρονική περίοδο 1954-1974, και είναι εμπνευσμένη από αληθινά γεγονότα.
Ο κύκλος του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου κλείνει με την ταινία αυτή και ο πολιτικός κινηματογράφος δίνει τη θέση του σε ταινίες με κοινωνικό περιεχόμενο και παρουσιάζουν άνοδο οι ταινίες σε βιντεοκασέτες. -
Period: to
Σύγχρονος κινηματογράφος
Ο Σύγχρονος Κινηματογράφος θα πρέπει να θεωρηθεί μάλλον ως μετανεοτερικός (κυρίως στη λαϊκή έκδοση του όρου), εμπορικότερος, καλλιτεχνικά συμβατικότερος και σίγουρα απολιτικός. Υπάρχουν όμως αρκετοί σκηνοθέτες που συνδυάσουν την «ευαισθησία» των καιρών με κάποιες πιο ουσιαστικές πολιτισμικές ή καλλιτεχνικές αξίες. -
Βαλκανιζατέρ
Ταινία του Σωτήρη Γκορίτσα, που αποτελεί ένα εύστοχο σχόλιο πάνω στη νεοελληνική πραγματικότητα. Ήταν και η πρώτη σύγχρονη ελληνική ταινία που έφτασε σε εξαψήφιο νούμερο εισιτηρίων (περίπου 180.000). -
Πολίτικη κουζίνα
Η ταινία αυτή του Τάσου Μπουλμετή αποτελεί μέχρι σήμερα την πιο επικερδή ταινία του ελληνικού σινεμά. Πρόκειται για μία βιωματική ταινία του σκηνοθέτη που καταπιάνεται με το ζήτημα των διωγμών που υπέστησαν από τις τουρκικές αρχές οι Έλληνες της Πόλης το 1964 και επιχειρεί να ρίξει φως σε μια πτυχή των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά και στα προβλήματα προσαρμογής που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες. -
Κυνόδοντας
Σε σκηνοθεσία Γιώργου Λάνθιμου η ταινία απέσπασε πολλές διακρίσεις και βραβεία σε διεθνή φεστιβάλ, ενώ υπήρξε υποψήφια για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας. Με κοινά στοιχεία την εμμονή στη βία, συχνά με ακατάληπτους διαλόγους και αφύσικες ερμηνείες, τα έργα του Λάνθιμου, μαζί με αυτά σκηνοθετών, όπως είναι οι Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, Σύλλας Τζουμέρκας, Έκτορας Λυγίζος και Αλέξανδρος Αβρανάς, δημιούργησαν ένα ρεύμα που πολλοί ξένοι κριτικοί ονόμασαν Greek Weird Wave. -
Το μικρό ψάρι
Η ταινία σε σκηνοθεσία Γιάννη Οικονομίδη γνώρισε μεγάλη επιτυχία εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων, αποκομίζοντας πολύ καλές κριτικές και βραβεία.
Η Ελλάδα της κρίσης (ηθικής και οικονομικής) προσφέρει το σκηνικό στην ταινία, τα διλήμματα των ηρώων όμως έρχονται από την αρχαία τραγωδία, τον Σαίξπηρ και τους υπαρξιστές. Η κινηματογραφική του φόρμα –από το μοντέρνο φιλμ νουάρ και το ευρωπαϊκό αστυνομικό (crime) θρίλερ– προσδίδει στην πλοκή του μια αγνή κομψότητα.
