-
3 BCE
οι απαρχές της πόλης
Για πολλούς που ασχολήθηκαν με την ιστορία της πόλης, η ίδρυση της τοποθετείται στον 6 μ. Χ. αι. και αποδίδεται στον αυτοκράτορα Ιουστινιανό ως μέρος της οχυρωματικής του αλυσίδας στη βαλκανική χερσόνησο.Τα πορίσματα όμως των πρόσφατων ανασκαφών (τείχη ελληνιστικής περιόδου) οδηγούν στην υπόθεση για την ίδρυση και τις απαρχές της πόλης στην περιοχή του κάστρου,με άγνωστη αρχική ονομασία, πιθανόν στα τέλη του 5ου π.Χ. αιώνα ενώ η οχύρωση της τοποθετείται περίπου στις αρχές του 3ου π. Χ. αιώνα. -
395
Βυζαντινή περίοδος
Η έλλειψη αρχαιολογικών ευρημάτων και η ασάφεια των ιστορικών πηγών δεν οδηγούν σε μια σαφή εικόνα γι΄αυτή την περίοδο. Είναι γνωστό πως η Ήπειρος περιήλθε στην ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία (Βυζάντιο), όταν διαιρέθηκε η αυτοκρατορία το 395 μ.Χ. Ακολούθησε το διάστημα των σλαβικών επιδρομών στην ευρύτερη περιοχή κατά το τέλος του 6ου και στις αρχές του 7ου αι. μ.χ.Για όλο αυτό το διάστημα δε διασώζονται στοιχεία για την τύχη της πόλης, αν και θεωρείται πιθανή η κατάληψή της από τους επιδρομείς -
879
Πρώτη παρουσία της πόλης σε ιστορική πηγή.
Η πρώτη παρουσία της πόλης με την ονομασία Ιωάννινα, στις ιστορικές πηγές, συναντάται στα πρακτικά της συνόδου του 879 μ.Χ. που έγινε στην Κωνσταντινούπολη μέσα από το όνομα του επισκόπου Ιωαννίνων, Ζαχαρία.
Ουσιαστικά πρώτη γραπτή μαρτυρία για το Κάστρο αποτελεί το βιβλίο της Άννας Κομνηνής όπου αναφέρονται τα πολεμικά γεγονότα ανάμεσα στον βυζαντινό στρατό και τους Νορμανδούς, που κατέλαβαν το Κάστρο στις αρχές του 1082. -
1082
Νορμανδοί κατακτητές
Tο 1082 τα Ιωάννινα καταλαμβάνονται από Νορμανδούς με αρχηγό τον Βοημούνδο, ο οποίος οργανώθηκε αμυντικά επιδιορθώνοντας τα τείχη της πόλης και κατασκευάζοντας τάφρο. -
1204
Το Δεσποτάτο της Ηπείρου
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους δημιουργήθηκε από τον Μιχαήλ Άγγελο Κομνηνό το Δεσποτάτο της Ηπείρου με πρωτεύουσα την Άρτα.
Τα Ιωάννινα οχυρώνονται με νέο τείχος,συγκεντρώνονται στην πόλη επίσημοι , λόγιοι και οικογένειες πλουσίων αριστοκρατών που εγκαταλείπουν την Κωνσταντινούπολη και αρχίζει μια περίοδος ακμής των Ιωαννίνων μέχρι να φτάσουν στην αποδέσμευσή τους από την κηδεμονία της Άρτας.Αυτή την περίοδο ανεγείρονται κτίρια,ναοί(ο ναός των Ταξιαρχών),και αρχοντικά. -
1367
Ηγεμόνας της πόλης ο Θωμάς Πρελούμποβιτς
Το 1367 ηγεμόνας της πόλης είναι ο βυζαντινοσέρβος Θωμάς Κομνηνός ο Πρελούμπο ή Πρελούμποβιτς, ο οποίος επισκευάζει τα τείχη, κατασκευάζει τον οχυρό πύργο δεξιά της κύριας εισόδου του κάστρου, αντιστέκεται στις επιθέσεις των Αλβανών και κυβερνά τυραννικά έως το 1384, οπότε δολοφονείται. -
1430
Τα Ιωάννινα στα χέρια των Οθωμανών
Το 1430 τα Ιωάννινα καταλαμβάνονται από τους Οθωμανούς υπό τον Σινάν Πασά και αρχίζει η τούρκικη κυριαρχία η οποία θα διαρκέσει μέχρι το 1913.
