-
Το πρώτο βήμα
Οι ιστορικές ρίζες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανάγονται στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Ευρωπαίοι είναι αποφασισμένοι να μην επιτρέψουν ποτέ ξανά έναν τέτοιο αιματηρό και καταστροφικό πόλεμο. Λίγο μετά τον πόλεμο, η Ευρώπη χωρίζεται σε Ανατολή και Δύση, καθώς αρχίζει ο Ψυχρός Πόλεμος που επρόκειτο να διαρκέσει 40 χρόνια. Τα δυτικοευρωπαϊκά κράτη δημιουργούν το Συμβούλιο της Ευρώπης το 1949. Αυτό είναι το πρώτο βήμα για τη μεταξύ τους συνεργασία, αλλά έξι χώρες επιθυμούν να προχωρήσουν περισσότερο. -
Η υπογραφή της Συνθήκης "Άνθρακα και Χάλυβα"
Με βάση το σχέδιο Σουμάν, έξι χώρες υπογράφουν Συνθήκη για κοινή διαχείριση της βαριάς τους βιομηχανίας άνθρακα και χάλυβα. Με τον τρόπο αυτό, καμία χώρα δεν μπορεί από μόνη της να κατασκευάσει πολεμικά όπλα και να στραφεί εναντίον άλλης, όπως συνέβη στο παρελθόν. Οι έξι αυτές χώρες είναι η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο. -
Ίδρυση της ΕΟΚ
Με βάση την επιτυχημένη εφαρμογή της Συνθήκης Άνθρακα και Χάλυβα, οι έξι χώρες επεκτείνουν τη συνεργασία τους και σε άλλους οικονομικούς τομείς. Υπογράφουν τη Συνθήκη της Ρώμης ιδρύοντας την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) ή «Κοινή Αγορά». Η ιδέα είναι ότι τα πρόσωπα, τα εμπορεύματα και οι υπηρεσίες θα κυκλοφορούν ελεύθερα μεταξύ των συνόρων των κρατών μελών. -
Το σχέδιο Σουμάν
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ρομπέρ Σουμάν παρουσιάζει ένα σχέδιο βαθύτερης συνεργασίας. Αργότερα, η 9η Μαΐου καθιερώθηκε ως «Ημέρα της Ευρώπης». -
Η "κοινή γεωργική πολιτική"
Η ΕΕ εγκαινιάζει την «κοινή γεωργική πολιτική» παρέχοντας στα κράτη μέλη τον κοινό έλεγχο της παραγωγής τροφίμων. Οι ίδιες τιμές προϊόντων ισχύουν για όλους τους γεωργούς. Η ΕΕ παράγει αρκετά τρόφιμα για τις ανάγκες της και οι γεωργοί πληρώνονται καλά. Η ανεπιθύμητη παρενέργεια είναι η υπερπαραγωγή, με τεράστια πλεονάσματα προϊόντων. Από τη δεκαετία του 1990, τίθενται ως προτεραιότητες η μείωση των πλεονασμάτων και η βελτίωση της ποιότητας των τροφίμων. -
Η 1η μεγάλη διεθνής συμφωνία
Η ΕΕ υπογράφει την πρώτη μεγάλη διεθνή συμφωνία της με στόχο να βοηθήσει 18 πρώην αποικίες στην Αφρική. Το 2015 διατηρεί ειδική εταιρική σχέση με 79 χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ). Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο χορηγός αναπτυξιακής βοήθειας στις φτωχότερες χώρες. Οι δικαιούχοι της βοήθειας πρέπει να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. -
Η κατάργηση των δασμών
Τα έξι ιδρυτικά κράτη μέλη καταργούν τους δασμούς στα αγαθά που αποτελούν αντικείμενο των μεταξύ τους εμπορικών συναλλαγών και ελευθερώνουν για πρώτη φορά το διασυνοριακό εμπόριο. Εφαρμόζουν επίσης τους ίδιους δασμούς στις εισαγωγές τους από τρίτες χώρες. Έτσι γεννιέται ο μεγαλύτερος εμπορικός όμιλος στον κόσμο. Το εμπόριο ανάμεσα στα έξι κράτη μέλη, καθώς και ανάμεσα στην ΕΕ και τον υπόλοιπο κόσμο, αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς. -
Εννέα τα κράτη - μέλη
Οι Έξι γίνονται επισήμως Εννέα, όταν η Δανία, η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο γίνονται πλήρη μέλη της ΕΕ.
Κράτη μέλη: Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Λουξεμβούργο.