Οι Οθωμανοί δίνουν στους Γιαννιώτες μεγάλα προνόμια: να κατοικούν μέσα στο κάστρο ,να είναι απαλλαγμένοι από κάθε βίαιη μεταφορά και από το παιδομάζωμα, να διατηρούν τις εκκλησίες τους, να έχουν εκκλησιαστικό δικαστήριο και να συνεχίζουν να εισπράττουν τα εισοδήματα της γης τους, με μόνον όρο –να υπηρετούν την Υψηλή Πύλη. -
Επανάσταση Διονυσίου φιλοσόφου
Το 1611 σημειώνεται το επαναστατικό κίνημα του μητροπολίτη Λαρίσης Διονυσίου του επονομαζομένου Φιλοσόφου που δεν στέφεται με επιτυχία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι χριστιανοί να χάσουν τα προνόμιά τους, οι χριστιανικοί ναοί εντός και εκτός των τειχών καταστρέφονται και ακολουθούν διώξεις των χριστιανών, οι οποίοι εκδιώκονται από το κάστρο, όπου μένουν πια μόνο οι Τούρκοι και Εβραίοι. -
Το Ασλάν Τζαμί
Ο 17ος αιώνα αρχίζει δραματικά για την πόλη. Μετά την αποτυχημένη επανάσταση του Διονυσίου αρχίζουν συστηματικές διώξεις των χριστιανών, οι εκκλησίες καταστρέφονται και πολλές ιδιοκτησίες χάνονται.Στη ΒΑ ακρόπολη του κάστρου ιδρύεται το 1618 το μεγαλοπρεπές συγκρότημα τζαμιού του Ασλάν Πασά από τον ομώνυμο διοικητή των Ιωαννίνων. -
Εμπορική άνθιση της πόλης
Η πόλη επανέκαμψε, οι Γιαννιώτες συνέχισαν τις εμπορικές και χειροτεχνικές τους δραστηριότητες.
Η εμπορική άνθιση της πόλης, έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία παροικιών-εμπόρων εκτός της οθωμανικής επικράτειας. Οι Γιαννιώτες έμποροι έχουν σχέση με όλα τα Βαλκάνια και τα σημαντικότερα κέντρα της Δύσης.Οι συντεχνίες δουλεύουν το ασήμι, τα δέρματα, τα υφάσματα κ.ά. Η οικονομική ανάπτυξη φέρνει και την πνευματική άνθιση της πόλης η οποία συνεχίστηκε με μεγαλύτερο ρυθμό και τον επόμενο αιώνα. -
Ο Αλή Πασάς
Η πόλη των Ιωαννίνων περνάει στα χέρια του Αλή πασά του Τεπελενλή ο οποίος διορίζεται πασάς στα Ιωάννινα το 1789. Μέχρι το θάνατό του το 1822 η πόλη των Ιωαννίνων γνωρίζει την πιο ταραχώδη περίοδο της ιστορίας της αλλά και μεγάλη οικονομική άνθιση και πνευματική καλλιέργεια. Χτίζει το σεράι του στη ΝΑ ακρόπολη του κάστρου, μετατρέπει το Φετιχέ τζαμί σε ναό του σεραγιού και οχυρώνει με εσωτερικό τείχος. Το 1815 επισκευάζει ριζικά τα τείχη του κάστρου και τους δίνει τη μορφή που βλέπουμε σήμερα. -
Απελευθέρωση των Ιωαννίνων
Τέλος της Οθωμανικής κυριαρχίας στην πόλη. Απελευθέρωση των Ιωαννίνων από τον Ελληνικό Στρατό 21 Φεβρουαρίου 1913 και ενσωμάτωσή τους στο ελληνικό κράτος. -
Γερμανo - Ιταλική κατοχή, Εκτοπισμός Γιαννιωτών Εβραίων
Μετά την κατάληψη της Ελλάδος από τους Γερμανούς, τα Ιωάννινα βιώνουν τις δυσκολίες της κατοχής μέχρι τον Οκτώβριο του 1944, οπότε και ελευθερώνονται μαζί με την υπόλοιπη Ελλάδα. Λίγους μήνες πριν ελευθερωθούν, στις 25 Μαρτίου 1944, οι Γερμανοί συγκέντρωσαν τους Εβραίους των Ιωαννίνων σε δύο πλατείες της πόλης, στο Κάστρο και τον Μώλο και τους μετέφεραν σε στρατόπεδα της Γερμανίας όπου οι περισσότεροι απ΄αυτούς δυστυχώς δεν κατάφεραν να επιζήσουν. -
-
Τα Ιωάννινα σήμερα
Ιωάννινα: Πρωτεύουσα του Ν. Ιωαννίνων και έδρα του Δ. Ιωαννιτών
Πληθυσμός: 70.000 κάτοικοι
Η πόλη των Ιωαννίνων βρίσκεται στο ΒΔ τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας, στο κέντρο ενός λεκανοπεδίου , που ορίζουν τα όρη Μιτσικέλι-Τόμαρος-Ξεροβούνι. Είναι χτισμένη στην όχθη της λίμνης Παμβώτιδας, σε υψόμετρο 480μ. Είναι μία από τις μεγαλύτερες και πιο γραφικές πόλεις της Ελλάδας. Αποτελεί ένα σύγχρονο οικονομικό, κοινωνικό και πνευματικό κέντρο της χώρας με σημαντική ιστορία και πολιτιστική παράδοση.