Νέα κράτη μέλη: Δανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία. -
Ίδρυση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης
Για να δείξουν την αλληλεγγύη τους, οι αρχηγοί των κυβερνήσεων της ΕΕ αποφασίζουν την ίδρυση του Eυρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης. Σκοπός του είναι η μεταφορά χρημάτων από τις πλούσιες στις φτωχές περιφέρειες, για τη βελτίωση των δρόμων και των επικοινωνιών, την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Αυτή η πολιτική ενίσχυσης απορροφά σήμερα το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της ΕΕ. -
Οι πρώτες άμεσες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Διεξάγονται οι πρώτες άμεσες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τα μέλη του εκλέγονται σε κάθε χώρα, ωστόσο στο Κοινοβούλιο δεν συμμετέχουν ως εθνικοί αντιπρόσωποι, αλλά ως μέλη πολιτικών ομάδων (π.χ. "Συντηρητικοί" ή "Σοσιαλδημοκράτες"). Παρά το ότι αρχικά το Κοινοβούλιο δεν νομοθετεί, εκπροσωπεί τους απλούς πολίτες και η επιρροή του αυξάνεται. -
Η Ελλάδα γίνεται κράτος-μέλος
Ο αριθμός των μελών της ΕΕ γίνεται διψήφιος όταν η Ελλάδα προσχωρεί ως δέκατο μέλος. Η χώρα ικανοποιούσε τις πολιτειακές προϋποθέσεις μετά την ανατροπή του στρατιωτικού καθεστώτος και την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974.
Κράτη μέλη: Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Δανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιρλανδία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Λουξεμβούργο.
Νέο κράτος μέλος: Ελλάδα. -
Το πρόγραμμα Esprit
Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και η αυτοματοποίηση αλλάζουν τον τρόπο ζωής και εργασίας μας. Για να παραμείνει στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας, η ΕΕ εγκρίνει το 1984 το πρόγραμμα Esprit, το πρώτο από τα πολλά ερευνητικά και αναπτυξιακά προγράμματα που έχει χρηματοδοτήσει έκτοτε. -
Η Ισπανία και η Πορτογαλία προσχωρούν στην ΕΕ
Ύστερα από συμφωνία που υπογράφεται το 1985, η Ισπανία και η Πορτογαλία προσχωρούν στην ΕΕ, αυξάνοντας τον αριθμό των μελών σε δώδεκα. -
Η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη
Παρόλο που οι τελωνειακοί δασμοί έχουν εξαφανιστεί από το 1968, δεν έχουν παραμεριστεί όλα τα εμπόδια για το ελεύθερο εμπόριο μεταξύ των κρατών μελών. Βασική αιτία είναι οι διαφορές στις εθνικές νομοθεσίες. Η Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη του Φεβρουαρίου 1986 εγκαινιάζει ένα φιλόδοξο εξαετές πρόγραμμα για να παραμεριστούν αυτά τα εμπόδια. Με αυτή την πράξη, αυξάνονται επίσης οι εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ενισχύονται οι προσπάθειες για την προστασία του περιβάλλοντος. -
Το πρόγραμμα Erasmus
Η ΕΕ εγκαινιάζει το πρόγραμμα Erasmus για χορήγηση υποτροφιών σε πανεπιστημιακούς σπουδαστές που επιθυμούν να φοιτήσουν έως ένα έτος σε μιαν άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Περισσότεροι από 2 εκατ. νέοι έχουν επωφεληθεί από αυτό και από άλλα παρόμοια προγράμματα της ΕΕ. -
Η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση
Η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση υπογράφεται στο Μάαστριχτ στις Κάτω Χώρες. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα της ιστορίας της ΕΕ, δεδομένου ότι θεσπίζονται σαφείς κανόνες για το μελλοντικό ενιαίο νόμισμα και για την κοινή εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας, καθώς και για τη στενότερη συνεργασία στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων. Σύμφωνα με τη Συνθήκη, η ονομασία «Ευρωπαϊκή Ένωση» αντικαθιστά επίσημα την ονομασία «Ευρωπαϊκή Κοινότητα». -
Η Αυστρία, η Φινλανδία και η Σουηδία προσχωρούν στην ΕΕ
Η Αυστρία, η Φινλανδία και η Σουηδία προσχωρούν στην ΕΕ. Τα 15 κράτη μέλη καλύπτουν πλέον το σύνολο σχεδόν της Δυτικής Ευρώπης. -
Η συμφωνία Σένγκεν
Η συμφωνία του Σένγκεν τίθεται σε εφαρμογή σε επτά χώρες: Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες, Πορτογαλία και Ισπανία. Οι ταξιδιώτες ανεξαρτήτως υπηκοότητας μπορούν να ταξιδεύουν μεταξύ όλων αυτών των χωρών χωρίς έλεγχο διαβατηρίων στα σύνορα. Και άλλες χώρες έχουν προσχωρήσει από τότε στον άνευ διαβατηρίων χώρο του Σένγκεν. -
Η Συνθήκη του Άμστερνταμ
Υπογράφεται η Συνθήκη του Άμστερνταμ. Βασίζεται στα επιτεύγματα της Συνθήκης του Μάαστριχτ, και προτείνει σχέδια για μεταρρυθμίσεις στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, ώστε να ενισχυθεί η φωνή της Ευρώπης στον κόσμο και να διατεθούν περισσότεροι πόροι στην απασχόληση και στα δικαιώματα των πολιτών. -
Το ευρώ
Το ευρώ καθιερώνεται σε 11 χώρες (το 2001 προστίθεται και η Ελλάδα) μόνο για εμπορικές και χρηματοπιστωτικές συναλλαγές. Τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα του ευρώ θα έρθουν αργότερα. Οι χώρες της Ευρωζώνης είναι η Αυστρία, το Βέλγιο, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, οι Κάτω Χώρες, η Πορτογαλία και η Ισπανία. Η Δανία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο αποφασίζουν να μείνουν εκτός Ευρωζώνης προς το παρόν. -
Το ευρώ γίνεται το νόμιμο νόμισμα
Τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα του ευρώ γίνονται το νόμιμο νόμισμα 12 χωρών της ΕΕ. Η εκτύπωση, η κοπή και η διανομή τους αποτελεί τεράστιο εγχείρημα από υλικοτεχνική άποψη. Αφορά περισσότερα από 80 δισ. κέρματα. Τα χαρτονομίσματα είναι τα ίδια για όλες τις χώρες. Τα κέρματα έχουν μια ομοιόμορφη όψη, στην οποία αναγράφεται η αξία του κέρματος, ενώ στην άλλη όψη τους απεικονίζεται ένα εθνικό έμβλημα. Όλα κυκλοφορούν ελεύθερα. -
Οκτώ χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης προσχωρούν στην ΕΕ
Οκτώ χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης - η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Σλοβακία και Σλοβενία - προσχωρούν στην ΕΕ βάζοντας τέλος στη διαίρεση της Ευρώπης που είχε αποφασιστεί 60 χρόνια πριν από τις «Μεγάλες Δυνάμεις» στη Διάσκεψη της Γιάλτας στην Κριμαία. Η Κύπρος και η Μάλτα γίνονται επίσης μέλη. -
Το "Ευρωπαϊκό Σύνταγμα"
Τα 25 κράτη μέλη της ΕΕ υπογράφουν τη Συνθήκη για τη θέσπιση «Ευρωπαϊκού Συντάγματος». Αυτή αποσκοπεί στον εξορθολογισμό της δημοκρατικής λήψης αποφάσεων και διαχείρισης στην ΕΕ των 25 και πλέον χωρών. Όταν οι ψηφοφόροι στη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες απορρίπτουν το Σύνταγμα, τον Ιούνιο του 2005, οι ηγέτες της ΕΕ δηλώνουν ότι η Ευρώπη εισέρχεται σε μια «περίοδο προβληματισμού». -
Το πρωτόκολλο του Κιότο
Τίθεται σε ισχύ το πρωτόκολλο του Κιότο, μια διεθνής συνθήκη για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η ΕΕ έχει επανειλημμένα αναλάβει πρωτεύοντα ρόλο στις προσπάθειες για μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αποτελούν συμβαλλόμενο μέρος του πρωτοκόλλου. -
Νέα κράτη - μέλη
Δύο ακόμη χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, προσχωρούν στην ΕΕ, αυξάνοντας τον αριθμό των κρατών μελών σε 27. Η Κροατία, η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και η Τουρκία είναι επίσης υποψήφιες για μελλοντική προσχώρηση. -
Η Συνθήκη της Λισαβόνας
Τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ υπογράφουν τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η οποία τροποποιεί τις προηγούμενες Συνθήκες. Η νέα Συνθήκη στοχεύει σε μια πιο δημοκρατική, αποτελεσματική και διαφανή ΕΕ και, ως εκ τούτου, ικανή να αντιμετωπίζει παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, η ασφάλεια και η βιώσιμη ανάπτυξη. Η Συνθήκη της Λισαβόνας κυρώνεται από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και τίθεται σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 2009.
